Советы по работе с «гроздьями»

НОВЫЕ ПОДХОДЫ В ПРЕПОДАВАНИИ И ОБУЧЕНИИ

ЮКО город Туркестан  КГУ школа  № 9 имени  Некрасова  

учитель русского языка и литературы Пудовкина Александра Николаевна

   Существующая система управления наложила отпечаток на методикипроведения различных форм учебных

занятий, где деятельность учащихсястрого регламентируется установками  (заданиями) учителя. Практическая

самостоятельность   ученика   сводится   к   минимуму.      Все её компоненты  находятся в руках «старшего».

Поэтому пришло время, когда  необходимо что-то поменять в своем преподавании. И вот, судьба послала мне

подарок,   я   попала    на   курсы   повышения   квалификации,   где   пересмотрела   в   корне   свое   отношение   к

обучению  учащихся.  Мы изучили  Программу,  основанную   на конструктивистских  теориях  (Hattie,2009),

которая подразумевают развитие мышления учащихся через взаимодействие.

Образ   учителя   формируется   от   потребностей   ученика.   Современный   учитель   должен   научить   ребенка

правильно обрабатывать получаемую информацию, критически мыслить. Но, чтобы требовать от ученика этих

умений   и  навыков,   учитель  обязан  сам  обладать  перечисленными  навыками.  И  в   процессе  обучения  быть

помощником, а не преподавателем, диктующим, что делать.                                               

 Психологический климат в классе также играет важную роль в профессии педагога!   

Практически   на   всех   занятиях,   мы   просматривали   большое   количество   видеофильмов,   видеороликов.

Обсуждали   ситуации   и   проводили     защиты   проектов,   разработанных   в   группе.   Играли   в   ролевые   игры,

наблюдали, обсуждали, находили  сходства и различия в примерах исследования и проводили полный  анализ,

где каждый ученик мог выразить свою точку зрения по данной ситуации.     У каждого ученика были свои

подходы и стратегии в подготовках   к   конечному результат. Также   на уроках мы   выполняли творческие

работы,  рисовали постеры, защищали их и делились своими мнениями.   Я построили учебный процесс так,

чтобы все учащиеся были вовлечены в активную работу, чтобы никто не чувствовал свою обделенность. 

Одним   из   способов   успешного   обучения   является     использование   информационно-коммуникативных

технологий. Конечно, нельзя утверждать, что использование ИКТ может решить все проблемы в обучении, но

могут эффективно разнообразить занятия. Использование ИКТ способствует повышению мотивации учащихся,

имеют немало преимуществ перед традиционными методами обучения, а именно – помогают сделать урок

наглядным,   повышают     познавательную   активность,   способствуют   усвоению   материала,   помогают

организовать самостоятельную  работу и провести эффективный контроль. Всё  это соответствует  основным

целям обучения предмета: формированию и развитию коммуникативной культуры и практическому владению

языком.   В   своей   работе,   я   применяла   новейшие   технологии       с   использованием   интерактивной   доски,

проектора,  DVD,  TV.

Использование ИКТ – это не влияние моды, а необходимость – позволяющая нам и учащимся идти в ногу со

временем.   Интернет,   телефон     имеют   неограниченные   возможности   для   обучения   русскому   языку   и

литературы. Для этого можно использовать практически все возможности сети: электронную почту, разговор в

сети, например, для передачи информации;   поисковые системы,   для работы с толковыми словарями, поиск

информации   на   различные   темы.     Выполняя   письменные   работы   по   различным   темам,   учащиеся   могут

представить их на электронном носителе, а также отправить нам по электронной почте или оставить сообщение

на нашей персональной странице в Интернете. Всё это способствует  развитию  личности не только учащихся,

помогает им работать самостоятельно, обогащать словарный запас, овладеть языком на должном уровне и в

будущем стать грамотными специалистами. 

При оценивании контрольных работ, текущих тестов, ЕНТ оценивание делается по шкале, представленной в

виде баллов  или уровней. Таким оцениванием мы как бы прогнозируем будущее развитие учащихся, и делаем

выводы,   насколько успешно  или  неуспешно  он выполнил работу.    Если  задаться целью  для дальнейшего

развития   ребёнка,   то   критерии,   выдвигаемые   на   определение   уровней,   должны   быть   изучены   особенно

тщательно.   Здесь   важно   отметить,   что   качественная   информация   относительно   основных   аспектов

выполненного задания может быть использована   для обратной связи с учеником. Ученикам объясняла, что

если   они     достигли   определённого   уровня,     им   не   стоит   останавливаться   на   достигнутом,     а   продолжать

работать, чтобы достичь лучшего результата. А чтобы привести их к такому результату, объясняла критерии

оценивания, и это позволило понять, что делать дальше для улучшения результата, то есть сделать оценивание

для обучения или формативным оцениванием,  стимулировать,  поощрять и мотивировать его. 

     Исследование, которое известно как « работа внутри чёрного ящика », показало, что улучшение  обучения

через оценивание зависит от пяти ключевых факторов:

•

Обеспечение эффективной обратной связи с учеником.

•

Активное участие учеников в собственном обучении.

•

Изменение преподавания с учётом результатов оценивания.

•

 Признание значительного влияния оценивания на мотивацию и       самооценку учеников, что, в свою

очередь, решающим образом влияет на обучение.

•

Необходимость   того,   чтобы   ученики   могли   оценивать   сами   себя   и   понимать,   как   улучшить   своё

обучение.                      

62  

Взаимооценка  и   самооценка   имеет   большее   значение,   чем   выставление   отметок   учениками   за   свою

собственную работу или работу друг друга. Цель состоит в том, чтобы заинтересовать учеников в поддержании

качества  своей   работы  и   помочь  им  проанализировать  возможности  ее  улучшения.   В  конечном  счете,  это

облегчает нашу работу, так как ученики приходят к пониманию, что не только учитель несет ответственность за

процесс обучения. 

Взаимооценка  помогает   ученикам   предоставлять   друг   другу   необходимую   обратную   связь,   так   чтобы   они

могли   взаимообучаться   и   обеспечивать   взаимную   поддержку,   что   обеспечивает   им   возможность   говорить,

обсуждать,   объяснять   и   критически   оценивать   друг   друга.   Успешная   взаимооценка   может   помочь   развить

самооценку с тем, чтобы ученики, в конечном счете, брали на себя возрастающую  ответственность за свой

собственный прогресс в обучении. 

Есть много способов, с помощью которых можно поощрять учеников к самооценке или взаимооценке, которые

не  будут   ограничиваться   только   лишь     выставлением   отметок   за   работу.   Общая   черта   во  всех   стратегиях

самооценки – наличие определенных критериев. Это может быть применением критериев успешности урока по

отношению к выполненной работе, или же учащиеся могут задавать друг другу относящиеся к делу вопросы во

время презентации.

 Самооценка и взаимооценка имеют потребность в ясных критериях для: 

 - осмысления того, что подвергается проверке;

 - предоставления возможности ученикам пересматривать свою работу;

 -оказания помощи ученикам в определении своих собственных целей и      того, что они намерены сделать для

улучшения своей работы.

 Немаловажную роль играет выявление одаренных и талантливых учеников.

  Одаренные и талантливые ученики    - это ученики, демонстрирующие значительно лучшие  способности и

навыки в какой-либо области.

       Процессы выявления одаренных и талантливых учеников  разделены на три большие категории: 

- наблюдения в классе;

- записи разговоров учеников либо разговоров с ними;

- анкетирование и интервьюирование  родителей.

             Выявление одаренных и талантливых учеников возможно путем обеспечения усиленной поддержки в

процессе   классных   занятий   и   использовании   познавательных   сложных,   но   интересных   заданий,

способствующих выявлению их и талантов. А также можно использовать тесты, направленные на определение

их успеваемости. 

Необходимо   привлекать   родителей   к   выявлению   одаренных   и   талантливых   учеников.   На   родительских

собраниях  можно узнать   о личных  интересах   их  детей, их способностей  и  талантов.  Можно  предоставить

родителям   простые   анкеты,   заполнение   которых   выявило   бы   сильные   стороны   детей.   Размышление   о

поведении и характере их детей помогло родителям выявить их особые интересы. Далее, учителя рассказали

родителям о своих наблюдениях за поведением учеников в школе. Такая беседа помогла всем взрослым понять

сильные стороны ребенка и принять решение для их дальнейшего развития.

Хочется упомянуть о преподавании и обучении в соответствии с возрастными особенностями учеников, мною

были проведены наблюдения за деятельностью разновозрастных групп, пришла к выводу, что младшие дети

подражают старшим, часто вдохновляясь их уровнями способностей. В то же время, старшие дети стремятся

соответствовать ожиданиям младших детей и мы, будучи очень ответственными, и имея возможность отдавать

и применять свои знания, стараемся помочь им в этом.  

 Стратегии, используемые в этом подходе, включают следующее:   

-

Установление и определение имеющихся знаний  у  детей 



Осознание того, как дети учатся



Обобщение опыта учащихся 



Признание   того   факта,   что   дети   являются   уникальными   личностями,   имеющими   свою

индивидуальность



Признание детей, как активных личностей, способных определять свое обучение 

Обучение   в   классе   с   разновозрастными   учениками   представляет   собой   взаимодействие  детей,   учителей   и

родителей с учетом  разнообразных знаний друг друга, через опыт обучения.

Они  представляют, размышляют и начинают оценивать аспекты своего обучения с другими, а также работают

над заданиями независимо или в группах разного состава, например в парах, в маленьких группах, в полных

группах.   Разрабатывают   совместные   навыки   обучения,   например,   делятся,   меняются   ролями,   слушают,

работают в качестве наставников, обсуждают, рассматривают альтернативные точки зрения, посредничают и

решают конфликт в социальных ситуациях. Изучают  стратегии  по навыкам мышления  для помощи проблем

личного   интереса,   например,   игра  де   Боно   ”Шесть   мыслящих   шляп   ”,   стратегия   ЗХУ   («знал,   хочу   знать,

узнал»), «Что если?»; использование драматизации.

При этом важную  роль в обучении играет лидерство- умение оказывать влияние на окружающих, вести за

собой, вызывать у людей стремление, упорно трудиться над осуществлением целей.

63  

Я   думаю,   что   лидером   может   быть   человек   справедливый,   смелый,   целеустремленный,   креативный,

придерживающийся активной позиции. Он должен воодушевлять в людей и вселять в них силы, использовать

эмоции  и   всегда  готов вызвать у своих последователей  сильные  чувства  типа любви  и ненависти. Лидер

должен уметь влиять на подчиненных, уверен в себе, эмоционально- уравновешен, ответственен и надежен в

выполнении   заданий.   Может   искусно   разрешить   конфликты,   обрабатывать   информацию,   принимать

нестандартные управленческие решения, распределять ресурсы в организации, способен идти на оправданные

риски. Если посмотреть на лидерские качества, то можно понять, как лидерство и управление взаимосвязаны.

Организация и команда так хороша. Как её лидеры. Лидер должен быть достаточно опытным для принятия

обоснованных   решений.   Одно   из   главных   качеств   лидерства,   есть   то,   что   лидер   должен   быть   достаточно

опытным для принятия обоснованных решений, обладать способностью, мотивировать и сохранять боевой дух

своей команды, вызывать у людей стремление, упорно трудиться над осуществлением целей. А самое главное,

лидерство-это умение управлять собственной жизнью.

Изучение семи модулей, несомненно, повысило мой педагогический уровень, а применение их отобразилось в

заметном увеличении процента качества знаний учащихся. 

БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА ЖАҢАРТЫЛҒАН  БІЛІМ БЕРУ 

ӨЗГЕРІСТЕРІ МЕН АЛҒЫ ШАРТТАРЫ

Түркістан қаласы, Некрасов атындағы № 9 мектеп-гимназияның

қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі  Р.С.Серикбаева

  Ғылым мен техниканың күн санап өсуіне байланысты педагогика ғылымының теориясы мен оқыту үрдісі де

түбегейлі өзгерістерге ұшырауда. Соған орай оқытудың парадигмасы өзгерді. Білім берудің мазмұны жаңарып,

жаңаша   көзқарас   пайда   болды.   Осыған   байланысты   ұстаздар   алдында   оқытудың   әдіс-тәсілдерін   үнемі

жаңартып отыру және технологияларды меңгеру, оны тиімді қолдана білу міндеті тұр.

   «Білім негізі - бастауышта» демекші, білім берудің алғашқы сатысы - бастауыш білім. Баланы бастауыш

сыныптан бастап шығармашылық ойлауға, өзбетін шешешім қабылдай алуға, практикалық  әрекеттерге дайын

болуға, оларды шығармашылық бағытта  жан – жақты  дамыту – бүгінгі   күннің   басты    талабы. Әр мұғалім

шығармашылықпен жұмыс істегенде     ғана   еліміздің саналы, дарынды     азаматтарын тәрбиелеп   шығаруға

мүмкіндік   бар.Бастауыш   сыныптарда   білім   берудің   жаңартылған   стандарты   енгізіледі.   2016   жылдың

қыркүйегінен Қазақстанда бастауыш сыныптарда білім берудің жаңартылған стандарты енгізіледі. Бұл туралы

ҚР Президенті жанындағы Орталық коммуникациялар қызметіндегі брифингте ҚР Білім және ғылым министрі

Аслан   Сәрінжіпов   мәлім   етті.   «Ағымдағы   жылдың   қыркүйегінен   бастауыш   сыныптардың   жаңартылған

стандарттары бойынша оқытуды 30 мектепте бейімдеуді бастаймыз, ал 2016 жылдың қыркүйегенде барлық

мектептерде   іске   қосамыз.   Яғни,   2016   жылы   бірінші   сынып,   2017   жылы   2-ші   сыныпқа   енгізіп,   осылайша

біртіндеп барлық бағдарламаны жаңартатын боламыз»,  - деді министрБАҚ өкілдерінің сауалына орай.Оның

атап   өтуінше,   бұл   біріктірілген   бағдарлама   болмақ.   Жаңартылған   бағдарламада   дағды   мен   құзірет   беру

компоненттері және тәрбие беру жұмыстары күшейтіледі. Бұл біріктірілген бағдарлама болмақ: сыни ойлау

дағдысы,   командада   жұмыс   істеу,   ақпарат   іздеу.   Олар   барлық   пәндерге   біріктіріледі.   Осылайша   біз

бағдарламаларымызды   халықаралық   стандарттарға   сәйкестендіріледі.  2016   жылы   Қазақстанда   бастауыш

сыныптарда білім берудің  жаңартылған  стандарты енгізіледі  17 ақпан,   2016 жылдың  қыркүйегінен бастап

Қазақстандағы бастауыш сыныптар - 12 жылдық білім берудің жаңартылған стандартымен оқытылады. Бұл

туралы Білім және ғылым министрі Аслан Сәрінжіпов мәлімдеді. Министрдің айтуынша, 1+11 жүйесі бойынша

дайындық сыныбы енгізіледі. Және бұл - біріктірілген бағдарлама болмақ. Яғни, бағдарламалар халықаралық

стандарттарға   сәйкестендіріледі.   Білім   министрлігінің   мәліметінше,   бүгінгі   күні   еліміздегі   балалардың   95

пайызы   дайындық   сыныбына   барады.   Ал,   жаңа   стандартты   әзірлеу   жұмысы   осы   жылдың   аяғына   дейін

созылып, кезең-кезеңімен іске асады.

 «ҚР –да орта білім мазмұнын жаңарту аясында мектептердің бастауыш сынып  мұғалімдерінің  біліктілігін 

арттыру» курстары өткізілді. Жаңартылған білім  беру бағдарламасына кіріспе тақырыбында :

-Оқушыларды болашақ өмірдегі қиындықтарды еңсере білуге  дайындау; Қазақстан жоғары сапалы білім беру 

саласында жетекші елдердің біріне айналуға ұмтылады;

-Нәтижелерге     негізделген       білім беру бағдарламасы;

- Педагогикалық  тәсілдер;

- Бағалау  моделі  болып  табылады.

Бұл курс мақсаттары:

Жалпы  білім  беретін  мектептердегі  білім беру реформасын         қолдау;

2016жылғы  қыркүйектен бастап  бастауыш 1 сынып бағдарламасына жаңабілім беру бағдарламасын  енгізу;

Орта мектептің бастауыш сыныптарында және негізгі пәндерге арналған жаңа     білім беру бағдарламасына

жаңа  критериалды   бағалау  моделін    енгізу;

Сонымен   қатар   курстың  жалпы    мақсаты:

Жаңартылған   білім беру бағдарламасының табысты іске асырылуына көмектесу;

64  

Мұғалімдердің  жаңа        білім беру бағдарламасымен танысуын қамтамасыз   ету;

Мұғалімдерді   жаңартылған  білім беру бағдарламасы бойынша оқытуға дайындау;

Ал тілдік           қолдауды  қамтамасыз   ету  үшін: Пәнге тәнтерминологияны енгізіп  және   қолданып, 

оқушыларды төрт дағдының   барлығын  белсенді пайдалануға  ынталандыру  керек. Ол   дағдылар: Оқылым – 

жазылым – айтылым – тыңдалым.

Сабақтағы      қалыптастырушы      бағалау -- мұғалімдерді, оқушыларды және педагогикалық    үдерістің          

басқа да қатысушыларын оқуды жетілдіру үшін қажет  ақпаратпен   қамтамасыз   ететін   оқудың   ағымдағы    

бағалауы ( нәтижесі баға   ретінде     тіркелмейді).

Бағалау     критерийі – білім     алушылардың     оқу жетістік деңгейлері өлшенетін белгі,  өлшем, негіздеме.

Дискриптор – оқушының жұмысты қаншалықты жақсы орындағанын бағалайтын тұжырым.

Тапсырма – оқушының  құзыреттілік     деңгейін (пәндік, тілдік ж\е т.б.) бағалауға мүмкіндік   беретін   нақты    

жағдай.

Кері  байланыс - қандай да біржағдайға   немесе   әрекетке    арналған   жауап, пікір.

Сабақтың соңында мұғалімдерге қалыптастыру шыбағалауға байланысты алынған тәжірибені қалай таратуға 

болатыны жөнінде талқылауға тапсырма беріледі. Сонымен    қатар, бастауыш сыныптарға арналған оқу 

бағдарламаларының маңызды  қағидаты   білім беру бағдарламасының спиральділік қағидаты болып табылады. 

Ол   оқу   бағдарламалары       спиральді        білім беру бағдарламасы (Джером Брунер)  моделіне       

негізделген. Оның негізінде оқушылар келесі сыныпқа  ауысқанда   зерделенген     материалдар мен білім 

қайталанып отырады деген          тұжырым    жатыр.     Спиральді         білім  берудің          негізгі ерекшелігі : 

әрбір   қайталанып    оқыған сайын тақырыптың немесе пәннің күрделілігі  арта түседі; жаңа білім алдыңғы 

біліммен тығыз байланысты және бұған дейін алынған   ақпарат   тұрғысынан     қарастырылады; оқушы     

пәнді қайталап оқыған   сайын      ақпарат    толықтырылып        бекітіліп         отырады; спиральді     білім беру 

бағдарламасы жеңіл идеялардан күрделі идеяларға қисынды жолмен ауысуға  мүмкіндік    береді; оқушыларды 

соңғы оқу мақсатына қолжеткізу  үшін   бұрын   алған       білімдерін      қолдануға    жетелеу    ұсынылады. 

Бастауыш мектептің   оқу   бағдарламаларындағы     өзгерістер: кең ауқымды дағдылардың негіздерін меңгерген

оқушы тұлғасының үйлесімді қалыптасып дамуына қолайлы білім беру ортасын   құру  болып   табылады.  

Коммуникативті  оқыту  ұстанымы: тілдік    дағдыларды   дамыту. Төрт     дағдыны   ескере         отырып Ж. 

Аймауытовтың «..бала әуелі  тәжірибеге   талпынып,  нәрсемен       танысып, сонан кейін сол нәрсе туралы   

сөйлесін, тыңдасын, жазсын, оқысын, тілге  үйренсін» деген сөзін еріксіз еске    түсіреді. 

Білім   беру әдісі өзгереді, білім беру мазмұны жаңарып, жаңа көзқарас, жаңаша қарым-қатынас пайда болады. 

Жаңартылған Бағдарлама жаңашыл ой тудырды. Себебі әр жаңашылдық, біріншіден, стандартты іске асыруда 

мұғалімнен кәсібилік, екіншіден, одан әрі сапалы нәтиже алу мақсатында жігерлі іс-әрекеттерді талап етеді.

Мектептегі білім беру мазмұнын жаңартудағы мұғалімнің атқаратын маңызды рөлін ескере отырып, педагог 

қызметкерлерінің біліктілігін арттыру бойынша жұмыстар атқарылды.

Бұл тек нәтижелі жұмыс қана емес, бір мақсат, бір мүддедегі педагогтардың қарым-қатынастан алған 

білімдерімен бөлісуге дайындықты қолдау.

«Білімдіден не пайда, білгенін көпке айтпаса, үйреткеннен не пайда , қайырымы қайтпаса» деген екен 

А.Байтұрсынов. Сондықтан үнемі кәсіби біліктілігін артып, жаңашылдыққа ұмтылған педагог қана 

шығармашылықпен, зор қуатпен еңбектенеді. Себебі, әлем таныған елде рухани бай және интеллектуалды 

тұлғалар мекендеу қажет.

«Білімді   болу  деген   сөздің   мағынасы   –   белгісіз   нәрсені   ашуға   қабілетті   болу»,-деген   Әл-Фарабидің   сөзіне

жүгінетін болсақ, ел ертеңі білімді ұрпақпен ғана өлшенбек.

Н.Ә.Назарбаев  «Қазақстан-2050: бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты Қазақстан халқына Жолдауында

айтқандай:  «Байлығымыз  да, бақытымыз да болған Мәңгілік  Тәуелсіздігімізді көздің  қарашығындай сақтай

білу»   үшін   мектеп   оқушыларының   терең   білім   алып,   саналы   да   саламатты   болып   шығуына   педагог

мамандардың шығармашылықпен атқарған жұмыстарының қосар үлесі мол.

Жаңартылған оқу бағдарламасы аясында тек өз пәнін, өз мамандығын шексіз сүйетін, бала үшін ұстаз ғұмырын

құдіретті деп санайтын білімді мұғалімдер ғана жұмыс істей алады.

жүктеу/скачать 0,73 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: