Құрамы, мөлшері. Қанның қызметтері



бет16/19
Дата09.11.2022
өлшемі1,25 Mb.
#48906
түріҚұрамы
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19
Байланысты:
akma. физио 2 рк

Тыныс жолдарының физиологияcы, маңызы.

Тыныс алу жүйесі- газ алмасу қызметін атқарады., организмге оттегі жеткізілуін және одан көмірқышқыл газының шығарылуын қамтамасыз етеді.Тыныс жолына қатысатындар мұрын қуысы, мұрын- жұтқыншақ, көмей, кеңірдек, бронхтар, бронхиолдар және өкпелер.
Тыныс алу физиологиясы дене тіндерін оттегімен және көмірқышқыл газымен қамтамасыз ететін процестерді зерттейді. Тынысалу механизмі болмаса адам өмір сұре алмайды. Ең маңызды қызметі осы болып табылады. Ауадан организм үздіксіз оттегіні алып керісінше көмірқышқыл газын шығарып отыруы тиіс. Оттегінің қатысуымен организмде тотығу процесі жүреді. Толық емес

  1. Өкпенің тіршілік сиымдылығы (ӨТС), оны құрайтын көлемдер. ӨТС анықтау (спирометрия).

Өкпенің тіршілік сыйымдылығы → тыныстық сыйымдылық (500 мл) + тыныс алудың қосымша сыйымдылығы (1500 мл) + тыныс шығарудың қосымша сыйымдылығы (1500 мл). ӨТС=500 мл+1500 мл+1500 мл=3500 мл
ӨТС – 3,5 –5 л (ӨТС жынысқа, жасқа, бойға байланысты)
Өкпенің тіршілік сыйымдылығы (ӨТС) 3 құрамды бөліктен тұрады. Адам тыныштық қалыпта әрбір демалғанда және әрбір дем шығарғанда шамамен 500 мл ауаны жұтады, әрі шығарады. Тыныс жолын толтырган ауаны – олы кеныстык ауасы деп аталады.сойтып сырттан келген ауанын350 мл гана окпеге бар газ алмасуга катысады.Бұл ауа мөлшері тыныстық сыйымдылық деп аталады. Өкпенің тіршілік сыйымдылығы деп адам терең дем алып, терең дем шығарғандағы ауаның ең көп мөлшерін айтады. Әйелдердің өкпесінің тіршілік сыйымдылығы орташа есеппен алғанда 3000–3500 мл, ер адамдарда 3500–4800 мл болады. Дене еңбегімен шыныққан адамдарда өкпенің тіршілік сыйымдылығы 6000–7500 мл дейін барады.
Қалыпты тыныс ауасы (ҚТА) – 0,4 – 0,5 л.
Қосымша дем алу ауасы – 1,5 – 2,5 л.
Қосымша дем шығару ауасы – 1,2–1,5–2 л.
Қалдық ауа – 1 л.
Дем алу сыйымдылығы – ҚТА + қосымша дем алу ауасы.
Функциялық қалдық ауа (ФҚА) = қосымша дем шығару ауасы + қалдық ауа
ӨЖС = ӨТС + ҚА = 4,5 – 6 л
ТМК = 6 – 8 л.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет