Пунктуациясы

46 
ІІ БӨЛІМ 
ПУНКТУАЦИЯ 
 
Тыныс белгілері туралы жалпы түсінік 
Тыныс белгілері – адамның ойын дәл, нақты, түсінікті, тиянақты етіп 
жеткізетін, жазу тіліне қызмет ететін шартты белгі. Тыныс белгілері туралы 
ілім пунктуация деп аталады. Ол латын тілінің «punctum» – «нүкте» деген 
сөзінен алынған.
Қазақ тілінде төмендегідей тыныс белгілерінің түрлері қолданылады. 
ТЫНЫС БЕЛГІЛЕРІ 
Нүкте 
Сұрау 
белгісі 
Леп 
белгісі 
Көп 
нүкте 
Үтір
Нүктелі 
үтір 
Жақша 
Қос 
нүкте
Тырнақ
ша 
Сызықша
Тыныс белгілері қойылатын орындарына қарай екіге бөлінеді:
1) Сөйлем соңына қойылатын тыныс белгілері: нүкте, сұрау белгісі, леп 
белгісі, көп нүкте. 
2) Сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілері: үтір, нүктелі үтір, жақша, қос 
нүкте, тырнақша, сызықша. 
СӨЙЛЕМ СОҢЫНА ҚОЙЫЛАТЫН 
ТЫНЫС БЕЛГІЛЕРІ 
Нүкте 
Сұрау белгісі 
Леп белгісі 
Көп нүкте 
Кешкі 
ауа 
буалдырланып, 
ала-бөле теңіз 
жақ 
түксиіп 
тұрды. (Ә.Н.) 
Сондай бір әлсіз үміт 
ана 
көңілін 
алдарқатып, өң мен 
түстің арасындай есірік 
халде жүр ме? (Ә.Н.) 
Былайғы кезде де 
ажал 
шеңгелі 
адам жағасын бір 
сәт босатпапты-
ау! (Ә.Н.) 
Кезегі келгенде күн басына да 
бір зауал төніп, қара кебінге 
оранып, бар әлем тіл тартпай, 
түн құшағына кіріп бара 
жатады ... (Ә.Н.) 

жүктеу/скачать 1,06 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: