"SCIENCE AND EDUCATION IN THE MODERN WORLD: CHALLENGES OF THE XXI CENTURY" NUR-SULTAN, KAZAKHSTAN, JULY 2019 101
Диаграммма- 1 Спирометрия орташа кӛрсеткішінің салыстырмалы нәтижесі
Зерттеу барысында эксперименттік топ пен бақылау тобының спирометрия
нәтижелерінде айырмашылық бар екені байқалды. Эксперименттік топ оқушыларының
нәтижелері бақылау тобы оқушыларымен салыстырғанда дем алудың резервттік кӛлемі
әлдеқайда тӛмен екені байқалды. Керісінше дем шығарудың резервтік кӛлемі жоғары
екені айқындалды. Бҧл дегеніміз ҥрмелі аспапты ойнайтын оқушылардың ӛкпесіне
жоғары дәрежеде қысым (1.3 есе) тҥсетінін кӛрсетеді. Ӛкпеге жоғары қысым тҥсу
ӛкпенің ауруларын, ми мен ағзаға оттегінің жетіспеушілігін туғызады.
Жоғарыда айтылған аурулардың алдын алу ҥшін, оқу-дайындыҧ барысында әр 30-
40минут сайын дем алу ҧсынылады. 40 минуттан артық ҥрмелі аспапта ойнау нерв-
бҧлшық ет жҥйесінің шаршауына әкеледі. Ал, 3-4 сағат дайындықтан кейін дем алыс
ҧзағырақ болу керек. Әлі толық жетілмеген организмді артық дайындық кҥштемей,
дҧрыс жоспарланған оқу бағдарламасымен оқыту керек. Шаршау, дҧрыс тамақтанбау,
кӛп қимылдамау және таза ауада жеткіліксіз серуендеу кәсіби аурулардың тез пайда
болуына әкеліп соғады. Дҧрыс жоспарланған оқу бағдарламасы оқушының денсаулығын
артырып қоймай, оқушының оқу ынтасын арттыруға кӛмектеседі.
Қорытынды. Қорыта келгенде тек қана музыкалық аспаптарда ойнайтын балалар
ғана емес ӛкпесінің жағдайы, бҧлшық етінің тонусына қатты мән бермейтін , қарапайым
мектеп оқушылары да жалпы денсаулығы мен физиологиялық профилактикалық
жаттығулар жасамайды . Бҧндай жағдайларды хабардар ету деңгейінің тӛмендігі, білім
алу ҥдерісі кезінде тек бір бағыттағы жолды ҧстануында, профилактикалық алдын алу
шараларын дҧрыс ҧстанбаса нәтижесі қандай болатыны, оның себептерінен қандай
қиышылықтарға , яғни жаңа дамып келе жатқан ағзаға кері әсер етіп, патологиялық
процестердің пайда болуына жол ашатынын арнайы әдістермен жоспарлы тҥрде
мәліметтерді тарату керек. Мҧғалімдердің қайта дайындықтан ӛтіп, арнайы
әдебиеттермен жҧмыс жасалған дҧрыс. Жетістікке жетудің бірден-бір жолы комплексті
тҥрде
әр
аспапта
ойнайтын
педагог-музыканттар,
физ-тәрбиеші,
арнай
мамандандырылған дәрігерлер оқу ҥрдісінің әр деңгейінде бірге жҧмыс жасауында.