Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
ұлттық университеті
Пәннің оқу – әдістемелік кешені
Басылым:
бесінші
ЕҰУ Ф 703-08-15. ПОӘК. Бесінші басылым
мұнда
реакцияның А жөне В затгары бойынша алынған жеке
реттіліктері;
реакцияның қорытынды немесе жалпы реттілігі.
Реакцияның
жалпы
реттілігі
стехиометриялық
коэффициенттердің
қосындысына тек қарапайым реакциялар үшін тең болады, ал жалпы жағдайда ол
орындалмайды.
Химиялық реакцияның келесі бір маңызды сипатгамасы - реакцияның
молекулалығы. Молекулалық деп реакцияның элементар актысына қатысатын
молекула санын айтады. Молекулалығы бірге тең болса - мономолекулалық, екіге
тең болса - бимолекулалық, үшке тең болса (сирек кездеседі) - үш молекулалық
реакция болып саналады.
Реакцияның реттілігінің молекулалығынан айырмашылығы
1. Реттілік эксперимент жолымен табылатын шама. Реттіліктің мәні бүтін,
бөлшек, оң және теріс сандарға тең болуы мүмкін, сонымен қатар кейде нөлге де
тең болады. Молекулалық - теориялық шама, ол 1,2 сирек жағдайларда 3 санына
тең болады.
2. Реттілік - формалды шама, ал молекулалық физикалық мағынасы бар
шама.
3. Молекулалық химиялық реакцияның әрбір элементар актысына қатысты,
ал реттілік реакцияның жалпы теңдеуіне қатысты шама.
4. Реакцияның
реттілігі
реакцияның
механизміне,
температураға,
катализаторға,
әрекеттесуші
заттардың
табиғатына
және
эксперимент
жағдайларына тәуелді шама.
Достарыңызбен бөлісу: 
