Көлік жол қатынастарында орын алатын төтенше жағдайларға төмендегілер жатады:
авиациялық катастрофа;
темір жол көліктерінің соқтығысуы мен жолдан шығып кетулері;
су жол қатынастарындағы апаттар. Оған су жүйесінің мұнай өнімдері мен улы зиянды заттармен ластануы жатады;
құбырлардағы апаттың әсерінен тасымалданушы заттың ауаға тасталуының арқасындағы қоршаған ортаның зиянға ұшырауы.
Бейбіт уақыттағы әскери саясаттың сипаттағы болатын төтенше жағдайларға жататындар:
ядролық қаруды тасмалдаушының апатқа ұшырауы;
әскери қоймаларға, байланыс торабына, басқару пунктеріне жасалынатын әскери шабуылдар;
қоғамға қарсы және ұлтшыл топтардың әрекетімен болған халықтың арасындағы қозғалыстар.
Стихиялық апатқа әкеліп соқтыратын төтенше жағдайлары төмендегідей:
геологиялық сипаттағы стихиялық апат;
метеоралогиялық сипаттағы стихиялық апат (боран, бұрқисын т.б.);
гидрогеологиялық сипаттағы стихиялық апат (тасқын, цунами т.б.);
табиғи өрт.
Төтенше жағдайлар белгілері.
Төтенше жағдай деп табиғи сұрапыл пен техногенді апаттарда пайда болатын әскери, әлеуметтік және саяси сипаттағы, адам өмірінің, экономиканың, әлеуметтік және табиғи нормаларының кенеттен өзгеруіне алып келіп соғатын жағдайды айтады. Төтенше жағдай бұл аймағы жағынан үлкен масштабты және көптеген адамдарға төндіретін қауіпі бар оқиға. Көптеген жағдайда бұл оқиғаны авария және катастрофа деп те атайды. Бір қарағанда бұл екеуінің айырмашылығы жоқ. Ал олардың әкелген зардабын, айырмашылығын өлімін
ескерген жағдайда ғана білуге болады. Төтенше жағдайдың болуына негізінен ішкі және сыртқы әсерлер ықпал етеді. Ішкі әсерге технологияның күрделілігі арнайы мамандардың аздығы, жобалау кезіндегі кемшіліктер еңбек және технологиялық тәртіптің төмендігі жатса, сыртқы әсерге кенеттен электрэнергиясының, газдың, технологиялық өнімнің немесе шикізаттың тоқтауы, сондай-ақ соғыс пен терроризм жатады.
Төтенше жағдай келесі жағдайларда болуы мүмкін Төтенше жағдайлар 3 негізгі белгілер бойынша жіктеледі:
қаупі бар көздің барлығы (жарылысқа арналған және радиоактивті заттар);
апат ошағында адам мен жануардың қалып қоюы.
Пайда болу саласы бойынша төтенше жағдайлар:
Табиғи
Жанж•алдыТсеихпнаотгтеанғдыі
Қарулы шабуыл
төтенше жағдайларға:
Кейбір аймақтардағы толқулар
Соғыс уақытындағы әскери әрекеттерде қазіргі зақымдау тәсілдерді қолдану жатады.
Ведомстволық қатыстығы бойынша төтенше жағдайлар мыналарға бөлінеді:
Құрылыста
Өндірісте
Халыққа үй - шаруашылығында және коммуналды-тұрмыстық қызмет көрсету саласында
Көлікте
Ауылшаруашылықта
Орман шаруашылығында
Көліктік байланыста
Аумақтық таралуы бойынша төтенше жағдайларға мыналар жатады:
