БҮркіт ағА-80 жаста орта мектепте окылатын 20-дан аса пәннің ішіндегі ең ма

29
Жартылай  өткізгіш   қүралдар. Жартылай 
өткізгіш ті  диод, триод
1
Сызбалар  бойынша 
түсіндіру
Теориялық  білімін 
тольіқтырады
30
Транзисторлардың  жумысы  қосылу схемасы
1
Сызбалар  бойынша 
түсіндіру
Білім  дағдылары 
қалыптасады
31
№ 4 Бақылау  тест
1
Жазбаша  жумыс
Теориялық  білімін  бекітеді
VI
Эр  түрлі  ортадағы  электр  тогы
32
Ж арық  көздері. Қүрылысы,  колданылуы. 
токтүзеткіш
1
Ауызша  түсіндіру
Теориялық  білімін 
толықтырады
33
Химиялық  ток  көздері.  Аккумулятор  жэне 
олардын  түрлері
1
Ауызша  түсіндіру 
есептеп  шығару
Теориялық  байланысты 
нығайту
34
№5  Бакылау  тест
1
Жазбаша есеп 
шығару
Теориялык  білімін  бекітеді
П А И Д А Л А І IF  А Н   Ә Д Е Б И Е Т Т Е Р
1.Конақонл  К..Ө.  К Р   мектептеріне  бағдарлы  оңытуды  үйым- 
дастыру  бойынша  әдістемелік  усыныстар.  Алматы  2006.
2.К,айырбаев М.К,. Электротехника курсы. Алматы 2005.
3.Покровский  А .А .П рактикум  по  физике 
б
  средней  школе. 
Москва  "Просвещение"  1982.
4 .«Математика  жэне  физика»  журналы. 
д |М аты   о б л ыСЫ,
Ескедді  ayданы.
Әдістеме  жэне  тәжірибе
«Туынды  жэне  онын  қолданылуы» 
такырыбын  оту
Г .Ж А М А Н Г  А Р И Н А ,
М .БЕКЕТОВ,
Қ,  Сағырбаев  атындағы  орга  жалпы  білім  беретін 
мектеп-балабакшанын  мұғалімдері
К азах стан   Р есп уб ли касы н ы н   білім  беру 
жүйесінде  білімді  тексеру  мен  бағалау  бары­
сында  "Тест  технологиясы ның"  енгеніне  он 
жылдан  асты.  Осы  жылдар  бойы  оқушыларды 
ҮБТ-ға  дайындап  келеміз.  Окушыларды  ҮБТ- 
ға  дайы ндауда  тарау  бой ы н ш а  қайталаған  
тиімді.  Мұнда  окушылар  алдағы  ҮБТ-ға  дай- 
ындалу  барысында  бүкіл  математика  курсын 
жүйелі  кайталайды.  Үлттык  бірынғай  тесте  ту­
ынды  жэне  онын  колданылуы  тарауына  есеп­
тер жиі  кездеседі.  Сондыктан  осы тарауды  кай- 
талау  әдісін  үсынып  отырмыз.
О қуш ы ларды ң  эр  қайсы сы на  үлестірмелі 
тапсырмалар  үсынылады.  Тапсырмада  тарауға 
байланы сты   ан ы қ там ал ар ,  теорем алар  мен 
формулалар  ж эне  ¥ Б Т -д а  кездесетін  есептер 
жазылған.
Сабактын  такырыбы: 
Туынды  ж эне  онын 
колданылуы.
Максаты:
-туынды  ж эн е  оны  колданылуы  тарауын 
кайталау;
-  туынды  табу  мен  туындыны  пайдаланып 
шығарылатын  есептердін  алгоритмін  игерту;
-  тесгік  есептерді  шығарту  аркылы  туынды 
ережелерімен,  формулаларын,  функиияны  ту­
ынды  аркылы  зерттеуді  практикада  колдануға 
үйрету.
Көрнекілік:  интерактивті  такта,  тест тапсыр- 
малары.
I.Туынды  тарауын  кайталау.
А.Туынды:
1.Туынды  табу  ережелері:
1. / (jc) = с -> / '( x )  = 0,  с -  түрақты
36

2.  f ( x )  = x a -> f'(x ) = nxn~\ri = 1  (x)' = 
t
3  (м±<9)  =ы'±<9'
4.(«і9)  = и'Э + и&' 5 Салдар  (сы)  =с«'
5.  f i x )  =
<9
/ '( * )  = 
.  Салдар
-сЭ'
UJ
ә2
и
с
2. / Л(л )-т ің   туындысы:
з
Мысал:  / ( * ) * — ------
(х2-3 х )
/'(x ) = (3-(x2-3 x )-|0)' =
= -30 ■
 (х2 -  Зх)  п(2х —
 3) = Z3(p * - 3 )
(х  -  Зх)
3.Түбірі  бар  функциянын  туындысы:
и \х )
/ ( х )  = 
у/Щх)
 => /' ( х )  =
2 • Jü(x)
f ( x )  = фЛх) => /'(X ) = -   Ы'(Х)
п - Ц и ”
  (х)
/ ( x )  = 
=> 
/'(X ) 
=
n-yjun
  ''(x)
(ftx)' = -
(Cigx)' =
COS  X  
1
<&«)'=
sin2 
X
(c/gx)' =
cos 
и 
и'
Sin" и
(aresinx)' =
1
J Ï - x 2
(arccosx)' = -
VT
(arcsin u)' =
(arccos «)' :
, w
VI -  u2
(arctgx)' -
i + x 2
(.
arctgu
)' =
w
(arcctgx)' = -
1
(i
arcctgu
)' =
1 + ы2 
u'
1 + X 
1 +u~
б.Логарифмдік  функциянын  туындысы:
(loga x)' -  — —  
(loge и)' = 
—  
x - m a  
иЛпа
a > 0 , a * l  
a > 0 , a * l
1
(In u)' — ■
(lnx)' = -
X  
и
7.Көрсеткіштік  функциянын  туындысы:
(ахУ = а х In а 
(ех)' = ех
(аи)' = и’а“ \п а 
{в11)' = и'еи
Туындыны  оңай  табу  үшін  ц ир  = и п  пайда­
лану ға  болады.
4.Күрделі  функциянын  туындысы:
У = f(g (x )) = > ÿ  = f ’ig(x)) ■
 g'(x)
(,
J n)' = n U n
V'
5.Тригонометриялык  функциянын туындысы:
(sinx)' = cosx 
(sinu)r = u'cosu
(cosx)' = - s in x  
(
cosm
)' = -w'sinw
1 
, 
w 
u'
В.Туынды  колдану:
1.Жанаманын  бұрыштык  коэффициенті:
tgo = / '( х 0)
Есте  сақтау  керек:
1 .у—тх+п,  бүрыштык  коэф фициенті  т - г е  
тек;
2.ax~by+c=Q,  бүрыштық  коэффициент
b
ға  тен;
3.Параллель  түзулердің  бүрыштык  коэф - 
фициентері  тен;
4 .П ер п ен д и ку л яр   тү зу л ер д ін   бүры ш ты к 
коэффициенттерінін  көбейтіндісі  -1.
2.Туындынын  физикалық  мағынасы:
S \ t )  = V(t)tV \t )  = a{ t)
3 .Функциянын  өсу  және  кему  аралықтары:
/ '( х )  > 0,  өседі,  / '( х )  < 0,  кемиді
4.Функцияның  экстремумы. 
Ф ункция  туын­
дысын  тауып  0-ге  теңестіріп  түбірлерін  таба- 
мыз.  Ш ыкқан  түбірлерін  сан  осіне  қойып  тан- 
басын  аныктаймыз.  +,-  ауысса  максимум,  ал-, 
+  -ке  ауысса  минимум  нүктесі  болады.
5.Функциянын  кризистік  нүктелері. 
Ф унк­
циянын  туындысын  нолге  тен  немесе  туын­
дысы  ж оқ  болатын  нүктелер  кризистік  нүкте- 
лер  деп  аталады.
Окушылар  теориялық  материалдарды  кай- 
талап  болғаннан  кейін  томендегі  тест  тапсыр- 
маларын  орындайды.
Жаттығулар:
1.Функция  туындысын  табыныз:
_К=Зх2+5х+6
2.Функция  туындысын  табыныз:
f (  x)~sin3x+cos5x
3 .А б ц и с с ас ы   х ^ З   н ү к тесін д е  болаты н 
/ (х ) =  21п(х-1)  ф у н к ц и я с ы н ы ң   гр аф и гін е 
жүргізілген  жанаманың  тендеуін  жазыныз:
37

A . f ( x ) - A x i-2x-AQ
  ф у н к ц и я с ы н ы ң  
/ '( 3 )  
есептеңіз:
5.f(x)=5x?-
  ф ункц иясы н ы н 
f ' (
2)  есептеңіз:
6 .f(x )= 4 sin 3 x
  ф у н к ц и я сы н ы ң   / '( x )   есеп- 
теңіз:
4
7. 
f i x )
 = —
2
- + 0,02х  ф у н к ц и я с ы н ы ң   / '( - 2 )  
есептеңіз:
х 3
8./Үх,)=6х+2,5х- —  ф ун кц и ясы н ы н   / '{ х )  > 0
тенсіздігін  шеш іңіз:
9.Туындыны  табы кы з: 
у=51пх-х2 
\ü .f( x ) = 2 x 2- \
  ф у н к ц и я с ы   г р аф и гін е  х 0=О
нүктесі  аркы лы   өтетін  ж ан ам ан ы н   теңдеуін 
ж азы ңы з:
= х 2-4 л /х  
ф ункц иясы н ы н  м әнін  та-
быңыз:
12..М атериалдык  нүкте  түзу  с ы зы қ   бо й ы ­
мен  S(7)=372+4cos(0,5 
n   t)
  заны   бойы нш а  коз- 
ғалады.  У акы т 
t=
 2c  болғандағы  ж ылдамдыкты 
табы ңы з:
13 .у = х 3+ 4х-5  ф у н к ц и я с ы н ы н   ту ы н д ы сы н  
табы цы з:
1 4 .Я х ;= х 7 -4х5+2х-1  ф у н к ц и я с ы н ы н   т у ы н ­
дысын  табыныз:
3 - 4 х
15.-
f ( x )  =
----
5
—  ф ункц иясы н ы н  ТУЫНДЫСЫН
X
табы ны з:
16./Ух/=2х2+20 л/х  ф ункциясы ны н  туынды- 
сын  табыңыз:
ïl,f( x ) = x 3
  sin2x  ф ункц и ясы н ы н   туындысын 
табы ңы з:
18
,f(x )= x c tg x
  ф у н к ц и я с ы н ы н   ту ы н д ы сы н  
табы ны з:
19
-f (x) =cosx2
  ф у н к ц и я с ы н ы н   ту ы н д ы сы н  
табы ны з:
1  + 2 х
20
.
}  (х) -
 - ——   ф у нкц иясы н ы н  туындысын 
табы ңы з:
21./(x)= (3-5xJ5  ф ункц иясы н ы н  f ( x )   табы ­
ныз:
22.y=cos2x
  ф у н кц и ясы н ы н  
f \ x
)  табыныз:
2 3 ./f
x )—(2 х
+ 1 )7  (функциясынын  / '( х )   табы ­
ныз:
24.//х>—(9х+5)4  ф у нкц иясы н ы н 
f i x )
  табы ­
ныз:
1
25
.f(x)=
 
1}з  ф ункц и ясы н ы н   / '( х )   та­
быныз:
38
26.f(x)—(4-1,5х )10  функциясынын  f i x )   та­
быныз:
1
2 7 ./( х)= (6х  _ ^  <  функциясынын  / '( х )   та­
быныз:
28. /(■*) = 3 sin ^ ^   ^  
j 
функциясынын  / '( х )  
табыныз:
29 
.f (  х)={Ах+іуь  функциясы ны н  / '( х )  
та­
быныз:
, 
І7Г
30./fx^=3cos2x  функциясынын  / ’(— —)  та­
быныз:
К
31./('x)=-sin4x  функциясынын 
табы­
ныз:
3 2 . / / x>=3x5-5 x J+ l  ф у н к ц и я с ы н ы н   [*2;2] 
кесіндісінде  ен  үлкен  жэне  ен  кіші  мәнін  та­
быныз:
33.у=2х4-8х  ф ункциясы ны н  [-2:1]  кесінді- 
сінде  ен  үлкен  ж эне  ен  кіші  мәнін  табыныз:
X
34.f(x )=   2 co s—  ф ункциясы ны н  / '( х )   та­
быныз:
3 5 .//х )= х 2+Зх-1  функциясынын  f i x )   табы­
ныз:
36 ./(х )= х 3+л1х  ф ункциясынын  f i x )   табы­
ныз:
31 .f(x )—3x3+ x ’  функциясынын  f i x )   табы­
ныз:
3 8 .//х)=4х3+2х4-х5  функциясынын  f i x )  та­
быныз:
39.f(x )—x2+ x 2  ф ункциясы ны н  f ( x )   табы­
ныз:
40./{'xy)=0,5cos2x  функциясы ны н  f ( n )   та­
быныз:
41 .f(x)~  — tgx  функциясынын  f i x )   табы­
ныз:
1 
_ 
^
42.f(x)=   —+ З Х -2   функциясынын  f i x )   та-
X
быныз:
43./fx )= tg 3 x  ф ункциясынын  ,/'(х )  табыныз:
44 
. Я  х)=х* -Зх4-х+5  ф у н к ц и я сы н ы н   f i x )  
табыныз:
45,f(x)=x2-3x функциясынын  /'(1 )  табыныз:

46.f(x)=x~—  функциясынын  /'(л /2 )  табы-
X
ңыз:
7Г
47./fx)=cos3x  функциясынын  / ' ( у )   табы­
ныз:
48./Yx,)=sinx2 функциясынын  / '( х )   табыныз:
49. / ( х )  =
функциясынын  / '( х )   табы-
2х -1  
ныз:
50./(x,)=sin2x функциясынын  / \ х )   табыныз:
5 1 ./(х ) =
Зх -  2 
5х + 8
функциясынын  / '( х )  табы­
ныз:
5 2 .f(x )= {2 x -lf  функциясынын  / '( х )   табы­
ныз:
ЗЗ.Туындысы  аркылы  функциянын  өсу  ара- 
лығын  табыныз:  / ( х ) = х 2+2х+Ъ
54.Туындысы  аркылы  функциянын  өсу  ара- 
лығын  табыныз:  f(x)=Axz+ \2
55.Туындысы  аркылы  функциянын  осу  ара- 
лығын  табыныз:  f ( x ) - x 3-3x
56.Туындысы  аркылы  функциянын  есу  ара- 
лығын  табыныз:  f ( x ) = 2х-3
57.Туындысы  аркылы  функциянын  өсу  ара- 
лығын  табыныз:  f ( x ) = - 4х2-4х-1
58.Функция  туындысын  табыныз:
59.Функция  туындысын  табыныз:
/ (  х^=х3+Зх2+х-8
60.Функция  туындысын  табыныз:
2 -  Зх
f i x )  =
--------
х
61.Функция  туындысын  табыңыз: 
f (  х)=(3+4х)(3-4х)
62.Функция  туындысын  табыңыз: 
/f'xj)=sin2x-cos2x
63.Функция  туындысын  табыныз: 
f ( x ) = ( \ + x - x 2)4
64.Функция  туындысын  табыныз:
f i x )  = V x - 2
65.Функция  туындысын  табыныз: 
f i x )  = 4 7 ^ 3
66.Функция  туындысын  табыныз:
/ ( x )  = ( s i n ^ - 2 x ) 3
67.Функцияны  экстремумға  зерттеніз: 
f (  х)=-4х2-6х-1
68.Ф ун кци ян ы   экстрем ум ға  зерттеніз: 
f ( x ) =
3 + 4 x -x 2
69.Ф ун кци ян ы   экстрем ум ға  зерттеніз: 
f (  x)= x2+x-2
1 0 .f( x )= c o s 2x
  ф у н к ц и я с ы   т у ы н д ы с ы н ы н
л
нүктесіндегі  м әнін  табыныз:
7 1 . / / x y = co s3 x   ф у н к ц и я с ы   т у ы н д ы сы н ы н
л
х  = ~?
  нүктесіндегі  м әнін  табыныз:
6
7 2 .//x ) = s i n 2 x   ф у н к ц и я с ы   т у ы н д ы с ы н ы н  
л
х
~ ~ 7
  нүктесіндегі  м әнін  табыныз:
6
X
1 3 ./
( х ) —
co s—
 
ф у н к ц и я с ы   т у ы н д ы сы н ы н  
2 л
х ~ ~
  нүктесіндегі  м әнін  табыныз:
/ 
л
 
ч
1 4 .f(x )- tg (— - X )
  ф ункц иясы   туы нды сы ны н
Ъл
х  
- — —  нүктесіндегі  м әнін  табы ңы з:
4
7 5 ./fx )= 2 s in 3 x   ф у н к ц и я с ы   т у ы н д ы сы н ы н
л
x - —
  нүктесіндегі  м әнін  табы ңы з:
6
ТС
1 6 .f(x )—ctgi
-----x)  ф у н к ц и я сы   туы нды сы -
4
л
нын 
х
 = 
нүктесіндегі  мәнін  табыныз:
7 7 .А б с ц и с с а с ы   х = 1   б о л а т ы н   н ү к т е д е  
f(x )= (
 1-2х)2  киы сы ғы на  ж үргізілген  ж ан ам а­
нын  О х  осімен  жасайтын  бүрышы  кандай  бо- 
лады.
7 8 .А б с ц и с с а с ы   х = 3   б о л а т ы н   н ү к т е д е  
f( x ) = i
 1-х)3  киы сығына  жүргізілген  ж анаманы н 
Ox  осімен  жасайтын  бүрышы  кандай  болады.
79. 
Д
х
) 
= 
9
уіх
?
  ф у н к ц и я с ы   ту ы н д ы сы н ы н  
х=27  нүктесіндегі  мәнін  табыныз:
8 0 . / ( x )  = 7xVx  ф у н к ц и ясы   туы нды сы ны н 
х=4  нүктесіндегі  м әнін  табыныз:
f t
81. 
J \ x ) -
 
Q  ^  ф ункциясы   туындысынын
х=1,5  нүктесіндегі  м әнін  табыныз:
82./У х)=(х2- 1 )(2-Зх)  ф ункц иясы   туындысы­
нын  х—2  нүктесіндегі  мәнін  табыныз:
4х  + 7
83../  (х) -  
... -   ф у н к ц и ясы   туы нды сы ны н
2 х - 1
х=2  нүктесіндегі  м әнін  табыныз:
39

8 4 .А бсц и ссасы   х - - —  болаты н  нүктеде
6
_ ctgЗх  қисьіғына  ж үргізілген  ж анам а  O x
л / 3
осін  кандай  бұрышпен  көлбеген?
З х -1
8 5 . / ( х )  = ------—  ф у н к ц и я с ы   ту ы н д ы сы н ы н
j
C  J
x=4  нүктесіндегі  мәнін  табыныз:
-.  . 
2х - 1
86
.
 
——  ф ункциясы   туындысынын 
х=2  нүктесіндегі  мәнін  табыныз:
S l .f ( x ) —6{\ + y[x\ 
ф ункииясы   туы ндысы ­
нын  х=8  нүктесіндегі  мәнін  табыныз:
27х
8 8
. / ( x ) - —j=-
  ф у н к ц и я с ы   т у ы н д ы с ы н ы н
л/х
х=27 
нүкгесіндегі  м әнін  табыныз:
8 9 ./fx )= 2 x 3-3x2+6  ф ункциясы ны н  туынды­
сын  тауып  / '( - 2 ) , / '( 2 )   өрнегінің  мәнін  есеп- 
теңіз:
9 0.f(x)= 3x2+5x-3  ф ункциясы ны н  туы нды ­
сын  тауып  /'( 0 )  + / '( 3 )   өрнегінін  мәнін  есеп- 
теңіз:
91 
,f ( х>=13х2-7х+5  функциясы ны н  туынды­
сын  тауы п   / '( 0 )  + / '( - 1 )   ө р н е г ін ің   м ә н ін  
есептеніз:
92./Сх/)=8х3-17х2  +Зх+10  функциясынын  ту­
ындысын  тауып  /'(O)-t- /'(1 )  өрнегінін  мәнін 
есептеңіз:
93./(/xÿ=7x-43xi  -Зх+1  ф ункциясы ны н  ту­
ындысын  тауып  / '( 1 ) ,/ '( 2 )   өрнегінін  мәнін 
есептеніз:
94.Ф ункция  туындысын  табыныз:
f i x )  = 4в-2х
95.Ф ункция  туындысын  табыныз:
/ ( Х )   =   ^
96.Ф ункция  туындысын  табыныз:
f (  x)=(xs-2x)2
97.Ф ункция  туындысын  табыныз:
f ( x ) = e Mnx
98.Ф ункция  туындысын  табыныз:
Д х ) = <Г°“ 3*
99.Ф ункция  туындысын  табыныз:
/( х )  
= 57~2х
100.Ф ункция  туындысын  табыныз:
Д х )  = З‘с05л'
Тест  өткізу  аркылы  ж эне  эр  окуш ынын  са- 
бакта  канша  есеп  шығарғандығын,  онын  кан- 
шасы  дұрыс  екенін  аныктап  окуш ы ны н  осы 
тарауды  каншалыкты  түсінгендігін  аныктау.
О к у ш ы л ар д ы н   ж а к сы   к о р с е т к іш к е   кол 
жеткізулері  үшін  өз  беттерінше  дайындалула­
ры  кажет.  Сондықтан  бұл  тарауда  тапсырма 
к ө п   б о л ғ а н д ы к т а н   о р ы н д ап   ү л ге р м е ген  
есептері  үйге  беріледі.
Батыс Қазакстан  облысы, 
Бөкей Ордасы ауданы.
Сабақ  тиімділігін  арттыру
К.НУГЕРБЕКОВА,
№ 14  мектеп-гимназияііын мұғалімі
Қазіргі  заман  талабы  әр  мұғалімнін  алды- 
на  шығармашылыкпен  жүмыс  жасап,  білім  са­
пасын  арттыруды  максат  етіп  койып  отыр.  Бұл 
максатка  мүғалім  шеберлігін  үнемі  арттырып, 
коғамдык  омірге  еніп  отырған  әртүрлі  жана- 
лыктарды  тиімді  пайдаланып,  окуш ы ларды н 
пәнге  кызығушылығын  арттыру  аркылы  ғана 
жете алады.  М ен өз сабағымда сабак тиімділігін
дәстүрден  тыс  сабақтар  аркылы  көтеру  про- 
блемасы  бойынш а  жұмыс  істеймін.  Дәстүрлі 
емес  сабактарда  окушылардын  дәстүрлі  сабак- 
т а р ға   К араган д а  п с и х о л о г и я л ы к   ж ағдай ы  
баскаш а,күндегіден  баскаш а  карым-каты нас, 
жауапкершілігі  жоғары  болады,  сонымен  бірге 
мүндай  сабакта  окушы  өзінін  шығармашьиіык 
кабілетін,  адам герш ілік-рухани   касиеттсрін 
дамытуға,  өз  білімін  бағалауға,  әр  ғылыммен 
б а й л а н ы с ы н   с е з ін у г е ,  өз  е р к ім е н   ж үм ы с 
істеуге  мүмкіндік  алады.  Сондай  сабактарым- 
н ы н   б ір і  м а т е м а т и к а   ж ә н е   о з ін -ө з і  тан у 
пәндерінен  кіріктірілген  сабақ  "Кдрама-карсы 
сандар"  жэне  сыныптан  тыс  сабак  "Рационал 
сандарға  амалдар  колдану".  Грек  математигі 
Фалес  "Өзінді  өзін  таны.  Өзін-өзі  тану  -  ол
40

қиын  ж ол"-деп  айткандай  сол  ерте  кездін 
өзінде-ак.  м атем ати ка  мен  ө з ін -ө з і  тану 
пәндерінін  байланысты  екенін  көрсеткен  екен. 
Осы  үсынылып  отырған  сабағымда  адамнын 
бойындағы  адамгерш ілік-рухани  касиеттерін 
математикадағы  карама-қарсы  сандар  үғымы- 
мен  байланыстыра  отырып,  окушылармен  бірге 
модель  кұры п,  Эйлер-Венн  дөнгелектеріне 
өрнектедік.
Сабақтын  тақырыбы: 
Кдрама-карсы  сандар.
Сабақтың  максаттары:
1.Білімділік:
  Кдрама-карсы  сандарды  ажы- 
рата  білу.  Ж үйелік  түрде  жүмыс  істеуге,  өз 
ойын  дәл,  тиянакты  айта  білуге  үйрету;
2.Тәрбиелік:
  Окушылардын  өзін-өзі  тану 
белсенділігін  жетілдіру,  математикалык  мәде- 
ниетке  тәрбиелеу;
3.Дамытушылык:
  Пәнге  қызығушылығын 
өзін-өзі  тану  пәнімен  байланыстыра  отырып 
дамыту,  тез  ойлап,  накты   н эти ж еге  жету 
кабілеттерін  калыптастыру;
Сабакгың  түрі: 
Интегративтік  сабак.
Сабактың  әдісі: 
Ассоциация  әдісі,  СТО  тех- 
нологиясы ны ң  стратегиялары ,  Э йлер-В енн 
дөигелектері.
Сабактын  типі: 
Бекіту  сабағы.
Пэн  аралық  байланыс: 
Өзін-озі  тану  мен 
математика.
Сабактын  көрнекілігі: 
м ульти п роектор, 
Р.Декарт  суреті,  түрлі-түсті  кағаздар,  маркер- 
лер,  лента,  Эйлер-Венн  дөнгелектері,  бұтак- 
жапырактар.
Рухани-  адамгершілік  касиегтерді  танытатын 
тірек  сөздер: 
дос-дүшпан,  жомарт-саран,  жа- 
лкау-енбеккор,  дөрекі-сыпайы,  т.с.с.
Сабактын  кезендері:
I.Үйымдасгыру.
II.Кызығушылықты  ояту. 
Мұғалімнін  созі: 
Балалар.біз  бүгін  сендермен  ерекш е  сабак 
өтпекшіміз,  бул  математика  пәні  мен  өзін-өзі 
тану  пәндерінен  кіріктірілген  сабак.  Сабактағы 
үстанымымыз  Конфуцийдің  мына  сөзі:  "Адам­
нын  алдында  акылға  апаратын  үш  жол  бар: 
ойлау жолы, бұл-ен жаксысы;  үксау  жолы,  бүл- 
ен  жеңілі;  жеке  тәжірибе  жолы,  бұл-  өте  жау- 
аптысы."  Олай  болса,  біз  сабак  барысында 
әрқайсымыз  өзіміз  тандаған  жолмен  жүмыс 
жасайык.
Үй  тапсырмасын  тексеру.
(Жауабы  гактада 
көрсетілген,  окушылар  дәптерлерін  алмасты- 
рып,  өзара  тексеру  жүргізеді)  Рене  Декарт.  Де­
карт  туралы  не  білеміз?  (окушылар  пікірі)
Рене  Декарт  баска  ғалымдардын  жасаған 
корытындыларын  окып  отырудан  гөрі  өзі  ой- 
лануды  унаткан,  жана  шыккан  кітаптын  негізгі 
пікірлерімен  таньтсқаннан  кейін,  ол  арғы  жа- 
ғын окымай-ак кітапты жауып  койып,  автордың
жасайтын  корытындысына  өз  бетімен  жетуді 
көздеген.  Сонда  ол  мына  үш  жолдын  ен  жау- 
аптысын  жеке  тәжірибе  жолын,  іздену  жолын 
үстанған  екен.
III.Интеллектуалды  модельдеу.
Оқулыкпен  жұмыс.  №314  есеп.  Есепте  ко­
о р д и н а т а л ы к   гүзуде  А ,В ,С ,Д   н ү к тел ер ін  
белгілеп  және  оған  карама-карсы  нүктелерді 
белгілеу  к е р ек .  Ә рбір  дүры с  б елгілен ген  
нүктенін  астында  тапсырма  жасырынған.  Кім 
нүктені  дүрыс  белгілесе,  сол  тапсы рманы  
орындайды,ал  тапсырма  дүрыс  орындалса  жа- 
сырынған  сөзді  ашады.

жүктеу/скачать 6,69 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: