ЖАРАТЫЛЫСТАНУ ҒЫЛЫМИ САУАТТЫЛЫҚТАРЫН ДАМЫТУ МЕН БІЛІМ

Тізбектелгенсабақтартоптамасындағысынитұрғыданойлаумодулі.

Әрбір ұстаздың алдына келген бала да әртүрлі ойлау қабілетінде болады, мысалы

кейбірі  шапшаң ойлап,  тез  жұмыс  істесе,  кейбірі  тақырыпты  баяу қабылдап,  оған

тапсырманы  (тақырыпты) қайтадан қарап  шығу  тиімді  болып  табылады.  Осы  орайда

биология пәні  бойынша ,  «құстардың  құрылысы  мен  ерекшеліктері»,  «қан  айналым

жүйесі», 

«тіршіліктің

пайда 

болуы» 

атты 

тақырыптардағы 

сабақтарда

жаңа технологиялардың тиімді әдістерін қолдануға  болады.  Сонымен қатар  сабақтарда

«кубизм»,  «топтастыру»,  «бес  жолды өлең»,  «түртіп  ал у  жүйесі»,  «венн  диаграммасы»

стратегияларын  жиі  пайдалануға  болады.  Оқушылардың  қызығушылығын  арттыру үшін

осындай тиімді әдістердің пайдасы бар. Бұл сабақтардың дәстүрлі сабақтардан өзгешелігі

топтап  отырып,  оқушыларға  жеке,  жұпта,  топта  ойларын  ортаға  с алып  талдайды.  Осы

стратегияларды пайдаланып өткізген сабақтарда өз ойын анық айтып, өзін еркін ұстап, өз

білімін өзі  талқылауға  оқушыларға  мүмкіндік

жасалынады.Ортаға  салған  ойларын

мәтіндегі  негізгі  ойға  сәйкестендіріп қағаз  бетіне  түсірерде  де қорғайды . Әр  топ қағаз

бетіне  түсірген  сызбаларды  талқылап,  сөйлейтін  оқушы  да  топ  мүшелерімен  бөліскен

ойларын  жинақтап  сөйлеуге  дайындалады.  Бірінші  кезеңде  оқушылар әрі  ойланып, әрі

еске  түсіріп, әрі  жазып, өз  ойларын  саралап, өзге  оқушылардың пікірін  тыңдап,  б ілімін

кеңейте  түседі.  Ортамен қарым қатынас  жасай  білуге,  басқаны  тыңдай  білуге,  топта  бір

тұжырымға  келуге,  топ  алдында өз  ойын қорғай  білуге,  айта  білуге үйретеді.

Оқушылардың жазған пікірі басқа оқушылардың пікірін тыңдап толықтырып, топта сызба

ретінде түсіргенде ойындағы негізгі қажеттігін жазады.Эссе - өз ойын еркін білдіру, ішкі

жан  дүниесін ұғу,  күнделікті өмірде  туындайтын  ойларды  айту  мақсатында қолдануға

мүмкіндік  жасайды.  Бұл  жерде  оқушыларға  «Дәрумендердің маңызы»,  «Өсімдіктердің

адам өміріне пайдасы»,  «гүлді өсімдіктер»  тақырыптарында үйге  эссе  жазып  келуге

тапсырма беруге болады.

Сын  тұрғысынан  ойлау  технологиясының негізіндегі  сабақ процесінде  мұғалім

мына нәтижеге жетеді.



жүйелітапсырмаберуге ұмтылады



оқушыныбасқажақтарынантаниды



өзінжетекшібағыттаушыретіндетаниды



өзібілмейтінақпараттарға тап болады



оқушыныңжұмысынбағалайды



Осы  міңдеттерді  орындауды ұстаз өзінің тақырыбы  мен

сабақ  үрдісінде

стратегияларды ұтымды  пайдаланып,  оқушылар  арасында  жеке,  топтық іс әрекеттерді

ұйымдастырады.

«Сын тұрғысынан  ойлау үшін  оқу  мен  жазу»  стратегияларын  сабақта  пайдалана

отырып өткізу барысында мынадай қорытындыға келуге болады:



оқушы мен мұғалімнің кең дәрежеде сыйласуына;



оқушыларға өз пікірін айта білуіне;



оқыту процесіне барлық оқушыларды қамтуға;



шығармашылық қабілеттерін ашуға жағдай жасайды.

Ең басты  сын  тұрғысынан  ойлау  бағдарламасы  оқушылардың жеке  тұлға  болып

қалыптасуына  оң нәтижесін  беретін  жоба.  Жаңа  технологияларды  күнделікті  сабақ

процесінде  пайдалану үшін, әр  мұғалім өзінің алдында  отырған

оқушылардың жас

ерекшеліктерін  ескере  отырып,  педагогикалық мақсат  мүддесіне  байланысты, өзінің

шеберлігіне  байланысты  таңдап  алуға  болады.  Жаңа  технологияны  жүзеге  асыруда

мұғалім  белсенділігі,  шығармашылық, ізденіс, өз  мамандығына  деген  сүйіспеншілігі,

алдындағы шәкірттерін бағалауы ерекше орын алады.

Сондықтан  оқыту үрдісіндегі  жаңа әдіс -тәсілдер  оқу  мазмұны  мен  оқушылардың

жас  ерекшеліктеріне қарай  таңдап  алудың маңызы  зор. Қазіргі  таңда  оқытудың озық

технологияларын  меңгермейінше  сауатты,  жан-жақты  ма ман  болу  мүмкін  емес.  Сабақта

қолданылған  жаңа  технологиялардың  өзі әрбір  мұғалімнің шеберлігіне  байланысты

әрқалай  жүзеге  асырылуы  мүмкін.Жаңа  технологияны қолдануда  оқушылардың пәнге

деген қызығушылығын  арттырып қана қоймай, үлкен  ізденіспен,  шығармашылы ққа

жетелеуге де болады. Нәтижесіндеоқушы:



тілбайлығыжетіледі;



еркінойлауғамүмкіндікбередіжәнеөзойынеркінжеткізеалады;



оқытупроцесіндежаңатехнологиялардықолданаотырыпбіліміншыңдайды;



жаңаоқытуүрдісінқалыптастырады;



өздігіненізденімпаздыққабілетіартады, жан-жақтыізденеді;



ақпараттықсауаттылығыменақпараттықмәдениетіқалыптасады.



ақыл-ойындамытады;



шығармашылықбелсенділігіартады;



ұжымдықіс -әрекеткетәрбиелейді.

Әрмұғалімсабақөткізгенкездеоқушыларғасапалыбілім 

беру

үшінжаңатехнологиялардыпайдаланаотырып, 

соным енқатаркомпьютерді,

интерактивтітақтанықолдануарқылыбілім 

берсе, 

оқушылардыңқызығушылығы 

арта

түсеріанық.

«Қазіргізамандажастарғажаңатехнологияменбайланыстыәлемдікстандартқасаймүдделіжаң

абілім 

беру

өтеқажет» 

деп, 

Елбасыатапкөрсеткендей, 

жасұрпаққабілім 

бер у

жолындажаңатехнологияныоқуүрдісіндеоңтайландыру 

мен

тиімділігінарттырудыңмаңызызордепбілемін. Сонымен

қатар

биология  сабақтарында

ақпараттық - коммуникациялық технологияларды  пайдаланудың тиімділігі өте  зор  деп

санаймын.Оны мен өз сабақтарыма қолданып жүр мін.

Тиімді жолдары:

• оқушының өз бетімен жұмысы;

• аз уақытта көп білім алып, уақытты үнемдеу;

• білім-білік дағдыларын тест тапсырмалары арқылы тексеру;

•  шығармашылық есептер  шығару  кезінде  биологиялық  құбылыстарды  түсіндіру

арқылы жүзеге асыру;

• қашы қтықтан білім алу мүмкіндігінің туындауы;

• қажетті ақпаратты жедел түрде алу мүмкіндігі;

• экономикалық тиімділігі;

• іс-әрекет, қимылды қажет ететін пәндер мен тапсырмаларды оқып үйрену;

• қарапайым көзбен көріп, қолмен ұстап сезіну немесе құлақ пен есту мүмкіндіктері

болмайтын  табиғаттың таңғажайып  процестерімен әр  түрлі  тәжірибе  нәтижелерін  көріп,

сезіну мүмкіндігі;

• оқушының ой -өрісін дүниетанымын кеңейтуге де ықпалы зор.

Егеменді  еліміздің тірегі – білімді ұрпақ. ХХІ ғасыр - білімділер ғасыры    болып

отыр.  Жаңа  кезеңге  бет  бұру  оңай  емес. Қазіргі  кезде  біздің  қоғамымыз  дамудың жаңа

кезеңіне  көшіп  келеді, бұл  кезең ақпараттық кезең, яғни компьютерлік  техника  мен  оған

байланысты  барлық ақпараттық коммуникациялық технологиялар  педагогтар қызметінің

барлық салаларына  кірігіп,  оның табиғи  ортасына  айналып  отыр.  «Білім  берудегі  АКТ»

ұғымы «оқытудың жаңа  ақпараттық технологиялары»,  «қазіргі  ақпараттық оқыту

технологиялары»,  «компьютерлік  оқыту  технологиялары»  және  т.б.,  тіркестермен  тығыз

байланыста  болып,  оқытудың жаңа    технологиясын қолданудың маңыздылығы өте  зор

екенін ескеріп білімді ұрпақ көбейтуге болады.

1. Оқыту әдістері және оның түрлері

2. Жаңа материалды оқытудың методтары

3 Білімді бекітудің методтары

Оқушылардың пәндер мен тірі табиғат құбылыстары танымынан сабақ үлгеруі көп

жағдайларда  оқыту  методтарына  байланысты  болады.  Мұғалім  методты  анықтау  кезінде

курстың жалпы қорытындылау  сипаты  мен  мектегі  оқушыларының жас  ерекш еліктерін

еске  алуы қажет.  Оқыту  методын  таңдап  алу  оқу  материалының мазмұны  және  мектеп

оқушыларының танымдық  әрекеттері

– репродукциялы  (еске  түсіру,  иллюстрациялы)

немесе  зерттеу  сипаттарымен  анықталады.  Мектеп  оқушысы  репродукциялы  танымдық

әрекет  кезінде  мұғалімнен,  кітаптан,  оқу  фильмінен  даяр  информация  алатын

болғандықтан оны онша көп қиналмай еске түсіреді. Оқытуды өздігінен іздену жауабына

мәжбүр  етілетін  зерттеу  принципін  пайдаланған  кезде  мектеп  оқушыларының танымдық

процесі  мүлде  басқаша өтеді. Оқушының танымдық  әрекетін  зерттеу  сипаты өздігінен

жұмыс істеу кезінде өте айқын байқалады.

1. Оқыту әдістері және оның түрлері

Биология  пәнінің

мазмұны  мен

құрылымын  және  сабақ  өткізуге  тиісті

материалдарды сараптап алуын тағайындаудан басқа, ең бір ба сты маңызды мәселелердің

бірі оның әдістерін де орынды қолдана білу болып табылады.

Пәннен сабақ өткізу әдісін дұрыс таңдай, қолданбаған жағдайда әрбір ұстаз алдына

қойған мақсатына жете алмайды.

Оқушылардың

жас  ерекшеліктеріне

қарай  оқу  материалының

мазмұ нын

сәйкестендіре  отырып,  оқыту әдісін  дұрыс  таңдағанда ғана  сапалы  білім  беруді

қамтамасыз етуге болады.

1.1.  Оқыту әдісі  дегеніміз – оқытушы  мен  оқушының алдына қойған  мақсатына

жету үшін  екі  жақты  іс -әрекеттері  деп  айтуға  болады.  Сондықтанда  осындай  іс -әрекетті

дидактикалық принцип тұрғысынан қарайтын болсақ, білім беру мен тәрбиелеуді дамыту

деп те айтуға болады.

Сонымен, оқыту әдісі дегеніміз – ұстаздың білім беру әдістері деп қарасақ, екінші

жағынан оқушының білімді игеру, қабылдау кабілеттілігі немес е әдісі. Оқыту әдістерінің

құрылымы  сабақ  өткізу  тәсілдерінен  тұрады.  Тәсіл  дегеніміз – оқыту әдісінің бір ғана

элементі, оның жеке бір бөлігі.

Биологиядан  сабақ беру  практикасында  оның көптеген әдістері  бар  екендігін

байқауға болады. Оларды кейбір белгіле ріне қарай отырып, былай топтастыруға болады.

1.2.Дәстүрлі  сабақ беру әдістері, ол  сол  ертедегі  философтар  мен  педагогтардың

сабақ беру  жүйелері  болып  есептеледі.  Бұл әдістегі  ең басты  мақсат  оқушыларға  білім

берудің  қайнар  көзіне,  білімді қалай, қайдан  ал у әдістері  бойынша қолданады.  Бүл әдіс

бойынша  білімнің  қайнар  көзі үшеу  деп  көрсетеді:  практика,  көрнектілік,  сөз.  Соңғы

кездерде  тағы  бір әдістер қосылды,  ол – оқулық және әртүрлі  техникалық жүйелер.

Сондықтан бұл топтан бес әдісті бөліп қарауға болады: практикалық, көрнектілік, сөйлеу,

оқулықпен  жұмыс  жүргізу,  техникалық  құрал -жабдықтарды  пайдалану.  Осы әдістердің

өзіне тән қолдану ерекшеліктері бар.

2. Жаңа материалды оқытудың методтары

2.1. Әңгіме.  Мектеп  оқушыларының ботаникадан,  зоологиядан,  адам  ан атомиясы

мен физиологиясынан, физикадан, химиядан және басқада ғылымдардан алған білім қоры

жалпы  биологияны  оқытып үйрету  практикасында әңгімені

– мұғалім  мен  мектеп

оқушыларының  қатысуымен  екі  жақты  сөйлесу  арқылы  баяндалатын  методты

пайдалануға мүмкінді к береді.

2.2.  Лекция. Ең күрделі,  оқушыларға  белгілі  материалды  оқытып үйрену  кезінде

лекция  жиі  пайдаланылады.  Оны  білімнің бастапқы  негізіне  бақылау  және  эксперимент

жасау  мүмкіндігі  болмағанда,  программалық материалды  оқытып үйретуге  уақыт

жеткіліксіз болғанда қолданған  орынды.  Лекцияға әңгіме  жиі  араласады,  ол  кезде

сұрақтар қойылып, проблемалық жағдай туады да кері байланыс іске асады

2.3. Бақылау.

Тірі  табиғат  объектілерін  бақылау  (болмаған  жағдайда  олардың модельдері  мен

көрнекі құралдарды) – оқушының объективті  шындықты  тану  процесіндегі  маңызды

кезең. Бақылаудың нәтижесінде  оқушыларда  түсініктердің пайда  болуына  негіз  болатын

ұғым қалыптасады,  яғни  зерттелетін  заттардың маңызды  белгілері  көзге  айқын  түсіп,

олардың арасындағы байланыс белгіленеді.

2.4. Өздігінен жұмыс істеу.

Бұл  метод  жаңа  материалды  баяндаған  кезде  де,  сондай -ақ  ұғымдарды қайталап,

бекіткен кезде де пайдаланылады.

Оқулықпен,  хрестоматиялармен,  оқуға  арналған  кітаптармен  оқушылардың

өздігімен жұмыс  істеуін ұйымдастыру,  мүмкіндігі  о қытып үйретілетін  материалдың

негізгі қасиетіне орай анықталады. Бұл методты пайдалануға тым шектен тыс әуестенуге

болмайды,  алайда  сипаттамалы  информацияны  зерттеген  кезде,  сондай-ақ

оқу

әдебиеттерінде  айтарлықтай  толық, түсінікті,  жақсы  иллюстрациялармен

баяндалған

проблемаларды оқып үйренген кезде мұны пайдалануға әбден болады.

3 Білімді бекітудің методтары

3.1. Оқушылардың білімін тексеру.

Білім  тексеру  де  негізгі  биологиялық  ұғымдарды қалыптастырып,  білімді,

іскерлікті және дағдыны баянды ету мақсатын атқарады

Оқытудың  әр  түрлі  кезеңдерінде  оқушылардың білім  жағдайын  анықтау

– оқу

процесін жетілдіріп, оның сапасын арттырудың өте қажет жағд айы.

3.2Ауызша тексеру.

Мектеп  оқушыларының сабаққа әзірлігін, үй  тапсырмаларын  орындауын,

ұғымдарынын,  дамуын  ауызша  тексеру үнемі  бақылап  отыруға  мүмкіндік  береді.

Сабақтың басында  немесе  жаңа  материалды  түсіндіруге  байланысты  сұрақ  қою  мектеп

оқушыларының жаңа  оқу  информацияс ын  меңгеруге  негіз  болатын  білімді  жүйеге

келтірулеріне көмектеседі

3.3.Бақылау  және  эксперимент. Анықтауыштармен жұмыс істеу ережесін білуді,

микропрепараттарды даярлауды, микроскопты пайдалана білуді, қарапайым биохимиялық

тәжірибелер  жасай  білуді,  генетика  және  экологиядан  тәжірибе  негізін  салуды,  бақылау

өткізіп,  оның нәтижелерін  биометриялық тұрғыдан  сауатты өңдеуді  мектеп  оқушылары

болашақ  қызметі үшін  білуі қажет  және  оларды  бақылау,  эксперимент  тәрізді

методтардың жәрдемімен тексеруге болады.

Әдебиет

1. Биолог анықтамалығы  журнал -Алматы,2014-2015.

2. Гин А.А. Приемы педагогической техники - Москва, 2001.

3. Выготский Л.С. Педагогическая психология. – Москва, 1991.

4. М. Барбер, М. Муршед. Как добиться стабильно высокого качества обучения в школах

– 2008.

5. Биология және салауаттылық негіздері журнал,2014 -2016.

6. Н.Ә.Назарбаев.Әлеуметтік -экономикалықжаңғырту

-

Қазақстандамуыныңбастыбағыты . - 2012 ж. «Анатілі» газеті, № 5. – 7-8 бет.

7. Оқушылардыңфункционалдықсауаттылығындамытужөніндегі 

2012 -2016

жылдарғаарналғанұлт тықіс -қимылжоспары. ҚРҮкііметінің №  832 қаулысы.  2012  жылғы

25  маусым, Астана

8. Құдайбергенова  К.С. Құзырлылықбілімсапасыныңкритерийі:әдіснамасыжәнеғылыми -

теориялықнегізі. Алматы, 2008

9. Махмутов М.И. Организация проблемного обучения в школе. М.: Просвещение, 1977

МИЯ ӨСІМДІКТЕР ТҮРЛЕ РІНЕ ЖАЛПЫ БОТАНИКАЛЫҚ СИПАТТАМА ЖӘНЕ

ЕМДІК ҚАСИЕТІ МЕН ҚО ЛДАНЫЛУЫ.

Атаева Г.М., БектайА.Б.

К.Жубанова атындағы Ақтөбе өнірлік мемлекеттік университеті,

Ақтөбе қаласы, Қазақстан

b.a.b.0501@mail.ru

Мия

туысы (Glycyrrhіza

L.Fabaceae 

Lindl

тұқымдасы)

– бұршақ

тұқымдасын а жататын  көп  жылдық шөптесін өсімдіктер. Қазақстанның шөл,  шөлейтті,

далалы  аймақтарында өсетін  5  түрі  бар. Қызылорда облысының барлық аймақтарында

кездеседі. Биіктігі 50 – 180 см - дей, тамыры жуан. Сабағы ті к өседі, жапырақтар қандауыр

тәрізді, қарама - қарсы орналасады. Гүлдері көк, күлгін түсті, селдір шашақ гүлшоғырына

топтасқан. Тұқымы арқылы немесе вегетативті жолмен көбейеді [1] .

Орал  миясы (Glycyrrhiza  uralensis  Fisch.) - бұршақтар (Fabaceae) тұқы мдасына

жататын  көп  жылдық шөптесін өсімдік.  Орал  миясы  аталмыш  жотаның сортаңдау  тау

шабындықтарында,  таудың далалы  аймақтарыңда,  тау өзендерінің жағалауларыңда  кең

таралған. Орал  миясы  Тарбағатай  жотасының бірқатар  биіктік  белдеулеріне  дейін

көтеріледі. Биіктігі  30 - 150  см.  Сабағы  тік қарапайым,  немесе  бұтақтанған, қатты

тікенекті  болады.  Жапырағы  4 - 8  жұпты,  жұмыртқа,  элиппс  тәрізді.  Гүлі  көп  болып

келеді.  Тұқымы  дөңгелек  бүйрек  тәрізді,  3 - 9  тұқымды,  түсі қоңыр.  Маусым - шілде

айларыңда  гүлдеп,  тұқым ы  шілде - тамызда  пісіп  жетіледі. Медицинада  мияның тамыры

және тамыр сабағын  пайдаланады.

Ғылыми медицинада  орал  миясынан  алынатын  препараттар  элексир,  сығынды,

ұнтақ және  сироп  түрінде қақырық түсіретін  және  аллергияға қарсы, қан  тамырының

кеңеюіне қарс ы әсер ететіндігі тәжірибе жүзінде дәлелденген.

Тамыры  мен  тамыр  сабағы  көптеген  елдердің фармакопеясына  енген.

Мияны

медицина мен ветеринарияда кеңінен қолданады. Мысалы: халық медицинасында мияның

тамырын өсімдік  майлары  ретіңде  жөтелге,бронхит  ауруларына,  соңдай - ақ еттен  және

саңырауқұлақтан  уланғанда, қарын  жарасын емдегеңде қолданады.  Сонымен  бірге  мия

тамыры  жедел  іш  жүргізуге әсер  етеді,  гемморой,  не сеп  жүргізетін  шайларға  да

араластырылады [2].

Мия өсімдіктер түрлерінің ем ретінде қолдануға болатынын 3000 жыл бұрын б.з.д.

ертедегі қытай медицинасының қол жазбасында жазылған екен. Сан жылдар бойы қытай

дәрігерлері  мия  тамырының  қаншама  ауруға  дауа  еке нін  біліп,  оны  барлық дәрілік

қоспалардың құрамына қосқан. Ал, Тибет елінде мия тамырын «ұзақ өмір сүру үшін және

барлық мүшелердің қызметін жақсартады», - деп айтқан. Мия өсімдіктер тамырына  сирия

мен Шумер жерлеріндегі дәрігерлері үлкен қызығушылық таны тып, зерттеген (1 сурет).

Сурет 1 - G.uralensis – Орал  мия

Мия өсімдіктертүрлерінің емдік қасиеттері:

1.

Тыныс  алу  жолдарының ауруын  емдеуде  кеңінен қолданылады.  Мия

қақырықтың

бөлінуін  күшейтіп,  көптеген  микроптардың бронхтан  жөтел  арқылы

шығуына  ықпал  етеді.  Сол  себепті  созылмалы құрғақ жөтелде  және  пневмания,

тонзилитте,  туберкулезде,  сонымен қатар  маринги тпен  ауырғанда  дауыс  дыбыстарын

қалпына келтіруде тиімді пайдаланылады;

2.

Мия  тамырын  көптеген  басқа  дәрілік  шөптердің

препараттарына    емдік

қасиетін жоғарлату үшін құрамына қосады.  Ол өте  тиімді  нәтиже  көрсетеді.  Сондай -ақ,

адамның дене қызу  көтеріліп, қа лтыраған  кезде қолдануға  болады.  Яғни,  көптеген

қабынуларға қарсы  емдік қасиеттері бар;

3.

Жүрек - қан  тамырлар  жүйесінің тұрақты  жұмыс  істеуін    және  жүректің

патологиялық ауруларында,  артериальдық  қысымы  төмен  адамдарға  емдік  шипасы  мол.

Сонымен қатар, қалқ анша бездің ауруларына қолдануға болады;

4.

Қазіргі

уақытта  көптеп  кездесетін  ас

қорыту  ауруларын  емдеуде

көмектеседі. Өте  маңызды  тағы  бір қасиеті  кеңінен  кездесетін қант  диабеті  ауруын

емдеуде  тиімді қолдануда,  себебі  мияның  құрамында  глицирризин қышқылы

бар

болғандықтан, оны қанттың орнына қолданады;

5.

Ежелгі  заманнан  бері  мия  тамырын  уланған  кезде  пайдаланған.  Тамырдың

құрамында жоғарыда  атап  кеткеніміздей  глицирризин  бар,  ол  ағзаға  түскен  зиянды

токсиндерді бейтараптайды;

6.

Мия өсімдіктерін  онкологиялық аур уларды  емдеуде  маңызы үлкен.  Ол  ісік

клеткаларының тез өсіп, көбеюін тежейді;

7.

Қазіргі кезде  медицинада  басқа  дәрілік  шөптік өсімдіктермен  бірге қосып

қолданады, ол көптеген асқазан ауруларында: гастритте, асқазан жарасын емдеуде тиімді

қолданылып келеді;

8.

Терінің аллергиялық ауруларын  емдеуде қолдануға  болады.  Оны

көптеген

күлдіреумен және қышымамен жіті немесе созылмалы түрде өтетін тері ауруы есекжемді

емдеуге және  экзем, псариоз тәрізді жедел және созылмалы тері ауруларында емдік шипа

ретінде пайдаланылады;

9.

Бүйрек, қуық ауруларын  емдеуде    мия  препараттарын  және  тұнбаларын

кеңінен қолданады [3].

Әдебиет

1.  Ж.О  Беккалиева.,  Батыс Қазақстан  облысындағы  дәрілік өсімдіктер.  Алма ты -2000- 13

б.

2. М. Қожабеков., Дәрілік өсімдіктер.Алматы -19755-22б.

3.  Лавренова  Г.В.,  Онипко  В.Д.,  Энциклопедия  народной  медицины.  Москва -2004-184-

186 б.б.

жүктеу/скачать 8,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: