Строительные нормы и правила строительная терминология



Pdf көрінісі
бет6/49
Дата03.03.2017
өлшемі3,43 Mb.
#7023
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   49
часть  опасных 
природных 
воздействий, 
вызванных 
геофизическими полями. 
 
Геофизикалық 
әсерлер
 – геофизикалық 
өрістерден 
туындайтын 
қауіпті 
табиғи 
әсерлердің бөлігі. 
Геофизические  поля – 
различные  физические 
поля 
(естественные 
и 
искусственные), 
обусловленные  взаимодействием  нейтральных 
или заряженных материальных тел, элементарных 
частиц  и  квантов  энергии.  К  геофизическим 
полям  относятся:  гравитационные,  магнитные, 
поля 
сейсмических 
волн, 
электрические, 
температурные, 
радиационные, 
электромагнитные, 
параметры 
которых 
изменяются во времени и в пространстве и многие 
из  которых  могут  вызваться  техногенными 
источниками. 
 
Геофизикалық  өрістер
 –– бейтарап    немесе 
зарядталған 
материалдық 
денелердің, 
қарапайым 
бөлшектер 
мен 
энергия 
кванттарының өзара әрекетінен пайда болатын 
әр  түрлі  (табиғи  және  жасанды)  физикалық 
өрістер.  Геофизикалық  өрістерге  параметрлері 
уақыт  пен  кеңістік  бойынша  өзгеретін  және 
олардың 
көбі 
техногендік 
бастаулардан 
туындайтын 
сейсмикалық 
толқындардың 
өрістері, гравитациялық, магниттік,  электрлік
температуралық, 
радиациялық, 
электромагниттік  өрістер жатады. 
Герметизация
 – обеспечение  непроницаемости 
стенок  и  соединений  в  аппаратах,  машинах, 
сооружениях или емкостях для жидкостей и газов. 
 
Герметикаландыру 
–  аппараттар,  машиналар, 
имараттар  немесе  сұйықтықтар  мен  газдарға 
арналған  сыйымдылықтар  қабырғалары  мен 
қосылыстарының  өткізбегіштігін  қамтамасыз 
ету. 
Гибкая  нить  в  строительной  механике
 – гибкий 
элемент, 
обладающий 
ничтожно 
малой 
жесткостью на изгиб, способный работать только 
на растяжение. 
 
Құрылыс  механикасындағы  иілгіш  жіп 
–  тек 
созылуға жұмыс істейтін  мүмкіндігі бар, өте аз 
шамалы қаттылықпен бүгілетін иілгіш элемент. 
Гибкий  асбестоцементный  лист – 
изделие, 
обладающее 
повышенной 
пластичностью, 
используемое 
для 
облицовки 
поверхностей 
различной формы. 
 
Иілгіш 
асбестоцемент 
табағы 
– 
түрлі 
қалыптардың 
бетін 
қаптау 
үшін 
пайдаланылатын иілімділігі жоғары бұйым. 
Гибкость  стержня в  сопротивлении  материалов
 – 
отношение 
приведенной 
длины 
стержня 
к 
наименьшему  радиусу  инерции  его  поперечного 
сечения. 
 
Материалдар 
кедергісіндегі 
шыбықтың 
иілгіштігі 
– 
шыбықтың 
келтірілген 
ұзындығының 
оның 
көлденең 
қимасы 
инерциясының ең кіші радиусына қатынасы.  
Гигроскопичность 
  свойство  материалов  (или   
 Гигроскопиялық – материалдардың  (немесе 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
40 
веществ)  поглощать  влагу  из  окружающей  среды 
(обычно  паров  воды  из  воздуха)  за  счет 
образования  химических  соединений  с  водой  или 
за  счет  конденсации  влаги  в  капиллярах,  порах, 
микротрещинах. 
заттардың)  капиллярлардағы,  кеуектердегі, 
микросызаттардағы 
ылғалдың 
конденсациялану 
есебінен 
немесе 
сулы 
химиялық қосылыстардың пайда болу есебінен 
қоршаған  ортадан  (әдетте  ауадан  су  буларын) 
ылғалды сіңіру қасиеті.  
Гидравлика
 – наука  о  законах  движения  и 
равновесия  жидкостей  и  способах  приложения 
этих  законов  к  решению  задач  инженерной 
практики. 
 
Гидравлика
 – сұйықтықтардың  қозғалыс  пен 
тепе-теңдік  заңдары  және  бұл  заңдарды 
инженерлік  практика  міндеттерін  шешуге  қосу 
тәсілдері  туралы ғылым. 
Гидродинамика
 – раздел  гидромеханики,  в 
котором 
изучаются 
движение 
несжимаемых 
жидкостей  и  их  взаимодействие  с  твердыми 
телами. 
 
Гидродинамика 
– 
сығылмайтын 
сұйықтықтардың  қозғалысы  және  олардың 
қатты 
денелермен 
әрекеттесуі 
зерттелетін 
гидромеханиканың бөлімі. 
Гидродинамическая 
авария – 
авария 
на 
гидротехническом 
сооружении, 
связанная 
с 
распространением  с  большой  скоростью  воды  и 
создающая  угрозу  возникновения  техногенной 
чрезвычайной ситуации. 
 
Гидродинамикалық 
апат
 – техногендік 
төтенше  жағдай  тудыру  қаупі  бар  және  суды 
үлкен  жылдамдықпен  таратуға  байланысты 
гидротехникалық имараттағы апат. 
Гидроизол 
– рулонный материал, изготовленный 
пропиткой  асбестовой  или  асбестоцеллюлозной 
бумаги (тонкого картона) нефтяными битумами. 
 
Гидроизол – 
мұнай  битумдары  сіңірілген 
асбест  немесе  асбестоцеллюлозалы  қағаздан 
(жұқа 
картоннан) 
дайындалған 
орама 
материал.  
Гидроизоляционные  материалы
 – материалы  для 
защиты  строительных  конструкций,  зданий  и 
сооружений  от  вредного  воздействия  воды  и 
химически агрессивных водных растворов. 
 
Гидрооқшаулағыш  материалдар – 
құрылыс 
құралымдарын,  ғимараттар  мен  имараттарды 
судың 
зиянды 
әсерінен 
және 
химиялық 
жеміргіш  су  ерітінділерінен  қорғауға  арналған 
материалдар. 
Гидроизоляционный  слой  (слои)
 — слой,  препят-
ствующий  прониканию  через  пол  сточных  вод  и 
других  жидкостей,  а  также  прониканию  в  пол 
грунтовых вод. 
 
Гидрооқшаулағыш  қабат  (қабаттар)
 – еден 
арқылы 
ақаба 
сулардың 
және 
өзге 
де 
сұйықтықтардың  өтуіне,  сондай-ақ  еденге 
топырақ  суларының  өтуіне  кедергі  жасаушы 
қабат. 
Гидромеханизация
 – способ 
механизации 
земляных,  горных  и  др.  работ,  при  котором  для 
проведения  всех  или  части  технологических 
процессов  используют  кинетическую  энергию 
водного потока. 
 
Гидромеханизация - 
барлық  технологиялық 
процестерді  немесе  олардың  бөлігін  жүргізу 
үшін  су  ағынының  кинетикалық  энергиясын 
пайдалану  кезіндегі  жер,  кен  және  өзге  де 
жұмыстарды механизациялау тәсілі. 
Гидромеханика
 – раздел  механики,  изучающий 
движение  и  равновесие  жидкостей,  а  также 
взаимодействие  между  жидкостями  и  твердыми 
телами, полностью или частично погруженными в 
жидкость. 
 
Гидромеханика 
– сұйықтықтардың қозғалысы 
мен 
тепе-теңдігін, 
сондай-ақ 
сұйықтыққа 
толық немесе ішінара жүктелген қатты денелер 
мен  сұйықтықтар  арасындағы  өзара  әрекетті 
зерттейтін механика бөлімі.  
Гидромонитор
 – аппарат  для  создания  мощных 
направленных водяных струй с целью разрушения 
и смыва горных пород, затвердевшей золы, шлака 
и др. 
 
Гидромонитор 
– тау жыныстарын, қатқан күл, 
қож    т.б.  бұзу  және  шайып  әкету  мақсатында 
қуатты  су  ағыншасын  бағыттауға  арналған 
аппарат. 
Гидроотвал
 – гидротехническое  сооружение, 
предназначенное  для  складирования  вскрышных 
грунтов  (пород)  и  грунтов  неиспользуемых 
выемок, 
доставляемых 
средствами 
гидромеханизации. 
 
Гидроүйінді 
– 
гидромеханизация 
құралдарымен 
жеткізілетін 
аршылған 
топырақтар 
(жыныстар) 
мен 
пайдаланылмайтын  шұңқыр  топырақтарын 
салуға арналған  гидротехникалық имарат. 
Гидросмесь
 – механическая 
смесь 
частиц 
сыпучих или искусственно измельченных твердых 
материалов различной крупности с водой. 
 
Гидроқоспа 
–  су  қосылған  сусымалы  немесе 
ірілігі  әр  түрлі  қатты  материалдардың  қолдан 
ұсатылған 
бөлшектерінің 
механикалық 
қоспасы. 
Гидротехника
 – область  науки  и  техники, 
занимающаяся  изучением  водных  ресурсов  и  их 
использованием,  разработкой  методов  расчета 
гидротехнических 
сооружений 
и 
систем 
гидроэнергетики. 
 
Гидротехника 
–  су  қорларын  және  оларды 
пайдалануды  зерттейтін,   гидроэнергетика 
жүйелерін 
есептеу 
әдістері 
мен 
гидротехникалық 
имараттарды 
әзірлеумен 
айналысатын ғылым мен техника саласы. 
Гидротехнические  сооружения
 – инженерные 
сооружения,  предназначенные  для  использования 
водных 
ресурсов 
или 
для 
борьбы 
с 
разрушительным действием воды. 
 
Гидротехникалық  имараттар
 – су  қорларын 
пайдалануға 
немесе 
судың 
бүлдіретін 
әрекеттерімен  күресуге  арналған  инженерлік 
имараттар. 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
41 
Гидротехнический  бетон
 – тяжелый  бетон, 
отличающийся 
повышенной 
коррозионной 
стойкостью, 
водонепроницаемостью 
и 
морозостойкостью, 
применяемый 
для 
строительства  сооружений  или  их  отдельных 
частей,  постоянно  находящихся  в  воде  или 
периодически контактирующих с водной средой. 
 
Гидротехникалық бетон 
– үнемі суда болатын 
немесе 
сулы 
ортамен 
мерзімді 
түйісіп 
отыратын,  имараттардың  немесе  олардың 
жекелеген бөліктерін салу үшін қолданылатын, 
тоттануға  беріктілігі,  су  өткізбегіштігі  және 
аязға төзімділігімен ерекшеленетін ауыр бетон. 
Гидротехнический 
затвор
 – подвижная 
конструкция 
для 
полного 
или 
частичного 
закрывания 
водопропускного 
отверстия 
гидротехнического сооружения. 
 
Гидротехникалық  тығын 
–  гидротехникалық 
имараттың  су  өткізетін  саңылауын  толығымен 
немесе жартылай жабуға арналған қозғалмалы 
құралым. 
Гидротехнический тоннель
 – подземный водовод 
замкнутого поперечного сечения с напорным или 
безнапорным  движением  воды,  устроенный  без 
вскрытия находящейся над ним массы грунта. 
 
Гидротехникалық тоннель 
– үстіндегі топырақ 
массасын  ашпай  құрылған  судың  арынды 
немесе  арынсыз  қозғалысты  тұйық  көлденең 
қималы жерасты су арнасы. 
Гидроузел
 – комплекс 
гидротехнических 
сооружений,  объединенных  по  расположению  и 
условиям их совместной работы. 
 
Гидроторап 
–  орналасуы  мен  олардың  бірге 
жұмыс  істеу  шарттары  бойынша  біріккен 
гидротехникалық имараттар кешені. 
Гидрофобный  цемент
 – вяжущее  вещество, 
получаемое 
тонким 
измельчением 
портландцементного 
клинкера 
с 
гипсом 
и 
гидрофобизирующей 
добавкой, 
которая 
уменьшает 
гигроскопичность 
цемента 
и 
предохраняет  его  от  порчи  при  длительном 
хранении даже во влажных условиях. 
 
Гидрофобты 
цемент 
 
цементтің 
гигроскопиялығын азайтып, оны тіпті ылғалды 
жағдайда  ұзақ  сақтағанның  өзінде  бүлінуден 
қорғайтын  гипсті  және  гидрофобты  қоспасы 
бар  портладцементті  клинкерді  ұсақтап  үгіту 
арқылы алынатын тұтқыр зат.   
Гидроэлектрическая 
станция 
(ГЭС), 
гидроэлектростанция
 – электростанция, 
вырабатывающая 
электрическую 
энергию 
в 
результате  преобразования  энергии  водного 
потока. 
 
Гидроэлектр 
станциясы 
(ГЭС), 
гидроэлектростанция – 
су 
ағыны 
энергиясының  өзгеру    нәтижесінде  электр 
энергиясын өндіретін электр станциясы. 
Гипс
 – 1) гипс  природный – минерал 
CaSO4*2H2O; 2) гипс  строительный CaSO4*0.5 
H2O (алебастр) – быстротвердеющее  воздушное 
вяжущее 
вещество, 
получаемое 
обжигом 
природного гипса при температуре 140-190оС. 
 
Гипс 
– 1) CaSO4*2H2O минералы – табиғи 
гипс; 2) CaSO4*0.5 H2O (алебастр)  құрылыс 
гипсі –  140-190оС  температурада  табиғи 
гипсті  күйдіру  арқылы  алынатын,  ауада  тез 
қатайатын тұтқыр зат.  
Гипсобетон,  гипсовый  бетон
 – бетон  на  основе 
гипсовых  вяжущих  материалов  с  использованием 
минеральных  и  органических  заполнителей  и 
добавок,  замедляющих  схватывание,  а  также 
повышающих 
водо- 
и 
атмосферостойкость 
гипсобетона. 
 
Гипсобетон,  гипсті  бетон 
–  гипсобетонның 
ұстасуын  баяулатқыш,  сондай-ақ  су  мен 
атмосфераға 
төзімділігін 
арттырғыш 
минералды  және  органикалық  толтырғыштар 
мен  қоспаларды  пайдаланатын  гипстік  тұтқыр 
материалдар негізіндегі бетон. 
Гипсовые  вяжущие  материалы
 – воздушные 
вяжущие вещества на основе строительного гипса 
или ангидрита. 
 
Гипстік  тұтқыр  материалдар
 – құрылыс  гипсі 
немесе  ангидрит  негізінде  жасалған  әуелік 
тұтқыр заттар. 
Гипсоцементнопуццолановые 
вяжущие
 – 
вяжущие  вещества,  получаемые  смешиванием 
строительного 
гипса (50-70%) с 
портландцементом (15-25%) и 
кислой 
гидравлической добавкой. 
 
Гипсцементті  пуццоландық  тұтқырғыштар 
– 
құрылыс  гипсін (50-70%) портландцементпен 
(15-25%) 
және 
қышқыл 
гидравликалық 
қоспамен  араластыру  арқылы  жасалынатын 
тұтқыр заттар. 
Главный  вал  эскалатора – 
вал,  передающий 
движение 
тяговым 
звездочкам 
лестничного 
полотна. 
 
Эскалатордың  негізгі  білігі
 – баспалдақ 
тақтасының  тарту  жұлдызшаларына  қозғалыс 
беретін білік. 
Главный 
привод 
эскалатора – 
привод, 
предназначенный  для  перемещения  лестничного 
полотна  эскалатора  при  транспортировании 
пассажиров. 
 
Эскалатордың негізгі жетегі 
– жолаушыларды 
тасу кезінде эскалатордың баспалдақ тақтасын 
жылжытуға арналған жетек. 
Гладкая  декорированная  керамическая  плитка – 
плитка  с  гладкой  лицевой  поверхностью,  с 
нанесенным цветным рисунком. 
 
Безендірілген  тегіс  қыш  тақташа 
–  түрлі-түсті 
сурет салынған, бет жағы тегіс тақташа. 
Гладкая керамическая плитка 
 плитка с гладкой 
поверхностью, не декорированная. 
 
Тегіс  қыш  тақташа 
–  безендірілмеген  беті 
тегіс тақташа. 
Глазок 
  изделие,  служащее  для  осмотра 
пространства изнутри помещения без открывания 
двери. 
 
Көзек 
–  есікті  ашпай-ақ,  бөлме  ішінен 
кеңістікті қарау үшін қызмет ететін бұйым. 
Глазурь 
  тонкий  стекловидный  или  частично   
Зертас 
–  қыш  тақташаның  бетін  жабатын 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
42 
закристаллизованный 
слой, 
покрывающий 
поверхность 
керамической 
плитки 
и 
закрепленный 
путем 
обжига 
при 
высоких 
температурах. 
және  жоғары  температурада  күйдіру  жолымен 
бекітілген 
жұқа 
шыны 
түріндегі 
немесе 
жартылай кристалданған қабат. 
Глауконит
 – минерал  из  группы  гидрослюд, 
основной алюмосиликат железа, калия и др. 
 
Глауконит - 
темір,  калий  және  т.б.  тұратын 
негізгі 
алюмосиликаты, 
гидрослюдалар  
тобының минералы. 
Глиноземистый  цемент
 – быстротвердеющее 
гидравлическое 
вяжущее 
вещество; 
продукт 
тонкого  измельчения  клинкера,  получаемого 
обжигом  смеси  бокситов  и  известняков  до 
плавления или спекания. 
 
 Сазбалшықты  цемент 
–  тез  қатайатын 
гидравликалық 
тұтқыр 
зат; 
балқытқанға 
немесе  желтектегенге  дейін  бокситтер  мен 
әктастардың қоспаларын күйдіруден алынатын 
клинкердің жіңішкелеп ұсақталынған өнімі. 
Глины
 – тонкодисперсные  несцементированные, 
но связные осадочные горные породы, состоящие, 
в  основном,  из  глинистых  минералов – водных 
силикатов со слоистой структурой. 
 
Сазбалшық – 
негізінен  сазды  минералдардан 
– 
су 
силикаттарының 
 
қабатты 
құрылымдарынан  тұратын  цементті  емес  жұқа 
бытыраңқы,  бірақ  жабысқақ  шөгінді  тау 
жыныстары. 
Глубина  ступени  лестничного  полотна  эскалатора 
– 
расстояние между передним и задним торцами 
настила ступени. 
 
Эскалатордың 
баспалдақ 
тақтасы 
басқышының  тереңдігі
 – басқыш  төсемінің 
алдыңғы және артқы жақтарының арасындағы 
қашықтық. 
Глубокая  огнезащита – 
огнезащита  путем 
специальной 
обработки 
массы 
изделия, 
материала, конструкции. 
 
Тереңдетілген 
өрттен 
қорғау – 
бұйым, 
материал,  құралым  өнімдерін  арнайы    өңдеу 
жолымен өрттен қорғау. 
Гнутые  профили
 – облегченные  металлические 
профили, 
получаемые 
на 
профилегибочных 
станах из листового металла толщиной 0,1-20 мм, 
шириной до 2000 мм и длиной до 30 м. 
 
Майыстырылған  кескіндер – 
қалыңдығы 0,1-
20  мм,  ені 2000 мм  дейін  және  ұзындығы 30 м 
дейінгі 
табақ 
металдан 
бейінді 
илегіш 
стандармен 
жасалынатын 
жеңілдетілген 
металды кескіндер. 
Головка-заглушка – 
арматура  для  закрывания 
пожарных соединительных головок. 
 
Кішкене  басты  тығын – 
  өрт  қосқыштың 
бастарын жабуға арналған арматура.  
Горение
 – взаимодействие 
вещества 
с 
кислородом, 
сопровождающееся 
выделением 
тепла и дыма, появлением пламени и тлением. 
 
Жану
 – заттың 
оттегімен 
әрекеттесу 
нәтижесінде  жылу  және  түтін  шығара  отырып, 
жалындауы немесе бықсуы. 
Горизонтальная  база  эскалатора – 
плоскость, 
проходящая  по  горизонтальной  поверхности 
входных 
площадок 
верхнего 
(нижнего) 
сооружения. 
 
Эскалатордың  көлденең  базасы
 – жоғарғы 
(төменгі)  имараттың  кіру  алаңшаларының 
көлденең бетімен өтетін жазықтық. 
Горизонтальное  сдвижение 
–  горизонтальная 
составляющая  вектора  сдвижения  точки  земной 
поверхности в мульде сдвижения. 
 
Көлденең  жылжу  –
  жылжу  мульдасындағы 
жер  беті  нүктесі  жылжуының  векторының 
көлденең құраушысы.  
Горизонтальный  участок  лестничного  полотна 
 
участок  лестничного  полотна  перед  входными 
площадками,  не  имеющий  перепада  ступеней  и 
предназначенный  для  обеспечения  безопасного 
входа и выхода пассажиров. 
 
Баспалдақ  тақтасының  көлденең  телімі  – 
жолаушылардың    қауіпсіз  кіруі  мен  шығуын 
қамтамасыз  етуге  арналған  күрт  төмендеу 
сатылары  жоқ,  кіреберіс  алаңдар  алдындағы 
баспалдақ тақтасының телімі. 
Горные  породы 
  природные  минеральные 
агрегаты,  возникшие  в  результате  геологических 
процессов  и  слагающие  земную  кору  в  виде 
самостоятельного геологического тела. 
 
Тау  жынысы   
–  геологиялық  процестер  
нәтижесінде 
пайда 
болатын 
және 
жер 
қыртысын  құрайтын  дербес  геологиялық  дене 
түріндегі табиғи минералды агрегаттар. 
 
Городской  транспорт
 – комплекс  различных 
видов  транспорта  и  устройств,  служащий  для 
перевозки  населения  и  грузов  на  территории 
города и в ближайшей пригородной зоне, а также 
выполняющий 
работы 
по 
благоустройству 
города. 
 
Қалалық көлік 
– қала аумағында және жақын 
қала маңы аймағында тұрғындар мен жүктерді 
тасымалдауға  арналған,  сондай-ақ  қаланы 
көркейту  жұмыстарын  орындайтын  әр  түрлі 
көлік пен құрылғылар кешені. 
Горючесть, 
возгораемость
 – способность 
вещества 
(материала) 
к 
распространению 
пламени или тлению. 
 
Жанғыштық, 
тұтанғыштық 
– 
заттың 
(материалдың) 
жалынды 
тарату 
немесе 
бықсыту қасиеті. 
Горячее 
металлическое 
защитное 
покрытие 
строительных 
конструкций – 
защитное 
покрытие,  получаемое  погружением  защищаемой 
металлической  конструкции  или  ее  элемента  в 
расплав защитного металла. 
 
Құрылыс  құралымдарының  ыстық  металдан 
қорғаныш  жабыны 
–  қорғалатын  металл 
құралымын  немесе  оның  элементін  қорғаныш 
металл 
қорытындысына 
салу 
арқылы 
жасалынатын қорғаныш жабын. 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
43 
Государственное 
социальное 
жилище – 
предназначенное  для  постоянного  проживания  и 
отвечающее 
установленным 
техническим, 
санитарным и другим обязательным требованиям 
жилище  из  государственного  жилищного  фонда, 
предоставляемое  внаем  гражданам,  имеющим 
право 
на 
государственную 
социальную 
поддержку. 
 
Мемлекеттік әлеуметтік тұрғын үй 
 тұрақты 
тұруға  арналған  және  мемлекеттік  әлеуметтік 
қолдау  құқығына  ие  азаматтарға  жалға 
ұсынылатын, 
белгіленген 
техникалық, 
санитарлық және  басқа  да  міндетті  талаптарға 
жауап беретін, мемлекеттік тұрғын үй қорынан 
берілетін тұрғын үй. 
Государственные  нормативы  (госу-дарственные 
нормативные 
документы) 
– 
система 
нормативных 
правовых 
актов, 
нормативно-
технических  документов,  иных  обязательных 
требований, 
условий 
и 
ограничений, 
обеспечивающих  благоприятные,  безопасные  и 
другие 
необходимые 
условия 
обитания 
и 
жизнедеятельности человека. 
 
 
Мемлекеттiк 
нормативтер 
(мемлекеттiк 
нормативтік  құжаттар) 
  адамның  мекендеуi 
мен  тiршiлiк  етуiне  қолайлы,  қауiпсiз  және 
басқа  да  қажеттi  жағдайларды  қамтамасыз 
ететiн 
нормативтiк 
құқықтық 
актiлердiң, 
нормативтiк-техникалық  құжаттардың,  өзге  де 
мiндеттi 
талаптардың, 
шарттар 
мен 
шектеулердiң жүйесi. 
 
Готический  стиль  (готика)
 – в  архитектуре  это 
каркасная 
система 
(стрельчатые 
арки, 
опирающиеся  на  столбы  с  контрфорсами), 
позволившая  дать  небывалые  по  высоте  и 
обширности соборы, прорезать стены огромными 
окнами 
с 
многоцветными 
витражами, 
гигантскими  ажурными  башнями,  стрельчатыми 
окнами и порталами. 
 
Готикалық  стиль  (готика)
 – сәулетте  өте  биік 
және  көлемді  шіркеулер  салуға,  кабырғаларға 
түрлі-түсті витражды терезелер, әрі ірі, әрі сұлу 
мұнаралар  тұрғызуға,  сүйір  терезелер  мен 
порталдар  салуға  мүмкіндік  беретін  қаңқалық 
жүйе (контрфорсты бағаналарға тірелетін сүйір 
арқалар). 
Гофрирование
 – образование  гофр  (изгибов, 
волн)  на  листах  черных  и  цветных  металлов, 
асбоцемента,  картона,  ткани  и  т.п.  с  целью 
увеличения  их  жесткости  при  работе  на  изгиб  и 
сжатие. 
 
Гофрлеу 
–  майыстыру  мен  сығу  жұмыстары 
кезінде 
олардың 
қаттылығын 
арттыру 
мақсатында  қара  және  түсті  металдардың, 
асбоцементтің,  картонның  және  маталардың 
және 
т.б. 
табақтарында 
гофрлар 
құру 
(иілімдер, толқындар). 
Гравий
 – рыхлая  крупнообломочная  осадочная 
порода,  состоящая  в  основном,  из  окатанных 
обломков  горных  пород  размером 2-10 мм  в 
поперечнике. 
 
Малтатас 
–  негізінен  кесе-көлденеңі  2-10 мм 
мөлшеріндегі 
тау 
жыныс-тарының 
жентектелген 
сынықтарынан 
құралатын 
борпылдақ ірі сынықты шөгінді жыныс. 
Гравитационная 
плотина
 – бетонная 
или 
каменная  плотина,  устойчивость  которой  по 
отношению  к  сдвигающим  силам  обеспечивается 
в  основном,  силами  трения  по  основанию, 
пропорциональными 
собственному 
весу 
конструкции. 
 
Гравитациялық 
бөгет
 – құралымның 
пропорционалды 
меншікті 
салмағының 
негізіндегі      үйкелістер  күшімен    қозғалту 
күштеріне  қатысы  бойынша  орнықтылығы 
қамтамасыз  етілетін      бетонды  немесе  тас 
бөгет. 
Гравитационный  транспорт
 – вид  транспорта,  в 
котором  перемещение  грузов  происходит  под 
действием их собственного веса. 
 
Гравитациялық  көлік
 –  жүктердің  ауысуы 
олардың  меншікті  салмағының  әсерінен  пайда 
болатын көлік түрі. 
Градирня   
–  сооружение  для  охлаждения  воды, 
отводящей 
тепло 
от 
тепловыделяющей 
аппаратуры  атмосферным  воздухом,  в  системах 
оборотного 
водоснабжения 
промышленных 
предприятий и в устройствах кондиционирования 
воздуха за счет испарения части воды, стекающей 
по оросителю. 
 
Градирня 
–  өнеркәсіптік  кәсіпорындардың 
айналмалы  сумен  қамту  жүйелеріндегі  және 
суармалау  құралымы  бойынша  ағатын  судың 
буланған 
бөлігі 
есебінен 
ауаны 
тазарту 
құрылғыларындағы 
атмосфералық 
ауамен 
жылу  бөлетін  аппаратурадан  шығарылатын 
жылы суды салқындатуға арналған имарат. 
Градостроительная  ценность  территории 
  мера 
способности 
территории 
удовлетворять 
определенные  общественные  требования  к  ее 
состоянию и использованию. 
 
Аумақтың  қала  құрылыстық  құндылығы 
–  
оның 
жай-күйі 
мен 
пайдаланылуына 
қойылатын  белгілі  бір  қоғамдық  талаптарды 
қанағаттандыратын 
аумақтың 
бейімділік 
өлшемі.  
Градостроительные  регламенты 
  предпочтения 
и  ограничения  (в  том  числе  обременения, 
запрещения  и  сервитуты)  изменения  состояния  и 
использования 
территории, 
включая 
недвижимость. 
 
Қала  құрылысы  регламенті 
    аумақты,  оған 
қоса  жылжымайтын  мүлікті  арттырулар  және 
шектеулер  (оның  ішінде  ауыртпалығы,  тыйым 
салу  және    сервитуттар)  жай-күйін  өзгертулер 
мен пайдаланулар.  
Грани  керамической  плитки – 
ограниченные 
ребрами  боковые  поверхности  плиток,  которыми 
они примыкают друг к другу при укладке. 
 
Қыш тақташаның қыры 
 қаланған кезде бір-
біріне  жанасқан  тақташалардың  бүйірлерін 
шектеген қабырғалары. 
График  производственный – 
календарный  план   
Өндірістік  кескіндеме 
–  кескіндеме  немесе 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
44 
выпуска  продукции  или  ведения  строительных 
работ,  выраженный  в  графической  или  иной 
форме. 
басқа    түрде  көрсетілген  өнім  шығарылуының 
немесе  құрылыс  жұмыстары  жүргізілуінің 
күнтізбелік жоспары.  
Графопостроитель
 – устройство 
для 
автоматического 
вычерчивания 
с 
высокой 
точностью чертежей, графиков и др. графической 
информации на обычной бумаге, кальке и т.п. 
 
Сызық 
жол 
салғыш – 
 
сызбаларды, 
кескіндемелерді 
және 
т.б. 
кескіндемелік 
ақпараттарды жай қағазда, калькада және т.с.с. 
жоғары  дәлдікпен  автоматты  сызуға  арналған 
құрылғы.  
Гребенка входной площадки эскалатора
 – деталь 
входной 
площадки, 
предназначенная 
для 
безопасного  входа  и  схода  пассажиров  с 
лестничного полотна эскалатора. 
 
Эскалатордың  кіру  алаңының  тарағы 
– 
эскалатордың 
баспалдақ 
тақтасынан 
жолаушылардың  қауіпсіз  кіруі  мен  шығуына 
арналған кіру алаңшасының бөлшегі. 
Гребень 
асбестоцементного 
листа – 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   49




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет