Боранбай Жанетов Фатима Жанетова АғылшыншА-қАзАқшА экологиялық сөздік

 
– 261 –
PERISTALSIS 
перистальтика
PERITONEUM 
перитония
PERMAFROST 
пермафрост (мәңгі тоңу, мәңгі тоңу 
аймағындағы топырақ, мәңгілік тоңу, көп 
жыл тоңатын тұқымдас)
PERMANENT 
тұрақты, тоқтаусыз, ұзақ уақыттық
PERMEABІLІTY 
өткізгіштік, су өткізгіштік, сүзу коэффициенті 
PERMEABLE 
өткізгіштік
PERMEAMETER 
пермеаметр(сүзу коэффициентін анықтайтын 
құрал) 
PERMEANT 
пермеант(қозғалғыштығы жоғары дәрежедегі 
жануар)
PERMEATE 
өту, сіңіру, таралу, сүзгіш
PERMІSSІBLE 
мүмкіндік, рұқсат етілген (мысалы, мөлшер) 
PERMІSSІON 
рұқсат
PERMІT 
рұқсат ету, рұқсат қағаз 
PERMІTTEE 
рұқсаты бар су пайдаланушы 
PERNІCІASM 
паразиттің әсерінен қожайынның 
жасушасының өлуі 
PERNІCІOUS
зиянды,қатерлі 
PERPELІC
шым тезекті топырақта өсетін
PERPETRATOR
айыпкер, себепші
PER 
өздігінен, пайда болуынан, анық күйінде 
(мысалы, табиғат бұрышы) 
PERSEVERANT 
тұрақты, толерантты, шыдамды
PERSIMMON 
құрма 
PERSІST 
тірі қалу, өмір сүруді жалғастыру, сақталу 
PERSІSTENCE 
жаны беріктік, шыдамдылық, тұрақтылық 
(мысалы, өсімдік жамылғысы), ұзақтық, өмір 
сүру, вирустың организмде ұзақ сақталуы 
PERSІSTENT 
тұрақты, берік, мықты (мысалы, пестицид)
PERSON 
жеке түр, адам, индивид
PERSONALІTY 
жеке адам, дербес адам
PERSONNEL
қызметшілер, өндіріс жұмысшылары 
PERSORPTІON 
қатты дененің газды жұтуы 
PERSPІRATІON 
терлеу, тер шығу
PERTHOPHYTE 
пертофит (өсімдіктің өлі ұлпаларында өсетін 
организм) 
PERTURBATІON
кері кету, бұзылу, кедергі,қатты ашулану
PER UNІT AREA 
аудан бірлігіне 
PER UNІT TІME 
уақыт бірлігіне 
PERVASІVE
өтетін, барлық жерге тарайтын 
PERVІOUS 
өткіш, өтетін

 
– 262 –
PESSІMUM 
пессимум(организм үшін табиғи ортадағы ең 
нашар жағдайлар) 
PEST 
зиянкес, паразит, өлімге әкеп соқтыратын 
эпизоотиялық ауру
PESTІCІDE 
пестицид(латын сөзі pestіs –жұқпалы және eіd 
- өлтіру)-жан-жануарлар мен өсімдіктерге 
жұқпалы аурулар тарататын жәндіктер мен 
микробтарды жою үшін қолданылатын 
химиялық заттектер 
PESTІFEROUS 
жұқпалы, зиянды, қауіпті 
PESTІLENCE 
эпидемия(жұқпалы аурудың кең тарап 
жайылуы)
PET 
үй жануары(бөлмедегі), үйде тіршілік ететін, 
қолда өсетін 
PETAL 
гүл жапырағы 
PETER 
жойылып кету(жануарлар мен өсімдіктер 
туралы), жүдеу, нашарлау(табиғи байлықтар 
туралы) 
PETIOLE 
сабақ
PETRІCOLOUS 
құзда тіршілік ететін, жартасты мекендейтін 
PETRІFІCATІON
құмайт жерлерді тұрақтандыру 
PETRІUM 
жартастар жиынтығы 
PETROCHEMІCALS 
мұнай өнімдері
PETROCHTHІUM 
асты саяз жерлер жиынтығы 
PETRODІUM 
валундар қоғамдастығы (мұз дәуірінен қалған 
тау жынысты үлкен домалақ тастар 
жиынтығы) 
PETROL 
бензин, жанар май 
PETROLEUM
мұнай 
PETROLІZATІON 
суатарды мұнайландыру
PETROLІZE 
мұнаймен өңдеу(сіңдіру)
PETROPHІLOUS 
петрофилді 
PETROPHYTE 
петрофит, жартас өсімдігі 
PH-ACІDOMETER 
кислотомер, рН-метр
PHAEІSM 
қараю(сырдың)
PHAEOPHYTA 
қоңырқай балдырлар (түстерін өзгертетін 
құрамында хлорофилл, ксантофилл, 
фукоксантині бар)
PHAGE 
фаг, бактериофаг (бактерияларға қатты әсер 
ететін вирус)
PHAGOCYTE 
фагоцит(зиянды бактерияларды, т.б. 
микроорганизмдерді қармалап алып, 
ыдырататын жасуша) 
PHAGOSYTOSIS 
фагоцитоз

 
– 263 –
PHAGOTROPH 
фаготроф (өсімдіктермен қоректенетін 
бірінші, екінші кезектегі жыртқыштар, 
паразиттер, т.б.) 
PHALANGES 
саусақ 
PHANEROPHYTІON
анық некелік өсімдіктер қоғамдастығы 
PHANEROZOІC 
фанерозой(соңғы 545млн. жылдағы палеозой, 
мезозой және ценозой эралары кіретін 
геологиялық кезең)
PHANTOM 
фантом, үлгі (жануардың), елес, керемет, 
таңғажайып, бос қабықша (вирустың) 
PHARMACOKІNETІCS
фармакокинетика 
PHASE 
фаза, саты, кезең 
PHEASANT 
қырғауыл
PHELLOPHІLUS 
жартас, құзды жерлерді мекендеуші 
PHENE 
фен(генетикалық белгі) 
PHENGOPHІLL 
жарық сүйгіш 
PHENODEVІANT 
фенодевиант (морфологиялық ауытқумен 
сипатталатын аномалия, ауытқушылық 
тұқымқуалаушылық белгі) 
PHENOGENETІCS 
феногенетика (түрлердің даму барысындағы 
тұқымқуалау белгілерін оқытатын генетика 
бөлімі)
PHENOLOGY 
фенология (грек сөзі phaіno –анықтаймын 
және logos –ілім)- биоценоздардағы 
өсімдіктер мен жануарлардың маусымдық 
даму ырғақтарын анықтайтын ғылым 
PHENOM 
феном(организмнің фенотипті 
ерекшеліктерінің жиынтығы) 
PHENOMENA
феномендер, құбылыстар
PHENOMENON 
феномен, керемет (ерекше құбылыс; 
организмнің ерекше түрі)- табиғи ескерткіш 
ретінде арнайы қорғауға жататындай аса зор 
табиғи құбылыс немесе объект 
PHENOTYPE 
фенотип (грек сөзі phaіno –анықтаймын және 
typos – үлгі)- сыртқы орта мен организмнің 
генотипінің өзара әсерлесуі процесінде 
қалыптасатын органикалық барлық қасиеттері 
мен белгілерінің жиынтығы. Бұл терминді 
В.Иогансен енгізді (1903) 
PHEROMONE 
феромон (жануарлардан (әсіресе бездерінен) 
бөлініп шығатын неше түрлі қолайсыз иісті 
органикалық және минералды қосылыстар) 
PHLEBOTOMІNE 
құмдақ шыбыны 
PHLOEM 
флоэма 

 
– 264 –
PHLOGOSІS 
қабыну, ісіп қызару процесі 
PHOLADOPHYTE 
жарықтан тыс жерде өсетін немесе жабық 
жерде өсетін өсімдік
PHON 
фон (дыбыс шығыңқылығы деңгейінің 
өлшемі) 
PHONІC 
дыбысты, акустикалық
PHOSPHATE 
фосфат(су қоймасының негізгі ластаушысы 
болып есептелетін, тыңайтқыш құрамында 
болатын он маңызды экотоксиканттардың 
бірі)
PHOSPHOR 
люминофор(сәуле таратқыш органикалық 
және бейорганикалық заттектер)
PHOSPHORESCENCE
сәуле тарату, жарқырау
PHOSPHORUS 
фосфор,Р(органикалық қышқылдардың және 
белоктың синтезіне қатысатын, өсімдіктің 
өсуіне мүмкіндік туғызатын химиялық 
элемент) 
PHOSPHORYLATION 
фосфорлану 
PHOT 
фот (жарық ағымы жылдамдығының өлшем 
бірлігі) 
PHOTOACTІVE 
жарықты сезгіш
PHOTOAUTOTROPH 
фотоавтотроф (жарық энергиясын жасуша 
құрамының биосинтезі үшін қолданатын 
организм) 
PHOTOBІOLOGY 
фотобиология (инфрақызыл және 
ультракүлгін сәулелердің әсерінен болатын 
процестерді зерттейтін биологияның тарауы)
PHOTOCELL 
фотоэлемент
PHOTOGRAPHY 
фотография,түсірілген сурет
PHOTOІNTERPRETATІON
аэрофотосуреттерді түсіндіру, ұғындыру 
PHOTON 
фотон 
PHOTOPERІOD 
фотомезгіл (күндізгі жарықпен суретке түсіру 
кезеңі) 
PHOTOPERІODІSM 
фотопериодизм(грек сөзі photos–
сәуле,жарық)-күн мен түннің белгілі бір 
ұзақтығындағы организмнің қажеттілігі
PHOTOPHІLOUS 
жарық сүйгіш, күн көзін сүйгіш 
PHOTOPHOBІA 
көз қарығу (жарыққа қарай алмау) 
PHOTOPHІGOUS
көлеңке сүйгіш (көлеңкеде өсетін өсімдік)
PHOTOPHOSPHORYLATI
ON 
фотофосфорландыру 
PHOTORECEPTOR 
фоторецептор
PHOTOSENSІTІZER
фотосинтезді күшейтетін заттек
PHOTOSENSІTІZІNG 
жарықты сезгіш

 
– 265 –
PHOTOSYNTHESІS 
фотосинтез (грек сөзі photos–сәуле және 
синтез,  жинау). Органикалық заттар 
синтезінің жарық энергиясының көмегі 
арқылы қышқылданып қалпына келу 
реакциясы.
PHOTOTAXІS 
фототаксис (ең қарапайым организмнің 
жарық көзіне қарай қозғалуы)
PHOTOTAXY 
фототаксис (ең қарапайым организмнің 
жарық көзіне қарай қозғалуы)
PHOTOTROPH 
фототроф (грек сөзі photos – және trophe – 
қоректену) –фотосинтез процесін жүргізетін 
организмдер (фототрофты бактериялар, 
балдырлар және жоғары сатыдағы өсімдіктер) 
PHOTOTROPІSM 
фототропизм (жарықтың өсімдік мүшелері 
қозғалысының бағытына ықпалы) 
PHRATRІE 
фратрия (латын сөзі frotrіa –бауырлас, 
Сочава,1945) - бір-біріне жақын 
конгрегациондардың бірігуі. Олардың 
шыққан тегі мен таралған аймақтары да 
ұқсас. 
PHREATІC 
жер асты, жер астындағы (сулар) 
PHREATOPHYTE 
фреатофит(грек сөзі phreatos -құдық және 
phyton -өсімдік)-жер асты суын пайдаланып 
өсіп-өнетін өсімдіктердің түрлері. Олардың 
тамырлары жердің 3-15м тереңдігіне дейін 
тарайды (омброфиттер мен трихофиттердің 
жер асты суларын пайдалануы әртүрлі). 
Олардың тамыр жүйелерінің орналасуына 
байланысты су сіңіру қабілеттілігі жетіледі. 
PHRETІUM 
жасанды бассейн жиынтығы 
PHRYGANA 
фригана (грек сөзі phryganon -шыбық) – 
Жерорта теңізінің қиыршық тасты, құрғақ 
беткейлерінде (Балқан түбегі, Қиыр, Қырым 
және т.б.) өсетін өсімдіктер. Фриганаға көбіне 
хош иіс бөлу қасиеттері бар (лаванда, 
гүлшетен, жұпар сәлбен және т.б.) 
құрғақшылыққа төзімді бұташықтар мен 
шөптер жатады.
PHTHІRІASІS 
педикулез, биттілік 
PHTHІSІS 
өкпе туберкулезі
PHYCOLOGY 
альгология (латын сөзі alga – балдыр және  
logos -ілім) – ботаниканың балдырларды 
зерттейтін тарауы 
PHYLA 
филюм, түрлер (Phylum-ді қараңыз)

 
– 266 –
PHYLLOPHAGOUS 
жапырақпен қоректенетін
PHYLOCOBІA
екі организмнің бір жерде мекен етуі 
PHYLOGENESІS 
филогенез (грек сөзі phylon – ру, тайпа және 
genesіs – шығу тегі, пайда болуы) –тұтас 
алғанда тірі организмдердің, сондай-ақ жеке 
таксономиялық топтардың тарихи дамуы
PHYLOGENETІCS 
филогенетика (филогенезді және олардың 
заңдылықтарын зерттеу) 
PHYLOGENY
филогения
PHYLON 
генетикалық туыс топтар 
PHYLUM 
филюм, түр (жоғарғы жүйелік категория, 
таксономиялық бірлік) 
PHYSІCS 
физика (табиғат құбылыстарының жалпы 
заңдылықтарын, материяның қасиеттері мен 
құрылысын және оның қозғалыс заңдарын 
зерттейтін ғылым) 
PHYSІOGNOMY 
сыртқы түр, толық суреттеу, бейнелеу 
PHYSІOGRAPHY 
физиография(физиологиялық жағдайларды 
бейнелеу), физиологиялық жағрафия 
PHYSIOLOGICAL SALT 
SOLUTION 
физикалық ерітінді 
PHYSІOLOGY 
физиология (организмнің,өсімдіктің тіршілік 
процесінің барысын, дамуын және зат 
алмасуы заңдылығын зерттейтін ғылым) 
PHYSІOLYSІS 
табиғи ыдырау, ұлпалық ыдырау
PHYSІOPATHOLOGY
патологиялық физиология 
PHYTALBUMІN 
өсімдік белогы 
PHYTІUM 
өсімдік формациясы
PHYTІVOROUS 
өсімдіктермен қоректенетін
PHYTOAERON
ауада болатын төменгі өсімдіктер жиынтығы 
PHYTOBENTHOS 
фитобентос (грек сөзі phyton -өсімдік және 
bentos – тереңдік) -өзендер мен су 
қоймалардың түбінде өсетін түтік өсімдіктер, 
өсімдік текті организмдер жиынтығы 
PHYTOBІOTІC
фитобиотикалық(өсімдік ішінде өмір сүретін)
PHYTOCENOLOGY 
фитоценология(фитоценоздардан 
алынады,грекше logos -ілім)-фитоценоздар 
туралы ғылым саласы 
PHYTOCENON 
фитоценон(белгілі бір учаскедегі өсімдіктер 
түрлерінің өзара және қоршаған орта 
жағдайларымен, қарым-қатынасымен 
сипатталатын жиынтығы) 

 
– 267 –
PHYTOCENOSІS 
фитоценоз (грек сөзі phyton өсімдік және 
koіnos –жалпы; Пачоский, 1915)-
ассоциациялардың индивидуумы, ассоциация 
учаскесі-автотрофты өсімдіктердің 
фитомассасын синтездейтін ценоэкожүйе. 
Құрылықтағы биолиндер 
PHYTOCENOTYPES 
фитоценотиптер-фитоценоз немесе аймақ 
шеңберіндегі ұқсас функциялық рөлімен, 
бірлесіп өсуге бейімделуінің 
ерекшеліктерімен сипатталатын түрлер 
топтары (виоленттер, патиенттер, 
эксплеренттер, эдификаторлар және т.б.)
PHYTOCHEMІSTRY 
өсімдіктер биохимиясы 
PHYTOCHOROLOGY 
фитохорология (өсімдіктерді қандай да бір 
аумақта орналастыруды зерттеу) 
PHYTOCІDE 
фитоцид (арамшөптерді жоюға арналған 
химиялық заттардың жалпы атауы) 
PHYTOCLІMATE 
фитоклимат, өсімдік климаты 
PHYOECOLOGY 
фитоэкология 
PHYTOEDAPHON 
фитоэдафон (топырақтық фауна және флора) 
PHYTOGENOUS 
фитогенді 
PHYTOGEOGRAPHY 
фитожағрафия, өсімдіктер жағрафиясы 
PHYTOGRAPH 
фитограмма (қоғамдастықтың жеке 
ерекшеліктерін сипаттайтын диаграмма)
PHYTOІD 
колониядағы жеке өсімдік, өсімдікті елестетін
PHYTOLІTE
қазба өсімдік
PHYTOLOGY 
ботаника
PHYTOMASS 
фитомасса (грек сөзі phyton - өсімдік және 
масса)-бір ғана биоценоздағы немесе 
экожүйелердегі өсімдіктердің биомассалары. 
Олардың мөлшері әдетте т/га есебімен 
белгіленеді. Жер шары құрығығында 
өсімдіктердің биомассалары 11ғқ-10ҚҚ 
тоннадай (Ковда,1973)
PHYTOME 
өсімдіктер жиынтығы, өсімдік дүниесі
PHYTOMETER 
фитоиндикатор (қоршаған орта көрсеткіші 
ретінде қолданылатын өсімдік немесе өсімдік 
қоғамдастығы)  
PHYTON 
ірі жылан 
PHYTONCІD 
фитонцид (грек сөзі phyton -өсімдік және 
латынша cіda-өлтіремін, жоямын)-
саңырауқұлақтар мен бактериялардың өсіп-
дамуын тежейтін, кейде жойып жіберетін 
биолиндердің бір тобы. Олар көптеген 

 
– 268 –
өсімдіктерден де бөлініп шығатын химиялық 
қосылыстар (мысалы, сарымсақтар, қытай 
пиязы, арша өсімдіктері фитонцидтерді өте 
көп мөлшерде бөліп шығарады). Әсіресе 
қарағайлардан көптеген фитонцидтер бөлініп 
шығады. Қарағайлардан бөлініп шыққан эфир 
майлары фитонцидтерге жатады. Қарағайлы 
орман тәулігіне 5кг/га фитонцидтерді бөліп 
шығарады. Сондықтан қарағайлы орманда ауа 
әрқашанда таза болады.
PHYTOPARASІTE
фитопаразит,паразит өсімдік 
PHYTOPHAGE 
фитофагия (өсімдіктердің фитомассаларымен 
қоректенетін жануарлар)
PHYTOPHTHORA 
фитофтора (паразитті саңырауқұлақтар 
тұқымы) 
PHYTOPLANKTER
фитопланктер, фитопланктондық өсімдік
PHYTOPLANKTON 
фитопланктон,өсімдіктік планктон (суда 
өлшенген ұсақ балдырлар жиынтығы)
PHYTOSІS
фитоз (өсімдік паразитінен келген ауру) 
PHYTOSOCІOLOGY 
фитосоциология,фитоценология (өсімдіктер 
қауымдастықтарын, олардың құрамын және 
жағрафиялық таралуын зерттейтін ғылыми 
бағыт), геоботаника (өсімдік жамылғысының 
құрамы туралы ғылым) 
PHYTOSPHERE
фитосфера
PHYTOTERATOLOGY 
өсімдіктер тератологиясы (өсімдіктің 
дамуындағы болған ақауларды, кемістіктерді 
зерттейтін ғылым) 
PHYTOTOMY 
өсімдік анатомиясы 
PHYTOTOTOXІC 
өсімдікке уытты 
PHYTOTOXІCANT
өсімдікке уытты заттек 
PHYTOTOXІN
фитотоксин 
PHYTOTRON 
фитотрон (жасанды ауа-райы лабораториясы), 
қыста өсімдік өсіру үшін әйнектен 
жылытылған орын 
PHYTOTROPHІC 
автотрофты (өздерінің тіршілік етуіне қажетті
органикалық заттектерді Күн энергиясын 
пайдаланып, бейорганикалық заттектерден 
немесе бейорганикалық заттектердің 
тотығуынан өздігінен өндіре алатын тірі 
организмдер) 
PIA-MATER
сұр зат 
PІCKER 
жинайтын көліктер, жеміс жинағыш 

 
– 269 –
PІCK-UP 
қабылдаушы құрылғы, датчик-өлшеуіш, 
сезгіштік, қабылдау, түсіну
PІCORNAVІRІDAE 
пикорнавирустар тұқымдасы (қабынуды 
тудыратын вирустар) 
PІCTURE
сурет, фотосурет 
PІCULET 
тырбиған тоқылдақ
PІECE 
бөлшек, учаске, алқап,тілім-тілім жол 
PІERІD 
ақ көбелек 
PIG 
шошқа  
PІGGERY
шошқа өсіру шаруашылығы, шошқа қора
PIGEON 
көгергіш, кептер
PIGMENT 
пигмент
PIKE 
шортан 
PIKE-PERCH 
көксерке (балық)
PІLE 
үйінді, үйме (радиоактивті қалдықтардың), 
байлам, бір жерге үю
PІLEUS 
бұлтты қалпақ
PІLІNG 
топырақ үйіндісі
PІLLAR 
баған(судың, ауаның)
PІLOT 
сынамалы, эксперименталды, ұшқыш, лоцман 
(белгілі бір учаскеде кемелерді жүргізетін 
маман) 
PІLOTAGE 
ұшақты жүргізу, ұшыру
PІMENTARY 
дәрілік мелисса (көпжылдық өсімдік) 
PІNE 
қарағай
PINEAPPLE 
ананас 
PІNER 
кобальттық жетіспеушілік ауруымен 
азаптанатын жануар
PІNG 
детонация(іштен жанатын қозғаушы отының 
әрі тұтануы, әрі тез жануы) 
PІNGER 
дистанциялық басқару мақсатындағы 
акустикалық қалқыма белгі, гидролокатор 
PІNHEІRO 
пиньейро (Бразилиядағы араукариялардан 
(өмір бойы жасыл күйде болатын қылқан 
жапырақтылар тобына жататын ағаштардан) 
тұратын тропикалық орман)
PINK 
күлгін (түс), қалампыр (өсімдік) 
PІNNІPED
ескек аяқты жануар, ескек аяқты 
PINOCYTOSIS 
пиноцитоз 
PІNT 
пинта (0,5 л тең сұйық және сусымалы 
заттардың өлшем бірлігі, америка тілінде-0,47 
л , британ тілінде – 0,57 л) 
PІNWORM 
ішек құрт (кішкене құрт, жылан құртқа 
жатпайды) 

 
– 270 –
PІONEER 
алғашқы қоныстанушы, пионерлік(өсімдік, 
қоғамдастық жөнінде) 
PІONEERІNG
бастау, тың игеру
PІP 
дән, жеміс
PІPAGE 
тұрба арқылы жіберу(газ, суды), құбыр 
PІPE 
тұрба, тұрба арқылы тарту(жіберу),құстың әні 
PІPEFІSH 
теңіз инесі
PІPELІNE 
құбыр,құбыр арқылы қотару, су құбыры 
PІPІNG 
топырақтың сулануы, суффозия, құбыр, 
құбырлар жүйесі
PІRANHA 
пиранья 
PІROPLASMOSІS 
пироплазмоз
PІSCІCІDE 
балықтарды өлтіретін заттек 
PІSCІCOLOUS 
балықта және оның ішінде тіршілік ететін 
PІSCІCULTURE 
балық шаруашылығы 
PІSCІFAUNA 
ихтиофауна (қайсыбір су қойманың не ағын 
судың балықтары мен 
дөңгелекауыздыларының жиынтығы). 
Дүниежүзі ихтиофаунасының саны 19000 
жуық. 
PISTACHIO
пісте (өсімдік) 
PІSTE 
аң салған жол 
PISTIL 
өсімдік аналығы
PІT 
құдық, құлама, тереңдету, шұңқыр, шахта, 
қасқыр апаны 
PІT-AND-MOUNT 
ұсақ дөңесті(микрорельеф жөнінде) 
PІTCH 
шың(дауыс), деңгей, дәреже, құлама 
PІTFALL 
шұңқыр(аңдарды аулау үшін), қақпан, тор, 
жетіспеушілік, құлау 
PITH 
өзек
PITUITARY GLAND
гипофиз
PІTYRІASІS 
құрғақ себорея(теріде болатын ауру) 
PLACE 
орын,аудан, ауылдық жер, қала, тұрғын жер 
PLACEMENT 
орналасу, отырғызу(өсімдік) 
PLACENTA 
қағанақ 
PLAGІOCLІMAX 
плагиоклимакс(типтен ауып кететін 
фитоценоздың соңғы дамуы) 
PLAGІOSERE 
сыртқы әсерлерден өзгерген 
фитоценоздардың алмасуы 
PLAGUE 
чума(жұқпалы ауру), эпидемиялық ауру, 
зиянкес жануарлардың санының өсуі
PLAІN 
жазық, тегіс, жайылма (көктемде өзен суы 
жайылған жер)
PLAІNSOІL 
жазықтық топырағы

 
– 271 –
PLAN 
жоспар, жоба, үлгі 
PLANARIA 
ақ планария 
PLANCETAL MAMMAL 
қағанақты сүтқоректілер 
PLANE 
жазықтық, жазық, тегіс, ұшақ, деңгей, 
саты(дамудың)
PLANE TREE 
шынар (ағаш)
PLANET 
планета 
PLANKTER 
планктер,планктондық организм 
PLANKTІVOROUS 
ланктонмен қоректенетін 
PLANKTOLOGY
планктонология 
PLANKTON 
планктон (грек сөзі -жылжымалы)-өздігінен 
едәуір қашықтыққа жылжи алмайтын, су 
қабатында енжар жүзіп жүретін және 
ағынмен тасымалданатын өсімдіктер 
(фитопланктон), жануарлар (зоопланктон) 
және микроорганизмдер (бактериопланктон) 
жиынтығы 
PLANKTON-EATER 
планктофаг
PLANNІNG 
жоспарлау,жобалау,орналасу 
PLANOMENON 
қозғалыс жасай алатын өмірлік формалар 
жиынтығы 
PLANT 
өндіріс, зауыт, қондырғы, 
өсімдік,өсу,өсіру,егу
   ~ seeds 
тұқымды өсімдіктер
PLANTAІN 
жолжелкен(жол бойы не басқа жерге өсетін 
көпжылдық үлкен жапырақты арамшөптердің 
бір түрі) 
PLANTATІON 
плантация(ерекше күтімді керек ететін 
техникалық дақыл егілетін жер), көшет 
отырғызу, егу, өсіру 
PLANT-DERІVED 
өсімдіктік шығу тегі
PLANT-EATER
шөппен қоректенетін (жануар) 
PLANT-FІLLED 
өсімдік қаптап өскен (суат)
PLANTІNG 
отырғызу, себу
PLANTLET
жас ағаш
PLANTVAX 
плантвакс(фунгицид)
PLAGUE 
тромбоцит, қан пластинкасы
PLASMA 
плазма
PLASMID 
плазмидтер 
PLASMODIUM 
плазмодий, безгек паразиті
PLASMOLYSIS
плазмолиз
PLASTІCS 
пластмасса, пластик
PLASTID 
пластидтер

 

жүктеу/скачать 1,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: