Перевернутая (реверсивная) кровля –

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
128 
сооружения 
или 
комплекса 
с 
 
помощью 
транспортных 
средств 
с 
одного 
места 
эксплуатации на другое. 
орынға 
көшіру 
арқылы 
жеделәрекетті 
(жабдықтық)  ғимаратты,  имаратты  немесе 
кешенді ауыстыру. 
 
Перекачивающая  станция
 – насосная  станция 
для  создания  напора (5,5 – 6,4 МПа)  в 
трубопроводе 
при 
перекачке 
нефти 
и 
нефтепродуктов. 
 
Қотарушы  станция 
–  мұнай  мен  мұнай 
өнімдерін құю кезінде құбырдағы арынды (5,5-
6,4МПа) құруға арналған сорғы станциясы. 
Перекрывающая 
кромка 
асбестоцементного 
волнистого листа – 
условное наименование части 
асбестоцементного 
волнистого 
листа 
между 
продольной  кромкой  и  ближайшей  к  ней 
вершиной  волны,  которая  при  устройстве  стыка 
полностью или частично перекрывает (-ся) другой 
(-им) лист (-ом). 
 
Асбетоцементті  толқынды  табақшаны  асыра 
жабатын жиегі 
– бойлық жиек пен оған жақын 
орналасқан 
толқын 
биіктігі 
арасындағы 
асбетоцементті  толқынды  табақша  бөлігінің 
шартты  атауы,  бұл  түйіспе  құрылғысында 
толық  немесе  жартылай  басқа  табақшамен 
асыра жабылады. 
Перекрытие
 – внутренняя 
горизонтальная 
ограждающая конструкция здания. 
 
Аражабын 
–  ғимараттың  ішкі  горизонталь 
қоршайтын құралымы. 
Перекрытие 
здания
 – это 
внутренняя 
горизонтальная 
ограждающая 
конструкция. 
Состоит  из  основной  (несущей)  части:  балки, 
плиты, изоляционных слоев пола, иногда потолка 
(как  самостоятельного  элемента  перекрытия). 
Различают 
перекрытия 
междуэтажные, 
чердачные, подвальные. 
 
Ғимараттың  аражабыны
 – ішкі  горизонталь 
қоршау 
құралымы. 
Негізгі 
(көтеруші) 
бөліктерден  тұрады:  арқалықтар,  тақталар, 
едендердің,  кейде  төбелердің  (аражабынның 
дербес элементі ретінде) оқшаулама қабаттары. 
Аражабынды 
қабатаралық, 
шатырлық, 
жертөлелік деп ажыратады. 
Перемещение в механике
 – вектор, соединяющий 
положение  движущейся  материальной  точки  в 
начале и конце пути. 
 
Механикадағы  орын  ауыстыру 
–  жолдың 
басында  және  соңындағы    материалдық 
нүктені қозғалатын күйінде қосатын вектор. 
Перемещений  диаграмма
,  Вильо  диаграмма  – 
геометрическое 
построение, 
определяющее 
перемещение  всех  узлов  плоской  фермы  по 
известным изменениям длины ее стержней. 
 
Орын 
ауыстыру 
диаграммасы, 
Вильо 
диаграммасы 
– 
шыбықтарының 
белгілі 
ұзындықтарын 
өзгерту 
арқылы 
жазық 
фермалардың барлық тораптарын ауыстыруды 
анықтайтын геометриялық құрылым. 
Перемещения 
в 
строительной 
механике 
– 
линейные  отклонения  точек  конструкции,  углы 
поворота  сечений,  а  также  комбинации  этих 
величин  (взаимные  смещения),  характеризующие 
изменение  положения  конструкции  под  влиянием 
силовых  нагрузок,  температурных  воздействий 
или осадки опор. 
 
Құрылыс  механикасындағы  орын  ауыстыру 
– 
құралымдар  нүктелерінің  сызықтық  ауытқуы, 
қиысу  айналымдарының  бұрыштары,  сондай-
ақ 
осы 
комбинацияларды, 
күшті 
жүктемелердің, 
температуралық 
әсерлердің 
немесе 
тірек 
отыруларының 
ықпалымен 
құралымның 
жағдайының 
өзгертілуін 
сипаттайтын  шама. 
Перемычка
 – 1) ограждение,  предохраняющее 
гидротехническое  сооружение  или  его  котлован 
от  затопления  во  время  строительства; 2) 
конструктивный элемент балочного или арочного 
типа, 
перекрывающий 
проем 
в 
стене 
и 
воспринимающий 
нагрузку 
от 
вышерасположенных конструкций. 
 
Маңдайша
 – 1) құрылыс 
кезінде 
гидротехникалық 
имараттарды 
немесе 
олардың 
қазаншұңқырларын 
су 
басудан 
сақтайтын  қоршау; 2)   жоғары  жатқан 
құралымдардың  салмағын  көтере  алатын, 
қабырғалардағы 
ойықтарды 
жабу 
үшін 
жасалған  арқалық  немесе  арқалық  типті 
құралымды элемент. 
Переносной 
огнетушитель – 
огнетушитель, 
конструктивное  исполнение  и  масса  которого 
обеспечивают удобство его переноски человеком. 
Примечание:  переносные  огнетушители  могут 
быть ручными или ранцевыми. 
 
Тасымалы  өрт  сөндіргіш  –
  құралымдық 
орындалуы 
және 
салмағы 
адамның 
тасымалдауына  қолайлылықты  қамтамасыз 
ететін  өрт  сөндіргіш.  Ескерту:  тасымалы  өрт 
сөндіргіштер    қолмен  ұстап  жүретін  және 
арқаға асатын болуы мүмкін. 
Перепад
 – 1) разность  уровней,  температур, 
давлений  и  т.п.  параметров; 2) гидротехническое 
сооружение  безнапорных  участков  водотоков, 
расположенных  на  разных  уровнях,  на  трассах  с 
резким  изменением  продольного  профиля; 3) 
гидротехническое 
сооружение 
(открытое 
ступенчатое  и  консольное,  полунапорное  и 
напорное) для сопряжения безнапорных участков 
водовода  (водоема),  расположенных  на  разных 
уровнях,  в  котором  поток  воды  движется 
непосредственно  по  сооружению  и,  отрываясь  от 
 
Құлама 
– 1) температуралар,  қысымдар  және 
т.б.  белгілер  деңгейінің  түрлілігі; 2) бойлық 
кескіннің  күрт  өзгеруімен  түрлі  деңгейдегі 
трассаларда  орналасқан  су  ағындарының 
қысымсыз 
бөліктерінің 
гидротехникалық 
имараты; 3) әр  деңгейдегі  су  ағыны  имарат 
бойымен  тікелей  құлап,  одан  ажыратыла 
суатқа  сорғалап  тұратын  суаттардың  қысымы 
жоқ 
бөліктеріне 
түйіндесуге 
арналған 
гидротехникалық  имарат  (ашық  сатылы  және 
аспалы, жартылай қысымды және қысымды). 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
129 
него, по типу падающей струи. 
 
Перепад  ступеней  в  лестничном  полотне – 
разность 
уровней 
настилов 
двух 
смежных 
ступеней на горизонтальном участке. 
 
Эскалатордың баспалдақ төсеміндегі  ауысым
 
–  горизонталь  баспалдақ  тақтасы  телімінің 
көрші 
басқыштарының 
арасындағы 
деңгейлерінің айырмашылығы. 
Переход  мостовой
 – комплекс  инженерных 
сооружений,  состоящий  из  моста,  переходов  к 
нему  (эстакад,  земляных  насыпей  или  выемок), 
регуляционных и берегозащитных сооружений. 
 
Көпірлі  өткел
 – жағалауларды  бекітетін  және 
реттегіш имараттардан, көпір мен оған келетін 
жолдардан 
(эстакадалардан, 
топырақ 
үйінділерінен  немесе  ойықтардан)  тұратын 
инженерлік имараттар кешені. 
Периодический 
профиль
 – разновидность 
переменного  профиля,  в  котором  изменения 
размеров 
и 
формы 
поперечного 
сечения 
периодически повторяются по длине. 
 
Мерзімдік кескін 
– ұзындығы бойынша өлшем 
өзгерістері  мен  көлденең  қиысу  нысандары 
мерзімді  қайталанатын  ауыспалы  кескіннің 
түрі. 
Периптер
 – прямоугольное  в  плане  здание,  с 
четырех сторон обрамленное колоннадой. 
 
Периптер
 – төрт  шетінен  ұстындармен 
көмкерілген 
жайғасымдағы 
төртбұрыш  
ғимараттар. 
Перламутр
 – плотный  материал,  выстилающий 
изнутри  створки  раковин  некоторых  морских  и 
пресноводных моллюсков. 
 
Перламутр – 
  кейбір  теңіз  және  тұщы  су 
ұлулары  қабыршақтары  жармалары  ішінен 
төселетін тығыз материал.  
Перлитобетон
 – легкий  бетон,  в  котором 
заполнителем  служит  вспученный  перлит,  в 
качестве  вяжущих  могут  использоваться  цемент, 
известь,  гипс,  растворимое  стекло,  синтетические 
смолы. 
 
Перлитобетон 
–  толтырғышы  болып  қызмет 
ететін  ісініп  көтерілген  перлитті  жеңіл  бетон, 
оның  тұтқыры  ретінде  цемент,  әк,  гипс,  еритін 
шыны, 
синтетикалық 
шайырларды 
пайдалануы мүмкін. 
Перрон
 — часть  летного  поля  аэродрома, 
предназначенная  для  размещения  воздушных 
судов  в  целях  посадки  и  высадки  пассажиров, 
погрузки  и  выгрузки  багажа,  почты  и  грузов,  а 
также других видов обслуживания. 
 
Перрон – 
әуе кемелерiне жолаушыларды мiнгi-
зуге  және  түсiруге,  қол  жүгін,  поштаны  және 
жүктердi  артуға  және  түсiруге,  сонымен  бiрге 
басқа  қызмет  түрiне  арналған  аэродромның 
ұшу алаңының бөлiгi. 
Персонал  линейный
 – инженерно-технический 
персонал, 
являющийся 
непосредственным 
руководителем  строительно-монтажных  работ 
(начальники  участков,  производители  работ, 
строительные мастера и участковые механики). 
 
Құрылыс  бойындағы  қызметкер
 – құрылыс-
жинақтау  жұмыстарына  тікелей  басшылық 
ететін 
инженерлік-техникалық 
қызметкер 
(телім 
бастықтары, 
жұмыс 
өндірушілер, 
құрылыс шеберлері және телім механиктері). 
Перспектива
 – 1) система 
изображения 
предметного мира на плоскости в соответствии со 
зрительным восприятием предметов человеком; 2) 
линейная 
п. – способ 
изображения 
пространственных 
фигур 
на 
плоскости 
с 
помощью  центральной  проекции,  при  которой 
точка пространства проектируется на плоскость в 
точку,  являющейся  точкой  пересечения  прямой  с 
плоскостью. 
 
Алғы шептік 
– 1) адамдардың заттарды көріп 
қабылдауына  сәйкес  жазықтықта  зат  әлемін 
бейнелейтін  жүйе; 2) желілік  а.  ш. – орталық 
проекциялаудың 
көмегімен 
жазықтықта 
кеңістік 
фигураларын 
бейнелейтін 
тәсіл, 
кеңістік 
нүктесінде 
жазықтықпен 
тура 
қиысатын  нүкте  болып  табылатын  нүкте 
жазықтығы жобаланады.  
Перфорированный  асбестоцементный  лист – 
плоский  асбестоцементный  лист,  значительную 
площадь которого занимают отверстия. 
 
Перфорирленген  асбестоцементті  табақша – 
ауданының  едәуірін  тесік  тор  құрайтын  жазық 
асбестоцементті табақша. 
Пески
 – рыхлые  мелкообломочные  осадочные 
горные  породы,  состоящие  из  зерен  (песчинок) 
кварца, полевых шпатов, слюды и реже обломков 
пород  размером  от 0,1 до 1 мм,  содержащие 
иногда 
примеси 
пылеватых, 
глинистых 
и 
органических частиц. 
 
Құмдар – 
кварц 
(құмдарынан), 
егіс 
қалақшаларының, 
слюдаларының 
түйіршіктерінен және кейбір жағдайларда шаң, 
саз  және  органикалық  бөлшектерден  тұратын, 
мөлшері 0,1 мм-ден 1 мм-ге  дейінгі  шөгінді 
сынықтарынан 
құралған 
борпылдақ  ұсақ 
сынықты шөгінді тау жыныстары.  
Песколовка 
–  устройство  для  выделения  из 
сточных 
вод 
механических 
примесей 
минерального происхождения. 
 
Құмұстағыш – 
минерал  тектес  механикалық 
қоспаларды  ақаба  сулардан  бөлуге  арналған 
құрылғы. 
Пескоструйная  обработка
 – обработка  (преим. 
очистка) 
фасадов 
зданий, 
металлических 
поверхностей перед их окрашиванием и т.д. 
 
Құм шашыратып өңдеу – 
ғимарат қасбеттерін, 
металл  үстін  оларды  сырлау  алдында  өңдеу 
(әсіресе тазалау). 
Песчаник
 – осадочная горная порода, состоящая 
из  зерен  песка,  сцементированная  глинистым, 
кремнистым или др. материалом. 
 
Құмтас – 
  саз,  кремний  немесе  басқа  да 
материалмен 
цементтелген 
құм 
түйіршіктерінен 
тұратын 
шөгінді 
тау 
жыныстары. 
Песчаный  бетон
,  мелкозернистый  бетон –  
Құмды  бетон, 
ұсақ  түйіршікті  бетон – 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
130 
получают  из  смеси  мелкого  заполнителя  (песка), 
вяжущего (цемента) и воды. 
тұтқырғыш  (цемент),  су  және  ұсақ  толтырғыш 
қоспаларынан (құмнан) жасалады.  
Петля – 
изделие,  служащее  для  соединения 
дверей  и  окон  с  коробками  и  обеспечивающее 
открывание и закрывание дверей, окон, фрамуг и 
форточек 
 
Топса – 
есіктер  мен  терезелерді,  қораптармен 
қосатын 
және 
есіктердің, 
терезелердің, 
фрамугалардың және желдеткіштердің ашылуы 
мен жабылуына қызмет ететін бұйым. 
Печь – 
устройство,  в  котором  в  результате 
горения  топлива  (иногда  и  др.  химических 
реакций)  или  преобразования  электрической 
энергии  выделятся  теплота,  используемая  для 
отопления, тепловой обработки материалов и т.п. 
 
Пеш – 
  жанғыш  отынның  (кейде  басқа  да 
химиялық 
реакциялардың) 
немесе 
электр 
қуатының 
ауысуы 
 
нәтижесінде  
материалдарды  және  т.б.  жылыту,  жылытып 
өңдеу үшін пайдаланылатын құрылғы.   
Пешеходный 
мост
 – мост 
для 
перевода 
пешеходной 
дороги 
через 
какое – либо 
препятствие. 
 
Жаяу  жүргіншілер  көпірі – 
  кез  келген 
кедергілер  арқылы  жаяу  жүргіншілер  жолын 
өкізуге арналған көпір. 
Пигменты
 – цветные  химические  соединения, 
применяемые 
в 
виде 
тонкоизмельченных 
(высокодисперсных)  порошков  для  крашения 
пластмасс,  резин,  кожи,  бумаги,  химический 
волокон, изготовления красок, шпаклевок и др. 
 
Пигменттер – 
 пластмассаларды, резеңкелерді, 
теріні,  қағаздарды,  химиялық  талшықтарды 
бояуға,  бояулар  мен    тығыздағыштарды  және 
т.б.  дайындауға  арналған    жұқалап  үгітілген 
(жоғары 
дисперсиялық) 
ұнтақтар 
түрінде 
қолданылатын 
түрлі-түсті 
химиялық 
қосылыстар. 
Пикет
 – 1) точка 
земной 
поверхности, 
положение  которой  определяют  относительно 
съемочной  точки  в  процессе  геодезической 
съемки  определенного  участка  местности; 2) 
путевой  знак  с  указанием  номера  участка 
(отрезка)  ж/д  пути  и  сам  участок,  ограниченный 
двумя  такими  знаками,  расположенных  один  от 
другого обычно на расстоянии 100м. 
 
Пикет – 
1)  жер  бетінің  нүктесі,  оның 
орналасуы  белгілі  бір  жер  телімін  геодезиялық 
түсірумен  анықтау  процесінде  түсіру  нүктесіне 
қатысты  белгіленеді; 2) т/ж  телімінің  (кесінді) 
нөмірі  көрсетілген  жол  белгісі  және  осындай 
белгілермен  шектелген,  бір-бірінен  100 м 
қашықтықта орналасқан телімнің өзі. 
Пикнометр
 – прибор для определения плотности 
вещества  (иногда  температуры)  в  газообразном, 
жидком или твердом состоянии. 
 
Пикнометр – 
 газ, сұйық немесе қатты күйдегі 
заттардың 
тығыздығын 
 
(кейде 
температурасын) анықтауға арналған құрал. 
Пила
 – ручной  или  станочный  многорезцовый 
режущий 
инструмент 
для 
разделения 
(распиливания)  древесины,  металла,  камня  и  др. 
материалов, 
а 
также 
станок 
с 
режущим 
инструментом  в  виде  абразивного  или  стального 
диска,  стального  каната,  ножовочного  полотна, 
ленты и др. 
 
Ара   
–  ағаштарды,  металдарды,  тасты  және 
т.б. материалдарды бөлуге (аралауға) арналған 
қол  немесе  станокты  көпкескішті    құрал, 
сондай-ақ  түрпілі  немесе  болат  диск,  болат 
арқан, қол ара тақтайшасы, жолақтар және т.б. 
түріндегі кескіш құралы бар станок. 
Пилон
 – массивный 
столб, 
входящий 
в 
конструктивный  пояс  и  поддерживающий  своды, 
арки,  перекрытия  зданий,  мостовые  пролеты  и 
т.п.; 
отдельно 
стоящие 
сооружения, 
устанавливаемые  обычно  с  декоративной  целью 
симметрично у входов в парки, здания и т.п. 
 
Пилон – 
  құрастырмалы  белдеуге  енетін  және 
тоғыспаларды, 
аркаларды, 
ғимараттардың 
аражабындарын,  көпір  аралықтарын  және  т.б. 
ұстап тұратын шомбал бағана; саябақ, ғимарат 
және 
т.б. 
әдетте 
кіреберісіне 
әшекейлік 
мақсатпен  симметриялы  орнатылатын  жеке 
тұратын имарат. 
Пилястра
 – плоский  прямоугольный  выступ 
стены (столба), повторяющий части и пропорции 
колонны. 
 
Пилястра – 
 
бөліктер 
мен 
ұстындар 
пропорцияларын 
қайталайтын 
жазық 
тікбұрышты 
қабырғаның 
(бағанның) 
шығыңқы жері. 
Пиролиз
 – необратимая химическая деструкция в 
результате 
повышения 
температуры, 
но 
с 
наличием 
или 
без 
наличия 
окисления 
и 
оксидации. 
 
Пиролиз
 – температураның 
көтерілу 
нәтижесінде, 
бірақ 
қышқылдану 
және 
тотығудың  қатысуымен  немесе  қатысуынсыз 
болатын қайтымсыз химиялық бұзылу. 
Пирс
 – двустороннее  причальное  сооружение 
внутри 
акватории 
порта, 
построенное 
перпендикулярно или под углом к берегу. 
 
Пирс – 
порттың ішкі су аймағына,  жағалауға 
тік немесе бұрышпен салынған екі жақты айлақ 
имараты. 
Пистолет  дыропробивной
 – аппарат  взрывного 
(порохового)  или  пружинного  действия  для 
пробивания отверстий в материале. 
 
Тесіп  өтетін  тапанша – 
  материалда  тесік 
жасау  үшін  жарылғыш  (оқ-дәрілі)  немесе 
серіппелі әрекет ететін аппарат. 
Пистолет-краскораспылитель
 – аппарат  для 
окрашивания 
поверхностей 
лакокрасочными 
материалами. 
 
Бояу  шашыратқыш  тапанша – 
    беттерді  лак 
бояғыш 
материалмен 
сырлауға 
арналған 
аппарат. 
Плавающая  входная  площадка  эскалатора – 
входная 
площадка, 
имеющая 
возможность 
 
Эскалатордың  жылжымалы  кіру  алаңшасы
 – 
басқыш  тақтасымен  салыстырғанда  орын 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
131 
перемещения относительно настила ступени. 
ауыстыру мүмкіндігі бар кіру алаңшасы. 
Плакирование
 – защита  металлических  изделий 
(листов,  плит,  труб,  проволоки)  от  коррозии 
путем  нанесения  на  их  поверхность  тонкого  слоя 
другого  металла  или  сплава  термомеханическим 
способом. 
 
Жалату
 – термомеханикалық  тәсілмен  металл 
бұйымдардың  (табақшалардың,  тақталардың, 
құбырлардың, 
сымдардың) 
бетін 
басқа 
металмен  немесе  қорытпалармен  жұқалап 
жалатып, оларды тоттанудан сақтау. 
Пламя
 – горение 
в 
газовой 
фазе, 
сопровождаемое излучением света и тепла. 
 
Жалын
 – жарық  және  жылу  шығара  отырып, 
газдық фазада жану. 
План
 – 1) план 
топографический – 
картографическое 
изображение 
участка 
местности, 
в 
пределах 
которого 
кривизна 
местности  не  учитывается; 2) план  в  архитектуре 
–  выполненный  в  определенном  масштабе 
(обычно  в  уменьшенном)  чертеж  местности, 
населенного  пункта,  сооружения; 3) масштаб 
воспроизведения (крупный план, мелкий план); 4) 
то же, что горизонтальная проекция, вид сверху (в 
плане). 

жүктеу/скачать 3,43 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: