Р кі мифологиясы


Айыы­сиригэр­айыллыбыт­айыыта­суох­аттаммат­/



Pdf көрінісі
бет147/202
Дата07.02.2023
өлшемі28,58 Mb.
#65748
1   ...   143   144   145   146   147   148   149   150   ...   202
Байланысты:
түркі мифологиясы

Айыы­сиригэр­айыллыбыт­айыыта­суох­аттаммат­/Алла 
әлемінде жаралғанды, күнәсіз қалдырмайды
Айыы сирэ аһа
ҕас, күн сирэ көдөй // Құдай әлемі ашық, 
күнбағыс әлеміне тұруға болады. Мағынасы: Әлем үлкен, барлық 
жерінде тұруға болады.
Аллам буолбут айаым, күн буолбут күөмэйим // Бұл менің 
ауызым, Алданның аузына ұқсап кеткен, бұл көмей менің, 
күнге ұқсап кеткен. Мағынасы: барлық нәрсені тағам ретінде 
қолданатынын айтады.
Киристиэс­ баанньыгын убаппатаҕым / Мен Христостың 
моншасын жақпадым. Мағынасы: Өзін кінәлі деп есептемейтін 
адам.
Киһи өһөөбүтэ томторго, таҥара өһөөбүтэ ахпаҕа / Адами 
жек көрушілік жоғарылайды, Ал Алланың төмендейді.
Кучум­ (Кучу,­ Кучан)­ булуута,­ Омоллоон­ олоҕо,­ Дьэр-
гэстэй­ ыһыаҕа // Кучумның олжасы, Омоллонның өмірі
Жергесттің салтанамы. Мағынасы: Күтпеген олжада немесе 
бақытты қызықты өмір тұралы айтылған. Бұл шыныменен өмірде 
болған адамдар. Кучумның тарихтағы татар ханы болуы мүмкін.
Кэрэх­аһын­курдук­туттулар! // Кярях сияқты босқа ысырап 
ете бастады. Кярях – жаман рухтардың сиыр түріндегі құрбаны. 
Жиналғанд оны толығымен жеп тастайды.


~ 321 ~
Кэрэххэ­дылы­арбаама­//­Мені­Кярях­сияқты­мақтама.
Мағынасы: Құрбандықты мақтаған кезде айтылады.
Кэтэ балык курдук кэтэ турар // Кете балығы сияқты барлығы 
баса көктеп келді. Мағынасы: Тым қырсық адамдарға айтылады
Күөсчүт­ айаҕын­ Барылаах­ хаайбат // Аспазға пісіп 
жатқанды жеуге тіпті Барылаах тиым сала алмайды. Барылаах 
(орман рухы, аңшылықтың құдайы). Мағынасы: Якуттар тамақты 
жемес бұрын бір бөлшегін отқа тастайтын. Барыллах жейді деп 
түсінетін. Тек қана аспаз ғана одан бұнын жей алатын, яғни оның 
пісіп- піспегенін білу үшін.
Оҕо Түрбүөн курдук олоотоомо // Оҕо Түрбүөн сияқты 
мұрныңды көкке көтерме. Түрбүөн- қарақшы болған.
Омоллоон ыты сүлбүтүгэр дылы // Омоллон иттің терісін 
жыртқан сияқты. Омоллон – аңыз қаһарманы.
Мағынасы: Біреуі бір жаман іспенен шұғылданғанда айты-
лады.
Сатаабат аата сата баһын таппыкка дылы // Жұмысты істей 
алмайтынына қарамастан басын «сата» секілді шайқау. «Сата» 
қатты дауыл шақыра алатын сиқырлы тас.
Чыҥыс хаан ыйааҕа, одун хаан оҥоһуута // Шыңғыс ханның 
бұйрығы, Одын ханның анықтауы
Мағынасы: Сол үшін де еш нәрсе істей алмайсың. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   143   144   145   146   147   148   149   150   ...   202




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет