П у бли ка сы м әдениет, а қ п а ра т ж ә н е қ о ға м д ы қ к е л іс ім м и н и с т р л іг ін щ м ем л е к етт ік тілді дам ы ту бағдарламасы



Pdf көрінісі
бет31/497
Дата14.10.2023
өлшемі38,54 Mb.
#113886
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   497
Байланысты:
kazak grammatikasy fonetika sozzhasam morfologiia sintaksis

ҚАЗАҚ ТІЛІНIҢ ДЫЬЫС1АҒЫ
25
2. Н д а у ы с с ы з д ы б ы с ы тіл ар ты м ен 
тілш іктің тоғы суы арқылы жасалады. Ж асалу 
тәсіліне қарай тоғы сы ңқы дауыссыз дыбыс бо- 
лып табылады.
3. Ң дауыссы з дыбысын айтқанда дауыс 
желбезегі мол тербеледі, яғни мол қатысады. Да- 
уыс қаты сы на қарай үнді (тербелімді) дауыссыз 
дыбыс болып табылады.
Жасалым белгілері: 
тііш ік, тоғысыңқы, үнді 
дауыссыз дыбыс.
Р дауыссыз дыбысы
Жасалымы:
1. Р дауыссыз дыбысы тілдің ұшы мен күрек 
тіс-қы зы л иектің шегарасы арқылы жасалады. 
Ж асалу орны на қарай тіл ұшы дауыссыз болып 
табылады.
2. Р дауыссы з дыбысы тіл ұш ының күрек 
тіс-қызыл иек шегарасымен қақтығысуы (тоғы- 
сы м -ж у ы сы м ы ) а р қ ы л ы ж асалады . Ж асалу 
тәсіліне қарай діріл дауыссыз дыбыс болып та- 
былады.
3. Р дауыссыз дыбысын айтқанда дауыс жел- 
безегі мол тербеледі, яғн и мол қатысады. Дауыс 
қатысына қарай үнді (тербелімді) дауыссыз ды- 
быс болып табылады.
Жасалым белгілері: 
тіл ұшы, діріл, үнді да- 
уыссыз дыбыс.
Л дауыссыз дыбысы
Жасалымы:
1. Л дауыссыз дыбысы тілдің ұшы мен күрек 
тіс-қызыл иектің шегарасында жасалады. Ж аса- 
лу орнына қарай тіл ұшы дауыссыз болып табы- 
лады.
2. Л дауыссы з дыбысын айтқанда тіл ұш ы- 
ның күрек тіс-қы зы л иек ш егарасымен тоғы - 
сып, тілдің екі ж аны аш ы қ қалады. Ж асалу 
тәсіліне қарай жанама жуысыңқы дауыссыз ды- 
быс болып табылады.
3. Л дауыссыз дыбысын айтқанда дауыс жел- 
безегі мол тербеледі, яғни мол қатысады. Дауыс 
қатысына қарай үнді (тербелімді) дауыссыз ды- 
быс болып табылады.
Жасалым белгілері: 
тіл ұшы, жанама жуы- 
сыңқы үнді дауыссыз дыбыс.
И дауыссыз дыбысы
Жасалымы:
1. Й дауыссыз дыбысы тіл түбі мен тілш ік 
арқылы жасалады. Жасалу орнына қарай тілшік 
дауыссыз болып табылады.
2. Й дауыссыз дыбысы тіл түбі мен тілшіктің
жуысуы арқылы жасалады. Жасалу тәсіліне қарай 
жуысыңқы дауыссыз дыбыс болып табылады.
3. 
Й дауыссыз дыбысын айтқанда дауыс 
желбезегі мол тербеледі, яғни мол қатысады. Да- 
уыс қатысына қарай үнді (тербелімді) дауыссыз 
дыбыс болыгі табылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   497




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет