ҔЮеЮҕ әвгЯжгпіліҗ пЮржты Н. Келімбесов едгйбі вәрір әвгЯжгпі Смйыҕпырыйын, гиілші ргп яюоыйры алмасы “ана сілі> 1991п



Pdf көрінісі
бет83/100
Дата24.12.2022
өлшемі1,11 Mb.
#59364
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   100
Байланысты:
Ezhelgi dauir adebieti Kelimbetov (1)

ФОРЕЗМИ 
“МҰтЮЯЯЮп-лЮкг” 
Алсън ОЯда дәтіЯі әдебиесінің ең кҲЯнексі үлгірі — “МҰфаббас-наме” дарсанъ. Онъ 
жазған аҕън ФоЯезми. ФоЯызми — аҕъннъң лаҕап асъ. Аҕъннъң чън асъ-жҲні, ҲміЯі, 
своЯцерсворъ жайлъ мәлімес раҕсалмаған. Ол жайънда білесініміз оҕча кҲп емер. Аҕън 
ФоЯезми — Алсън ОЯда фанъ Жәнібексің сҰрънда ҲміЯ рүЯген. Рол Жәнібексің РъЯ 
бойъндағъ әкімдеЯінің біЯі болған МҰфаммед Ҕожабексің сапръЯтъ бойънча 1353 жълъ 
“Мүфаббас-наме” дарсанън жазған. 
ДЮопЮллыҗ Бүгінгі күнге дейін “МҰфаббас-наме” дарсаннъң
ҕмйдЮеЯЮ екі ҕолжазба нҰрҕаръ мәлім. Дарсаннъң екі
лҰоҕЮоы нҰрҕаръ да ҕазіЯ Лондоннъң БЯисаниь
Згрппгйрі. мтзейінде раҕсатлъ сҰЯ. РРРО Ғълъм академиьрънъң Азиь фалъҕсаЯъ 
инрсистсъ 1952 жълъ оръ екі ҕолжазба нҰрҕарънъң уосо кҲчіЯмерін алдъ. 
Ҕолжазбанъң біЯі 1432 жълъ ҰйғъЯ әЯпімен кҲчіЯілген. Демек, “МҰфаббас-наме” 
дарсанъң ФоЯезми жазғаннан 80 жълдан кейін онъ ҰйғъЯ әЯпімен ҕайса кҲчіЯген болъп 
чъғадъ. БҰл — дарсаннъң ең кҲне, алғачҕъ кҲчіЯмелеЯінін, біЯі болра кеЯек. 
Ал, енді “Мүфаббас-наменің” аЯаб әЯпімен жазълған нҰрҕаръ 1509 жълъ кечіЯілген. 
Барҕача айсрак, дарсан жазълғаннан кейін, аЯаға 166 жъл ралъп баЯъп аЯаб әЯпімен 
кҲчіЯілген екен. 
202 


БіЯ ҕъзъғъ — аЯаб жазтъндағъ ҕолжазба ҰйғъЯ жазтъндағъ нҰрҕадан 77 жъл кейін 
кҲчіЯілре де оған ҕаЯағанда әлде ҕайда кең, әЯі солъҕ раҕсалған болъп келеді. 
“МҰфаббас-намені” сҰңғъч зеЯссеген ғалъм А. Н. Рамойловиц болдъ. 
БҰл әдеби еркеЯскічсің ҰйғъЯ әЯпімен кҲчіЯілген нҰрҕарън белгілі ровес ғалъмъ А. М. 
ЧеЯбак сілдік сҰЯғъдан зеЯссеп чъҕсъ. 
Ал, “МҰфаббас-наменің” екі нҰрҕарън да ҲзаЯа ралърсъЯа осъЯъп, зеЯссеп, аЯаб әЯпімен 
жазълған нҰрҕарън ҕазіЯгі әЯіпсеЯмен сЯанркЯипхиь жарап, онъ оЯър сіліне атдаЯъп, 
жан-жаҕсъ зеЯссеген ғалъм кҲЯнексі ровес сүЯкологі ЭмиЯ Нәжіп болдъ. 
Ал, роңғъ жълдаЯъ ФоЯезмидің “МҰфаббас-наме” дарсанън зеЯссетмен одаҕсар 
ЯерптбликалаЯ ічінде Ҳзбек әдебиессант ғълъмъ кҲбіЯек айналъръп жүЯгенін айса 
кескен жҲн. Мәрелен, Ҳзбек ғалъмдаЯъ Р. Каримов, В. Валифоджаев, Н. Маллаев, с. б. бҰл 
дарсан жҲнінде біЯҕасаЯ зеЯссетлеЯ жаЯиьладъ. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   100




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет