1-тақырып. Кіріспе. Адам организмінің өсуі мен дамуының негізгі заңдылықтары
жүктеу/скачать 0,97 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 10-тақырып. Ас қорыту жүйесі, оның жас ерекшеліктері
| Тынысалу гигиенасы
. Тыныс алу мүшелерінің бәрінің физиологиялық көрсеткіштеріне дене еңбегі мен спорт әсер етеді. Мысалы, штангистерде ӨТС - 4 л, футболистерде – 4,2 л, қайықшыларды - 5,5 л. Тынысалу жиілігі спортсмендерде минөтіне – 6-8 рет, ал жаттықпаған адамдарда 14-20 рет. Тыныс алу жүйесінің мүшелері балаларда дұрыс дамып жетілу үшін төмендегі талаптарды сақтау керек: -бала үстелде (партада) дұрыс отыра білу керек; -ой еңбегі мен дене еңбегін дұрыс ұйымдастыру қажет; -сынып бөлмелері, еңбек бөлмелері, балалардың ұйықтайтын, сабақ оқитын бөлмелері жиі желдетіліп отыру керек; - жоғарғы сынып оқушылары тәулігіне далада таза ауада 3 сағаттан, ал бастауыш сынып оқушылары 4 сағаттан кем болмау керек; - баланың киімі денесін қыспайтын, жеңіл болу керек; -бастауыш сынып оқушыларына сабақ кезінде 1-2 минөттік демалыс беріп, тыныс гимнастикасын ұйымдастыру қажет. 10-тақырып. Ас қорыту жүйесі, оның жас ерекшеліктері 1. Ас қорыту жүйесінің құрылысы, маңызы 2. Ауыздағы асқорыту және оның жас ерекшеліктері 3. Жұтқыншақ 4. Өңеш 5. Қарындағы астың қорытылуы және оның жас ерекшеліктері 6. Ішектегі асқорыту 7. Ішек-қарынның моторикасы 8. Ас қорытудың реттелуі Ас қорыту жүйесінің құрылысы, маңызы . Астың ағзаға сіңуіне ыңғайлы болу үшін физикалық және химиялық өзгерістерге ұшырап, қарапайым заттарға ыдырау процесін асқорыту деп атайды. Органикалық заттардың ыдырауы ферменттер арқылы іске асады. Әрбір фермент тек өзіне тән жұмысты ғана орындайды. Астың қорытылуы асқорыту жүйесінде іске асады. Асқорыту жүйесіне: ауыз қуысы, үш жұп сілекей бездері, жұтқыншақ, өңеш, қарын, ұлтабар (он екі елі ішек), ащы ішек, тоқ ішек, бауыр мен ұйқы жатады. Асты қорыту «конвейер негізінде» жүреді: ас қорыту жолдарының әр бөлігінде жеген тамақтың біразы ғана қорытылады. жүктеу/скачать 0,97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|