16.4. Дəндерге микроорганизмдердің
əсер етуі жəне астық сапасының төмендеуі
Микроорганизмдердің мөлшері мен түр құрамының өзгеруі
астық сақтау жағдайына байланысты. Микроорганизмдердің
көбеюіне қолайсыз жағдайда Ps.herbicola жəне басқа да спорасыз
түрлерінің жойылуы жəне зең саңырауқұлақтары мен спора
тудырғыш бактериялардың сақталып қалуы нəтижесінде
микроорганизмдердің саны мен пайыздық шамасы кемиді.
Дəндерді осындай жағдайда ұзақ сақтағанмен микробтар
толығымен өлмейді. Тек олардың сапалық құрамында ғана
өзгеріс болады, кейде қоршаған ортаның əсерімен үйіндінің əлде
бір жері ылғал тарта қалса, онда микроорганизмдердің жаппай
қаулап кететіні де байқалады.
Егер астық топтамасында микроорганизмдердің дамуына
əлдеқандай жағдай туа қалса, онда ең алдымен, зең пайда болады.
Олар дəндер ылғалдылығы мен ауаның салыстырмалы
ылғалдылығы төмен уақытта да өсіп-өнуге қабілетті, қолайлы
температурада болып, төмен температура жағдайында да (10-
20
о
С) жетіле алады; тыныс алуының аэробты сипаты бар, ол үшін
жаңа жиналған дəндерде қажетті жағдай бар; дəндерді қаптап
жатқан жəне оның ішкі бөліктеріне орналасқан заттарға əсері зор
ферменттер жиыны болады.
Сонымен, зең саңырауқұлақтары бактерияларға қарағанда,
тіршілік жағдайына онша көп талап қоймайды, дəндер сақтауға
қойылған бастапқы кездің өзінде-ақ күшті дамып, оның сапасын
айтарлықтай дəрежеде өзгеріске ұшыратады. Саңырауқұлақ-
тардың жетілуін тоқтату оның алдындағы өніп-өсуінің
зардаптарын жоя алмайды, сондықтан, дəндер одан əрі сақтауға
төзімсіз келеді.
Достарыңызбен бөлісу: |