Список использованных источников:
1. Рабочий семинар Исследование предпринимательской деятельности в творческом
секторе Санкт-Петербурга, Царское Село, 10-11 Ноября, 2001
2. Виленский В.Л. Оценка качества массовых развлекательных мероприятий. //
Транспортное дело России, 2011. – №4 (0,4 п.л.).
3. Виленский В.Л. Повышение качества участия в тендерах на проведение массовых
развлекательных мероприятии. // Интеграл, 2011 (0,3 п.л.).
4.
Виленский
В.Л.
Классификация
массовых
мероприятий
как
объектов
предпринимательства. // Транспортное дело России, 2011. – №8 (0,5 п.л.).
Куптлеу Г.Б.
Л.Н.Гумилев ат. ЕҰУ
«Туризм» кафедрасының 4 курс студенті
Акишева Е.К.
Л.Н.Гумилев ат.
«Туризм» кафедрасының аға оқытушысы
география магистрі
ТУРИЗМДЕГІ СТРАТЕГИЯЛЫҚ ЖОСПАРЛАУДЫҢ РӨЛІ
Бүгінгі таңда туризм ұлттық экономиканың мәнді әрі перспективалы секторы бола отырып,
туристік кәсіпорындардағы жоспарлау мәселелерінің қыр-сырын қамтамасыз ететін жоғары
динамизммен ерекшеленеді. Бұл мәселелер туризмге тікелей және жанама қатысты ұйымдардың
құрамының біртекті болмауынан туристік кәсіпорын қызметін стратегиялық жоспарлаудың
жалпылама әдістемелік базасын таңдауға қиындық келтіреді. Туризм экономиканың динамикалық
саласы ретінде стратегиялық өңдеуге ерекше шарттар қалыптастырады: бір жағынан, туризм,
көпсалалы кешенді ұсына отырып реттеу мен үйлестіруды қажет етеді, екінші жағынан, мұндай
тәртіпті белгілеу нарықтық қарым-қатынастың дамуына кедергі келтіріп, кәсіпорынның
бастамасына тұсау салып тастағандай болады. Басқалай айтқанда, мемлекеттік деңгейдегі
туристік стратегия өзінің құрамына қоғам мен саланың қызығушылықтарын біріктіре отырып, бір
уақытта туристік қызмет субъектілеріне өз бетінше әрекет етуге жағдай жасай алуы тиіс.
Туризм дамуындағы стратегиялық жоспарлау - туристік объект , қала, аймақтың
бәсекеқабілеттілік балансының артықшылығын қамтамасыз етуге бағытталған стратегиялық
307
шешімдердің кешенін дайындау, өңдеу және әзірлеу болып қарастырылатын туристік фирманың
саясатын құру. Бұл- туристтік құрылымның кез келген мақсаттарын, жетістікке жету әдістерін
анықтайтын басқару процессінің бір кезеңі. Туристік бизнестің стратегиялық жоспарлауының
бастысы оның микродеңгейде қолданылуы болып табылады. Көптеген ұйымдар өздерінің
қызметтерін оны қоршаған ортаның мүлде өзгермейді немес сапалы өзгеріске ұшырайды деп
жоспарлайды және соған қарай әрекет жасайды. Мұндай жағдайда өткен кезеңде қабылданған
шешімдер негізінде ұзақмерзімді нақты іс-әрекеттерге негізделген жоспар жасалынады. Көбінесе
дамудың жоспарлық өңделімі ішкі мүмкіндіктер мен ресурстар зерттемесімен шектеледі.
Әйткенмен, ұйымдар ашық жүйе болып табылатындықтан, олар ішкі факторлар мен оны
қоршаған ортасына қарсы тұра алады. Жаңа стратегияларды өңдеу мен жүзеге асырылу
жолындағы басты қиындықтар ағымдағы мәселелер болып табылады. Көп жағдайда олар керемет
стартегиялық жоспарларды жүзеге асыруға мүмкіндік бермейді [1, 192 б.].
Дегенмен, стратегиялық жоспарлаудың өзіне тән артықшылықтары мен кемшіліктері бар.
Стратегиялық басқарудың кемшіліктері келесілер болып табылады:
1. Стратегиялық жоспарлау келешектің нақты бейнесін көрсете алмайды. Ол тек қана ұйым
перспективасында қалайтын сапалық бейнені көрсетеді.
2. Стратегиялық басқару кәсіпорында жүзеге асырылуы үшін үлкен ұйымдық және
уақыттық шығындарға ұшырайды.
3. Стратегиялық қателіктердің келеңсіздік зардаптары көбейеді.
4. Стратегиялық жоспарлаудың маңызды құрамдас бөлігі стратегияны жүзеге асыру болып
табылады, ал кәспорында көп жағдайда стратегиялық жоспарлауға көп көңіл бөлінеді.
Осылайша, стратегиялық жоспарлау- бұл нақты емес іс-әрекеттің сипаты немесе нақты
жұмыс жоспары. Стратегиялық жоспарлау кәсіпорынның заманауи әдістемелермен орындалатын
тұрақсыз және өзгеріске ұшырайтын ішкі орта шарттарына сәйкес кәсіпорынның дамуы мен өмір
сүруінің құрылымдық концепциясын көрсетеді.Стратегиялық басқару жүйесінде «стратегия»
ұғымы кәсіпорын өзінің қызметінде жетекшілік ететін шешімдерді қабылдау жиынтығы ретінде
де көрініс табады. Бұл ережелер келесілерде қолданылады:
- кәсіпорын қызметін нақты қазіргі және болашақтағы нәтижелерін бағалау үшін (сапалық
жағы – бағдарлау, сандық жағы – тапсырма);
-
кәсіпорынның ішкі ортамен қарым-қатынасын қалыптастыру үшін
( нарықтық-тауар стратегиясы немесе бизнес стратегиясы);
-
кәсіпорын ішіндегі қарым-қатынасты қалыптастыру үшін
-
( ұйымдық концепция);
-
ағымдағы қызметті жүргізу үшін ( негізгі оперативті қабылдаулар) [2].
Егер де мақсат ұйымның неге ұмтылатынын анықтаса, ал стратегия қандай әдіс-
тәсілдемелер мен іс-әрекеттің көмегімен оған жетудің жолын анықтайды. Стратегияға жүгінудің
бірден-бір себебі, кәсіпорынның ішкі ортасындағы аяқ асты өзгерістерді атауға болады. Егерде
ұйымның бірде-бір стратегиясы болмаса, әртүрлі бөлімшелер эффективтілігі жоқ, әртектес
шешімдер қабылдайды. Бұның барлығы конфликтке әкеліп соғады. Сондықтан да ұйым дұрыс
бағытты таңдап, сол бағытқа өзінің қызметкерлерін де жетелеуі тиіс. Стратегиялық өңдеудің
басты қиыншылықтары шешімдерді қабылдау толығымен ұйымның басқару құрылымына тікелей
байланыстылығында. Стратегия бұрыннан қалыптасқан қарым-қатынас типін мүлде өзгертуі
мүмкін. Дәл осындай стратегиялық жоспарда бұрыннан пайда әкеліп жатқан қызмет түрі мен
жаңа пайда болған қызмет түрі арасында келеңсіздік туғызуы мүмкін. Ережеге сай, ұйымдарда
стартегиялық ойлау мен мотивацияларда қалыптасқан дәстүрлі тәртіп жоқ. Соңында, ұйым әдетте
стратегиялық басқарудың тиімді ақпараттарын жария қылмайды. Әйткенмен, барлық мұндай
қиыншылықтар артта қалады, себебі тек қана стартегиялық жоспарлау кәсіпорыннның өмір сүруі
мен тұрақсыз өзгерістерге төтеп беріп дамитын , барлық қиыншылықтарды жеңуге мүмкіндік
беретін құрал болып табылады.
Стратегиялық өңдеудің қажеттілігі жаңа мақсаттар пайда болған кезде немесе бұрын
қойылған мақсаттарға жету мүмкін емес болған жағдайда қолданылады. Стратегия ұғымы
құрамына мыналарды қосады: стратегиялық альтернативаларды талдау мен өңдеу, стартегияны
таңдау, оларды бағалау. Кәсіпорын белгілі нарық сегментінде жұмыс жасай алатындай өзінің
қызметінің эффективтілігіне әсер ететін пайдалы стартегияны таңдайды. Осылайша,
кәсіпорынның өзінде бар ресурстары мен саладағы экономикалық жағдайларға байланысты
бөлінулер жүреді. Тәжірибе жүзінде ұйымдар бір уақытта біршама стартегияларды қолдануға
308
мүмкіндіктері бар. Бұл көбінесе үлкен, көпсалалы кәсіпорындарға тән. Бұл жағдайда кәсіпорын
аралас стратегияны жүргізеді деп айтуға болады.
Туризмді сипаттайтын ереше белгілерін атап өтейік. Біріншіден, туризм- бұл әртекті және
біріктірілген қызметтер саудасы, екіншіден, өндіруші тарапынан да, тұтынушы тарапынан да
кешенді қызмет, үшіншіден, ақпараттық маңызды қызмет. Сондықтан туризм халықаралық
тараптан да ішкі тараптан да ақпараттық технологияларды қолданатын өскелең сала ретінде
көрсетіледі. Осы аталған сипаттамалар туризмдегі стратегиялың жоспарлаудың мәні мен
болмысын түсіндіреді [3, 288 б.].
1.
Стратегиялық жоспарлау ұйымның перспективасының реалистік бағытын анықтайды.
Бұл жүйеде негізсіз қиялдар пайдасыз болып келеді.
2.
Стратегиялық жоспар – бұл кәсіпорынның перспективасын, корпаративтілік
құндылығын, ішкі ортаның шынайы бағасын, нақты айқындалған мақсаттар, тапсырмалар мен
жоспарлардың басымдылығын біртұтас жүйеге біріктіретін кешенді құжат.
3.
Стратегиялық жоспарды әзірлеудің кадрлық аспектісі жұмыскерлердің тобымен жүзеге
асырылады. Бұл жұмыс процесінде эгоистік философияға орын жоқ.
4.
Стратегиялық жоспарлау тұтынушыға бағдарланған, яғни тағам мен ұсынылған
қызметке өз құнын төлеу арқылы кәсіпорынның бар болуына ықпалын тигізеді.
5.
Стратегиялық жоспарлау пассивті емес, активті құбылыс. Оның негізгі ұраны: « Бүгін
мұны біз істемесек, ертең басқалар жүзеге асырады».
6.
Стратегиялық жоспарлау объективті. Ол «пункт А-дан пункт Б-ға» дейін кәсіпорын
қалай жете алатынына нақты жауап береді.
7.
Стратегиялық жоспар нақты нәтижелерге тұспалданады. Ағылшынша айтқанда, не
істеу керек екенін нақты білсең, жетістікке жетуге болады. Мақсаты айқын емес құжат-
стратегиялық жоспар емес, ешқандай практикалық мағынасы жоқ ғылыми трактат болып
табылады.
8.
Стратегиялық жоспарлау үздіксіз болуы тиіс, әйтпесе ол сәтсіз болады.
Сөйтіп, туристік фирма қызметін жоспарлау кезінде ақпараттық өңделу кезеңінде сапалық,
сандық және болашақтағы мақсаттардың уақыттық анықталуын, амал мен тәсілдерді,
қалыптасуды, фирманы басқару мен дамыту жүйелерін түсіну керек. Туризм индустриясының
шарттарын ескере отырып туристік кәсіпорындардың стратегиялық таңдау еркіндігі бар: кең
немесе шектеулі маркетингтік мақсаттарды аңду, төменгі шығындар мен дифференциациялар
секілді бәсекеқабілеттілік артықшылықтарды қолдану. Көптеген стратегиялық әдістер бір уақытта
қолданыла алады. Әйткенмен, туристік ұйымдардың стратегиялық мүмкіндіктер жиынтығы сала
мүмкіндіктері мен ондағы бәсекелестік шарттарымен, кәсіпорынның бәсекеқабілеттілігімен және
оның нарықтағы деңгейі мен мүмкіндерімен шектеулі екенін естен шығармау керек. Кейбір
стратегиялар басқаларынан гөрі саланың ерекшелігіне сай келеді.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
1. Виноградова М.В., Васильева Э.К. Стратегическое планирование и контроллинг. СПб.:
Питер, 2006.
2. Аристова О.В. Стратегия управления организациями индустрии туризма в условиях
нестабильности среды: Дис. ...канд.экон.наук. 2001.
3. Богданов Е.И., Кострюкова О.Н., Орловская В.П., Фенин П.М. Планирование на
предприятии туризма. – СПб. Издательский дом «Бизнесс-пресска», 2003.
Курмангалиева А.К.
к.э.н., ст. преподаватель Костанайский государственный университет им. Ахмета
Байтурсынова,
Казахстан, г. Костанай
ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ ФОРМИРОВАНИЕ УЧЕТНОЙ ПОЛИТИКИ
ОРГАНИЗАЦИИ
Организации сталкиваются с постоянным давлением быстро изменяющихся условий и
требований рынка, ростом конкуренции, заставляющей по-новому подойти к вопросам
309
финансового управления и учетной политики, поскольку в современных условиях эти системы
имеют для компании не меньшее значение, чем ее производственных потенциал.
Организация в начале своей предпринимательской деятельности должна сформировать
учетную политику и в дальнейшем поддерживать ее в актуальном состоянии для подготовки в
бухгалтерском учете полной, достоверной, объективной и информации о своей финансово-
хозяйственной деятельности.
Формирование учетной политики следует рассматривать как один из важнейших
элементов налоговой оптимизации. Квалифицированная проработка приказа об учетной политике
позволит организации выбрать оптимальный вариант учета, эффективный как с точки зрения
бухгалтерского учета, так и с точки зрения режима налогообложения.
С одной стороны, учетная политика является документом для внутрифирменного
использования, практическим руководством для всех сотрудников бухгалтерии. В то же время,
часть учетной политики представляется в налоговые органы в составе пояснительной записки при
сдаче годовой бухгалтерской отчетности.
Учетная политика является основополагающим внутренним нормативным документом,
регулирующим учетный процесс в каждой организации в соответствии с требованиями внешних
нормативных документов, выполняющих аналогичную функцию на законодательном,
методологическом
и
методическом
уровнях
системы
нормативного
регулирования
бухгалтерского учета [1,2,3].
Учетная политика определяется как совокупность способов ведения бухгалтерского учёта
- первичного наблюдения, стоимостного измерения, текущей группировки и итогового
обобщения фактов хозяйственной деятельности.
В условиях перехода к Международным стандартам финансовой отчетности (МСФО)
ключевыми признаются идеи единства учетных принципов и, как следствие, сопоставимости
отчетных данных [4].
Таким образом, учетная политика организации это основополагающий документ, в котором
раскрываются все особенности бухгалтерского (налогового) учета в конкретном периоде. Учетная
политика (при ее правильном формировании) позволяет обеспечить наиболее эффективное
взаимодействие всех структур организации, участвующих в учетном процессе, и минимизировать
затраты (материальные, трудовые и затраты времени) по разрешению возникающих вопросов.
Учетная политика должна содержать такие элементы, как:
- рабочий план счетов;
- формы первичных документов, необходимых для оформления хозяйственных операций;
- формы документов для внутренней отчетности;
- порядок проведения инвентаризации;
- методы оценки активов и обязательств;
- правила документооборота и технология обработки учетной информации;
- другие решения, необходимые для ведения бухгалтерского учета, а также принятие
соответствующей налоговой политики (см. Рисунок 1).
Рисунок 1. Элементы учетной политики
Элементы
учетной
политики
рабочий план счетов
формы первичных документов, необходимых для оформления хозяйственных
операций
формы документов для внутренней отчетности
порядок проведения инвентаризации
методы оценки активов и обязательств
правила документооборота и технология обработки учетной информации
другие решения, необходимые для ведения бухгалтерского учета, а также принятие
соответствующей налоговой политики
310
Разработка учетной политики организации состоит из нескольких шагов:
- Анализ финансовой и учетной информации;
- Разработка стандартов бухгалтерского, управленческого учета;
- Сопряжение бухгалтерских и управленческих аспектов для формирования учетной
политики организации;
- Взаимодействие учетной политики и других функций управления предприятием;
- Выявление влияния учетной политики на показатели финансового состояния организации;
- Определение наиболее подходящего механизма внесения изменений в учетную политику;
- Учетная политика применяется ежегодно с 1 января, следующего за годом создания
фирмы (см. рисунок 2).
Рисунок 2. Разработка учетной политики организации
Оценка учетной политики организации проводится с целью:
- подтвердить факт наличия учетной политики, утвержденной в соответствующих
контролирующих органах;
- отразить в учетной политике способы ведения бухгалтерского и налогового учета;
- оценить рациональность выбранных способов организации ведения бухгалтерского и
налогового учета (см. рисунок 3).
Анализ учетной политики организации позволяет предварительно оценить систему
бухгалтерского учета, проанализировать адекватность учетной политики по каждому его разделу.
К тому же, анализ элементов учетной политики организации дает возможность сделать вывод о
соответствии существующей системы бухучета потребностям управления.
Анализ и оценка учетной политики организации необходимы для выявления различных
нарушений и ошибок:
- Отсутствие схемы и графика документооборота;
- Недостаточное раскрытие информации о способах организации и ведении бухучета;
- Несоответствие сроков утверждения приказа учетной политики требованиям закона и др.
Рисунок 3. Оценка учетной политики организации
Разработка
учетной
политики
организации
Разработка стандартов управленческого и бухгалтерского учета
Сопряжение управленческих факторов и бухгалтерской деятельности
Взаимодействие учетной политики и прочих функций управления
организацией
Анализ влияния учетной политики на величину показателей финансового
состояния организации
Выявление наиболее подходящего способа внесения изменений в учетную
политику
Определение наиболее подходящего механизма внесения изменений в
учетную политику
Учетная политика применяется ежегодно с 1 января, следующего за годом
создания фирмы
Анализ учетной и финансовой информации
Оценка учетной политики организации
подтвердить факт наличия учетной
политики, утвержденной в
соответствующих контролирующих
органах
отразить в учетной политике
способы ведения бухгалтерского
и налогового учета
оценить рациональность
выбранных способов организации
ведения бухгалтерского и
налогового учета
311
Оценка учетной политики предприятия позволяет определить необходимость внесения
различных изменений в течение года. Это требуется, если выявлены ошибки в первоначальном
утверждении учетной политики, если предприятие меняет вид деятельности, если появляются
новые участки бухгалтерского учета.
Таким образом, в результате оценки учетной политики может быть выявлена
необходимость во внесении ряда изменений в случае наличия ошибок в первоначальном
документе или появления новых участков в бухгалтерском учете.
Анализ эффективности учетной политики организации позволяет обнаружить ошибки,
недочеты и нарушения, а также оперативно их исправить.
А это в свою очередь позволяет:
минимизировать себестоимость продукции или услуг за счет уменьшения расходов на
уплату налогов;
максимизировать прибыль;
и улучшить в целом все финансовые показатели.
Список использованных источников:
1. Закон Республики Казахстан от 22 апреля 1998 года № 220-I «О товариществах с
ограниченной и дополнительной ответственностью (с
изменениями и дополнениями
по
состоянию на 29.12.2014 г.)».
2 Закон Республики Казахстан «О бухгалтерском учете и финансовой отчетности (с
изменениями и дополнениями по состоянию на 29.12.2014 г.)».
3 Международный стандарт финансовой отчетности (IAS) 8 «Учетная политика, изменения
в бухгалтерских оценках и ошибки» (по состоянию на 01.01.2013).
4 МСФО (IAS) 8 «Учетная политика, изменения в расчетных оценках и ошибки». Учебное
пособие. Россия, Москва, июнь 2008г. (обновленная редакция).
Ладаненко Е.И.,
Костанайский государственный университет имени А.Байтурсынова
Казахстан, г.Костанай
ЭЛЕМЕНТЫ ПРОЦЕССНОГО ПОДХОДА В УПРАВЛЕНЧЕСКОМ УЧЕТЕ
В последнее время все более актуальным становится представление управленческого учета
не только как источника достоверной информации, но и как инструмента формирования
экономической политики, механизма построения бизнеса и управления производством
продукции.
Процессный подход в настоящее время мы рассматриваем как важный этап развития
управленческого учета, основным элементом которого является представление управления как
процесса, то есть последовательности взаимосвязанных действий и процедур, решающих задачи
постановки и успешного достижения бизнес-целей в организациях в рамках заявленной ими
стратегии.
В настоящее время объекты управленческого учета систематизированы так, чтобы могли
отвечать основным целям эффективного управления предприятием. Чему способствует
объединение данных объектов в четыре взаимосвязанные группы (производственные ресурсы,
хозяйственные процессы, доходы и затраты, структурные единицы), находящие отражение в
едином учетном процессе [4].
К первой группе объектов управленческого учета относятся:
- производственные запасы на складах и в процессе их движения по стадиям
производственного цикла до склада готовой продукции;
- средства производства, характеризующие наличие производственных мощностей и
готовность предприятия к производству;
- использование трудовых ресурсов в процессе целесообразной деятельности;
- результат труда как продукт предприятия.
Вторая группа объектов - это хозяйственные операции, объединенные по видам
деятельности. Данная группа объектов сформирована с использованием процессного подхода,
312
сущность которого, как нами было отмечено ранее, заключается в том, что производственными
ресурсами и деятельностью управляют как отдельными процессами.
Третья группа объектов учета при «процессном подходе» их формирования выступает в
виде показателей, характеризующих результат хозяйственных операций, и поэтому в
управленческом учете они должны отражаться одновременно с использованием ресурсов и
получением продукта как результата совокупности процессов.
Выделение структурных единиц как сегментов управления в отдельную группу объектов
учета обусловлено тем, что для целей управления информация обобщается по месту
возникновения затрат.
Функции управления, которые являются основой специализации работников управления
предприятием, сами по себе не имеют собственного существования, но являются частью процесса
и реализуются в процессе.
Основанием для выбора концептуальных положений системы процессного управления
организациями стали аспекты, которые позволяют разработать процессы, механизмы и
инструменты управленческого учета, отвечающие современным тенденциям развития экономики.
Процессное управление, являющееся частью системы управления, следует формировать на
основании следующих трех базовых составляющих этой системы:
- информационной поддержки процессов разработки и реализации управленческих
решений;
- набора типовых управленческих процедур для решения поставленных задач бизнеса;
- системы активации участников бизнес-процесса, в частности субъектов управления.
Процессное управление как часть системы управления предполагает осуществление
следующих функций:
- выявление процессов, необходимых для системы учета, включающих процессы
управления производством и управления управлением;
- определение последовательности этих процессов, их взаимосвязи и координации;
определение критериев и методов, необходимых для оценки результативности этих процессов;
- обеспечение всех процессов управления всеми видами ресурсов, в том числе
материальных, информационных, временных и людских.
Построение управленческого учета в виде процессов является условием создания единой
системы управления организацией, а его совершенствование должно быть направлено не только
на отражение произошедших хозяйственных операций, но и на формирование прогнозной
отчетности, на плодотворное взаимодействие бухгалтерского учета и финансового менеджмента
[2].
Что касается бухгалтерского управленческого учета, проектирование процесса, прежде
всего, должно быть направлено на выполнение учетных задач. Для успешной формализации
бизнес-процессов необходимо сформировать схему всех учетных процессов на предприятии.
При определении сущности и назначения управленческого учета необходимо исходить из
содержания управления управляемых объектов как системы общих функций, состоящей из
конкретных подфункций. Содержание управления управляемых объектов раскрывается путем
упорядочения потоков входной и выходной информации, а также прямых, внутренних,
горизонтальных и обратных связей управляющей системы и управляемых объектов посредством
коммуникационного процесса, то есть обмена информацией, источником которой является
бухгалтерский управленческий учет [3].
В крупных компаниях с большим уровнем автоматизации и управления бухгалтерский
управленческий учет встроен в общую систему управления, и построение учетных процедур
является элементом сквозных бизнес-процессов.
Проектирование бизнес-процессов не может быть самоцелью организации, так как
главной
целью
является
эффективное
управление
предприятием
и
рост
его
конкурентоспособности.
Взаимосвязь бухгалтерского управленческого учета и бизнес-процесса можно определить
как развитие процессного подхода, изначально сформированного в системах менеджмента
качества.
Последующее распространение процессный поход получил в связи с возникновением
современных информационных систем. Появление нового класса информационных систем,
которые позволяют построить модель бизнес-процесса на языке диаграмм, блок-схем,
313
устанавливать степень допуска к системе, осуществлять мониторинг функционирования каждого
и всех элементов системы, создает необходимые условия для дальнейшего совершенствования
бизнес-процессов и бухгалтерского управленческого учета.
Достарыңызбен бөлісу: |