59
3.3 Ж. Пиаженің интеллекті дамуының операционалды
тұжырымдамасы
Жоспары:
1. Дамудың қозғаушы күштері
2. Интеллекті дамуының негізгі кезеңдері
1. Дамудың қозғаушы күштері
1) Ж. Пиаженің операционалды
тұжырымдамасы баланың
интеллектілі дамуының біртұтас көрінісін береді. Ол интелекті
дамуының негізгі төрт себепшілерін көрсетеді (7-сызба).
9-сызба. Интелекті дамуының негізгі себепшілері
ǏǗàljǙǤ
ǘǚǑǞǑǓljǔǤâ
âǤǐǕǎǛǛǎǙǍǀä
ǍljǕǜǤ
ǘǺDZǾDZdzǩǴȄá
áȄǰǵǮǻǻǮǹǭȎã
DZǶǻǮǹDZǷǹDZǰǩǿDZȈǴǩǶǼȄ
NJǮǴǬȎǶȎã ǺȄǹǻáȄ
ǯǷǺǸǩǹǭǩǶ ȎȁdzȎǬǮ dzåȁǼ
éǹǭȎǺȎ
ǕÝǶǭǮǹǭȎã ǭǩǵǼȄ
ǏǩǴǸȄǴǩǼ
áçǹȄǴȄǵȄǶȄã
åǰǬǮǹȎǺȎǶǮǶ
áçǹǩǴǩǭȄ
ǚǑǖǓǙǎǛǛǎǙ
dzǮǰǭǮDzǺǷá
ǷǪȃǮdzǻDZǫǻȎ
ǪǮǴǬȎǴǮǹȎ ǪǷDzȄǶȁǩ
ǯǩǴǸȄǴǩǼ
èàǤǕǍljǙ
ǵǩãȄǰǭȄ
ǷǪȃǮdzǻDZǫǻȎ
ǪǮǴǬȎǴǮǹ ǪǷDzȄǶȁǩ
ǯǩǴǸȄǴǩǼ
ǓǎǡǎǖǍǎǙ
ǷǪȃǮdzǻDZǫǻȎ ǭǮǹǮdzǻȎ,
ǪȎǹǩ á ǵǩßȄǶǩǺȄǰ
ǪǮǴǬȎǴǮǹ ǪǷDzȄǶȁǩ
ǯǩǴǸȄǴǩǼ
Баланың интеллектісінің əлеуметтік тəжірибені
игеруге
мүмкіндігі жеткен шақта əлеуметтену басталады.
Тепе-теңдікке деген ұмтылыс – қызмет етудің жəне дамудың
басты қағидасы əрі негізгі реттеушісі болып табылады.
Интеллект бейімді формаға ие болып, ағза мен сыртқы орта-
ны теңдестіру қызметін атқарады. Интеллектінің негізігі қызметі
– ағза мен сыртқы ортаның арасындағы қатынастарын құрылым
қалыптастыруда. Қабылдау, ес, қиял, ойлау да бейімделу мен тепе-
60
теңдікті
қамтамасыз етеді, бірақ интеллект – ең мүлтіксіз
құрал
болып табылады.
Ж. Пиаже кейінгі еңбектерінде
дамудың негізгі себепшілері
жайлы көзқарастарын түбегейлі қайта қарастырып шығады. Егер
ертеректегі тұжырымдамасында даму тек тұқым қуалаушылықпен
жəне ортамен анықтаған болса, кейінгі еңбектерінде
субъектінің
белсенділігіне ерекше назар аударып, себепшілердің күрделі
жүйесін құрастырады.
Достарыңызбен бөлісу: 
