В. И. Жаркова, филология ғылымдарының кандидаты, доцент

ГУМАНИТАРЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР                                                     ГУМАНИТАРНЫЕ НАУКИ 
 
 
87
айыра  білу,  пайдалы-зиянды  екенін 
ажырату  т.б.  осы  сияқты  қасиеттері 
анық  байқалады.  Адамдардың  өзара 
қарым-қатынасы,  табиғатты  тануы  да 
осылайша 
қалыптасады. «Адам», 
«Қоғам», «Табиғат»  деп  үш  салаға 
бөліп  қараудың  ұсынған  принципі-
барлық  құбылысты  түгел  қамту 
дегендік.  Егер  əңгіме  төрт  түлік  мал, 
оны  өсіру,  пайдалану,  емдеу  т.б. 
жайында болды десек, онда «Табиғат» 
саласының  «Жануарлар  дүниесі»  деп 
аталатын  макро  тобына  дəлірек  айт-
қанда, «Үй  хайуандары»  деген  микро 
тобына  жатқызылған  болар  еді.  Мə-
селен,  қыран  құстар  «Жануарлар  дү-
ниесінің», «Құстар»  деп  аталатын  та-
рауына  жатады.  Бірақ  қыран  құстар 
жайында  этнографиялық  мəліметтер 
«Кəсіпшілік» деп аталатын макро топ-
тың  «Аңшылық-саясаткерлік»  деген 
тарауында да берілуі мүмкін. «Қоғам» 
саласына  жататын  «Шаруашылық» 
деген  макро  тобына  барлық  кəсіптің 
(«Зергерлік», «Егіншілік», «Мақташы-
лық»,  т.б.)  шаруаға  қатысты  түрлерін 
түгел  қамтиды.  Мəселен,  домбыра 
жайындағы мəліметтерді іздейтін бол-
сақ,  біз  бұл  системаның  «Өнер»  то-
бынан  қарастыруымыз  керек.  Домбы-
рашыға,  домбыраның  өзіне,  бөлшек-
теріне,  оны  жасаушы  шеберге  байла-
нысты  ұғымдардың  бəрін  бір  «Өнер» 
саласына  жататын  «Əн  күй»  тарауы-
нан табуымызға болады. Егер, «Жетім 
перне»  деген  ұғым  домбыра  пернесі 
ретінде  домбыраға  қатысты  берілсе, 
жетім деген атаудың өзі «Адам» деген 
салада  «жетім  бала», «жетім  қалу», 
«жетімсіреу», «аталы  жетім», «аналы 
жетім», «арсыз  жетім», «ерке  жетім» 
сияқты  адамға  байланысты  ұғымдар-
ды  «Адам»  деген  макро  топтың 
«Адамның  қалып  күйі»  деген  микро 
тобынан  қарастыруға  болады.  Сон-
дықтан  да,  қазақ  мақал-мəтелдерін 
өзара  топтастырғанда  аталған  үш  са-
ланың біреуіне тəндігі айқын емес, екі 
ұдай  мақал-мəтелдерді  тірек  сөзде-
рінің  заттық  мағыналарына  қарай 
топтастырған  жөн.  Мысалы,  қазақ  ті-
ліндегі: «Аш  бала  тоқ  баламен  ойна-
майды,  Тоқ  бала  аш  болам  деп  ойла-
майды» «Өзі  болған  қыз  төркінін  та-
нымас»  деген  мақалдарды  «Адамға» 
қатысты  деп  топтастырсақ; «Бейбіт 
елде  береке  бар», «Ел  іші – береке, 
көп  ісі – мереке»  тəрізді  мақалдарды 
«Қоғам»  тақырыбына,  ал  «Ат  аяғын 
тай басар», «Жері байдың елі бай» т.б. 
мақал-мəтелдерді  «Табиғат», «Жан-
жануарлар» саласына жатқызуға бола-
ды.  Алайда,  мақал-мəтелдердің  көп-
шілігі  «Адам», «Қоғам»  жəне  «Таби-
ғат» салаларына тəн заттар мен құбы-
лыстарға қатысты ұғымдардың басым 
көпшілігі  ауыс  мағынасында  «Адам-
ға»  қатысты  айтылады.  Мысалы: «За-
маның  түлкі  блса,  тазы  боп  шал»  де-
ген  мақал  «заман», «түлкі», «тазы» 
ұғымдарына қатысты құралса да, сай-
ып келгенде, адамға бағышталып тұр. 
Бұл  арада  «гомоцентристік» (адамға 
бағыштау) деген үрдістің əсері басым.  
Академик  Ə.Қайдаровтың  этно-
лингвистиалық  жіктеуіне  тереңірек 
үңілсек, «Адам», «Қоғам», «Табиғат» 
деп  аталатын  топтары  өз  ретінде 
«Адам»  саласы: 6макротоптан, «Қо-
ғам» саласы: 16 макро топтан, 79 мик-
ро топтан; «Табиғат» саласы: 7 макро 
топтан, 35 микро топтан тұрады. [2] 
Тақырыптық  макро  топтардың 
үлгі  үшін  «Адамға»  қатысты  кейбір 
мақал-мəтелдерді келтірейік: 
1)
 
Адамға  қатысты  мақал-мə-
телдері: «Адам – адаммен  адам»; 
«Адам  бір-ақ  рет  туады,  бір-ақ  рет 
өледі». 
2)
 
Туыс-жақындыққа  қатысты 
мақал-мəтелдері: «Ағайын алыс жүр-
се,  кісінесер,  жақын  жүрсе,  тісте-
сер»; «Ағаның  үйі-ақ  жайлау,  інінің 
үйі-індекеш» 
3)
 
Денсаулыққа  қатысты  ма-
қал-мəтелдері: «Бірінші  байлық-ден-
саулық,  Екінші  байлық-ақ  жаулық, 
Үшінші  байлық-он  саулық»; «Денің 
сау болса-бір бақыт». 
4)
 
Тілге қатысты мақал-мəтел-
дері: «Тіл-ақылдың  көрінісі,  Бірлік-

ГУМАНИТАРЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР                                                     ГУМАНИТАРНЫЕ НАУКИ 
 
 
88
тің-кілті»;  Тіл-қақпа  баққан  ашулы 
арыстан»; 
5)
 
Тіршілік-тұрмыс 
көздеріне 
қатысты  мақал-мəтелдері: «Тіріде 
базары-бір, өлгенде мазары-бір»; «Ті-
сің  тісіңе  тисе-ас,  тізең  жерге  ти-
месе-ат»; 
Соңғы  кезде  əлем  бейнесін  ког-
нитивтік  тұрғыдан қарастыруда «кон-
цепт»  ұғымы  аса  маңызды  мəнге  ие. 
Концепт – ол  тілдік  тұлғаның  тілдік-
когнитивті  деңгейлерінің  негізгі  бөл-
шегі,  əлемнің  шындық  немесе  қияли 
негізін  көрсетуші  ұжымдық  сананың 
қозғалысын айқындаушы бірлік. Адам 
санасындағы  дүние  бейнесі  табиғаты 
жағынан  əр  алуан  болып  келетін 
концептердің  көмегімен  көрініс  таба-
тыны  белгілі.  Олар  сөз  арқылы  таң-
баланып,  вербалданады.  Қазақ  тіл  бі-
лімінде  концепт  теориясы  лингвис-
тикалық  сипатта  нақты  қарастырыл-
мағанмен,  оның  кейбір  белгілері  мен 
ойтүрткі  болар  пікірлері  Қ.Жаман-
баева,  Г.Смағұлова,  Б.Ақбердиева, 
М.Күштаева,  Ш.Елемесова,  С.Жапа-
қовтардың  ғылыми  зерттеу  еңбекте-
рінде байқалады. 
«Концепт»  термині  соңғы  жыл-
дары  тіл  білімінің  жаңа  бағыттарына 
сəйкес  өзекті  терминіне  айналып,  не-
гізгі  ұғым – сөз  мəнінде  жұмсалып, 
тек  мəдениетпен  байланысты  таным-
түсініктерде  ғана  емес,  басқа  да, 
əмбебап  қабаттағы  қарым-қатынас 
қызметіне  айналып  келеді.  Осыған 
орай,  концепт  ұғымы  арқылы  ғалам-
ның  тілдік  бейнесін  түсіндіру  мəсе-
лесі бүгінгі тіл біліміндегі аса маңыз-
ды  мəселелерге  айналып  отыр.  Куб-
рякова Е.С. концепт туралы «Понятие 
концепта  отвечает  представлению  о 
тех смыслах, которыми оперирует че-
ловек  в  процессах  мышления  и  кото-
рые  отражает  содержание  опыта  и 
знание,  содержание  результатов  всей 
человеческой  деятельности  и  процес-
сов  познания  мира  в  виде  неких 
«квантов»  знания», - деп  тұжырым-
даса, [3] А.Вежбицкая  концепт  ұғы-
мын  «Адамның  əлем  туралы  жинақ-
талған  мəдени  түсініктері  бейнелен-
ген  жəне  атаулары  бар  ғаламның  тіл-
дік  бейнесі  ретінде  тану»  деп  көр-
сетеді.  
Бұл  терминге  В.Н.Телия  «Кон-
цепт – біздің  сол  нысан  туралы  біле-
тініміздің  барлық  жиынтығы,  соны» 
мағынасының  барлық  экстенциясы» - 
деп  өз  тұрғысынан  анықтама  береді. 
Яғни  ғалымдардың  берген  анықтама-
сынан  концептің  ғалам  бейнесіндегі 
ұжымдық таным түсініктердің кешен-
ді  мазмұнға  ие  күрделі  құбылыс  еке-
нін  байқауымызға  болады.  Адам  қор-
шаған ортаны тани отырып, ол жайлы 
өзінің  көзқарасын  бақылау,  əсер  алу, 
сезіну, есте сақтау, қиялдау, түрлі ас-
социациялар  жасау  жəне  жəне  т.б. 
психикалық  іс-əрекеттердің  нəтиже-
лері негізінде қалыптастырады.  
Концептілік  талдау  семантика-
лық талдауға ұқсас болғанымен, өзін-
дік  мақсаттарымен  ерекшеленеді.  Се-
мантикалық талдаудың мақсаты – сөз-
дердің  мағынасын  түсіндіру  болса, 
концептілік  талдаудың  мақсаты – 
ғаламның тілдік бейнесі туралы білім 
қалыптастыру  жəне  «бір  ғана  таңба-
ның  аясында  жинақталатын  жалпы 
концептілерді  тауып,  когнитивті  құ-
рылымындағы  сол  таңбаның  болмыс-
бітімін анықтау» 
Яғни  концептілік  өріс  құру  ар-
қылы  белглі  бір  концепт  тұрғысынан 
ғаламның  тілдік  бейнесін  көреміз. 
Концептерді  табу  мақсатында  лекси-
калық жəне семантикалық бірліктерге 
контекстуалдық талдау жасалады. 
Адам  санасындағы  дүние  бейне-
сі  табиғаты  жағынан  əр  алуан  болып 
келетін  концептердің  көмегімен  көрі-
ніс  тауып,  олар  сөз  арқылы  таңбала-
нып беріледі. 
Осы  тұрғыдан  Т.Ізтілеуовтің 
шығармаларының  негізгі  концептілік 
жүйесін  негізінен,  былай  деп  анық-
тауға  болады: «өмір», «өлім», «оқу, 
ғылым», «адамгершілік», «сұлулық», 
«қайғы», «өкініш» «татулық,  бірлік», 
«бақыт», «кедейлік», «байлық», «жа-
стық», «кəрілік», «жастық», «батыр-

ГУМАНИТАРЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР                                                     ГУМАНИТАРНЫЕ НАУКИ 
 
 
89
лық,  ерлік», «туыстық», «надандық», 
«ақыл», «соғыс». [4] 
Жоғарыда  атап  көрсеткеніміз-
дей,  қабылдаушының  көркем  мəтінді 
ұғынуына  көмектесетін  тірек  (кон-
цепт)  мағыналар – автордың  «таным-
дық бейнесін» сомдайтын жеке мағы-
налардың жиынтығы. 
Өмірлік  мəні  бар  адамзатқа 
ортақ  концептілердің  бірі – «өмір» 
концептісі. «Өмір» - қазақ тіліне араб 
тілінен  енген  сөз.  Оның  бірінші  ма-
ғынасы  «өмір»  дегенді  білдірсе,  екін-
ші  мағынасы – «адамның  жасы,  ғұ-
мыр»  мағынасын  білдіреді,  ол  сайып 
келгенде, «уақыт», «заман», «тағдыр», 
«өлім»  т.б.  концептілерімен  мак-
рофреймдік қатынаста, ал, тілдік белгі 
ретінде  ортақ  лексикалық-семантика-
лық  топта  болатынын  көрсетеді.  Мы-
салы,  Өмір  концептісі:  тіріңде  тір-
шілік  қып  тырбану;  қу  дүние;  дү-
ниенің  төрт  бұрышы;  баянсыз  пəни 
жаһан;  бұл  дүниенің  бес  күні;  дү-
ниенің  тұтқасы;  дүние  шолақ;  өмір-
базар; қу заман т.б. сөз тіркестерімен 
берілген.  
Пəлсапалық  тұрғыдан  алғанда 
«өмір» - адамға  берілген  белгілі  бір 
уақыт  мөлшері.  Адамға  өмір  екі  рет 
берілмейді.  
«Өмір»  концептісіне  қатысты 
мақал-мəтелдер:  «Өмірдің  ұзағын 
тілеме, қызығын тіле!»; «Өмір-кезек, 
өлім-ортақ»;  
«Өлім»  концептісіне  қатысты 
мақал-мəтелдер:  «Өткен  қайтып  ор-
алмас,  өлген  қайтып  келмес»; «Өлім-
сіз  дүние  болмайды,  өткелсіз  кешу 
болмайды»;  
Оқу, ғылым концептісіне сай тү-
зілетін тезаурусты былайша көрсетуге 
болады:  Мысалы,  тілде  қалыптасқан 
өнер,  ғылым,  шəкірт,  үлгі,  талап, 
ғибрат,  ілімнің  кені;  білім  кілті; 
талпынған талапкер т.б. 
Оқу,  ғылым  концептісіне  арнал-
ған мақал-мəтелдер: «Білім барға, ілім 
бар», «Ғылым-іштегі нұр, өнер-сыртқа 
салынған түр»; 
Ақыл  концептісіне  арналған  ма-
қал-мəтелдер: «Ақылдыға  біткен  са-
қал-жөн, ақылсызға біткен сақал-жүн», 
«Ақылсыз адам-ауыздықсыз ат»; 
Қазақ  ұлтының  мəдени  өмірінің 
көрінісі – мақал-мəтелдерден  ерекше 
байқалады.  Өйткені  қазақ  мақал-мə-
телдері – халық  өмірінің  айнасы.  Бұл 
айнада  ұлт  менталитетінің  көрінісі 
тұтастай  қамтылады.  Сондықтан  да 
мақал-мəтелдерде  астарлы  ой,  сим-
волдық  мағына,  көркемдік  таным  үл-
гілері басым.  
 
ƏДЕБИЕТТЕР 
  
1.
 
Қарсыбекова  Ш.Т.  Қазақ  тіліндегі 
мақал-мəтелдерді 
топтастырудың 
этнолингвистикалық  принциптері. 
[Мəтін]:  Автореф:/  Қарсыбекова 
Ш.Т. –Алматы, 2004, - 29 б. 
2.
 
Тұрабаева  Ғ.  Окказиональные  пре-
образования  пословиц  и  поговорок 
в  казахском  языке.  Алматы, 1989, 
224 с.  
3.
 
Вежбицкая  А.  Язык.  Культура  и 
познание.  М., «Русские  словари», 
1996.  
4.
 
Кубрякова  Е.С.,  Демьянков  В.З. 
Краткий  словарь  когнитивных  тер-
минов. М.: МГУ, 1996. 
 
 
 
Бурмагина Л.А., 
ст.преподаватель
 
Костанайский государственный педагогический институт 
 
ПЕСНЯ КАК МОТИВАЦИОННЫЙ ФАКТОР И КАК СРЕДСТВО ДОСТИЖЕНИЯ 
ОСНОВНЫХ ЦЕЛЕЙ ОБУЧЕНИЯ ИНОСТРАННОМУ ЯЗЫКУ 
 
Комплексное  решение  практи-
ческих,  образовательных,  воспита-
тельных  и  развивающих  задач  обу-
чения  ИЯ  возможно  лишь  при  усло-
вии  не  только  воздействия  на  созна-
ние учащихся, но и на проникновение 

ГУМАНИТАРЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР                                                     ГУМАНИТАРНЫЕ НАУКИ 
 
 
90
в их эмоциональную сферу. Одним из 
наиболее  эффективных  способов  воз-
действия на чувства и эмоции школь-
ников  является  музыка.  Известный 
педагог  Ян  Амос  Коменский  писал, 
что  тот,  кто  не  знает  музыки,  упо-
добляется не знающему грамоты.  
Для  развития  поликультурной 
личности,  предупреждения  культур-
ных предрассудков целесообразно ис-
пользовать  такой  материал  на  уроках 
иностранного  языка,  который  наибо-
лее  ярко  и  полно  иллюстрирует  свое-
образие  культуры  данного  народа, 
отличия и сходства с фактами родной 
культуры.  Одним  из  проявлений  ду-
ховной  культуры  народа  являются 
песни. 
Песенный жанр как один из важ-
ных жанров музыкального творчества 
благодаря наличию вербального текс-
та способен точно и образно отразить 
различные стороны социальной жизни 
народа страны изучаемого языка; воз-
действовать на интеллект, эмоции ре-
бёнка  и  его  образно-художественную 
память;  содействовать  эстетическому 
воспитанию  детей.  Проникновение  в 
стихию  изучаемого  языка  предусмат-
ривает не только знакомство с его фо-
нетической,  лексической  и  граммати-
ческой  сторонами  речи.[1]  Оно  не 
может  быть  достаточно  глубоким  без 
знакомства  с  лингвострановедчески-
ми  реалиями,  важную  часть  которых 
составляет  музыка  народа-  носителя 
языка. 
Музыка  и  пение  могут  оказать 
неоценимую помощь в изучении ино-
странного  языка.  Использование  пе-
сен  стимулирует  мотивацию,  способ-
ствует  лучшему  усвоению  языкового 
материала.  Песни  способствуют  со-
вершенствованию  навыков  иноязыч-
ного  произношения,  запоминанию 
новой  лексики  и  грамматики,  устой-
чивых  выражений  и  клише.  Песня,  с 
одной  стороны,  является  образцом 
звучащей  иноязычной  речи,  а  с 
другой, - носителем культурологичес-
кой  информации.  Передовые  мысли-
тели и педагоги прошлого заботились 
о том, чтобы песни и пение занимали 
определенное  место  в  обучении  под-
растающего  поколения.  К.Д.  Ушинс-
кий  считал,  что  совместное  пение  на 
уроке - это  могучее  педагогическое 
средство, которое организует, объеди-
няет  школьников,  воспитывает  их 
чувства. 
Использование  песен  на  изуча-
емом  языке  актуально  не  только  на 
начальном  этапе  обучения  иностран-
ному  языку.  Поскольку,  во-первых, 
учащиеся  приобщаются  к  культуре 
страны  изучаемого  языка,  во-вторых, 
при работе с песнями создается хоро-
шая  предпосылка  для  всестороннего 
развития  личности  ребёнка,  ибо  спе-
циально  отобранные  песни  стимули-
руют  образное  мышление  и  форми-
руют хороший вкус. Широкое приме-
нение  песен  способствует  формиро-
ванию  лингвистической  компетенции 
обучающихся.  Уже  на  самом  началь-
ном этапе обучения ИЯ используются 
небольшие  по  объему  песенки  в  фо-
нетической  зарядке,  они  не  только 
развивают  навыки  произношения,  но 
и благоприятно сказываются на совер-
шенствовании  навыков  аудирования. 
Содержание  текстов  песен  способст-
вует  расширению  активного  запаса 
слов обучающихся.  
Необходимо  отметить  методи-
ческие  преимущества  песни  в  обу-
чении ИЯ: 
-
 
Это  средство  более  прочного 
усвоения  и  расширения  лексического 
запаса. 
-
 
В  песнях  лучше  усваиваются 
грамматические конструкции. 
-
 
Совершенствуются 
навыки 
иноязычного произношения. 
-
 
Создается  благоприятный  пси-
хологический климат,  снижается пси-
хологическая  нагрузка,  повышается 
эмоциональный  тонус,  поддержива-
ется интерес к изучаемому языку. 
-
 
Песни стимулируют монологи-
ческие  и  диалогические  высказыва-
ния,  служат  основой  развития  рече-

ГУМАНИТАРЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР                                                     ГУМАНИТАРНЫЕ НАУКИ 
 
 
91
мыслительной  деятельности  школь-
ников.[2] 
В  зависимости  от  методической 
задачи  отдельного  этапа  урока  пе-
сенный материал используется:[5]  
1. для  фонетической  зарядки  на 
начальном этапе урока; 
2. на этапе введения, первичного 
закрепления  и  тренировки  в  употреб-
лении  лексического  и  грамматичес-
кого материала; 
3. на  любом  этапе  урока  как 
стимул для развития речевых навыков 
и умений; 
4. как  своего  рода  релаксация  в 
середине или конце урока, когда уча-
щимся необходима разрядка, снимаю-
щая  напряжение  и  восстанавливаю-
щая их работоспособность.  
Как  показывает  практика,  петь 
на  иностранном  языке  любят  дети 
разного возраста. На начальном этапе 
рекомендуется  использовать  неболь-
шие  по  объему  детские  песенки,  ко-
торые  чаще  всего  исполняются  без 
музыкального  сопровождения  и  до-
полняются  инсценирующими  движе-
ниями  или  хлопаньем  в  ладоши.  Эти 
легкие песни помогают постепенному 
вхождению  ребенка  в  мир  иноязыч-
ной  культуры,  раскрывают  способы 
взаимодействия  с  окружающим  ми-
ром.  На  более  высокой  ступени  раз-
вития  языковых  навыков  меняется 
содержание песен. В старших классах 
рекомендуется  использовать  песни 
современных  авторов,  подбираются 
более сложные в содержательном пла-
не  тексты.  Применение  современных 
песен,  рассказывающих  о  жизни  мо-
лодежи,  особенностях  взаимоотноше-
ний  друг  с  другом,  положительным 
образом  сказывается  на  мотивации 
учащихся,  стимулирует  их  интерес  к 
культуре народа изучаемого языка.[3] 
Использование  песен  на  уроках  ино-
странного  языка  значительно  облег-
чает  учебный  процесс,  делает  его 
ближе  и  доступнее  детям.  Песня  яв-
ляется  одним  из  приёмов,  позволяю-
щих  включить  в  активную  работу 
всех  учащихся,  и  способствует  эсте-
тическому воспитанию. 
Методика использования отдель-
ной песни предусматривает предвари-
тельное введение, активизацию и зак-
репление  лексического  и  граммати-
ческого материала. Этапы работы над 
песней  зависят  от  поставленных  пре-
подавателем  целей  и  задач,  хочет  ли 
он на основе песни ввести и закрепить 
новый лексический и грамматический 
материал,  либо  песня  является  всего 
лишь музыкальной иллюстрацией при 
изучении страноведческого материала 
или  учитель  хочет  использовать  пес-
ню как средство релаксации на уроке. 
Песни  несут  в  себе  огромный 
дидактический  потенциал,  который 
включает в себя два аспекта:[3] 
 
Коммуникативный аспект 
 
способствует правильному произ-
ношению  
 
тренирует лексику и грамматику 
 
знакомит с различными направле-
ниями музыки 
 
способствует развитию навыков 
аудирования 
 
развивает творчество 
 
способствует развитию 4 видов 
речевой деятельности 
 
является исходным пунктом для 
собственного сочинения песен 
Социокультурный аспект 
 
создает  дружескую  атмос-
феру 
 
развивает  эстетическое  вос-
приятие 
 
развивает мотивацию 
 
облегчает изучение ИЯ 
 
позволяет  сравнивать  ЛЕ  в 
интеркультурном аспекте 
 
делает урок разнообразным 
 
активизирует  страноведчес-
кий материал 
Таким  образом,  музыка  и  песни 
играют большую роль в эстетическом 
воспитании учащихся, являясь эффек-
тным  дополнительным  материалом, 

ГУМАНИТАРЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР                                                     ГУМАНИТАРНЫЕ НАУКИ 
 
 
92
который  знакомит  со  страной,  исто-
рией,  обычаями,  нравами,  культурой, 
литературным  и  музыкальным  твор-
чеством  ее  народа,  его  литературно-
музыкальным  наследием,  позволяет 
оценить  его.  Литературный  текст  пе-
сен  дает  возможность  студентам  и 
учащимся  обогатить  свой  словарный 
запас новыми лексическими единица-
ми,  активизировать  пройденный  язы-
ковой  материал  (отдельные  слова, 
грамматические  формы,  конструк-
ции), облегчает усвоение специфичес-
ких  звуков,  звукосочетаний,  интона-
ционных  моделей,  совершенствует 
умения  экспрессивной  речи.  Много-
численные  повторы,  характерные  для 
песенного  жанра,  способствуют  лег-
кому  и  непроизвольному  запомина-
нию  лексико-грамматических  конст-
рукций,  тем  самым  повышая  эффек-
тивность  тренировки.  Песня  стиму-
лирует  интерес,  внимание,  актив-
ность,  желание  изучать  иностранный 
язык,  создает  на  уроке  «языковую 
среду» и является одним из эффектив-
ных  средств  развития  коммуникатив-
ной компетенции.  
 
ЛИТЕРАТУРА 
 
1.
 
Артюкова  В.А.  Песня  на  уроке  не-
мецкого  языка  в  старших  классах.// 
ИЯШ 1997, №1  
2.
 
Лащикова  И.И.  Песня  на  уроках 
немецкого языка. // ИЯШ 2003, №2 
3.
 
Lieder in Deutschunterricht // Deutsch 
1998 
4.
 
Белякина  В.Н.  Методическая  почта 
// ИЯШ 2004, №5 
5.
 
Кудравец  О.В.  Музыка  и  песни  на 
уроках  немецкого  языка. // ИЯШ 
2001, №2 
6.
 
«Hallo, Nachbarn!neu» Band 1, Berlin 
2005 
7.
 
Савина С.Н. Внеклассная работа по 
иностранным  языкам  в  средней 
школе.- М.: Просвещение, 1995 

жүктеу/скачать 2,4 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: