Кереғар бағдарлар әдісі. Бұл әдіс бағалау үшін шартты шкаланы қолдануды болжайды, оның шеткі нүктелері белгілердің қарама-қарсы мәндері болып табылады (мысалы, мейірімді – зұлым, жылы – суық және т. б.). Қарама-қарсы екі жақ арасындағы аралық ерікті түрде белгіленген санды бөліктерге бөлінеді.
Социометриялық өлшемдер (әдістемелер) топтар мен ұжымдарда тұлғааралық қатынастарды зерттеуге арналған. Мұндай өлшем үшін атаулы және реттік шкалалалаудың жоғарыда аталған барлық тәсілдері қолданылады және олардың негізінде математикалық өңдеу көмегімен оқушылар топтары мен ұжымдарының бірқатар сипаттамалары анықталады. Олардың сипаттамалары жайлы кейінірек сөз етілетін болады.
3. Аралық шкала немесе аралық өлшеу. Бұл – сандардың тең айырмашылықтары өлшенетін қасиет мәндерінің тең айырмашылықтарына сәйкес келген кезде объектілерге сандар беру. Басқаша айтқанда, аралық шкалада өлшем бірлігі немесе ауқымы енгізіледі. Шкаланың нөлдік нүктесі ерікті түрде таңдалады.
Мысалдар: температура шкаласы; стандартталған интеллектті тестілеу шкаласы.
4. Қатынас шәкілі (пропорциялар) интервалдан тек нөлдік нүктесі еркін еместігімен ерекшеленеді, ал бұл өлшенетін қасиеттің толық болмауын көрсетеді. Бұған қандай да бір жиынтықтағы объектілерді (оқушылар, сабақтар және т.б. саны; ұзындық және салмақ өлшемдері және т. б.) қайта есептеу арқылы алынған барлық сандық деректер де жатады.
Педагогикалық өлшемдер мүмкіндіктері ақпаратты жинау және алу әдістерінде жүзеге асырылады. Олар үш үлкен топқа бөлінеді:
• бақылау әдістері;
• педагогикалық процестің құжаттарын және оқушылардың қызмет өнімдерін зерттеу әдістері;
• сауалнама әдістері.
Бақылау сұрақтары: 1. Қандай да бір түрдегі заттарды осы тектес заттарға тән және оларды басқа осы тектес заттарынан ерекшеленетін маңызды белгілерге сәйкес сатыға бөлу, бұл ретте әрбір саты өз кезегінде ішкі тармақтарға бөлінеді?
-Жіктеу
-Топ
-Салыстыру
-Бөлім
2. Сыналушының нақты білімдерді, іскерліктерді, дағдыларды меңгеру дәрежесін анықтайтын психодиагностика әдістемелерінің бірі
3. Дидактикадағы сауал-сұрақ және эксперимент әдістерімен алынған мәліметтерді өңдеуге, сондай-ақ зерттелетін құбылыстардың арасындағы сандық байланысты орнатуға қолданылады
-Математикалық әдістер
-Статистикалық әдістер
-Эмпирикалық әдістер
-Теориялық әдістер
4. Дидактикада жаппай материалды өңдеу барысында, яғни алынған көрсеткіштердің орташа шамаларын анықтауда қолданылады
-Статистикалық әдістер
-Математикалық әдістер
-Эмпирикалық әдістер
-Теориялық әдістер
5. дидактикалық құбылыстардың жеке аспектілерін бағалауға сандық көрсеткіштерді енгізу
-Шәкілдеу
-Тіркеу
-Рангілеу
-Тестілеу
6. Жиналған деректерді жүйелеуді талап етеді (әдетте төмендеу немесе кейбір көрсеткіштердің жоғарылауы) және сәйкесінше әр пәннің әр қатарындағы орнын анықтау
-Рангілеу
-Шәкілдеу
-Тіркеу
-Тестілеу
7. Қолданбалы зерттеулердің негізгі кезеңдердін белгілеңіз
-дайындық
- проблеманы практикалық шешу;
- алынған мәліметтерді сандық өңдеу;
- түсіндіру;
- тұжырымдар мен ұсыныстарды құрастыру
-рангілеу
-шәкілдеу
-эксперимент