к а й « Ш а й ы р » а т ты к і т а п т а д а ж а р п я л а н ғ а н . О с ы ж н п а қ т ы ку-
р а с т ы р у п і ы Ғ а б д о л л а М ү ш т а қ ( О м а р Қ а р а ш с в )
с р е у і л ат д ег еп
сөзг е «мі нб ей с а қ т а ғ а н ат » д ег е н т ү с і ні к б еред і . Б ү л т ү с і ні к т і ц
л о г и к а л ы қ т а, т і л д і к те қ и с ы н ы б а р : е р т е р е к т е ү л к с н ұ з а қ ж о -
р ы қ қ а а т т а п г а н д а а с т ы н д а ғ ы ат п е п қ о с а ж ә н е
бір м ы қ т ы а т а л а
ш ыг у д әс т ү р і қ а й - қ а й х а л ы қ т ы ң д а, ә с і р е с е т ү р к і - м о н ғ о л х а л ы к -
т а р ы н д а о р ы н а л ғ а н , өйт ке н і б ү р ы н ж а я у , а т с ы з а д а м ү р ы с са-
л а т ы н ж а у ы н г е р б о л а а л м а й д ы . Ұ р ы с т а не ж о л д а а с т ы н д а ғ ы ат
мс рті ксе , о қ қ а ұ ш с а ,
өліп қ а л с а , ж о р ы қ ш ы а л а ш ы қ қ а н к о с а л қ ы
а т ы н а ер с а л ы п міпетін б о л ғ а н ( е р с у і л а т т ы ң е р т т е у л і а т е месті -
гін о с ы д а н кейі н т ү р г а н
ер с а л м а й с ө з д е р і н і ц езі ж о қ қ а ш ы ғ а -
р а д ы : а д а м е р т т е ул і а т қ а ер с а л а ма е к е н ! ) . Ал т і л д і к ( э т и м о л о -
г ияс ы) ж а ғ ы н а н қ и с ы н ы б а р б о л а т ы н ы м ы н а д а : мо нг о л , қ а л м а қ
т і л д е р і н д е «сау, дені с а у » д ег е н м а г ы н а д а
э р у ү л , э р ү л с ө з д е р і
б ар. М ұ н ы ң көне м о н ғ о л т і л і нд е г і д ь т б ы с т а л у ы —
е р е г ү л . М ы қ -
т ы л ы қ д е н с а у л ы қ п е н б а й л а н ы с т ы ұ ғ ы м :
дені с а у а д а м , м а л мық -
ты б о л а д ы . Д е м е к , « е ре у і л » сөзі « а т » с ө з і ме н т і р к е с к е н д е « м ы қ -
ты ат, т ы ң а т ( мі н б е й с а қ т а ғ а н а т ) » д ег е н д і б і л д і р у і ә б д е н ық-
т н м а л .
Б у л к ү н де қ а л ы ц о қ ы р м а н ғ а т ү с і н і к с і з д е у
е р е у і л с ө з і н і ң бү-
д а н б а с к а д а э т и м о л о г и я л а р ы б ар. М ы с а л ы , з е р т г е у ш і Қ ұ л м а т
Ө м і р ә л и е в м ұн ы м о н ғ о л д ы ң
и р э г у л ь с ө з і ме н б а й л а н ы с т ы р а д ы :
ср т ед е м о н ғ о л д а р е р т е ң г і б о л а р м а й д а н ( ү р ыс ) т а г д ы р ы қ а л а й
ш е ші л е рі н , я ғ ни кім ж е н е р і н а л д ы н а л а біліп а л у ү ш і н с оғ ыс
а л д ы н д а екі ж а к т а н екі м ы қ т ы б а т ы р д ы т а ц д а п , о л а р д ы ж с к п е -
ж е к к е ш ы ғ а р а т ы н б о л ғ а н . М о н ғ о л д а р д ы ң ә д е т і н д е к а й ж а қ т ы к
б а т ы р ы ж е ң се , е рт ең г і қ а н м а й д а н д а сол ж а қ т ы ц қ о л ы ж е ц с д і
дег ен н а н ы м б о л ғ а п . Мі не, осы е ке у д і м о н ғ о л д а р
и р э г у л ь деп
а т а ғ а н . З е р т т е у ш і е р е у і л г е ш ы ғ а т ы н б а т ы р л а р мінетін а т т ы д а
Достарыңызбен бөлісу: