С. Ə. Тортаев орта ғасырлардағы азия жəне африка тарихы алматы 2009
жүктеу/скачать 7,49 Mb. Pdf көрінісі
|
| ІІ БӨЛІМ
ДАМЫҒАН ОРТА ҒАСЫРЛАР § 11. Х—ХV ғасырлардағы Қытай 1. Х—ХV ғасырлардағы Солтүстік Қытайдың ішкі-сыртқы жағдайы. 2. Сун əулетінің билігі кезіндегі аграрлық қатынастың, қала мен қолөнерінің дамуы. 3. Ван Ань-ши реформалары. 4. Қытайда моңғолдар билігінің орнауы. 5. Моңғолдардың Қытайдан қуылуы. 6. Мин мемлекетінің құрылуы. Оның ішкі жəне сыртқы саясаты. 7. Х—ХV ғасырлардағы Қытай мəдениеті. ІХ ғасырдың аяғындағы шаруалар соғысы мен орталық биліктің əлсіреуі нəтижесінде Х ғасырдың басында Қытайда саяси бытыраңқылық орын алды. 907 ж. Тан əулеті тақтан тайдырылған соң бұл бытыраңқылық тіпті күшейе түсті. 960 жылға дейін бес əулет бірін-бірі ауыстырды. Олардың астанасы Кайфын (Дунцзин) қаласы болды (тек 923—936 жж. Лоян қаласы болды). 907—960 жж. аралығы тарихта «бес əулет жəне он патшалық кезеңі» деп аталды. Бұл əулеттердің билігі елдің солтүстігіне ғана тарады. Бұрынғы империяның аумағында бұл кезде 8 дербес мемлекеттер өмір сүрді. Осылай Қытайда саяси дағдарыс орын алып жатқан кезде оның солтүстік-шығысында Маньчжурияның біраз бөлігін мекендеген көшпенді кидандердің тайпалық одағы күшейе түсті. 907 ж. ки- дандар Қытайға шабуыл жасады. 916 ж. олардың көсемі Абаоцзи (Амбагянь) империяның құрылғанын жариялады. 926 ж. кидандар Бохай патшалығын басып алды. 947 ж. кидандар мемлекеті Ляо деп аталды. Ол мемлекет 1125 жылға дейін өмір сүрді. 937 жыл- дан бастап ол мемлекеттің астанасы Наньцзин (оңтүстік астана) қаласы (қазіргі Пекин) болды. Кидандар билігі Шаньси мен Хэбей провинцияларының солтүстігімен шектелді. жүктеу/скачать 7,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|