П/п Наименование дисциплины
жүктеу/скачать 1,61 Mb.
|
бірінші жартысы
- Бұл бет үшін навигация:
- Количество кредитов Оценка
- Средний балл успеваемости GPA - 1.92
- Сдал государственные экзамены Дата и номер протокола ГАК
Общее количество кредитов 84 Количество освоенных кредитов 74
Атыңнан айналайын, Керейім-ай, Тар жерде тары төксең, терейін-ай! Тағдырға тоқсан тоғыз алғыс айтам, Керейдей берген құтты мерейін-ай! Төгілсе əнім көмейден, Мерейлен, жаным, мерейлен. Əнші, ақынды сыйлауда, Ел аспайды Керейден. Əр жерде тиіп еді пайдаң, Керей, Ортаңда салып едім сайран, Керей. Астыма ат мінгізіп, шапан жапқан, Тақуа мырза мейір, қайран, Керей. Керейдің өңшең кербез жігіттері, Бірі сал, бірі балуан, бірі сері. Табылар талай тарлан ақтаңгерлер, Қысылсаң пана болар жігіт ері. 171 Үкілі Ыбырай Сандыбайұлы ШАЛҚЫМА Өлеңмен екі өкпеңді қалқытайын, Қорғасындай денеңді балқытайын. Біржаннан алып қалған əнім еді, Азырақ “Шалқымамды” шалқытайын. Салайын “Шалқымамды” ырғақтатып, Үкілі домбырамды бұлғақтатып. Шығарған əнім еді Көкшетауда, Оңаша Торшолақпен келе жатып. Өлеңмен болдым таныс ой мен қырға, Құлақ салып, халайық, əнімді тыңда. Біреуге айдай алмас малды беріп, Мол қылған əн-өлеңмен мені жырға. Өлеңмен талай жерді тегістедім, Қадір білмес адаммен келіспедім. Атығай, Қарауыл мен Керей, Уақ, Сен алма, мен бір тауық, жеміс тердім. 172 Үкілі Ыбырай Сандыбайұлы ЖИЫРМА БЕС Қызды ауылдың сыртынан, Қылаң еткен жиырма бес. Қызды көрсем қиқайып, Құлай кеткен жиырма бес. Суға келген жеңгейге, Ұнай қалған жиырма бес. Жеңге, халің қалай? — деп, Сұрай қалған жиырма бес. Қыз-бозбала жиналып, Қызып кеткен жиырма бес. Алдында мың қамалды Бұзып кеткен жиырма бес. Іздесең де табылмас, Өтті-ау, кетті-ау жиырма бес. Күлдір-күлдір кісінетін, Күреңді мінген жиырма бес. Күрек тісін ақситып, Сұлуды құшқан жиырма бес. Тастан қашқан түлкідей, Сылаң қаққан жиырма бес. Жастық шақтың қызығын, Ұрандатқан жиырма бес. Төрде жатқан кемпірден Қарғыс алған жиырма бес. Бесіктегі баладан Алғыс алған жиырма бес. Іздесең де табылмас, Өтті-ау, кетті-ау, жиырма бес. 173 Үкілі Ыбырай Сандыбайұлы ТОЛҚЫН Əуелі бұл толқынды бастау қиын, Екінші көптің сөзін тастау қиын. Төрт сөзің түгелімен шықпаған соң, Барқырап топ ішінде қақсау қиын. Толқынды айту керек жайлап қана, Өзінің нақысымен сайлап қана. Дариядай шалқып жатқан болмаса да, Бұлақтай көзі шыққан сайрап қана. Толқынды айту керек жалындай боп, Екпіні емен жыққан дауылдай боп. Мамырда майда мақпал жауып өткен, Төгілтіп, нөсерлеткен жауындай боп. 174 Үкілі Ыбырай Сандыбайұлы АҚЛИМА ҚЫЗҒА АЙТҚАНЫ Көңілім жабырқайды жаман десе, Өмірім жарқырайды аман десе. Кісіге сенен өзге мойын бұрман, Таласса нұры көкке, маған десе. Сарқырап менің сөзім таусылмаған, Ақиық мұзбалақпын саңқылдаған. Күніне тыным таппай сілтесең де, Мұқалмас қылыштай мың жарқылдаған. 175 Үкілі Ыбырай Сандыбайұлы ШОЛПАН ҚАҚҚАН Бір жұлдыз бар аспанда Шолпан қаққан, Шарайнаның бетіне күміс жапқан. Бөгелді, көп ағалар, сөге көрме, Артың жүйрік аяғын томар қаққан. Сəулем, сені сағындым, еркем-ай, Сəулем ай, ай-яй, сəулем-ай. Орамалдың шетіне түйдім өрік, Жүзің сұлу болғанда қасың керік. Қасың керік кəмшаттың құндызындай, Екі-ай көзің Шолпанның жұлдызындай. Сəулем, сені сағындым, еркем-ай, Сəулем ай, ай-яй, сəулем-ай. 176 Үкілі Ыбырай Сандыбайұлы ЫБЫРАЙДЫҢ ҚАНТАЙ СҮЛЕЙМЕНГЕ АЙТҚАНЫ Мен Ыбырай, жасымнан əнге басқан, Талай жақсы-жайсаңмен жем сауласқан, Сенің əкең Малдагүл кешегі өткен, Қажы қолымен қамбаның аузын ашқан. Жасың кіші болсаң да, ағам сенсің, Қарағаштай алдымда панам сенсің. Соңында мен қоңыр тай, телі емген, Ішетін пісіп-пісіп сабам сенсің. Сен шолпан көтерілген жарық таңнан, Кем емес, бір басыңа бағың ханнан. Құдайым қу жағымды аман қойса, Бағыңды көтерермін одан əрман. Сені көрсем, үндемей отыра алман, Шыға келер сол кезде топыр алдан. Əлі де қызарғанға көзім түссе, Мəстектей желпінемін оқыранған. Бір төмен, бір жоғары өрлейін де, Көкке өрлеп домбырамды сермейін де, Қарағым, Сүлейменжан, сен болмасаң, Басқаға мен осындай терлеймін бе? 177 Үкілі Ыбырай Сандыбайұлы АҚАН СЕРІГЕ Көз қайда, айнадай боп жайнайтұғын, Тіл қайда, бұлбұлдай боп сайрайтұғын? Əн қайда, қанша естісең тоймайтұғын, Ақыл қайда жер түбін болжайтұғын? Айтысқанды аз сөзбен байлайтұғын, Асыл қайда бұрқырап қайнайтұғын? Өзің ақын, өзің би, Ақан аға, Күн туды-ау, саған жоқтау арнайтұғын. Құлады тауым алдымда, Есімнен танып қалдым ба? Тойымсыз туған қара жер, Ақанды да алдың ба?! Жайлы болсын тұрағың, Пейіште жансын шырағың. Шұрқырап шығып қарсы алсын, Құлагердей пырағың. Салтыңа мəңгі ерейін, Жабыққан жанды жебейін. Ақан-аға, бақыл бол, Одан артық не дейін? * * * Қиналдық қиын іске кіруге де, Ойландық əр харіпті білуге де. Көңілдің жас күндегі зауқы сөніп, Шабандап барамыз ғой жүруге де. Досыңды мəңгі даяр телуге де, Себепсіз қиын болды керуге де. Бетімен шауып барын түсетұғын, Үй де азайып қалды ғой кіруге де. жүктеу/скачать 1,61 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||