222 ҚАЗІРГІ ТҮРКІ ТІЛДЕРІНДЕГІ СӨ
ЗЖАСАМДЫҚ ҮДЕРІСТЕР
Тапсырмалар:
1. Сөзжасам мен атау (аталым)
теориясының
арақатынасы.
2. Атау туралы жалпы тіл білімінде қалыптасқан
пікірлер.
3. Қазақ тіл біліміндегі атау (аталым) теориясы туралы
жаңа, тың пікірлер.
4. Атаулардың жасалуындағы
семантикалық тәсілдің
ерекше сипаты.
5. Аталымның жасалу сақинасы.
223
Тест сұрақтары:
1. Зат пен құбылыстың сыртқы не ішкі белгілі бір
ұқсастық белгілеріне қарай
сөздің бірнеше мағынада
қолданылуы қалай аталады?
А) метафора В) синекдоха
С) метанимия D) омонимия
2. Өзара іргелестігі, шектестігі
нәтижесінде бір зат
атауының басқа бір затқа атау болуына байланысты
туатын ауыс мағына қалай аталады?
А) метафора В) омонимия
С) синекдоха D) метонимия
3. Бүтіннің
орнына бөлшек, көпшенің орнына жекеше,
жалпының орнына жалқы
немесе керісінше алмасып
қолданылу қалай аталады?
А) метафора В) омонимия
С) синекдоха D) метанимия
4. Денотаттық, сигнификаттық, коннотаттық мағыналар
лексикалық
мағынаның
қандай
компоненттеріне
жатады?
А) кіші В) ірі
С) орташа D) көлемді
5. Лексикалық мағынаның кіші компоненттері дегеніміз
не?
А) дыбыс В) сигнификат
С) сема D) денотат
224 ҚАЗІРГІ ТҮРКІ ТІЛДЕРІНДЕГІ СӨЗЖАСАМДЫҚ ҮДЕРІСТЕР
6. Заттың жеке-дара белгілерін көрсететін, бұл –
А) сигнификат В) денотат
С) эмоция D) коннотат
7. Сигнификат дегеніміз не?
А) ұғым В) көңіл-күй
С) зат D) метафора
8. Заттардың адамға эмоция тудыруы немесе
адамдардың сол заттарға
баға беруінен қандай мағына
туындайды?
А) денотаттық В) сигнификаттық
С) коннотаттық D) көпмағыналылық
9. Айтылуы, дыбысталуы бірдей, бірақ мағыналары бір-
бірінен мүлдем басқа сөздер?
А) синонимдер В) антонимдер
С) омонимдер D ) варианттар
