Қазіргі түркі тілдеріндегі сөзжасамдық Үдерістер шойбекова ғазиза бейсенбекқызы

128 ҚАЗІРГІ ТҮРКІ ТІЛДЕРІНДЕГІ СӨЗЖАСАМДЫҚ ҮДЕРІСТЕР 
Тест сұрақтары: 
1. Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы сөздер? 
А) антонимдер В) күрделі сөздер 
С) Омонимдер D) синонимдер 
2. Синонимге берілетін анықтама 
А) мағынасы қарсы сөздер В) мағыналары жақын сөздер 
С) Мағынасыз сөздер D) жарыспалы сөздер 
3. «Сөз және олардың мағыналары» (1963 ж.) атты 
еңбектің авторы кім? 
А) Ә. Хасенов В) Ғ. Мұсабаев 
С) Р. Барлыбаев D) А. Болғанбаев 
4. Түркі семасиологиясының негізін қалаушыларды ата? 
А) А. Уфимцева В) А. Звегинцев, В. Потье 
С) Г. Пауль, В. Вундт D) Н. Баскаков, Э. Севортян 
5. Грамматикалық амал-тәсілдер арқылы туатын 
дерексіз мағына қандай мағына? 
А) синтаксистік В) лексикалық 
С) грамматикалық D) тура
6. Сөз мағынасының неше түрі бар 
А) 2 В) 1 
С) 3 D) 5 

129
7. Ұғым мен мағына жөніндегі семантикалық 
үшбұрышты қай ғалымдар ұсынды? 
А) М. Оразов, Б. Қалиев
В) С.К. Огден, И.А. Ричардс 
С) В. Звегинцев, А. Уфимцева
D) В. Вундт, К. Райзиг 
8. Жер, аспан, көл, тау т.б. заттық ұғымдарда қандай 
мағына бар?
А) номинативті В) ауыспалы 
С) туынды D) шартты 
9. «Қатты» сөзінің тура мағынасын көрсет 
А) қатты дауыс В) қатты боран 
С) ауыспалы D) қатты тас 
10. Жүзі жылы тіркесі қандай мағынада қолданылады? 
А) тура В) фразеологиялық 
С) ауыспалы D) номинативті 
11. Туынды мағынаны анықта 
А) адам болу В) үлкен адам 
С) жақсы адам D) көп адам 
12. «Күту» сөзінің негізгі мағынасы қандай? 
А) сыйлау, құрметтеу В) жүру, қозғалу 
С) тосу, аялдау D) қонақ күту 
13. «Ақ» сөзінің «адал» деген мағынасын көрсет? 
А) ақ сүт В) ақ торғын 
С) істің ақ пен қарасы D) ақпен ас көбейді 

130 ҚАЗІРГІ ТҮРКІ ТІЛДЕРІНДЕГІ СӨЗЖАСАМДЫҚ ҮДЕРІСТЕР 
14. Төбенің басы, таудың басы, бұлақ басы тіркесіндегі 
ауыс мағына қандай тәсіл арқылы жасалған? 
А) метафора В) синекдоха 
С) метонимия D) эмоция 
15. «Жуан, толық» деген мағынаны ажырат 
А) қалың қол В) қалың ерін 
С) қалың қамыс D) қалың киім 
16. «Қаба сақалдың айтқаны рас» деген сөйлемде 
қандай мағына бар? 
А) синекдоха В) метонимия 
С) тура D) метафора 
17. «Су – атасы бұлақ, сөз атасы – құлақ, жол атасы – 
құрақ» деген мақалда ауыспалы мағына қандай жолмен 
жасалған? 
А) метонимия В) синекдоха 
С) метафора D) синтаксистік 
18. Метонимия тәсілі арқылы жасалған ауыс мағынаны 
көрсет: 
А) Құрманғазыны тартты В) меруерт жас 
С) ақ жаулықтылар келді D) бота көз 

131

жүктеу/скачать 1,7 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: