МЕББМ ҚАЗАҚСТАН-РЕСЕЙ
НУО КАЗАХСТАНСКО
-
РОССИЙСКИЙ
МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ
11
қатпарлар түзеді. Жасушалары:
секреторлы
жəне
базальді.
Кілегейлі қабығының
құрамында қарапайым
альвеолярлы бездер
орналасады. Бұлшық етті қабығы екі қабаттан
тұрады,
ішкісі циркулярлы, ал сыртқысы бойлық орналасқан миоциттер жиынтығы,
сыртқы қабығы адвентиция – БТДТ.
Қызметтері: спермаға секрет бөліп, сұйылтады,
секретінің құрамында
сперматозоидтың
белсенділігін
арттыратын
жəне
қоректік
қызмет
атқаратын
фруктозаны
бөледі.
Простагландинді
синтездейді.
Қуық асты безі –
уретрді қоршап жатқан безді, əрі етті мүше. Бездің құрамында
30-50 түтікшелі альвеолярлы бездері болады. Олар үш топқа бөлінеді: 1) уретрдің
кілегейлі қабығының меншікті пластинкасына орналасқан –
периуретралді,
2) кілегей
асты негізіндегі –
аралық,
3) бездің денесінде орналасқан –
негізгі бөліктері.
Бездің
аталған бөліктерінің құрамында секреторлы соңғы бөліктері жəне
секрет шығаратын
өзектері болады. Секреторлы бөліктерінің құрамында екі қатар болып орналасқан
секреторлы
жəне
қыстырма
жасушалары болса, ал өзектерінде көп қатарлы
жасушалардан тұрады. Бездің аталған бөліктерінде
эндокринді жасушалар
мен 50%- дай
миоциттер де болады. Миоциттер көбінесе секреторлы бөліктері мен өзектерінің сыртын
қоршай орналасады да, секреттің шығуына септігін тигізеді.
Қызметтері: Экзокринді –
секретінің құрамында
сперматозоидтардың
белсенділігін арттыратын заттар мен қоректік заттар болады.
Эндокринді-
бездің
құрамында диффузды орналасқан эндокриноциттер бар. Бұл эндокриноциттер
простагландиндерді, нервтерді өсіретін факторларды,
серотонин, соматостатин,
пептидтерді синтездейді.
Бульбоуретралды (Куперов) бездері –
несеп
шығаратын
каналға
өзектері
арқылы
келіп
ашылады.
Без-бөлшектенген,
паренхиматозды
болады. Сырты тығыз талшықты дəнекер тінді
капсуламен
қоршалған.
Капсуладан
көптеген
перделер тарап, без
паренхимасын бөлшектерге
бөледі. Без бөліктеріндегі секрет бөлетін қабықтарының қабырғасында бір қабатты куб
немесе призма тəріздес эпителиоциттер болады. Безден бөлінген секреттің құрамында
сиалопротеиндер
жəне
аминосахаридтер болады
. Аталған заттар сперматозоидтар үшін
трофикалық жəне басқа да қосымша қызметтерді атқарады.
Достарыңызбен бөлісу: