Пән: Экономиканы мемлекеттік реттеу Орындаған: Қуаныш Айша Қабылдаған: Дандаева Ботакөз Тобы: ээм-311



бет5/8
Дата08.10.2024
өлшемі141,16 Kb.
#147226
1   2   3   4   5   6   7   8
Байланысты:
ЭМР БӨЖ

Неолиберализм
Неолиберализм — 20-шы ғасырдың екінші жартысындағы экономикалық идеялар мен саясаттар. Фридрих Хайек пен Милтон Фридман бұл қозғалыстың негізгі өкілдері. Хайектің "Жолдану" еңбегінде, нарықтың бостандығы мен жеке меншік құқықтарының маңызына ерекше көңіл бөлінеді. Хайек нарықтық механизмдердің өзін-өзі реттеу қабілетіне сеніп, мемлекеттің экономикалық процестерге араласуын шектеуді ұсынады. Хайектің пікірінше, нарықтық механизмдер мен жеке кәсіпкерлікке шектеулер енгізу қоғамның экономикалық дамуына кері әсер етеді. Хайек «жоспарлы экономика» мен «нарықтық экономика» арасындағы айырмашылықты көрсетіп, мемлекеттік реттеудің артықшылығы мен нарықтың тиімділігі туралы баяндады. Ол экономикалық ақпараттың тарапынан қателіктер мен ақпарат асимметриясының болуы мемлекет тарапынан реттеуді қажет етеді деп есептеді.
Фридман, өз кезегінде, ақша ұсынысын бақылау арқылы инфляциямен күресуге, мемлекеттік шығындарды азайтуға және нарықтық бәсекелестікті арттыруға шақырады. Неолибералдар мемлекеттік араласуды минималды деңгейде ұстауды және жеке сектордың рөлін арттыруды жақтайды. Олар нарықтық механизмдердің тиімділігіне сенеді, нарықтық еркіндік мемлекеттің экономикалық даму мен инновацияларға ықпал ететіндігін айтады. Фридман мемлекеттік араласудың минималды болуын қолдай отырып, нарықтың бәсекелестік ортасы мен экономикалық еркіндікті қамтамасыз ету үшін қажетті шарттар жасауды талап етті.
Мысалы: 1980 жылдары АҚШ пен Ұлыбританияда неолиберализм саясаты кеңінен қолданыла бастады. АҚШ-та президент Рональд Рейган және Ұлыбританияда премьер-министр Маргарет Тэтчер нарықтық реформалар жүргізіп, мемлекеттік араласуды қысқартты, бұл нарықтық еркіндікті арттыруға бағытталды.


3.Қазақстандағы мемлекеттік реттеудің ерекшеліктері

Қазақстан экономикасы егемендік алғаннан кейін нарықтық экономикаға көшуге және экономикалық реформаларды жүзеге асыруға бағыт алды. Бұл реформалар барысында мемлекеттің экономикалық процестерді реттеудегі рөлі өзгерді. Орталықтандырылған жоспарлы экономиканың күйреуінен кейін Қазақстан еркін нарықтық экономикаға бет бұрды, алайда мемлекеттік реттеудің белгілі бір деңгейі сақталып қалды. Қазақстандағы мемлекеттік реттеудің ерекшеліктері елдің тарихи, саяси және әлеуметтік жағдайына байланысты қалыптасты.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет