Р. Т. Айтбай, Ә.Қ. Қасымова, А. О. Ешмұқамбетов
жүктеу/скачать 4,4 Mb. Pdf көрінісі
|
| Бруно Джордано (1548–1600). Римде ескерт кiштер көп. Со лар дың
арасында түн де жарық тү сi рiл мейтiн, туристердi де онша маңайлата қой - майтын бiреуi бар. Ол жан-жағын ескi үйлер қоршаған тар ауланың ор- тасында, 1600 жылы лаулап от жанған жерде тұр. Осы отқа Джордано Бруно мен оның тамаша кiтаптары өртелген екен. Джордано жас ке зiн- де монастырь мектебiнде оқыды. Ол уа қыт та бүкiл әлемнiң орталығы – Жер, ал Күн мен барлық ғаламшарлар Жер дiң төңiрегiнде айналады деп түсiн дi рiлетiн. Шiркеу дiн дарлары мұнымен келiс пегендердiң бәрiн қуғынға ұшыратты, ал қарсы тұрғандардың көзiн жойды. Бруно көп жылдар бойы Италия, Франция, Анг- лия, Германияны шарлады. Қайда барса да ол нағыз оқымыстылар үйреткен, өзi шiркеу дiндар ларына қарсы болған жайттарды бiлгiсi келдi. Кейiн нен Бруноның өзi де кiтаптар жазып, сту денттердi оқы та бастады. Ол Польшаның ұлы оқымыстысы Коперниктiң Жер Күндi айналады деген көзқарасын құптады. Бруноның батыл ойлары одан әрi өрiстей түстi. Ол тiр шi лiктiң Жерде ғана еместiгiн, әлемнiң шексiздiгiн, оның көптеген дүние ден тұратындығын түсiнiп қана қоймай, бас қаларға да үйреттi. Бру- но поптар мен шiркеу дiндарларын келемеж еттi, адамдарды Жер мен аспан сырын ұғы нуға шақырды. Ол жалынды өлең де рiнде де, ғылыми Дж. Бруно Шіркеу неге ортағасыр- лық ғұламаларды қудалап отырды? Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 142 кiтап тарында да осылар жайлы жазды. Оқы ған лекцияларында да те бi- ре не сөй ледi. Оның атақ-даңқы Еуропаның көптеген универ си тет терiне тарады. Бiрақ шiркеу дiндарлары ержүрек ғалыммен келi сiмге келе ал- мады. Бiр жансыз Бруноның досы бол ғансып жүрiп, оны шiркеу жазалаушыларының торына түсiрдi. Бруно сегiз жылдай түрмеде жатты. Оны бiресе азаптап қор қытты, бiресе өз пiкiрiнен қайтуға көн дiрмек болды. Бiрақ оны қор қыту, көндiру, жасыту тiптi мүмкiн емес едi. Ақыры Бруноны «қан төгiл мей тiн» өлiм жазасына кестi. Бұл – тiрiдей отқа өртеу болатын. Ақпан айының таңертеңгiлiк мезгiлi едi. Рим қо ңырауының күңiренген үнi жер жарды. Садақшылар көшесiнен гүлдер алаңына қарай шеру тартып, ән деткен монахтар келе жатты. Бұл олардың қаза бол ған адамдарға оқыған дұғасы едi. Монахтар бүлiкшi-оқымысты ғалым Джор- дано Бруноны жазалауға әкелдi. Бруноның ерлiгi әлi күнге ұмытылған жоқ және ешқашан ұмытылмақ емес. жүктеу/скачать 4,4 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|