Қате
мақсаттардың мысалдары:
Жақшамен берілген өрнектердің шешімімен таныстырыңыз (тақырыппен танысу
түсінуді білдірмейді).
Зерттелген тапсырмалар
бойынша жұмысты жалғастырыңыз (мақсат емес, қызмет
түрі
болу керек). Бақылау, зейін, тапқырлық, есептеу қабілеттерін(бір сабақтың
аясында) дамыту .
Денсаулық сақтау технологияларын енгізу. (Бұл тұжырымда мақсат оқушы үшін
емес, мұғалім үшін
болуы шарт
).
Сабақты жоспарлаудың негізгі нүктелері:
Оқушылар нені игеруі керек
?
Білім мен дағдыларды өлшеу іс
-
әрекеті
;
Сәтсіз болған жағдайдағы іс
-
әрекет;
(оқушылар сәтсіздікке ұшырады).
Қойылған
мақсатқа тез жету кезіндегі іс
-
әрекет;
(тапсырмалар тым оңай немесе
оқушылар
бұрын бәрін игерген).
4
–кезең бірінші
сабақты өткізу.
Мұғалім
сабақ жүргізеді, қалған топ мүшелері
қатысып
немесе сабақ жазбаларын қарап
шыққаннан кейін бақылау жүргізеді
.
Сабақтың соңында қатысқан мұғалімдер таңдалған үш оқушымен әңгімелеседі.
Сабақтың жоспары: бақылаушылар толтыратын кесте
(
Үлгісі
)
Кезең
1-
оқушы (артта
қалушылар тобы)
2-
оқушы (орта деңгейдегі
топ
)
3-
оқушы (үлгерушілер
тобы
)
Күтілетін
іс
-
әрекет
Байқалған
нәтиже
Күтілетін
іс
-
әрекет
Байқалған
нәтиже
Күтілетін
іс
-
әрекет
Байқалған
нәтиже
Кезең...
Уақыт
Кезең...
Уақыт
85
Кезең...
Уақыт
Сабақтың
нәтижесі
Ескертпелер
5
–кезең бірінші
сабақты талқылау
.
Зерттеу топ мүшелері жиналып (әдетте, бірінші сабақ күні)
талдау жасайды.
Бірінші өткізілген сабақ нәтижелері бойынша
ұсыныстар мен ескертпелер екінші
сабақты
беретін келесі
мұғалімге жоспарланады
.
6-
кезеңде
жобаның екінші және үшінші циклі
бойынша
бірінші сабаққа ұқсас № 2
және №3 сабақтар өткізіліп, талқыланады.
7-
кезеңде қорытындылау
жұмысы жүргізіледі.Топ жоспарлау мен бақылау
нәтижелерін салыстырады, қорытынды шығарады. Әдетте, зерттеу нәтижесі мектепте
немесе сыныптан тыс іс
-
шаралаларда ұсынылады. Егер презентация мектептен тыс жерде
болса, онда мектептегі жоба мәртебесі, әрине, жоғары деңгейде көрсетілген.
Қазақстанда
«Сабақты зерделеу» технологиясын қолданудағы ең көп кездесетін
кедергі
-
мұғалімдерге уақыттың жетіспеуі. Әрине, өз сабақтарында үлкен жүктеме болған
кезде, әріптестердің сабақтарына қатысуға және оларды жоспарлауға қатысуға күш салу
қиын. Алайда, бірлескен жобаның нәтижесі, болашақта өткір мәселелерді шешу сіздің
уақытыңыз бен еңбегіңізді айтарлықтай үнемдеуге мүмкіндік береді.Осындай зерттеулер
мұғалімнің алдағы сабағын жоспарлауда таптырмас әдістемелік ұсыныс болып табылады.
Сабағымызды зерттеп,зерделеп
отыруымыз керек.
Мұғалімнің
үздіксіз кәсіби құзырлығын дамытуда заманауи мұғалімдердің
зерттеушілік қабілеттерін өзара қолдау арқылы жүзеге асырылады.
Ғылыми
-
әдістемелік
негізде №115 орта мектебінде жаңартылған модельдегі зерттеу сабағын ұйымдастыру
ортасын
құруда
оқу
сапасын
арттыру
мақсатында
«Педагогикалық
шеберлік»шығармашылық тобы құрылды.Жеке тұлғаны дамытуда табысты мұғалім
еңбегінің нәтижесін көру
-
шеберлік мәдениет үдерісін іске асыру.Бүгінгі күнде өзекті
әдістемелік мәселе
-
шеберлік академиялық мектеп,зерттеу мектебі,топ бойынша оқыту
мектебі,менторлық мектеп,кәсіби білім беру мектебі.
Мектепішілік кәсіптік шеберлікті дамыту көптеген мүмкіндікке жеткізе отыра
ұстаздардың
өз сабағын педагогикалық тұрғыда
талдап,дағдыны қалыптастыруда
педагогикалық көшбасшылықты дамытады.
Педагогикалық өлшем негізінде кәсіптік
қызмет ұжымдық талқылау,топтық және командалық рефлексиялық оқытуға
бағытталады.
Мұндай шеберлік орталарын құру
-
мұғалімді жаңашылдыққа,ақпараттандыруға,креативті
ойлауға жетелейді.
Бұл мақалада зерттеу мектебі 2 негізгі мәселеге тоқталады.Атап айтсақ,зерттеу
құзіреттілігіне
және мұғалім дағдысын қалыптастыруға
негізделеді. «Бүгін және қазір»
деген түсінікпен оқу
-
тәрбие барысындағы шынайы мәселелерді шешу және мұғалімнің
әлеуметтік құзыреттілігін
қалыптастыруда жеке,топтық,ұжымдық жұмыс түрлерін
жүргізуде әріптестік қолдау ретінде кәсіптік тұрғыдағы әңгіме
қызметін байланыстыруға
болады.
Зерттеу мектебі 3
-
інші жыл жұмыс істеуде. Құрамында ( 10 мұғалім
сертификатталған және 10 мұғалім сертификатталмаған )әр түрлі жұмыс топтарын құрған.
Зерттеу мектебінің мақсаты
-
зерттеу сабағы мен оқыту ортасының нақты қандай
әдіс
-
тәсілдер арқылы білім сапасын арттыруға болатынын анықтау
.
Міндеттері:
- Lesson Study
әдісімен мұғалімдерді оқыту
;
-
Мұғалімдердің
желілік байланыс арқылы тиімді оқытуды меңгеруі;
-
Зерттеу үдерісінің өзекті педагогикалық әдіс
-
тәсілдерін өңдеу;
86
Басқа да зерттеудің құрылымдарын
игеру;
Педагог
-
зерттеушілердің бұл міндеттері сын тұрғысынан ойлау мен мұғалімдердің
көшбасшылығы,АКТ
-
ны меңгеруі,дарынды мен талантты балаларды оқыту, оқушылардың
жас ерекшелігіне байланысты оқыту,диалогтік оқыту, рефлексиялық оқыту, оқу үшін
бағалау және оқуды бағалау бағдарламаның модульдерін іске асыру.
Мұғалімдерді
Lesson Study
зерттеу әдісі арқылы
оқыту
мынандай тақырыптарды
қамтыды:
Lesson Study
туралы әдебиеттерді оқу,зертеудің белгілі бір мәселелерін
анықтау,бірлесе жоспарлау
, Lesson Study
өткізу
және бақылау ,қорытынды жасау.
Зерттеу
сабағының
жұмыс
барысындағы
оқу
сапасын
арттырудағы
мәселерді
анықтаудағы
жұмыс
жетекшісі
Б.Қ.Сапарбекқызы
2016-2019
жылдар
аралығын
қамтыды.
Бұл топқа I, II және III деңгейдегі сертификатталған мұғалімдер кірді,сонымен қатар
тәлімгерлік жасайтын кәсіби
тәжірибесі бар
мұғалімдер де бар.
Зерттеу тобының бағалауымен мұғалімдердің оқу сапасын арттырудағы
мәселері
туралы сауалнама алынды.Саулнама нәтижесі бойынша екі мәселе көтерілді:
оқушылардың сыни көзқарастарының жетіспеушілігі,және оқу үшін бағалау және оқуды
бағалау кезіндегі қиындықтар.Қарапайым тәжірибеде мұны педагог
-
психолог зерттеп,
ол
пән мұғалімі үшін астыртын болатын.Сондықтан пән
мұғалімдері
Lesson Stady
әдіс
-
тәсілдерін алуды жөн көрді.Жүйелі зертеу бақылау ортасы
ретінде
7
«А» сыныбы
алынды.
Педагогтар
К.П.Шайхыбеков
,
А.А.Бажикеева, Д.Ж. Сыздыкова зерттеу сабақтарын
жүргізді.Жеке,жұптық,топтық жұмыстар деңгей
-
деңгей бойынша беріліп,сын тұрғысынан
бағалау
жұмыстары жүргізілді.Оқушылар мұғалім көз алдында өздерінің жұмыс істеу
қабілеттерін байқатты.Ұсыныстар
мен тұжырымдар айтылған соң сабақтың оқу мен оқыту
ортасы әдіс –тәсілдері кеңейтіліп,қолайлы орта туғызу мақсатында кері байланыс
жасалып, әдістемелік тиімділік анықталды.
2017
жылы
сертификатталған
мұғалім
3
«Ә»
сыныбында
Қ.С.Бухарбай
«Жаңартылған
оқу
бағдарламасы
оқушылардың
оқу
іс
-
әрекетіне
қалай
әсер
етеді
?»деген
сұрақ
төңірегінде
зерттеу
жүргізді.
Р.М.Искалиева
,С.Б.Исембаева
«
Қандай
әдіс
-
тәсілдер
оқу
қызығушылығын
арттырып,сабақ
сапасына
тиімді
әсер
етеді?
«деген
өнімді
сұрақ
аясында
жұмыс
жасады.Осы
сыныпта
түрлі
өзін
-
өзі
оқыту
мен
өзін
-
өзі
бағалау,саралап
оқыту,сын
тұрғысынан
ойлауға
үйрету
тапсырмалары
В
тобына
берілді.
Жұмыс
нәтижесі
қадам
-
қадам
бойынша
зерттеліп,оқушы
мен
мұғалім
арасында
«көпір
салуға
негізделді.Мұғалімдер
оқушының
не
білетінін,нені
жасай
алатынын
және
қызығушылығымен,нені
жақсы
көріп,не
істегісі
келетінін
анықтады.Оқу
тактикасы
мен
нәтижелерін
бағалауда
тану
тұжырымдамасы,метатану,түсіну,оқу
дағдылары
ескеріліп,нәтижелері
бағаланды.
Жыл бойы мектеп мұғалімдерімен келесі іс
-
шаралар ұйымдастырылды:
«Критериалды бағалау
коучингі»
«Сабаққа дескриптор құру» оқыту семинары
«Сабақ үдерісіндегі оқушының жетістікке жету іс
-
әрекетін зерттеу»
оқыту
семинары
«АКТ
-
ны сабақ кезеңінде тиімді қолдану»
оқыту семинары
Осы маршрут кестесі бойынша әдістемелік жинақ құрастырылды
.
Зерттеу үдерісінде тиімді әдіс
-
тәсілдерді өңдеу арқылы 3
-
қадамдағы сұрақтар
бойынша 2017
-
2018 жылы білім сапасын көтеруде жұмыс түрлері жүргізілді. Атап
айтсақ,зерттеу тобының мүшелері К.П.Шайхыбеков
,
А.А.Бажикеева, Д.Ж. Сыздыкова ,
Қ.С.Бухарбай
,Р.М.Искалиева
,С.Б.Исембаева
сынды
мұғалімдер
зерттеушілік
әңгіме
жүргізгенде
оқу
сапасын
жетілдіруге
ат
салысты.Оқушылардың
ой
-
пайымдары
мен
ішкі
уәждері
оянып,белсенді
оқуға
талпынатынын
байқатты.Бізге,мұғалімдерге
қандай
білім
мен
дағдылар
қажет?
деген
сұрақ
туындауы
мүмкін.Өзгеріске
енгізілуге
бағытталған
әрекет
салдарын
іздейміз.Осы
жерде
мұғалімдердің
зерттеуі
дамыған
сайын
тәжірибеміз
де
өзгеріске
ұшырайтынын
байқаймыз.
87
Зерттеу қадамдарының нәтижесі барысында мынандай қорытынды жасауға болады:
7-
сыныптың білім сапасының жақсарғаны
байқалды;
А, В,С
тобындағы оқушылардың білім деңгейінің жақсарғаны байқалады;
Мұғалім
-
мұғалім арасындағы кәсіптік тәжірибе байланысы орнығады;
Зерттеу жұмыс тобының білім сапасын арттыру мақсатында жүргізілген зерттеу іс
-
әрекеті нәтижесі мұғалімдердің тәжірибелік шеберлігін байытты.
Зерттеу қызметі оң әдістемелік тиімділікті байқатты.Зерттеу тобы мұғалімдері келесі
құзіреттілікті
игерді:оқу
-
педагогикалық жағдаяттарды сараптау,зерттеу нәтижесін жүйелі
түрде игеріп,тарата алды;рефлексиялық бағалау арқылы өз педагогикалық іс
-
әрекетіне
өзгертулер енгізу.
3 жыл жүргізілген жұмыс нәтижесі негізінде алда жаңа зерттеу құрылым жобасын құру
жоспарланды.Жаңартылған
білім беру стандартының мазмұнына көшу
-
сабаққа рефлексия
жасау және педагогтың оқу үдерісіндегі мәселені анықтауда педагогикалық дағдыны
қалыптастыру тиімділігін көрсетеді.
Келесі топ мүшелеріне
(К.П.Шайхыбеков
,
А.А.Бажикеева, Д.Ж. Сыздыкова
,
Қ.С.Бухарбай,Р.М.Искалиева,С.Б.Исембаева
)
мынандай міндеттер қойылды.
-
жаңартылған білім бағдарламасы негізінде білім сапасын көтеруде
тиімді сабақ
жоспарын құру;
-
мұғалімдердің
басқарушылық,рефлексиялық,жаңашылдық,ақпаратты
-
құзереттілігін
дамыту;
Осылайша педагогикалық тәжірибеде қажеттіліктерді анықтау
-
білім сапасын
көтеру.Оқу үдерісіндегі педагогикалық әдістемелерді әзірлеуді мақсат еттік.Практика мен
зерттеуде мұғалім мен оқушы,
мұғалім мен мұғалім арасындағы қолдау керектігін
түсіндік.Яғни диалогтік қатынас болуы керек.Оқушыларды оқыту әдістемесіне бағыттау
арқылы оқу бағдарламасын таңдау мен ұйымдастыру зерделенді. «Тәжірибелік ойлар»,
«тәжірибелік қажеттіліктер» сөз болды.Сыни бағалай отыра қатысушылардың ой түюімен
байланысты болды.Қорытындылай
келе
,
педагогикалық теория педагогикалық практикаға
үстемдік етпей,керісінше,теория тәжірибе тең түсуі керек деп тұжырымдама жасадық.
Достарыңызбен бөлісу: |