Рибосомалық РНҚ гендерінің 4 түрлі белгілі -5s р – РНҚ, 5,8 sр РНҚ, 18s-р- РНҚ,
28s р –РНҚ. Олардың бәрі хромосомалардың ядрошық ұйымдастырушы бөлімінде
орналасқан. 5s р –РНҚ гені қалғандарынан бөлек орналасса -5,8 s-р-РНҚ, 18 s-р-РНҚ, 28
s-р-РНҚ –гендері кластер пайда етіп көптеген көшірме күйінде кездеседі- адамдардың
бір геномында -100 көшірме, бакалар ооциттерінде 2млн. Көшірмеге дейін кездеседі. (51-
сурет)
р РНҚ ГЕНДЕРІНІҢ КЛАСТЕРІ
Ген Ген Ген Ген
Кодтаушы ДНҚ 18-р РНҚ 5,8S- р РНҚ 28S- р РНҚ 18S –р РНҚ
5
`
3
`
матрициалдық ДНҚ
ТРАНСКРИПЦИЯ
Пре-р РНҚ 5
`
51-сурет. р- РНҚ –ның кластерлік гендері
( Мушкамбаров, Кузнецовтан, 2003)
р- РНҚ гендерінде де интрондар болмайды. р - РНҚ кластерінің ұзындығы 8000 н.ж.,
ондағы гендер 2 спейсерлер арқылы бөлінген. Ал кластерлер бір- бірінен ұзындығы 5000
н.ж. болатын спейсерлер арқылы ажыратылған. Кластер
бірегей құрылым ретінде
транскрипцияланады.
Гемоглобин гендері – қалыпты жағдайда 4 түрлі гемоглобин (Нв) кездеседі, олардың
құрамына 5 субъединицалар кіреді; гемоглобин Нв А-да α
2
β
2
; Нв
А
2
- де -
α
2
δ
2
; НвҒ
(құрсақтағы бала гемоглобині) -
α
2
ε
2
(γ
G
γ
A
). Демек Нв ақуызы 6
ген арқылы
анықталынады: α
,
β
,
ε , δ , γ
G
, γ
A
. Гемоглобин гендері
қайталанбайтын гендерге жатады,
тек α – гені 2 дана күйінде кездеседі және ол 11 хромосомада орналасқан. Ал - β
,
ε , δ ,
γ
G
, γ
A
гендері бар хромосомада орналасып кластер құрайды. (52-сурет).
Достарыңызбен бөлісу: