Т-лимфоциттер бірнеше топқа бөлінеді.
Т-киллерлер (жендет тор-
шалар) - бөгде торшаларды (ісік торшаларын, мутант-торшаларды,
басқа организмнен қондырылған торшаларды) жояды,
Т-супрессорлар
(басытқылар) - В-лимфоцитгердің белсенділігін реттеп. оның шама-
дан артып кетуіне мүмкіңдік бермейді, иммунитетгің үйлесімді қалып-
тасуына жағдай туғызады,
Т-хелперы (жөрдемшілер) - В-лимфоцитгерді
плазмалы торшаларға айналдырып, олардың өрекетін (антиденелер
өңдіруін) жандандырады.
В-лимфоцитгер антиденелер бөліп, гуморальды иммунитет қалып-
тастырады. Антигенмен кездескеннен кейін В-лимфоцитгер көк-
бауырға, лимфа түйіндеріне өтіп, плазмалы торшаларға айналады да,
антиденелер бөледі. Қазіргі кезде антиденелерді 5 топқа бөледі:
ан-
титоксиндер (улар мен уьпты заттарды залалсыздандырады),
лизин-
дер (бөгде денелер мен эритроцитгерді ерітеді),
преципитиндер (белокгы
денелерді тұнды рады ),
агглютининдер (м икробтар мен бөгде
эритроциттерді жабыстырады, желімдейді),
оксиндер (микробтарды
қорытылуға - фагоцитгер өсеріне дайындайды).
47- сурақ. Қанның уюы деген не, оның биологиялық м әні неде?
Қанның физикалық қасиеттерінің өзгеріп, сұйық күйден қойырт-
пақтаньш қатқылдануын ұю деп атайды. Қанның ұюы оның маңыз-
ды қорғағыш қасиеттерінің бірі. Ол организмді қансыраудан сақтай-
ды. Қансырауды тоқтатуға (гемостаз)
қан тамырларының қабырғасы,
тамыр маңындағы ұлпалар, қан плазмасы құрамындағы ұю фактор-
лары, барлық қан торшалары қатысады. Бұл процесте биологиялық
белсенді затгар да маңызды рөл атқарады. Олар физиологиялық өсеріне
қарай қанны ң ұюын жеңілдететін, қанның ұюына кедергі жасайтын
жөне ұйықты ерітетін заттар болып бөлінеді.
Қ анны ң ұюы тізбекгелген реакциялардан түратын күрделі про
цесс. Оның мөні қан қүрамындағы фибриноген белогының физика-
химиялық қасиеттерінің өзгеруінде. Үю процесі барысьшда фибри
ноген белогынан қы ш қы л пептид бөлінеді де, ол ерімейтін белок -
фибринге айналады.
Достарыңызбен бөлісу: