Презентация№11 Өнер философиясы Құрастырған: философия ғылымдардың докторы, профессор Мирзабекова А. Ш. Қарағанды


Өнер, бір жағынан, кәсіпшіліктен айырылатын адам әрекетінің ерекше түрі ретінде түсіндіріледі, екінші жағынан, ғылым ретінде танылады



бет11/14
Дата10.04.2023
өлшемі48,36 Kb.
#81277
түріПрезентация
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
Өнер, бір жағынан, кәсіпшіліктен айырылатын адам әрекетінің ерекше түрі ретінде түсіндіріледі, екінші жағынан, ғылым ретінде танылады

Дүниені эстетикалық тұрғыдан көру



Дүниені эстетикалық тұрғыдан көру – бұл дүниенің әдемілік және ұсқынсыздық, асқақтық және төмендік, трагикалық және комикалык жақтарын көру. Бұл тек қана адамға тән қабілет. Философиялық антропологияның өкілі Г. Плесснер «күлү мен жылау - адамды жануардан айыратын эксцентрикалық реакциялар» деген.
И. Канттың пікірінше, дүниені эстетикалық тұрғыдан көрудің ерекшелігі - «мақсатсыз мақсатқа сәйкестік», яғни «адам әдемілікті әдейі қуып жүріп іздемейді, бірақ оны кез-келген жағдайда бірден байқайды» деген. Бұл эстетикалық объекттердің адамға таза ляззат әкеліп беруге, адамның қиялына, рухани әрекетіне дем беруге қабілеті.

Өнер туралы негізгі эстетикалық теориялар


  • әдемілікті жеткізу теориясы

  • басқа адамға сезімдерді жұқтыру теориясы (Л.Н. Толстой)

  • суреткердің «Мен» дегенін жеткізу теориясы

  • гедонистік теория

  • дүниені кейіп, бітім түрінде бейнелеу теориясы—заттар мен құбылыстардың мәнін ұғындыру теориясы

Неміс классикалық эстетика (И. Кант, Ф. Шеллинг, Г. Гегель, )



Неміс классикалық эстетиканың жетістіктері:
- өнердің қасиетті құндылығын және қоғам тарихында оның рухани рөлін дәлелдеп берді («өнер – адам әрекетінің жоғарғы принципі»).
әдемілік пен өнердің мәнін сипаттайтын түйінді ұғымдарды ұсынды — «мақсатсыз мақсатқа сәйкестік» (Кант), «құбылыстағы мән» (Шиллер), «шектеуліде шексіздіктің бейнесі» (Шеллинг), «абсолюттік идея оның сыртқы өзге болмысында» (Гегель)
Гегель эстетика пәнінің анықтамасын берді: эстетиканың пәні «әдеміліктің кең патшалығы, дәлірек айтқанда, өнер саласы, немесе, одан да дәлірек, - көркем шығармашылық».


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет