С. Т. Иксатова қылмыстық ҚҰҚЫҚ ерекше бөлім
Көліктің қауіпсіз жұмыс істеуін қаматамасыз ететін ережелерді бұзу (300-бап)
жүктеу/скачать 1,81 Mb.
|
С. Т. Иксатова ылмысты Ы ерекше б лім
- Бұл бет үшін навигация:
- Поезды қажет болмаған жағдайда өз бетінше тоқтату (301-бап)
| Көліктің қауіпсіз жұмыс істеуін қаматамасыз ететін ережелерді бұзу (300-бап)
Жолаушының, жаяу адамның немесе жол қозғалысының басқа қатысушысының жол қозғалысы қауіпсіздігі немесе көлік құралдарын пайдалану ережелерін бұзуы, егер бұл әрекет абайсызда денсаулығына ауыр зиян келтіруге әкеп соқса жауаптылық Қылмыстық кодекстің 300-бабы бойынша реттеледі. Жол-көлік оқиғаларының қатысушылары көлік құралдарын жүргізушілер ғана емес, белгіленген сақтық ережелеріне жауапсыз, не менмендікпен қараудан, оған ауыр зардап келтіретін адамдар да болуы мүмкін. Қылмыстың заты-көліктің барлық түрлері (темір жол, әуе, теңіз, су көлігі және автокөлік). Ат көлігі бұл қылмыстың затына жатпайды. Осыған орай егер адам ат көлігін пайдалану арқылы бөтенге жарақат келтірсе (мысалы, адамды ат арбамен немесе шанамен немесе салт атпен) , онда ол жеке адамға қарсы қылмыс немесе меншікке қарсы (белгілі бір жағдайларда) қылмыс үшін жауапты болады. Егер ат көлігін жүргізуші механикалық көліктің қауіпсіз жұмыс істеуін қамтамасыз ететін ережелерді заңда көрсетілген зардаптарды келтіре отырып бұзса, онда оның әрекеті Қылмыстық кодекстің 300-бабымен саралануға жатады. Қылмыстың объективтік жағы: а)темір жол, әуе, теңіз, су және автокөлік қозғалысы қауіпсіздігі және көлікті пайдалану ережелерін бұзумен; б) адамның денсаулығына ауыр зиян келтіру түріндегі зардаппен; в) көрсетілген ережелерді бұзу мен зардаптың арасындағы себепті байланыстардың болуы арқылы сипатталады. Қылмыс субъективтік жағынан абайсыздықпен (менмендік немесе немқұрайдылық) жатады. Қылмыстың субъектісі болып 16-ға толған, есі дұрыс кез келген, оның ішінде лауазым адамдары болуы мүмкін (жолаушы, жаяу адам, велосипед мінген адам, ат көлігінің жүргізушісі, темір жолдан рұқсат етілмеген жерден өткен адам, мал айдаушы т.с.с.) Поезды қажет болмаған жағдайда өз бетінше тоқтату (301-бап) Поезды стоп-кранмен не ауа тежегіш магистралдарын ажырату жолымен немесе өзге әдіспен қажет болмаған жағдайда өз бетінше тоқтату, егер бұл кісі өліміне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқса-кінәлы Қылмыстық Кодекстің 301-бабымен жауапқа тартылады. Қылмыстың тікелей объектісі-поездың бірқалыпты, қауіпсіз жұмысы, қосымша тікелей объект адамдардың өмірі немесе денсаулығы, меншігі болуы мүмкін. Қылмыс объективтік жағынан: а) поезды стоп-кранмен не ауа тежегіш магистралдарды ажырату жолымен немесе өзге де әдіспен қажет болмаған жағдайда өз бетінше тоқтату; б) одан қылмыстың зардабы-кісі өлімі немесе өзге де ауыр зардаптардың болуы; в) олардың арасындағы себепті байланыс. Өз бетімен тоқтату деп ешбір қажетсіз, негізсіз жүріп келе жатқан поезды тоқтатуды айтамыз. Тоқтатудың тәсілдері әр түрлі: стоп-кранды пайдалану арқылы, ауа тежегіш магистралды ажырату, өзге әдіспен-қызыл жалаумен немесе қызыл от жанған әйнек арқылы, жолға көлденеңдеп тұрып алу арқылы жүзеге асырылуы мүмкін. Аса қажеттілікке жағдайында (мысалы ауыр жағдайдағы ауру адамға дәрігерлік көмек көрсету) поезды өз бетінше тоқтату қоғамға қауіпті іс-әрекет болып табылмайтындықтан қылмыс қатарына жатпайды. Поезды қажетсіз өз бетінше тоқтатудың зардабы-кісі өлімі немесе өзге де ауыр зардаптарға (адамдардың ауыр дене жарақатын алуы, поездың күйреуі, жолдың істен шығуы т.б.) әкеліп соғады. Істелген іс-әрекет пен орын алған зардаптың арасында себепті байланыс болуы шарт Қылмыс субъективтік жағынан екі нысандағы кінә түрімен (іс-әрекет жөнінде қасақаналықпен, ал одан туындайтын зардап жөнінде абайсыздық) істеледі. Қылмыстың істелу ниеті әр түрлі болуы мүмкін, бірақ ол саралануға әсер етпейді. Егер кінәлы адам поезды қасақаналықпен, адам өлтіру үшін тоқтатса, онда ол кісі өлтіргені үшін жауапқа тартылады. Қылмыстың субъектісі-16-ға толған кез келген адам. жүктеу/скачать 1,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|