Пәннің оқу-әдістемелік кешені «Физика және математика» ббб мәжілісінде қаралды
жүктеу/скачать 6,14 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сырттай (сырттан)
| Өзін-өзі бақылау (интроспекция) өз жағдайын, іс-әрекеттерін, оқиғаларды эксперимент объектісінің өзі белгілеуін болжайды (мысалы, оқушыларға жұмыс аптасын фотосуреттеу тапсырмасы беріледі – әр күн ішінде олар өздерінің немен шұғылданатындарының барлығын уақытында жазып отырулары қажет.).
Сырттай (сырттан) бақылауды эксперименттік педагогикалық процеске тікелей қатыспайтын адам, ал қосылған (ішкі) бақылауды оның белсенді қатысушылары (экспериментатор мұғалімнің өзі) жүзеге асырады. Педагогикалық процестің табиғи барысын немесе қалыптастырушы экспериментті жүзеге асыру кезінде бақылау әдетте ешбір араласусыз жүргізіледі. Кейде жасырын немесе сирек пайда болатын құбылыстарды бақылау үшін, экспериментатор оларды арнайы тудыратын жағдайларды ұйымдастырады (педагогикалық жағдайларды жасау әдісі). Соңғы уақытта эксперименттік зерттеулерде мониторинг, яғни педагогикалық процесті үнемі бақылау, оның қалаған нәтижеге немесе бастапқы болжамдарға сәйкестігін анықтау мақсатында белсенді түрде қолданылады. Бақылау түрлеріне ашық және жасырын бақылаулар жатады. Біріншісі, ашық бақылау, сыналушыларға өздерінің ғылыми бақылауда екендігі белгілі, ал зерттеушінің қызметі визуалды түрде қабылданады дегенді білдіреді. Жасырын (конспиративті) бақылау сыналушылардың іс-әрекеттерін жасырын түрде бақылау фактісін болжайды. Бірінші және екінші бақылау арасындағы айырмашылық педагогикалық процестер мен мінез-құлық барысы туралы мәліметтерді салыстырудан тұрады. Фактілерді тіркеу жазбалардың (хаттамалау, күнделіктер және т.б.) және әртүрлі тіркеуші техникалық құралдардың (фотосуреттер, кино- және бейнетүсірілімдер, дыбыс жазбалары және т.б. аспаптар) көмегімен жүргізілуі мүмкін. Егер фактілерді тіркеу іс-шара барысында жасалса, онда бұл ағымдағы бақылау, ал егер іс-шарадан кейін (жад бойынша, ОТҚ көмегімен құжаттар мен жазбаларды шифрлеу) жасалса, бұл кейінге қалдырылған немесе ретроспективті бақылау деп аталады. Эксперименттік іс-шараларды тіркеуден басқа, педагог оқушылардың педагогикалық әсерлерге қатынасы, эмоциялық реакциялары, пікірлер, бағалау, пайымдауларды қоса алғанда, іс-шараның барлық ерекшеліктерін көрсетуі тиіс. Шаралардың эксперименттік жүйесін іске асырудағы қиындықтар мен кемшіліктерді объективті түрде жазып алу өте маңызды, бұл эксперимент барысында гипотезаны түзетуге, шарттарды өзгертуге, қорытындылар мен ұсыныстарды байытуға мүмкіндік береді. Бақылауға қойылатын негізгі талаптар: • мақсаттылық, • жоспарлылық, • жүйелілік, • объективтілік, • нәтижелерді бекіту міндеттілігі. жүктеу/скачать 6,14 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|