ПОӘК 042-18. 39 06/01-2013 10. 09. 2013 ж. №1 басылым

 

ПОӘК 042-18.39.1.06/01-2013 

10.09.2013 ж.  № 1 басылым  

410 беттің 141 

 

 

141 

89 

\Таблица\Вставить\Строку  ниже  командасын  орындаған  кезде  кестеге 

жолды қосуға болады.  

4.

 

Кестедегі мәтіндерді пішімдейік.  

\Формат\Направление  текста  командасын  орындап,  оынң  ішінде 

мәтіннің  вертикалды  түрде  орналасуын  таңдасақ,  ерекшеленген  мәтін 

вертикалды  түрде орналасады.  Сонымен,  қатар,  бағандар мен  жолдардың енін 

де көрсетуге болады: 

ФИО 

Г

ру

п

п

а 

Д/р

 

Предметы 

М

ат

ем

ат

и

к

а 

Ин

фо

р

мат

и

к

а 

Эк

он

о

мик

а 

Ф

и

л

ос

офи

я 

Ли

н

гв

и

ст

и

к

а 

1 

2 

3 

4  5  6  7  8 

Алексеева 

А.А. 

10

0 

10.02.89  4  5  4  5  5 

5.

 

Енді  кестеден  бес  көшірме  жасайық.  Ол  үшін    символының  көмегімен 

бүкіл  кестені  ерекшелейміз.  Содан  кейін  \Правка\Копировать  командасын 

орындаймыз.  Меңзерді  кестеден  екі  жолға  төмен  орналастырып, 

\Правка\Вставить строки командасын орындаймыз.  

6.

 

Бірінші көшірмеде тақырыптың ұяшықтарын ерекшелеп,  \Формат\Шрифт 

командасын таңдаймыз. Қаріптің түсін таңдап, «ОК» батырмасын  басамыз. 

Нәтижесінде кестеміз төмендегідей болады:  

ФИО 

Г

ру

п

п

а 

Д/р

 

Предметы 

М

ат

ем

ат

и

к

а 

Ин

фо

рмат

и

к

а 

Эк

он

омик

а 

Ф

и

л

ос

офи

я 

Ли

н

гви

ст

и

к

а 

1 

2 

3 

4  5  6  7  8 

Алексеева 

А.А. 

10

0 

10.02.89  4  5  4  5  5 

7.

 

Екінші  кестеде  тақырыптың  ұяшықтарын  ерекшелеп,  \Формат\Границы  и 

заливка  командасын  шақырамыз,    «Заливка»  жапсырмасын  ашып,  қажетті 

түсті таңдап, «ОК» батырмасын басамыз. Нәтижесінде кестеміз төмендегідей 

болады: 

ФИО 

Г

р

у

п

п

а 

Д

/

р

 

Предметы 

 

ПОӘК 042-18.39.1.06/01-2013 

10.09.2013 ж.  № 1 басылым  

410 беттің 142 

 

 

142 

М

ат

ем

ат

и

к

а 

Ин

фо

рмат

и

к

а 

Эк

он

омик

а 

Ф

и

л

ос

офи

я 

Ли

н

гви

ст

и

к

а 

1 

2 

3 

4 

5 

6  7  8 

Алексеева 

А.А. 

10

0 

10.02.89  4 

5 

4  5  5 

8.

 

Бүкіл  кестені  ерекшелеп,  \Таблица\Автоформат  таблицы  командасын 

шақырамыз, Сурет 7-ге ұқсас сұхбат терезені аламыз:  

. 

Сурет 7. «Автоформат таблицы» сұхбат терезесі 

 «Стили  таблиц:»  өрісінде  қажетті  автоформатты  таңдайық.  «Образец» 

өрісінде  нәтижесін  көресіз.    «Объемная  таблица  2»  таңдап,  «Применить» 

батырмасын басамыз. Төмендегідей кестені аламыз: 

1.

 

ФИО 

2.

 

Г

ру

п

п

а 

3.

 

Д/р

 

4.

 

Предметы 

5.

 

М

ат

ем

ат

и

к

а 

6.

 

Ин

фо

рматик

а 

7.

 

Эк

он

о

мик

а 

8.

 

Ф

и

л

ос

офи

я 

9.

 

Ли

н

гв

и

ст

и

к

а 

10.

 

1 

11.

 

2  12.

 

3 

13.

 

4 14.

 

5 15.

 

6 16.

 

7 17.

 

8 

18.

 

Алексе

19.

 

1 20.

 

10

21.

 

4 22.

 

5 23.

 

4 24.

 

5 25.

 

5 

 

ПОӘК 042-18.39.1.06/01-2013 

10.09.2013 ж.  № 1 басылым  

410 беттің 143 

 

 

143 

ева 

А.А 

0

0 

.0

2.

89 

9.

 

Бесінші  кестені  мәтінге  түрлендірейік.  Ол  үшін  бүкіл  кестені  таңдап, 

\Таблица\Преобразовать  \Таблицу  в  текст  командасын  орындайық, 

төмендегідей сұхбат терезені аламыз:  

 

Сурет 8. «Преоброзазование в ...» сұхбат терезесі 

Осыдан  кейін  кестенің  сызықтарының  орнында  табуляция  белгісі 

орналасады. Яғни, кестеміз төмендегідей түрде болады:  

 

10.

 

Кестеге түрлендіруге қажетті мәтінді терейік. 

Мәтінді теру үшін төмендегідей шарттарды ескеру қажет: 



 

әрбір  жолдағы  табуляция  саны  бағандар  санына  қарағанда  бірге  тең 

немесе одан кіші болуы қажет; 



 

бос жол болмауы қажет; 



 

бағандарды туралау бос орын пернесінмен жүзеге асуы керек. 

 Мәтінді терудің нәтижесі төмендегідей болады:  

 

11.

 

Берілген  мәтіннің  көшірмесін  жасайық.  Ол  үшін  бүкіл  мәтінді  ерекшелеп, 

\Правка\Копировать  командасын  орындаймыз,  содан  кейін  тышқанның 

меңзерін  мәтіннен  бір  жол  төмен  орналастырып,  \Правка\Вставить 

командасын орындаймыз.  

 

ПОӘК 042-18.39.1.06/01-2013 

10.09.2013 ж.  № 1 басылым  

410 беттің 144 

 

 

144 

12.

 

Алынған  көшірмені  кестеге  түрлендірейік.  Ол  үшін  мәтінді  ерекшелеп, 

\Таблица\Преобразовать\Текст  в  таблицу…    командасын  орындаймыз. 

Төмендегідей терезені аламыз: 

 

Сурет 9. «Преобразовать в таблицу» сұхбат терезесі 

«Разделитель» өрісінде «знак табуляции» - ды таңдаймыз: 

 «Число столбцов» – 4 деп жазып, «ОК» батырмасын басамыз. Төмендегідей 

кестені аламыз: 

1.  Иванов И.И. 

2000 

10.05.1968 

2.  Петров А.В. 

3000 

02.09.1978 

3.  Сидоров 

А.П. 

2500 

23.02.1971 

4.  Васин П.Р. 

4200 

22.01.1967 

5.  Семенов 

А.Н. 

3400 

15.10.1966 

6.  Алешин 

П.Д. 

3400 

12.04.1965 

7.  Савельев 

А.К. 

2000 

23.05.1969 

8.  Федин С.С. 

2500 

26.07.1968 

 

 

Ұсынылатын әдебиеттер:  

1

 

Информатика: Базовый курс Учебник/ под ред. Н.В. Макаровой. – 

СПб, Питер, 2001 г. 

2

 

Информатика: Практикум по технологии работы на компьютере. 3-е 

изд./ под ред.  Н.В. Макаровой. – М.: Финансы и статистика, 2002 

3

 

Балапанов Е.К., Бөрібаев Б.Б., Дәулеткулов А. 30 сабақ 

информатикадан. Алматы: Жағамбек, 1999  

4

 

Информатика. для вузов. Под ред. Симоновича С.В. СПб, Питер, 2000 

г. 

 

ПОӘК 042-18.39.1.06/01-2013 

10.09.2013 ж.  № 1 басылым  

410 беттің 145 

 

 

145 

5

 

Основы работы с компьютером. руководство пользователя. 

корпорация Microsoft, 2004 

6

 

Основы работы с Microsoft Office и Internet. руководство 

пользователя. корпорация Microsoft, 2004 

7

 

Практикум по курсу «Информатика» В. Т. Безручко. М. 2002, 

«Финансы и статистика» 

8

 

Лабораторный практикум по информатике. Под ред. Острейковского 

В. А., М., ВШ, 2003  

 

Бекіту сұрақтары: 

1

 

Кесте қандай элементтерден тұрады? Мәтін ішіне кестені қалай 

енгізуге 

бодады? 

2

 

Кестенің бағанасы, қатары қалай белгіленеді? 

3

 

Жазылған мәтінді кесте ішіне қалай енгізуге болады? 

4

 

Кесте ішіндегі мәтінді басқа орынға қалай көшіреді? 

5

 

Кестені автоматты түрде қалай форматтауға болады? 

 

 

 

ПОӘК 042-18.39.1.06/01-2013 

10.09.2013 ж.  № 1 басылым  

410 беттің 146 

 

 

146 

Зертханалық жұмыс №12.9 

 

Тақырыбы: MS EQUATION 3.0. объектісін пайдаланып математикалық 

өрнектерді енгізу  

 

Мақсаты: Құжатқа математикалық өрнектерді енгізуді үйрену 

 

Қолданылатын материалдар мен құрал- жабдықтар: 

Компьютер, Word мәтіндік редакторы 

 

Теориялық түсініктеме: 

Формулалар редактторы 

Word программасындағы   формулалар редактторының (редактор  формул 

-  Equation  editor)  көмегiмен  құжат  мәтiнiне  математикалық  формулалар  мен 

символдар  орналастыруға  болады.  Математикалық  символдар  мен  шаблондар 

көптеген  кең  спектрлi    мүмкiндiктердi  қамтиды.  Формулалар  редакторының 

көмегiмен  жазылатын  объектiлерге    интегралдар,  матрицалар,  бөлшектер, 

түбiрлер,  көпмүшелiктер  т.б.  жатады  және  де  олардың  экран  бетiндегi  сырт 

бейнелерi  принтеден  басып  шығарылатын  көшiрмесiмен  бiрдей  болады. 

Формулаларды  форматтау  барысында  пайдаланылатын  әрiптер  мен  олардың 

сызылымы принтер қабылдайтын әрiптерге байланысты өзгертiлуi мүмкiн.  

 Формулалар редакторын iске қосу  

 Word  ортасынан  формулалар  редакторын  iске  қосу  үшiн,  енгiзу  курсорын 

құжаттың   формула  кiрiстiрiлетiн    жерiне орналастырып,  Кiрстiру  →  Объект 

→  Microsoft  Equation  (Вставка  →  Объект  →  Microsoft  Equation)    менюi 

операцияларын  орындауы  керек.  Сонда  теңдеулер    редакторының  терезесi 

пайда болады. Сол терезеге керектi формуланы енгiзу қажет.  

Формулалар  редакторы  жүктелгеннен  кейiн  оның  қолданбалы  терезесi 

ашылады. Ол терезе өзiнiң құрылымы жағынан Word терезесiне ұқсас (1-сурет)  

 

Сурет-1. Формула редакторының терезесi  

 

Математикалық символдар жолы 

Математикалық  символдар  пиктограммалары  бар  теңдеулер  редакторы 

терезесiндегi жоғарғы жол негiзiнен символдар формуласына енгiзуге арналған 

 

ПОӘК 042-18.39.1.06/01-2013 

10.09.2013 ж.  № 1 басылым  

410 беттің 147 

 

 

147 

меню  болып  табылады  :мысалы,  шексiздiк  белгiсi,  вектор  символы,  т.с.с. 

таңбалар жиыны. Олардың iшiнен қажеттi символдарды таңдауға және оларды 

формула  ретiнде  енгiзуге  болады.  Математикалық  символдар  функционалдық 

ұқсастығы  (үйлестiгi)  бойынша  жеке  топтарға  бiрiктiрiлiп  орналастырылған. 

Символды  кiрiстiру      үшiн  керектi  символ  тұрған  өрiс  элеметiн  тышқан 

курсорымен  белгiлеп  көрсеткен  жөн.  Соның  нәтижесiнде  осы  өрiске  кiретiн 

символдардың  толық  тiзiмi  ашылады.  Тышқан  курсорымен  тiзiмдегi  қажеттi 

символды  таңдап  алып,  оны  бiр  рет  шертсек,  символ  мәтiндегi  формулалар 

жолын енгiзедi.  

Шаблондар  жолы  математикалық  символдар  пиктограммасынан  төменде 

орналасқан.  Оның  көмегiмен  мәтiндi  математикалық  қатынастар,  амалдар  мен 

интеграл, матрица, жақша iшiндегi өрнектер сияқты күрделi объектiлердi және 

т.б.  енгiзуге  болады.  Шаблондарды  мәтiнге  кiрiстiру  алдынғы  математикалық 

символдарды кiрiстiру тәсiлiмен  орындалады.Бiр шаблонды екiншiсiнiң iшiне 

қоюға болады.  

 

Тапсырма 

Үлгідегі математикалық формуланы енгіз. 

Теңдеулер жүйесін шеш.  



































3

4

6

3

2

2

3

7

5

4

2

1

3

х

х

х

х

х

х

х





 

 

Тапсырманы орындауға әдістемелік нұсқаулар: 

Бірінші  тақырыбын  теріп  жазып,  одан соң  формула  жазуға  көшеміз.  Ол  үшін, 

формула  редакторын  іске  қосамыз,  курсорды  формула  орналасатын  орынға 

орналастырып,  Вставка-Объект  командасын  орындап,  ашылған  сұқбат 

терезенің    Создание  астарлы  бетінен  Microsoft  Eguation  3.0    объектісін 

таңдаймыз  немесе  жоғары  тақтада 

  формула  редакторы  батырмасын  басу 

арқылы  Формула  сұқбат  терезесін  ашамыз.  Осындағы  қажетті  элементтерді 

таңдау арқылы формуланы енгіземіз. 

 

 

-

 

  батырмаларын  іске  қосамыз,  бірнеше жақша  түрлері  ашылады, оның 

ішінен фигуралы жақшаны таңдаймыз; 

-

 

  бөлшек  енгізу  батырмасын  басып,    сәйкес  бөлшек  түрін  таңдап, 

бөлшектің мәнін енгіземіз; 

-

 

  көбейту  белгісін  таңдаймыз;  одан  соң  бөлшекті  жазамыз,  бірінші 

өрнекті  жазып  болған  соң,  фигуралы  жақшаның  ішіндегі  келесі  жолдағы 

 

ПОӘК 042-18.39.1.06/01-2013 

10.09.2013 ж.  № 1 басылым  

410 беттің 148 

 

 

148 

өрнекті  жазу  үшін    пернесін  басамыз,  фигуралы  жақшамыз 

созылады;   

-

 

Келесі өрнекті теріп жазамыз; 

-

 

Құжатқа  қайту  үшін  Microsoft  Eguation  3.0    терезесінің  сыртында 

тышқанның сол жақ батырмасын бір шертеміз; 

 

Ұсынылатын әдебиеттер:  

1

 

Информатика: Базовый курс Учебник/ под ред. Н.В. Макаровой. – 

СПб, Питер, 2001 г. 

2

 

Информатика: Практикум по технологии работы на компьютере. 3-е 

изд./ под ред.  Н.В. Макаровой. – М.: Финансы и статистика, 2002 

3

 

Балапанов Е.К., Бөрібаев Б.Б., Дәулеткулов А. 30 сабақ 

информатикадан. Алматы: Жағамбек, 1999  

4

 

Информатика. для вузов. Под ред. Симоновича С.В. СПб, Питер, 2000 

г. 

5

 

Основы работы с компьютером. руководство пользователя. 

корпорация Microsoft, 2004 

6

 

Основы работы с Microsoft Office и Internet. руководство пользователя. 

корпорация Microsoft, 2004 

7

 

Практикум по курсу «Информатика» В. Т. Безручко. М. 2002, 

«Финансы и статистика» 

8

 

Лабораторный практикум по информатике. Под ред. Острейковского 

В. А., М., ВШ, 2003  

 

Бекіту сұрақтары: 

1

 

Microsoft Eguation 3.0  объектісі не үшін қажет? 

2

 

Microsoft Eguation 3.0  объектісін іске қалай қосылады? 

3

 

Құжаттағы формуланы қалай енгіземіз? 

4

 

Енгізілген формуланы өзгертуге бола ма? 

5

 

Microsoft Eguation 3.0  объектісінің терезе компоненттерін атаңыз 

 

 

ПОӘК 042-18.39.1.06/01-2013 

10.09.2013 ж.  № 1 басылым  

410 беттің 149 

 

 

149 

Зертханалық жұмыс №12.10 

 

Тақырыбы: Фигуралы текстермен жұмыс. Әртүрлі шрифтары және 

иллюстрацияларды пайдаланып мерекелік шақыруларды әсемдеп 

жасау. MS Word құжатын баспаға жіберу  

 

Мақсаты: Мерекелік шақыруларды жасауды үйрену 

 

Қолданылатын материалдар мен құрал- жабдықтар: 

Компьютер, Word мәтіндік редакторы 

 

Теориялық түсініктеме: 

1. Қарапайым графикалық элементтерді салу 

Қарапайым  графикалық  элементтерді  (түзу  сызық,  қисық  сызық, 

дөңгелектер,  іші  боялған,  боялмаған  көпбұрыштар,  т.б.  геометриялық 

фигуралар)  Word  құрамындағы  графикалық  редактордың  көмегімен  салуға 

болады. Сурет салатын элементтермен тек редактордың парақ беттерін белгілеу 

режимінде  ғана  жұмыс  істеуге  болады.  Word  программасы  сурет  салу  тәртібін 

енгізісімен  осы  режимге  автоматты  түрде  ауысады.  Әртүрлі  геометриялық 

фигураларды сызу үшін қосымша Сурет құралдар тақтасы пайдаланылады. Бұл 

құралдар  тақтасында  сурет  салуға  және  графикалық  объектілердің  барлық  түрін 

басқаруға,  форматтауға  арналған  құралдар  орналасқан.  Осы  құралдар  тақтасын 

эқранға  шығару  үшіп  Түр  =>Cyрет  командасын  орындаймыз  немесе 

стандартты құралдар тақтасындағы

сурет батырмасын шертеміз. 

 

Сурет 1. Сурет құралдар тақтасы 

Кәдімгі  түзу  сызықты  сызу  үшін  Сурет  саймандар  тақтасындағы 

 

Сызық  батырмасын  шерту  керек.  Егер  сызықтың  түрін  тандау  қажет  болса,  

Автофигуралар  батырмасын  шертіп,  қажетті  сызық  түрін  көрсеткеннен  кейін 

курсорды  жұмыс  алабында  жылжыта  отырып,  таңдаған  сызықты  саламыз. 

Сызықтың иілу бұрышы 15 градусқа қысқару үшін курсорды жылжыту кезінде 

SHIFT  пернесін,  ал  сызық  бастапқы  нүктеден  екі  жаққа  бірдсй  сызылу  үшін 

CTRL пернесін басулы күйде ұстау қажет. 

Дөңгелектер  мен  эллипстерді  салу.  Ол  үшін  эллипс  бейнесі  тұрған 

батырманы  шертіп,  сосын  курсорды  бастапқы  нүктеге  орналастырып, 

тышқанның  сол  жақ  батырмасын  басулы  күйде  ұстап  тұрып,  эллипсті  қажетті 

мөлшерге дейін үлкейту керек. Осы әрекетті орындау кезінде эллипс центрі де 

жылжытылып  отырады,  оны  бір  нүктеге  бекітіп  алу  үшін  салу  кезінде  CTRL 

пернесін  басып  ұстап  тұрса  болғаны.  Шеңбер  салу  үшін,  өлшемі  кезінде  SHIFT 

пернесін  жібермей  ұстап  тұру  керек,  оның  да  центірін  жылжытпай  бекіту 

 

жүктеу/скачать 5,95 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: