д е п ш ы л б ы р ы н а о р а л а д ы . Ж ә н і б е к б атыр біраз ойланып
т у р ып :
—
Кештім, б а л а м , ж олы ң б о лс ы н !
— деп жүрі п
кетіп-
ті.
Сөйтіп, бетіне р у л а с т а р ы н а н ж а н келмей,
кеудесіне
н а н пісіп жү рг ен би б а л а с ы н ы ң ер Ж ә н і б е к т е н беті қай-
тып, демігі б ас ыл ып қ а л а д ы . Б і р а қ ж а с би бір рет сөзден
ж е ңі л д і м деп ж а с ы м а й д ы , а ғ а н ы ң сөзін кек те қ ы л ма й -
ды.
Кері сі нше, а с т а м мінезі, а р т ы қ сөзі үшін кішірейіп,
ке ші рі м сұрайды.
П а л у а н күресте, а қ ы н айтыста ы сыла-
тыны
с ия қ т ы ше ше н д е р де бірде жеңіп, бірде же ңі ле жү-
ріп жетіледі . Ті ленші оны ж а қ с ы біледі. С о н д ы қт а н да
ол бір ж о л ғ ы же ңі лг ен і не мү ң ай май , м ү қ а л м а й
келесі
кездесуді күтеді.
Е р Ж ә н і б е к екінші ж о л ы Ті ленші ні ң үйінде қ о н а қ т а
от ыр ып , «сүйек ж а ң ғ ы р т а й ы қ »
деп қ а р ы н д а с ы н
т о қа л-
д ы қ қ а с ұ р а ғ ан д а :
Мен қ а л ы ң қ а р а тоғ аймын,
Т а б ы л у ғ а оңаймын.
Сен, ж а п а н ғ а біткен ж а л ғ ы з шы на р сы ң
У а қ ы т ы ң же тс е сынарсың,
О рн ың д ы қ а й д а н т а б ар м ы н ? ! —
д еп өзінің а т а д а н
көптігін,
Ж ә н і б е к т і ң ж а л ғ ы з д ы ғ ы н
ескертіп, өткен ж о л ғ ы есесін қ а й ы р ад ы .
Ш е ш е н д ік өнер қ а й ж ерде сөзге бостандық, е р к ін д ік
б о л с а , ж үйелі с ә зге жұртшылық, қ о ға м қ ү л а қ асса, міне,
с о л жерде, со л е л д е ға н а дамиды . К е р іс ін ш е ацы л-ойға,
сөзге-тілге қы сы м ж асалып, ш е к қ о й ы л ғ а н жерде а қ ы л-
о й д ы ң адам дары , ең а л д ы м е н а қ ы н д а р м е н ш е ш е н д ер
қ о р ғ а л а п с ә й л е й а л м а й д ы , сәз ә н е р і тоқырайды.
Бі р тәуі р же рі қ а з а қ елі нде а қ ы н д ы қ пен
шешендік
қа сиетт і өнер (Өнер а л д ы — қ ы з ы л тіл) с а н а ғ а н д а оған
тиым с а л ы н б а ғ а н , ше к қ о й ыл м а ғ а н .
Қ а у ы м кезекті сөзін
а й т п ау д ы
А у ы з ғ а к е л г е н түкірік, щайтып жұтса мәкүрік;
С өзге сөзб ен ж ауап бермесе, сөзд ің атасы ө л е д і
деп кім*
нен де болса т ар т ы н ба й , т а й с а л м а й сөйлеуді т а л а п еткен,
ә р қ а ш а н «ауз ы б ат ы л» а д а м д а р д ы қ ол д а п , көтермелеп
отырғ ан.
С ыр ы м б ат ыр ж а с кезінде М а л а й с а р ы
биге сәлем бе-
ре барса, қ а р т б а л а ғ а к үн са лы п қ а р ап :
—
Уа, б ұ л щай б а ла с ы ң ?
— депті.
—
Даттың б а ла с ы м ы н ,
— дейді Сырым.
148