SCIENCE AND EDUCATION IN THE MODERN WORLD: CHALLENGES OF THE XXI CENTURY" ASTANA, KAZAKHSTAN, FEBRUARY 2023 59 тиімділігінің негізін құрайды. Оларға перспективті оқыту
(С.Лысенкова) , ойын,
проблемалық, деңгейлеп оқыту
(Ж.Қараев), компьютерлік, жеке оқыту, жалпы білімдік
іскелігін жетілдіру
(А.Зайцев) технологияларын жатқызуға болады.
Талқылау .Қоғамның даму тарихында жас ұрпақты оқытудың ұйымдастыру
тәсілдері де өзгеріп тұрады. Оқыту жұмысын ұйымдастырудың тарихында, оның негізінен
үш түрлі формасы қалыптасқан: жеке –дара, топтық және сынып–сабақтық жүйе.
Жекелеп оқыту жүйесі көне орта ғасырларда пайдаланылды. Мұғалім жеке
оқушының орындаған жаттығу жұмыстарын тексеріп, мәтінді оқытып тыңдайтын, қалай
оқу керектігін көрсететін, үй тапсырмаларын орындау амалдарын түсіндіретін, музыкалық
құралдармен пайдалануды үйрететін. Дене шынықтыру тәрбиесінен жарыс және бәсеке
жұмыстарын ұйымдастыратын, жеке не бірнеше оқушымен әңгіме жүргізу әдістерін де
қолданатын.
Бұрын қазақ еліндегі молдалардың балаларды оқытуы да осы орта ғасырлық оқу
жүйесіне өте ұқсас еді. Әр жастағы балалар молданың алдында жүгініп отырып, әр
кітаптан оқыған.
Жаңа дәуірде Англияда оқытудың
“белл – ланкастер” жүйесі тарады.”
Сатылы” немесе
“өзара оқыту” түрінің ерекшелігі: бір оқу жылында жас шамалары, білім
дәрежелері әртүрлі, құрамы тұрақты емес оқушыларды жылдың қай мезгілінде болмасын
оқуға қабылдап отырған. 200–300 немесе 600–ден астам оқушыны мұғалім сатылып
оқытуды ұйымдастырған, түске дейін ересектерді оқытса, түстен кейін олар өз кезегінде
жасы кіші оқушыларға өздерінің мұғалімнен алған білімдерін үйретіп отырған.
Америка Құрама Штаттарында XX ғ. Басында