Асқорыту жүйесі биохимия асқорыту туралы түсінік



Pdf көрінісі
бет3/22
Дата12.05.2023
өлшемі1,2 Mb.
#92704
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22
Байланысты:
Ас орыту ж йесі биохимия ас орыту туралы т сінік

Қызметтері:

Сілекей ауыз қуысының кілегейлі қабықшасы мен тісті кеуіп кетуден 
қорғайды және химиялық, физикалық әсерлерден қорғайды. Сілекей тіс 
тұтылуын жуып тұрады, ауыз қуысы мен тісті өзін-өзі тазалауға да 
қатысады. 

Сілекей тамақ темперетурасын сақтайды. Сілекей амфотерлік электролит 
ретінде рІІ –ты сақтайтын, орнына келтіретін қышқыл мен сілті 
қосындысынан тұрады. Сілекейдің рІІ-ы қышқылды ортаға жылжыса 
(анидоз) кариес болады, ал сілті (алколоз) ортаға жылжыса –тіс тасының 
түзілуіне және тіс тұтылуының боры түзілуіне қатысады. Сілекей 
бактериялық қасиеттерімен сипатталады: лизоцим мен иммуноглобулиннің 
қатысуымен сілекей бактерияларды, токсиндерді залалсыздандырады, ауыз 
қуысы жарақаттарының тез жазылуын қамтамасыз етеді. 

Сілекей асқорыту ролі қызметін атқарады. Тамақтың ауыз қуысында 
болғаны 8-15 секунд тұруына қарамастан сілекейдің асқорыту үшін маңызы 
зор. Тамақ шайнау кезінде сілекеймен араластырылады.. Сілекей тамақты 
ерітеді, оны дәмсезу рецепторларына сәйкестендіреді және тамақ алдыруға 
көмектеседі. Тамақ түйінінің 10-20 пайызын сілекей құрайды. Сілекей 
тамақ түйіндерін қоршап алып, жұтуға қорытылуға дайындайды. Сілекейде 
крахмал гидролизин катализдейтін амизоза бар. 

Сілекей мен қызыл иек қалтасының сұйықтығының құрамындағы 
фосфаттар мен кальций фториді, гидроксид, осылардың физиологиялық 
концентрациясының көмегімен минерализациялық процесі жүреді және 
эмаль сақталады. 


3. Көмірсулар алмасуына қатысатын ферменттер; 
Сілекей құрамында көмірсуларды ыдырататын фермент - амилаза, 
бактерияларды жоятын лизоцим ферменті болады. Көмірсулар ауыз 
қуысында қорытыла бастап, глюкозаға дейін ыдырайды. Сонымен қатар, 
асқорыту сөлі ферменттерінің әсерінен ұлтабарда көмірсулармен қатар 
ақуыздар 
мен 
майларда 
ыдырайды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет