П у бли ка сы м әдениет, а қ п а ра т ж ә н е қ о ға м д ы қ к е л іс ім м и н и с т р л іг ін щ м ем л е к етт ік тілді дам ы ту бағдарламасы



Pdf көрінісі
бет72/497
Дата14.10.2023
өлшемі38,54 Mb.
#113886
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   497
Байланысты:
kazak grammatikasy fonetika sozzhasam morfologiia sintaksis

Ж асалым белгілері: 
ерін (е р ін -ер ін д і), 
тоғы сы ңқы , ілгерінді, тербелімді (үнді), еріндік 
дауыссыз дыбыс.
Айтылым белгілері: 
бос тоғы сы ңқы , ауыз 
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері: 
бос лепті, үнді (ыңыл), 
жіңішке, еріндік дауыссыз дыбыс.
Жалпы сипаттамасы: 
ерін (ерін-ерінді), 
тоғы сы ңқы , үнді, ілгерінді (жіңіш ке), еріндік 
дауыссыз дыбыс.
Н дауыссыз дыбысының үндесім түрлері
Жуан езулік түрі: НАН, Н Ы Қ т.б. 
(17-1-
сурет)
Жасалымы: 
тіл ұшы мен қызыл иек әзара 
жымдаса төғы сады (2-1), жасалу өрнына қарай 
тіл ұшы; тіл ауыз қуысында кейін шегініп жатады 
(8), тілдің ж аты сы н а қар ай кейінді; дауыс 
желбезегі мол тербеледі (5-2), желбезек қатысына 
қарай тербелімді; ерін жазылып (езу тартып) 
барып жасалады (1-3), ерін қатысына қарай езулік 
дыбыс болып табылады.
Айтылымы: 
тіл ұшы мен қызыл иек өзара 
бос тоғы сад ы , то ғы с ы м күш ін е қар ай бос 
тоғы сы ңқы ; ауыз қуысы үлкейіп, кемей қуысы 
кішірейеді, үстеме жасалым орнына қарай кәмей 
қуысты дыбыс болып табылады.
Е стілім і: 
тіл ұш ы м ен қ ы зы л и е к тің
тоғы сы м ы бос леп п ен аяқталады , тоғы сы м
б ітім ін е қар ай бос л е п ті; д ау ы ссы з ыңыл 
дыбысталады, үн қаты сы на қарай үнді; әуез 
қатысына қарай жуан және езу әуезді дыбыс 
болып табылады.
Н жуан езулік түрінің айырым белгілері
Жасалым белгілері: 
тіл ұшы, тоғы сы ңқы , 
кейінді, тербелімді (үнді), езулік дауыссыз дыбыс.
Айтылым белгілері: 
бос тоғы сы ңқы , көмей 
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері: 
бос лепті, үнді (ыңыл), 
жуан, езу әуезді дауыссыз дыбыс.
Жалпы сипаттамасы: 
тіл ұшы, тоғы сыңқы , 
үнді, кейінді (жуан), езулік дауыссыз дыбыс.
Ж іңіш ке езулік түрі: НӘР, НІЛ т.б. 
(17-2-
сурет)




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   497




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет