Курсы оқу құралы



Pdf көрінісі
бет60/97
Дата06.01.2022
өлшемі10,43 Mb.
#14129
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   97
• (рк (х) ■
 <рк (
j
).
п=\  А к  —
  1
Расында  А -ның кіші мәндері үшін
R(x,s;A) = £ A nlK n(x ,s )
п  1
екенін  дэлелдегенбіз,  ал  қайталанатын  ядроның  жіктелу  қасиеті  бойынша  форму- 
лаларды пайдалансақ,
R(x, s; A) = X
(Рк (х)<рк (s) + AX ^  <рк {х)срк (s) +... ■+ Я"'1X
<рк (х)<рк ($) + ...=
* = і 
Ак
 
* = і 
А к
 
* = і 
Ак
л  
к
*=і 
A.  — A
< A ^
a
(p2{x)(p2{s)
A,
z
n
=I
f—г
у
А я   V '
л
Л=1
+
... 

Біртекті емес симметриялық ядролы
(р{х) = A\K(x,s)(p(s)cls + /  (х)
u
ь
теңдеуінің  шешімін  анықтайық.  g(x) = J А ^ х , ^ ) ^ ) ^   деп  белгілейік.  Егер
а
оо
(ріх)е L2(a,b)  болса, онда  g(x) =  Ү С к(рк(х),  мұндағы,  Ск-  тұрақгы  шамалар.  Сон-
*=і
дықган
ф )  = f ( x ) - A Z C k

к
(
86
)
(85) теңдеуіндегі  (р{х)  функциясы (86) теңдеуінің оң жағымен ауыстырсақ,
f { x )  + Аү^Ск(рк іх) = f i x )  + А \Кіх, s)
k  і
Д а ) + я £ с 40>4(5)иу,
*=і
бұдан
W  = j K i x , s ) f i s ) d s  + ЯХС4\Kix,s)(pk is)ds =
k-\
= f K ix, ^) f i s ) d s  + A £  Ck
*=1
A
немесе
94


(87)
І С к
 
(х) = f 
K(x ,s )f(s)d s = үһ-( рк
 (x).
* Ч  
Л к 
а 
к \ Л к
Бұл өрнектің екі жағындағы  q>k (х)  функцияларының коэффиценттерін салыс- 
тырып,
с » = І 4 я ( Л ’; Л '- = и - )
екенін апамыз.  Ск  (к = 1,2,...)  коэффиценттері  мэндерін (86) теңдігіне қойып,
V(x) = f { x )  + X ± 4 ^ ( p l (x)
*=і Ак  — A
Шмидт формудасын аламыз.
Егер  Л = Лт  рангісі  г  еселі  меншікті  мэн  болса,  онда  CM,Cm+„...,Cm+r_,
коэффиценттерін  (87)  тендігі  бойынша  анықтай  алмаймыз,  оның  үстіне  сол  (87) 
теңдігінен
ь
fk  = \f(x)

a
екені шығады. Сондықтан бұл жағдайда (85) теңдігінің шешімі
т
- 1 
j  
m+r
- 1 
оо 
ү
ф(х) = f ( x )  + Л ^ - Л ^ - ( р к{х) + Я  X  Скфк(х) + Л  X 
<рк(х)
*=і Лу—Л
к=т
к=т+г Лк~Л
түрінде жазылады.
Енді ядроларды кластарға бөлейік. Гильберт-Шмидт теоремасын қолдансақ,
b 
00  1
j K { x , s ) h ( s ) d s = ^ ~ h k(pk(x)
а 
к -  т Sltfc
теңдігін  аламыз.  Бұл  теңдіктің  екі  жағын  да  q(x)  фунциясына  көбейтіп,  одан 
кейін  х  бойынша  а-данЬ-ға дейін интегралдасақ,
b Ь 
00  1
) \ К { х , s)h{s)q(x)dsdx = Z 1 - h kqk.
а а  
k \ A k
Егер  q(x) = h(x)  болса, онда
J(h) = J J.K(x,s)h(s)h{x)dsdx = X - у  К   .
a   a  
* = l  A
Міне,  осы теңцік ядроны  кластарға бөлудің негізі  болады.  Бұл теңдік бойын­
ша  барлық  меншікті  мәндердің  оң  болуының  қажетгі  де  жеткілікті  шарты  -   кез
95


келген  h ( x ) e L 2(a,b)  үшін  J ( h ) > 0  болуы.  Расында,  егер  барлық  Як  > 0   болса, 
онда  теңсіздіктен  J{h)> 0  болатыны  көрініп  тұр.  Енді  сол  меншікті  мәндердің 
кемінде  біреуін  Лт<0  деп  алайық  жэне  һ(х) = (рт{х)  болсын.  Меншікті  функция-
лардың ортонормаланғаны себепті  J{(pm)
болады.
Егер  симметриялық  A^(x,s)  ядросының  барлық  меншікті  мәндері  оң  болса, 
онда  ядро  оң  деп  аталады.  Бұл  жағдайда  J ( h ) > 0.  Егер  симметриялық  A^(x,5) 
ядросының  барлық  меншікті  мәндері  теріс  болса,  онда  ядро  теріс  делінеді.  Бұл 
жағдайда  J ( h )<  0.  Егер  \/һ(х) е L2\a,b\  үшін    > 0   болса,  онда  оң  симметриялық
ядро  анық (қатаң)  оң делінеді.  Егер  V/z(x) е Е2[я,б]  үшін  J  < 0  болса,  онда теріс 
симметриялық ядро анық  (қатаң) теріс делінеді.
4-теорема.  K ( x , s )  ядросының анық оң болуы  үшін,  барлық  меншікті  мәндер 
оң жоне ядро түйық болуы қажетті де жеткілікті.
Дәлелдеуі. 
K (x,s) 
ядросы 
түйық 
болмасын, 
онда 
һ ( х ) ^ 0  
үшін
һ
К (х, s)h(s)ds = 0  болады.  Бұдан:
а
т = \ \ K(x,s)h(s)ds h(x)dx = 0,
ягни  K (x,s)  анық оң  емес.  Сонымен,  егер  ^ ( х ,^ )  ядросы  анық  оң  болса,  онда ол 
тұйық.
Мерсер  теоремасы.  Егер  симметриялық  А^(х,^)  ядросы  негізгі  D - { a < x 
s < b) облысында  оң  жэне  үзіліссіз  болса,  онда  бұл  ядроның  бисызықты  катары 
бірқалыпты жинақты.
Дәлелдеуі.  Оң  ядро  үшін  K ( x , s )  екенін  дэлелдейік.Қарсы  жорып,  (х0,х0) 
ігүктесінде  АГ(х0, х0) < 0  деп  ұйғарайық.  Бұл  жағдайда үзіліссіздік  қасиеті  бойын- 
ша  х е (х0 —£ ,х0+£)  нүктесі  үшін  K ( x , s ) < 0  болады.  Мынадай  функция  құрайық:
Л(л) = | Лі(* )> 0 »  х G (х0 _£,,х0 +£),
I  0, 
х £ ( х 0 - £ , х 0 +£•);
бұл функция үшін
J(h) = \jK(x,s)h(s)h(x)dsdx  =  °\]K(x,s)hl(x)hi(s)dsdx  < 0,
°" 

яғни  оң  болу  шартына  қарама-қайшы.  Бұл  қайшылық  Л Д х,я)> 0  екенін  дэлел- 
дейді.
Енді
р  j
Q(x,s) = K ( x , s ) - ' Z j - < p l (x)
 
(88)
96


деп  белгілейік.  Эрине  (2(x,s)  -   үзіліссіз  жоне  симметриялық  ядро.  Енді  осы 
Q(x , s )  ядросының  оң  екенін  көрсетейік.  Ол  үшін  т>  р  болғанда  һ = (рт  деп 
алайық.  Онда  [срт }  жүйенің ортонормаланғанын пайдаланып,
= JJ Q(s,x)(pm(x)(pm{s)dsdx = \ J K{x,s)(p(s)(pm{x)dxds > О,
a   a
яғни  Q ( x ,s )  ядросының оң  екенін дэлелдедік.  Сондықтан  Q(x,x) >ООлай  болса, 
(88) теқдігі бойынша
Q(x,х) = К ( х ,х )-Х ~ г < Р І(*) > 0
k-\Ak
немесе  барлық  р   үшін
11-у(РІ(х)<К{х,х).
00 
I
Сондықтан  оң  мүшелерден  кұралған  Х ү   ФІІ*)  қатар  жинақты.  Ал  бисы-
k=\Ak
зықты қатар үшін
L у  - 
 О М  (s) < і   ■
J -  [(pi (х) + (pi (
j
)]
*  1 /Ц 
Z *=1 Лк
теңсіздігі  орынды,  ал  бүл  теңсіздіктен  қатардың  бірқалыпты  жинақтылығы  шы- 
ғады.  Сонымен
K ( x ,s )  = f , ^ - ( p n(x)(pn(s)
п=\Ап
теңдігі  орынды.  Бұдан  s = x  деп  алып,  ортонормаланған  {(р„{х ))  үшін 
=
п=іЯ„
ь
= \ К ( х ,  x)dx = А,  тендігін аламыз.
a


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   97




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет