Ресурстарын
Басқаруда ұлттық ерекшеліктерге көзқарастардың
жүктеу/скачать 1,63 Mb. Pdf көрінісі
|
| Басқаруда ұлттық ерекшеліктерге көзқарастардың
дамуы [2, 52-б.] Кезең (жылдар) Негізгі көзқарастар Тəжірибеде ескерілуі 1950-1970 Басқарудағы ұлттық ерекше- ліктері уақыт өте жойылады, сондықтан оған көп көңіл бөлудің қажеті жоқ Басқарудың ұлттық ерек- шеліктері көбінесе басқару шешімдерін қабылдау ке- зінде ескерілмейді. 1970-1990 Ұлттық ерекшеліктер жойыл- майды, сондықтан менеджмент теориясы мен практикасын қалыптастырғанда олар ескері- луі керек Ұлттық ерекшеліктерді қызметкерлерді жинақтау, жұмысшылардың əрекет- тесуінің тиімді жүйесін құру, қызметкерлерді ын- таландыру, командаларды құру кездерінде ескеріле бастайды. 1990-2000 Басқаруда ұлттық ерекшелік- терін түсіну бизнес пен менедж- ментке қосымша артықшылық- тарды тудырады. Əртүрлі ел- дер өкілдерінен құрылған ха- лықаралық еңбек ұжымдары, шығармашылық топтар, автор- лық ұжымдар бизнесті табысты болдыру жолында жаңа мүм- кіншіліктерге иемденеді Халықаралық еңбек ұжым- дарын дамыту стратегиясы мен саясатын мақсатты құрастыру, олардың тиімді қызмет етуіне жағдай жа- сау. Оқытуды ұйымдас- тырғанда басқарудың ұлт- тық аспектілеріне көңіл бөлу. Басқарудың ұлттық ерекшеліктеріне арналған халықаралық ассоциация- ларын құру. Сейсембай Жұмамбаев 61 Қазіргі заманда басқарудың ұлттық ерекшеліктері туралы тұжырымдамасы одан əрі дамуда. Аталған ерекшеліктер туралы білімді тəжірибеде дұрыс қолдана білсең, ол қосымша экономикалық жəне əлеметтік əсерге əкеледі: кəсіпорын көрсеткіштері артады, бизнес жемісті дамиды, халықаралық бəсекелесте жеңеді. Өйткені əр елдің өкілдері қатысып талқы- ланғанда қабылданатын басқару шешімдерінің сапасы артады. Ал басқаруда ұлттық ерекшеліктерді жете бағаламаудың əсерінен өзара іс-əрекеттер қиындап, кадр ағымдылығын жоғарылатады – бірлескен жəне шетел кəсіпорындарында əр ұлт өкілдері арасында қисынсыз дау туады. Сондықтан, болашақта басқаруда ұлттық ерекшеліктер мəселесіне басты назар аударылу керек. Қазірдің өзінде осы тақырып бойынша халықаралық конференциялар мен семинарлар жыл сайын болып тұрады, басқаруда ұлттық ерекшеліктер бойынша халықаралық ассоциациясы құрылған. Өкінішке орай, осы уақытқа дейін бұл маңызды мəселеге тиісті көңіл бөлінбей келеді: нəтижесінде əр түрлі кадр мəселелерін шешу барысында қателіктерді байқауға болады. Бұл бағытта зерттеулер мүлдем жүргізілмейді деп айтуға болады. Сонымен қатар, шетел тəжірибесін ойланбай қолдануға жол бермеу керек, Қазақстанның өзіне тəн қызмет- керлерді басқарудың тиімді жүйесін құруды көздеу керек. Ол жүйе еліміздің тарихи, экономикалық жəне əлеуметтік-мəдениет құндылықтарына барабар болу керек. Ал енді əр елдің мəдени құндылықтарының нақты айырма- шылығын белгілеуде көптеген көзқарастар бар. Соның ішінде Герт Хофстидтің көзқарасы кең таралған. ΧΧ ғасырдың 70- жылдарында қарастырылып отырған мəселе бойынша орасан зор зерттеулер жүргізіліп, соның нəтижесінде негізгі төрт критерийді ұсынады: - жекешеленулік/ұжымдық; - билік аралығы; - белгісіздіктен (тəуекелден) қашу; - қоғамдағы əйел рөліне көзқарас. |