Ізденістер, №1 исследования, НƏтижелер 2015 результаты
жүктеу/скачать 8,44 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- УДК 639.1 Дəулеталиев Т.Н., Абаева Қ.Т. Қазақ ұлттық аграрлық университеті
- Мекеменің негізгі міндеттері
- Кілт сөздер
Заключение При выборе схемы смешения следует учитывать биологические и лесоводственные свойства древесных и кустарниковых пород. Так, при смешении пород чистыми рядами и в рядах с учетом взаимовлияния в последующие годы лучшие результаты дает чередование светолюбивых быстрорастущих пород с теневыносливыми, медленнорастущими. Кулисное и групповое целесообразно применять для пород с резковыраженным отрицательным взаимовлиянием при близком соприкосновении (охлестывание сосны березой). Для уменьшения отрицательного влияния одной породы на другую между ними можно высаживать ряд кустарника или другой сопутствующей породы. С точки зрения более полного использования средств механизации при проведении лесокультурных работ предпочтительнее смешение пород чистыми рядами и кулисами. Литература 1. Сводный лесоустроительный проект государственного лесного природного резервата "Семей Орманы" Восточно-Казахстанской области, том 1. – Алматы, 2004, 2005. 2. Основные положения организации и ведения лесного хозяйства государственного лесного природного резервата «Семей орманы». – Алматы., 2003. – 379с. 3. Байзаков С.Б., Искаков С.И., Нысанбаев Е.Н. Рекомендации по восстановлению леса на гарях в ленточных борах Прииртышья. Алматы, 2012. – 12с. 4. Байзаков С.Б. и др. Инновационные технологии лесовыращивания в ленточных борах Прииртышья. – Алматы, 2014. – 147с.
Бопамбеков Д.Ы., Кентбаева Б.А. «СЕМЕЙ ОРМАНЫ» МЕМЛЕКЕТТІК ОРМАН ТАБИҒИ РЕЗЕРВАТЫНДА ОРМАН ЕКПЕЛЕРІН ҚҰРУ ТƏЖІРИБЕСІ
Мақалада «Семей орманы» резерватында орман екпелерін құрудың оптималды тəсілдері туралы мəлеметтер келтірілген. Араластырғыш сүлбесін таңдау кезінде назарға ағаштар мен бұталарды, биологиялық жəне орман сипаттамаларын алуы тиіс. Кулисті жəне топтық тығыз байланыстар арқылы өзара теріс ықпалы бар түрлер үшін пайдалы болып табылады. Бір ағаш түрін басқа ағаштарға теріс ықпалын азайту үшін бұта немесе онымен байланысты басқа да түрлерінің қатарлар арасында отырғызуға болады.
механикаландырылған отырғызу, орман екпелерінің ауданы, отырғызу жəне себу орындарың орналастыру.
Bopambekov D.I., Kentbaeva B.A. EXPERIENCE OF THE FOREST PLANTATION IN THE STATE FOREST NATURE RESERVE "SEMEY ORMANY"
The article describes the best ways to create a culture in Reserve “Semey Ormany”. When choosing a mixing scheme should take into account the biological and silvicultural characteristics of trees and shrubs. Rocker and group are useful for species with expressiveness negative mutual influence through close contact. To reduce the negative impact of one breed to another can be planted in between a number of shrubs or other related species. Keywords: forest plantations, reserve, density cultures, mechanized planting furrow, silvicultural area, placement and number of sown areas.
110
Дəулеталиев Т.Н., Абаева Қ.Т. Қазақ ұлттық аграрлық университеті ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫ КӨКТЕРЕК ОРМАН ШАРУАШЫЛЫҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІ АУМАҒЫНДАҒЫ АҢШЫЛЫҚ ФАУНАСЫНЫҢ ТҮРЛЕРІ ЖƏНЕ ОЛАРДЫ ТИІМДІ ПАЙДАЛАНУ
Мақалада Жамбыл облысы Көктерек орман шаруашылығы мемлекеттік мекемесі аймағындағы аңшылық фаунасының түрлері жəне оларды тиімді пайдалану мəселелері қарастырылған. Кілт сөздер: Көктерек орман шаруашылығы мемлекеттік мекемесі, жануарлар дүниесі, аңшылық фаунасы.
ХХI ғасырдың 90-жылдарынан бері Жамбыл облысының Шу өзені жағалауында орналасқан Көктерек орман шаруашылығы мемлекеттік мекемесі аймағындағы аңшылық фаунасының түрлері толық зерттелмеген. Сондықтанда жабайы жануарлар (сүтқоректілер мен құстар) фаунасының қазіргі жағдайын анықтаудың маңызы зор. Қазақстан Республикасы биологиялық əртүрлілікті жəне аңшылық фаунасының түрлерін сақтау мен орнықты пайдалануға қатысты бірқатар халықаралық келісімдердің, оның ішінде биологиялық əртүрлілік туралы конвенцияның (1994 ж.), Жойылып кету қаупі төнген жабайы фауна мен флора түрлері мен халықаралық сауда жөніндегі конвенцияның (1999 ж.), Жабайы жануарлардың қоныс аударатын түрлерін сақтау туралы конвенцияның (2005 ж.), Негізінен суда жүзетін құстардың мекендеу орындары ретінде халықаралық маңызы бар сулы-батпақты алқаптар туралы конвенцияның (2007 ж.), Биологиялық əртүрлілік туралы конвенцияға, Биоқауіпсіздік жөніндегі Картохен хаттамасының (2008 ж.) қатысушысы болып табылады [1]. Биологиялық əртүрлілікті сақтау жəне оны ұтымды пайдалану проблемасы басты дүниежүзілік басымдықтарының біріне айналды, мұның өзі биосфераның ғаламдық антропогендік дағдарысының шиеленісуіне байланысты адамзаттың өмір сүруі мен одан əрі дамуын қамтамасыз етуі үшін биологиялық əртүрлілікті сақтау қажеттігінен туды. Осы дағдарыстың аса қауіпті көріністерінің бірі - биологиялық əртүрлілік пен экожүйелердің орны толмайтындай дəрежеде қысқару үрдісі болып табылады. Мұның өзі биосфераның тұрақтылығын қайта қалпына келмейтін дəрежеде бұзылуына, орта сапасының төмендеуіне жəне тірі табиғаттың гендік қорының сарқылуына душар етуі мүмкін. ХХI ғасырда адамзат алдында тұрған басты проблемалардың бірі – жануарлар мен өсімдіктер əлемін сақтай отырып, экожүйенің бұзылмауын қадағалау мен оны қалпына келтіру болып табылады. Биологиялық əртүрлілік дегеніміз – жабайы табиғат екендігі баршаға мəлім. Адамзат оны уақыт өткен сайын қарқынды игеріп келеді. Адам тіршілігінің іздерінен басқа ешнəрсе қалмаған, табиғи өсімдік пен жануар əлемінен жұрдай аймақтар көбеюде [1]. Табиғи өсімдік пен жануар əлемін сақтау жəне көбейту мақсатымен əртүрлі қорықтар мен орман шаруашылығы мекемелері құрылуда. Осындай орман шаруашылығы мекемелерінің бірі – Көктерек орман шаруашылығы. Республикада ормандар тек 3,8%-ын алып жатыр. Сонымен қатар орманның жартысы - сексеуілдер, бұларсыз ормандар 1,7% құрайды. Орманды жерлердің 10% - Шығыс Қазақстанда, Алматы жəне Оңтүстік Қазақстан облыстарында. 111
Көктерек орман шаруашылығы 1961 жылы 15 наурызда Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің №16 өкімімен ұйымдастырылған. 2008 жылы Көктерек орман шаруашылығы мемлекеттік мекемесіне Мойынқұм орман шаруашылығы мемлекеттік мекемесінің Керегетас орманшылығы жəне 2011 жылы Аңдасай зоологиялық қорықшасы берілді. Орман қоры жерінің жалпы көлемі – 470509 гектар, оның орман алқабы – 252989 гектар. Екі орманшылықтан (лесничество) жəне 16 айналымнан (обход) тұрады. Көктерек орманшылығы – 159773 гектар, 7 айналым; Алмалы орманшылығы – 310736 гектар, 9 айналым. Қалған жерлері жазық дала, тақыр жерлер сораң мен жартылай еспе құмдықтар болып келеді. Сол құмды алқаптар мен құмдақ жерлерде қара сексеуіл мен қатар жүзген, тораңғы, жыңғыл ағаштары жəне көптеген түрлі шөптер əседі. Қызыл кітапқа енген құлан, қарақұйрық, безгелдек, дуадақ, қарабауыр бұлдырык, қарақұс, ителгі мекендейді. Орман шаруашылығының аса маңызды міндеттерінің бірі жабайы аңдар мен құстарды сақтау, олардың өсуіне, көбейуіне тыныш жағдай жасау болып табылады. Қорықшылар жануарлар дүниесінің есебін бекітілген жоспар бойынша жүргізіп, жиі-жиі рейдтерге шығып отырады [5].
-
ЕҚТА-да орман жəне аң шаруашылығын дамытатын аудандық жəне басқада бағдарламаларды құрастыру жəне жүзеге асыру; -
мекеменің қызметіне қатысты нормативті-құқықтық актілерді дайындауға қатысады; -
орман ресурстарын жəне жануарлар дүниесін пайдалану бойынша басқарушылық қызмет атқарады; -
жүзеге асырады; -
орман жəне аң шаруашылығын жүргізуді, орман қорының жəне жануарлар дүниесінің мемлекеттік тіркеуді, орман мониторингін жүргізуді, мемлекеттік орман, жануарлар, өсімдіктер кадастрын жүргізуді қамтамасыз етеді, жалпылайды, сараптайды жəне басқа да статистикалық мəліметтерді жинақтайды; -
Көктерек орман шаруашылығының орман қоры жері Шу өзенің оң жағасында орналасқан. Бұл аумақ солтүстік құмды шөлінің басқа жерлерінен гидрологиялылық қолайлығымен ерекшеленеді. Құмды қырлардың арасында жерасты сулары жер бетіне шығып, олардың айналасында қияқты, қамысты шалғындар өседі. Орманмен көмкерілмеген жерлердің қалғаны жайылымға ыңғайлы жазық дала, тақырлар, сораң мен жартылай еспе құмдықтар болып келеді [3]. Бұл аймақта жалаңаштанған құм төбелер сирек ұшырасады. Құмдауыт беткейлердің басым бөлігіне шөп өскен. Ал дөңес-қырқа құмды жерлерде сексеуіл, жүзгін өседі, дəнді дақылдар да бар. Сондай-ақ, мұндағы сазды-құмды жазық жерлерде бұталы шөптер мол. Атап айтқанда, Селин, псамофит, Сібірдің еркек шөбі, жусан, теріскен, сораң мол өседі. Құмды қырат пен сазды-құмдақ жерлерде аралық алқаптарында қара сексеуіл қанат жайған [4].
Аймақтың климаты қатал, ол континенталды сипатта. Мұнда қысы қатал əрі қысқа, ал жазы ұзақ, бірақ қапырықты, барынша құрғақ. Ал бұл ауа-райы шөл-шөлейіт аймаққа тəн сипат. Бірақта жылдың жылы кезеңдерінде күн сəулесі мол болады. Бұл ауаны күштірек бусандырып тұрады. Осыдан ауаның тəуліктік жəне жылдық жалпы температурасы бірқалыпты болмай, өзгеріп отырады. Қыс айларында жекелеген жағдайда өте қатты аяз болады, ол тіпті 40-50°С - дейін барады. Ал жаз айларында жекелеген күндері ауаның температурасы аса ыстық шақта 45°С-дейін жетеді. Бұл аймақта жауын-шашынның орташа жылдық мөлшері 165-175 мм. Ал қар жамылғысының қалыңдығы 6-7 см. Қар қабаты берік, тығыз. Ауаның жылылық температурасы 0-градустан жоғары көтерілуіне қарай қар тез ериді. Аймақ жерінде жауын-шашынның анағұрлым көп бөлігі, яғни жауын-шашынның жалпы жылдық мөлшерінің 40 пайызға жуығы қыс кезінде болады [3].
112
Аймақтың ауа-райының сипаттамасын айқын анықтау мақсатында Мойынқұм метеорологиялық стансасының зерттеу мəліметтері пайдаланылды. Аталмыш өңірде қар қабатының ерімей, тұрақты түрде жататын кезеңінің ұзақтығы 70 күн.Қыста қар қабатының орташа ең қалың мөлшері 7 см. Ал жекелеген жылдары (10 жыл ішінде 1-3 мəрте) қар жамылғысының тығыздала тұрақты түрде жатуы сирек кездеседі. Орман қоры аумағында аң-құстардың түрлері көп емес. 2012 жылғы жүргізілген санақ бойынша арқар-50, құлан-19, қарақұйрық-45, сібір елігі-51, жабайы шошқа -32, борсық-32, қасқыр – 155, шиебөрі- 60, түлкі- 95, су тышқаны- 1404, қоян -298, қырғауыл-623, дуадақ-91, безгелдек-273, қаз-1803, үйрек-13772, қасқалдақ -1404 бар [5]. Мойынқұм ауданының прокуратурасымен «Жамбыл облысы əкімдігінің табиғи ресурстар жəне табиғат пайдалануды реттеу басқармасының Мойынқұм ормандарды жəне жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мекемесі» КММ-нің жəне «Жамбыл облысы əкімдігінің табиғи ресурстар жəне табиғат пайдалануды реттеу басқармасының Көктерек ормандарды жəне жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мекемесі» КММ-нің 2013 жылы жəне ағымдағы жылдың өткен мерзімінде атқарған қызметтерінде орман, мемлекеттік сатып алу, бюджеттік заңнамалардың сақталуына, сондай-ақ бюджеттік қаражаттың жұмсалуының заңдылығына тексеру жүргізілді. Тексеру барысында, заң талаптарының тиісті деңгейде сақталмайтындығы анықталды, атапайтқанда бюджеттік қаражатты пайдалану, жұмсау, қызметкерлерге заңсыз еңбек ақы жəне жəрдем ақы төлеу. Мемлекет пайдасына қайтарылуға жататын 7 882 845 теңге бюджеттікқаражат оның ішінде Мойынқұм орман шаруашылығымен 5 530 956 теңге, Көктерек орман шаруашылығымен 2 351 889 теңге заңсыз жұмсалған [3]. Жануарлар мен өсімдіктер түрлерінің биологиялық əртүрлілігін, аңшылық фаунасын, қауымдастықтар мен экожүйелерді сақтау - осы заманның аса өзекті міндеті.Орман шаруашылығы аумағында жабайы жануарлармен сүтқоректілердің біршама түрі мекендейді. Олардың барлық түрлері əлі толық зерттелмеген жəне анықталмаған. Олардың сандық есебін жүргізу жəне сақтау бойынша іс-шараларды жүргізу Көктерек орман шаруашылығының басты міндеті болып табылады.
1. Талбесік (Жамбыл облысының өсімдіктер жəне жануарлар дүниесі).- Алматы, «Ғалым» баспасы, 2013. – 128 бет. 2. Красная книга Казахстана. – Алматы: Конжик, 1996, т. 1, ч. 1. – 325 с. 3. Основные положения ведения лесного хозяйства в Жамбылской области Республики Казахстан. Алматы: Казлеспроект, 2007. с, 12-15. 4. Млекопитающие Казахстана. – Алма-Ата: Наука, 1969 – 1985, т. I-IV. 5. Бекенов А., Есжанов Б., Махмутов С.М. Қазақстан сүтқоректілері. - Алматы: Ғылым, 1995.
Даулеталиев Т.Н., Абаева Қ.Т. ВИДЫ ОХОТНИЧЬНОЙ ФАУНЫ И РАЦОНАЛЬНОЕ ИСПОЛЬЗОВАНИЕ В ГОСУДАРСТВЕННОЙ УЧЕРЕЖДЕНИЙ ЛЕСНОГО ХОЗЯЙСТВА «КОКТЕРЕК» В ДЖАМБУЛЬСКОЙ ОБЛАСТИ В данной статье были рассмотрены виды охотничьей фауны и проблемы его рационального использования в зоне республиканского предприятия лесного хозяйства Коктерек в Жамбылской области. Ключевые слова: Коктерек республиканское предприятие лесного хозяйства, мир животных, охотничья фаунa.
113
Dauletaliev T.N., Abayeva K.T. TYPESOFHUNTING AND PROBLEMS OF HIS RATIONAL USE IN THE ZONE OF REPUBLICAN ENTERPRISE OF FORESTRY OF KOKTEREK IN THE ZHAMBYL AREA
In this article there wereconsidered types of hunting fauna and problems of his rational use in the zone of republican enterprise of forestry of Кокterek in the Zhambylarea.
ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫ, БАЙЗАҚ АУДАНЫ «БАЙЗАҚ» ОРМАНДАРЫ МЕН ЖАНУАРЛАР ДҮНИЕСІН ҚОРҒАУ МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІНДЕ ТЕРЕК ПЛАНТАЦИЯЛАРЫН ӨСІРУДІ ҰЙЫМДАСТЫРУ
Мақалада Жамбыл облысы, Байзақ ауданы «Байзақ» ормандары мен жануарлар дүниесін қорғау мемлекеттік мекемесінде терек плантацияларын өсіруді ұйымдастырудың пайдасы жайында айтылады. Кілт сөздер: Терек плантациялары, жануарлар дүниесі, орман шаруашылығы. Кіріспе Қазақстанның оңтүстік облыстарындағы ормандар көбінесе топырақ жəне егін қорғау, климат реттеу, су қорғау, санитарлы-гигиеналық, рекреациялық жəне басқа да маңызды қорғаныштық-əлеуметтік функцияларды атқарады. Өзінің өсуіне қолайлы климаттық жəне топырақ жағдайларында терек тез өсетін ағаш түрі ретінде арнайы күтуді талап етеді. Терек ағаштарының тез өсіп, пісіп жетілгендігі айқын көрсетілген болғандықтан күту, кесу жұмыстарын дұрыс ұйымдастырғанда əрбір ағаштың қоректенуге қажетті ауданы көлемі артады. Орман қорының аздығы орман шаруашылығы қызметкерлерінің алдына осындай мəселелерді шешу міндеті тұр. Бұл міндеттерді орындау үшін орман шаруашылық мамандары орман өсімдіктерінің өсіп-дамуын, табиғи жаңаруын зерттей отырып, ағаш екпелерін отырғызу арқылы оның көлемін арттыру, тиімді пайдалану жəне қорғау бағытында жұмыстар ұйымдастыруы қажет. Сонымен қатар, ағаш екпелерін отырғызу арқылы егістіктерді қорғау, ылғалдылығы мол топырақты жерлерді мелиорациялау топырақты су жəне жел эрозиясынан қорғау, қалалар мен елді-мекенді көгалдандыру шараларын жүргізуге міндетті. Осы міндеттерді шешудің бір жолы жаңадан құрылған орман алқаптарына өзен су қоймалары, тоғандар, жолдар бойына, құмдауыт жерлермен шұңқырлар, сайларды, елді- мекенді жерлерді көгалдандыруға қарқынды өсетін ағаш тұқымдары екпелерін отырғызу. Кесілген ағаштардың орнын толықтыру мəселесін жүйелі, жоспарлы түрде жүргізіп отыру [1]. Қазіргі уақытта Республикамыздың халық шаруашылығы қарқынды дамып өркендеуде əсіресе құрылыстар көлемінің ұлғаюы, ағаш материалына деген сұраныстың артуына себеп болып отыр. Сүрекдіңге деген сұранысты шешудің бір жолы, тез өсетін ағаштар екпелерін отырғызу. Тез өсетін ағаш тұқымдарынан алынған сүрекдіңді халық шаруашылығының көптеген салаларында: химия өнеркəсібінде-целлюлоза, жасанды жібек өндіруге, қағаз, сіріңке өндіруге, жиһаз жасауға, қопарғыш заттар өндіруге, ауыл шаруашылығы өнімдерін салатын 114
жəшіктер дайындауға, жүк таситын вагондардың қабырғаларын қаптауға жəне тағы басқа тұрмыста тұтынылатын алуан түрлі бұйымдар жасауға кеңінен қолдануға болады [2]. Тез өсетін ағаш тұқымдарының ішінде Қазақстанның оңтүстік-шығысында қарқынды өсетін жəне жоғарғы өнім беретін ағаш түрі – терек ағаш. Терек ағашының қарқынды өсіп жетіліп сүрек дің дайындауға жарамды болуы. Сонымен қатар терек ағашы күй талғамайтын ағаштардың бірі. Терек қарқынды өсетін сүрекдің түрі ретінде орманшылардың назарын аударды əсіресе соңғы үш-төрт онжылдықта көптеген ғалымдар терек ағаштары түрлерін, жерсінуін зерттей бастады. Терек ағашының маңызының зор екенін ФАО құрамына кіретін (Біріккен ұлттық ұйымның азық-түлік жəне ауылшаруашылық бөлімі) негізгі мақсаты теректер туралы ғылыми жаңалықтарды жинақтау жəне реттеу болып табылатын халықаралық комиссияның 1947 жылы құрылуы куəлік етеді. Ресей жəне Қазақстан ғалымдарының еңбектерінде терек ағаштарының өсуі үшін топырақ-климаттық, гидрологиялық жағдайларды талап ететіндігі жəне терек ағаштарының өнімділігі жоғары болуы үшін жоғары агротехниканы қолдану керектігі атап өтілген. Ф.Л. Щепотьев [3], егер қоршаған орта жағдайлары (ауа-райы, топырақ пен жер асты суларының жағдайы) мен өсімдіктердің орналасқан жері теректің талаптарына сай болмаса, олардың пайдалы қасиеттері (өсу жылдамдығы) төмендеп кететіндігін атап көрсеткен. Д.Д. Лавриненконың [4] деректері бойынша аэрациялы топырақта жəне жер асты сулары жоғары деңгейде болса, терек жылдам өседі. Бұл жағдайлар ең алдымен өзен аңғарлары мен ойпаңдарда болады. Мысал ретінде құнарлы топырақта, жазықта өскен еуроамерикалық сұр теректің екпелерінің өсуі туралы деректер келтіреді. 17 жылда терек екпелерінің биіктігі 15- 20 метр аралығында болады жəне кеуде биіктігіндегі диаметрі 30-53 см аралыққа жетеді. Байзақ ауданы «Байзақ» ормандары мен жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемесі жағдайында терек плантацияларын құруда мырзатерек қара терек жəне канада теректерін өсіру тиімді. Терек екпелерін өсіру тəжірибелері төмендегідей нəтижелер көрсетті. Бұл ағаш түрлерінен жоғарғы өнім ал үшін тамыр жүйесінің жақсы дамуына, топырақтың су жəне ауа режимінің қолайлы болуына жағдай жасайтын топырақты жаппай, əрі терең өңде əдісін қолдану қажет. Терек плантацияларын құру топырақта қыстай жинақталған ылғалдың мол қорын пайдалану үшін топырақ жіби салысымен ерте көктемде жүргізіледі. Бір жылдық көшетте отырғызу материалы болып табылады. Жарық пен жыл біркелк түсуі үшін, топырақтағы су мен ылғалды біркелкі сіңіруі үшін терек көшеттерін текшелеп бөлінген жерге орналастырған дұрыс. Ағаштарды осылай орналастырғанда олардың діңдері пішіні дұрыс қалыптасады жəне ұшарбастары біркелкі дамиды. Қатар аралықтарды қол еңбегін пайдаланбай, қарама-қарсы екі бағытта культивациялауға болады. Вегетациялық кезең барысында теректер өте қарқынды өседі. Сондықтан теректерді вегетациялық кезең аяқталғанға дейін күту қажет. Отырғызылған ағаштарды күту жұмыстары көшеттерді отырғызған сəттен бастап ұшарбастары толық қалыптасқанша жүргізіледі. Қатар іші мен қатар аралықтар топырағы қопсытылып, арамшөптері оталып отырады. Бес жыл ішінде барлығы 18 рет механикаландырылған жəне 5 рет қолмен топырақты күту жұмыстарын жүргізу керек. Қысқа мерзімде жоғары сапалы терек сүрекдіңін алу үшін күту жұмыстарын дұрыс ұйымдастыру қажет, яғни дің мен ұшарбасын дұрыс қалыптастыру мақсатында бұтақтарды кесіп отыру керек. Осы мақсатта екінші жылы көктемде жанама бұтақтар кесіледі, бесінші жылы ағаш діңінің биіктігінің үштен бір бөлігі бұтақтардан тазартылады [5]. Қорыта айтқанда, зерттелген алқаағаштарының негізінде күтім, суару дұрыс ұйымдастырылған жағдайда 20-25 жылда 1 гектардан 620 м 3 дейін сүрек қорын алуға болады. 115
1 Бессчётнов П.П. Тополь (Культура и селекция). Издательство «Кайнар» Алматы, 1969. 2 Щепотьев Ф.Л. Павленко Ф.А. и другие «Быстрорастущие древесные породы», Москва, 1962. 3 Бессчетнов П.П, Грудзинская Л.М. «Туранговые тополя Казахстана», 1962. 4 Лавриненко Д.Д., Филимонов В.Д., Федоренко Б., Редько Г.И. и другие «Создание тополевых насаждений» издательство «Лесная промышленность», Москва, 1986. 5 Байзақ ауданы Байзақ ормандары мен жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемесінің соңғы жылдардағы шаруашылық есептері.
Егембердиев Н., Адилбаева Ж. ОРГАНИЗАЦИЯ ПЛАНТАЦИОННОГО ВЫРАЩИВАНИЯ ТОПОЛЯ В «БАЙЗАКСКОМ» ГОСУДАРСТВЕННОМ УЧРЕЖДЕНИИ ПО ОХРАНЕ ЛЕСОВ И ЖИВОТНОГО МИРА БАЙЗАКСКОГО РАЙОНА ЖАМБЫЛСКОЙ ОБЛАСТИ жүктеу/скачать 8,44 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|