Қорытынды: Етті өңдеудің технологиялық процесі келесідей кезеңдерден тұрады: жібіту; жуу және кептіру, ұшаны мүшелеу; сүйегінен ажырату, тазалау және сіңірінен ажырату; жартылай фабрикаттарды даярлау
Жартыла фабрикаттар: ірі кесекті, порциялық, майда кесекті және котлет массасынан алынатын жартылай фабрикаттар болып ажыратылады
Технология продукции общественного питания: Т.2: Технология блюд, закусок, напитков, мучных кулинарных, кондитерских и булочных изделий/ Ратушный А.С. и др.– М.: Мир-КолосС, 2004.- 416 с.
Краткий курс лекций по технологии производства продуктов общественного питания (на русском и казахском языках): Курс лекции / С.Х. Масимова, Т.К.Кулажанов,М.Ж. Кизатова.- Алматы: АТУ, 2009.- 145с
1.ҚТК-на келіп түсетін құс етінің түрлері мен жағдайы. 2.Құс етін біріншілік өңдеу.
Құс етін тұздаудың түрлері.
Филе алудың технологиялық процесі. 5.Құс етінен жартылай шикізаттар.
6.Котлетті, кнельді масса және одан жартылай шикізаттар.
Құс етінің құрамыннда келесі заттар болады:
ақуыздар (толыққұнды, ауыстырылмайтын); Құс етінде біріктіруші жасушалар аз болғандықтан, ол оңай сіңіріледі;
май (оңай ериді), терісінің астында және ішкі мүшелерінде болады;
минералды заттар;
ароматты заттар;
экстрактивті заттар;
көмірсулар (жануар гликогені түрінде);
Құс еті түріне байланысты келесідей болады:
үй құс еті
жабайы құс еті Жынысы бойынша:
әтештер
тауықтар
Жасы бойынша:
балапан
жас құс
тауық
По упитанности:
1-ші категориялы
2-ші категориялы Өңделуі бойынша:
іш-құрылысынан тазаланған
іш-құрылысынан жартылай тазаланған
іш-құрылымсынан тазаланбаған Жағдайы бойынша:
тоңазытылған
мұздатылған
Құстың біріншілік өңделуі:
Егер құс қауырсындарымен келіп түссе, онда оны бланширлейді (ыстық су салады).
Қауырсындарын жұалды.
Кебекпен немесе ұнның төменгі сорттарымен ысқылайды.
Егер құстар мұздатылған күйінде келіп түссе, оларды бір-бірінен қашықтықта ауада ерітеді.
Балапан еті мен жас құс етін қуыру үшін қолданады. Тауықтар – қайнатып пісіру үшін.
Әтештер – котлетті масса үшін.
Құс етін байлау.
Мақсаты:
Форма беру, біркелкі пісу үшін.
Қалташаға салу.
Қарын бөлігінің 2 жағынан тіліп, сандарын тіліктің ішіне кіргізеді.
Бір жіппен байлау.
Бір жіппен қанаттары мен сандарын байлайды.
Екі жіппен байлау.
Сандары мен қанаттарын бір-бірінен бөлек байлайды.
Муфточка формасында байлау. Аяқтарын кесіп тастап байлау.
Ұшаны төсін жоғары қаратып қояды да, қанаттарына дейінгі бөлігіне дейінгі етті (филені) бір пластпен кесіп алады. Үстінде кішкентай филесі бар үлкен филе алынады.
Табиғикотлеттер Үлкен филеде қалташа жасап, оның ішіне кіші филені салады. Қанатты сүйектің жұмсақ етін кесіп алып, үлкен филеге қояды, котлет формасын беріп жақсылап ұрғылайды. Сүйектің қалың бөлігін бөліп тастайды. Тұз, бұрыш қосып, жылулық өңдейді.
Де-валяйпанирленгенкотлеті Табиғи котлет сияқты дайындалады, сонымен қатар льезондап, кептірілген нанда панирленеді.
Киевшекотлет Үлкен және кіші филені жақсылап ұрғылайды. Үлкен филеге валик формасында 30г жасыл май салады (жұмсақ сары майды ұсақтап туралған аскөкпен және аскөк шырынымен арластырады), үстіне кіші филені қойып орайды. Сүйегін тазалайды. Екі панировкада панирлейді (льезон – ұн – льезон – ұнтақталған ақ нан).
Марешальфаршталғанкотлетасы Киевше котлет сияқты дайындалады, бірақ майдың орнына қою Бешамель сүтті соусы бар саңырауқұлақ фаршын салады. Екі рет панирлейді.
Астаналықшницель Сүйексіз үлкен филені ұрғылап, үстіне кіші филені қойып, сопақша формаға келтіріп ұрғылайды. Льезондап, жіңішкелеп туралған нанда панирлейді.
Ұсақ кесектілер Рагу,палау Салмағын 30-40гр қылып, сүйегімен турайды.
Чахохбили Салмағын 50гр қылып турайды.
Котлетті масса және одан жартылай шикізаттар. Сирек дайындайды.
Құс етін еттартқыштан өткізіп, сүтке немесе кілегейге малынған ақ, қатты нан қосады, қайта еттартқыштан өткізіп, тұз, бұрыш қосып, жақсылап ұрғылайды.
Котлеттер мен биточкилер дайындалады. Көбінесе буда дайындайтындықтан панирлемейді.
Кнельдімасса Сүйексіз етті бірнеше рет еттартқыштан өткізіп, ұрғыланған жұмыртқа ақуыздарын қосады, тұз пудрасымен тұздап, кнель дайындайды. Қасықпен ұсақ дөңгелектер жасап, тұздалған суда пісіреді немесе май жағылған противеньге салып, буда дайындығынан жеткізеді.