Сборник материалов IV международной научно-практической конференции «Роль физико-математических наук в современном образовательном пространстве»



Pdf көрінісі
бет54/56
Дата06.03.2017
өлшемі12,19 Mb.
#8065
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   56

О сертификации 
В  суде  может  возникнуть  вопрос  о  качестве  программного  обеспечения  (ПО),  с  помощью  которого 
формируется  и  проверяется  ЭЦП;  в  таком  случае  потребуется  экспертиза  ПО.  Если  ПО  сертифицировано,  а 
правом  сертифицировать  средства  криптозащиты  информации  у  нас  в  стране  обладает  Федеральное  агентство 
правительственной  связи  и  информации  (ФАПСИ),  то  экспертиза  не  нужна.  Если  же  сертификата  нет,  на  этом 
формальном  основании  суд  может  отклонить  рассмотрение  спора  (поскольку  выполнение  экспертизы  ПО  с 
разумными  финансовыми  затратами  и  за  короткое  время  вряд  ли  реально),  а  может  и  не  отклонить  (право  в 
нашей стране не прецедентное) и вынести решение без экспертизы ПО (например, если в договоре указано, что 
стороны доверяют применяемым ими программным средствам криптозащиты информации). 
Практика применения систем ЭЦП 
Существующие системы электронного документооборота отличаются по своим возможностям и функциональным 
решениям. Поэтому для того, чтобы сделать рассматриваемые примеры наиболее конкретными, мы опираемся на 
опыт  решения  ситуаций,  которые  встречались  на  предприятиях  в  процессе  внедрения  корпоративной  системы 
электронного документооборота DIRECTUM. 
1.  Цифровая подпись в служебных записках 
Это,  пожалуй,  самый  распространенный  элемент  внутреннего  документооборота  предприятия.  При  бумажном 
документообороте  автор  служебной  записки  вынужден  самостоятельно  пройти  всех  заинтересованных  лиц  и 
собрать нужные подписи, возможно, вплоть до конкретного исполнителя. 
Служебные записки — одни из первых кандидатов на то, чтобы «исчезнуть» с бумаги. При использовании СЭД, 
инициатор  может  создать  документ,  подписать  его  цифровой  подписью  и  отправить  руководителю.  В  свою 
очередь, руководитель может отправить документ дальше на исполнение, либо выпустить и подписать отдельный 
документ,  связанный  со  служебной  запиской.  Таким  образом,  инициатор  в  любой  момент  времени  может 
отследить текущее состояние по своему документу. 
На  первый  взгляд  может  показаться,  что  цифровая  подпись  —  лишний  атрибут  документа,  и  все  можно 
отрегулировать  правами  доступа.  Но  в  системе  электронного  документооборота  всегда  присутствует 
администратор,  который  имеет  полные  права  на  все  документы  (конечно,  система  отследит,  что  документ  был 
изменен,  но  что  именно  изменили  отследить  практически  невозможно).  И  если  высшее  руководство  уверено  в 
том,  что  текст  написан  инициатором,  и  утверждено  именно  это  содержание  документа,  то  от  использования 
цифровой  подписи  можно  и  отказаться.  Но  в  случае  наличия  данных  рисков,  цифровая  подпись  будет 
незаменима. 
2.  Согласование цифровой подписью договора 
Как правило, этот процесс в бумажном виде представляет собой подписание листа согласования, приложенного к 
документу.  При  сложной  цепочке  согласований  и  большом  количестве  инстанций  процесс  подписания 
договорных документов будет сложным, длительным, а количество накладок и ошибок будет велико. 
Благодаря  использованию  возможностей  workflow  и  типовых  маршрутов,  согласование  договора  в  СЭД 
происходит в строго определенной последовательности (задается для каждой категории договорных документов) 
с контролем сроков этапов согласования. В процессе согласования используется ЭЦП, позволяющая визировать и 
утверждать договорные документы. Использование ЭЦП гарантирует как неизменность подписанного документа, 
так и авторство подписи на электронном документе. 
3.  Использование ЭЦП в территориально-удаленных подразделениях 
Некоторые  предприятия,  имеющие  удаленные  подразделения  и  филиалы,  уже  используют  электронную  почту 
для передачи документов (приказов, распоряжений и т. п.). Как правило, это выглядит следующим образом: 
  документ создается в электронном виде; 
  печатается; 
  подписывается руководителем; 
  сканируется; 
  отправляется по электронной почте; 
  в удаленном подразделении вновь печатается. 
  При  использовании  системы  электронного  документооборота,  имеющей  средства  распределенной  работы  и 
цифровой подписи, процесс можно существенно упростить, сократив количество переводов документов из одного 
формата в другой: 
  документ создается в электронном виде; 
  подписывается цифровой подписью; 
  отправляется средствами системы исполнителям; 
  исполнитель получает подписанный цифровой подписью документ. 
 
 Список литературы 
1.  Карминский А. М., Нестеров П. В. Информатизация бизнеса. – М.: Финансы и статистика, 1997. – 416 с.: ил. 
2.  Балабанов И.Т. Интерактивный бизнес. – СПб: Питер, 2001. – 128 с.: ил. – (серия “Краткий курс”).  
3.  Милославская  Н.  Г.,  Толстой  А.  И.  Интрасети:  доступ  в  Internet,      защита:  Учеб.пособие  для  вузов.  –  М.: 
ЮНИТИ – ДАНА, 2000 – 527 с. 

313
 
 
4.  Вершинин  А.  И.  Электронный  документ:  правовая  форма  и  доказательство  в  суде:  Учеб.  –  практ.  пособие/ 
А.П. Вершинин. – М.: Городец – издат, 2000. – 247 с. 
 
 
ӘОЖ 378.091.33:004.42 
MACROMEDIA FLASH ТЕХНОЛОГИЯСЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ МҮМКІНШІЛІГІ 
 
Абирова А.Қ. 
 
Абай атындағы ҚазҰПУ, 
Магистратура және PhDдоктарантураинститутының 1 курс магистранты 
 
Түйіндеме 
Қазіргі  дәрежедегі  коммуникациялық  ресурстардың  қарқынды  дамуы  саналы  адамзаттың  алдына  білім 
беру  жүйесін  дамытуды  көлденең  қойды.  Оларды  шешу  үшін  жұмыс  жасауға  тура  келеді.  Жалпы  қазіргі 
Қазақстандық  жоғары  оқу  орындарының  барлығы  дерлік  компьютерлермен  жабдықталған.  Бүгінгі  таңда  білім 
жүйесін  ақпараттандырумен  мықтап  айналысу  қажет.  Жаңа  технологияны  пайдалану  біздің  елімізге  уақыт 
талабынан қалмауға мүмкіндік береді. 
Резюме 
 
На сегоднящний деньинтенсивно развивающаяся системакоммуникационных ресурсов, дает  возможность 
реформировать систему образования. Для того чтобы их решить надо много работать.Большинство Казахстанских 
высших 
учебныхзаведенииобеспечены 
компьютерами.Насегодняшнийденьостро 
поставлен 
вопрос 
информатизации  системыобразования.Использование  новых  информационных  технологии  позволяет  нам  идти  в 
ногу со времени. 
 
Summary 
Therapiddevelopment  of  the  communication  resources  in  the modern  level  leads  the  wise  human  beings  to 
develop the education system.Something has to be done to resolve it.Now,the universities in Kazakhstan use computers 
in teaching overall.It is important to be engaged in the informatization of education system. It's right time to use new 
technologies in our country now. 
 
 
Macromedia  Flash  бағдарламасы  интерактивті  фильмдердегі  Сіздің  барша  идеяларыңыз  бен  кәсіби 
шеберлігіңізді жүзеге асыруға көмектеседі. Бұл бағдарламалардың мүмкіндіктерін үйрене отырып, Сіз Flash жұмыс 
ортасындағы  бүгінгі  күнгі  бар  құралдарды  іс  жүзінде  пайдалану  арқылы  Web-беттер  мен  анимацияланған 
логотиптерді  жасай  аласыз.  Macromedia  Flash  бағдарламасының  көп  мүмкіншіліктері  бар  және  жұмыс  істеудің 
негізгі дағдыларын меңгересіз.[1] 
 
Macromedia  flash  программасында  анимация  құру.  Ақпараттық-коммуникациялық  технологияны 
дамыту білім берудің бір бөлігі. Соңғы жылдары заман ағымына сай күнделікті сабаққа компьютер, электрондық 
оқулық, интерактивті тақта қолдану жақсы нәтиже беруде. Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптасуы 
орта  білім  беру  жүйесінің  дамуымен  тығыз  байланысты.  Қай  халықтың,  қай  ұлттың  болмасын  толығып  өсуіне, 
рухани  әрі  мәдени  дамуына басты  ықпал  жасайтын  тірегі  де, түп  қазығы  да –  мектеп.  Ендеше  Macromedia  flash 
программасының  шығу  тарихына  тоқталып  кететін  болсам  ол  1980  жылдың  соңында  бірігулердің  арқасында 
Калифорниядағы  мықты    Macromedia  компаниясы  құрылды.  Macromedia  программасын  құрған  3  компания 
қатысты. 
1. 
Macromind – программа жабдықтауға арналған кішкене ғана Чикагоның компаниясы. Олардың шығарған 
программасының бірі Vidio Works қосымшасы болды. 
2. 
Paracomp  Macintosh-қа  арналған  Swivel  SD  қосымшасын  шығарған  SD  мен  Сан  Францискодағы 
компаниясы. 
3. 
 Authorware-мультимедиялық қосымшасын шығарған Минисота штатының компаниясы. 
   1991  жылы    Macromind  Paracomp  компаниясы  бірігіп  жаңа  компания  болды.  Одан  кейін  оларға  Authorware 
компаниясы қосылды. 4 компанияны құрған Жонатан Гай болды. Ол өзінің Macintosh Dark Castle және Beyond Dark 
Castle атақты компаниялардың авторы. [2] 
Macromedia  flash  программасының  мүмкіншілігі.  Macromedia  flash  программасы  –  анимациялық 
программалардың бірі. Ол бірнеше меню пунктерінен, палитраларынан, пернелерден және құралдардан тұрады. 
Егер  сіз  бұрыннан  графикалық  прогрпммамен  жұмыс  істеп  жүрген  болсаңыз,  Flash  программасын  игеру  оңайға 
түседі.  Жұмысжасамас  бұрын  программа  интерфейсімен  танысып,  түсініп  алу  керек.  Бірақ  бұл  программамен 
алғаш танысып жатқан қолданушылар  үшін,  практикалық  жұмыс  есебінен  меңгеру жеңіл болып саналады.  Flash 
программасының негізгі жаңалықтарының бірі – оның интерфейсінің қолданушыға ыңғайлы болуы.  
Растрлық  графиканы  көптеген  мақсаттарда  қолдануға  болады,  бірақ  жоғары  сапалы  және  шағын 
файлдардан  тұратын  Web-қосымшаларында  қолданылмайды.  Ал  Flash  мұны  векторлық  графикамен  шешуге 
мүмкіндік  береді.  Векторлық  графикада  кескінді  анықтап  көру  үшін  геометриялық  фигуралар  қолданылады,  ал 
бұл дегеніміз-компьютердің өзі оңай шеше алатын материалды қолданады. 

314
 
 
Flash  –  растрлық  графикамен  жұмыс  істеуде  үлкен  мүмкіндіктер  береді.  Векторлық  кескіндердің 
растрлықтан түбегейлі айырмашылығы бар. Ол тек кескіннің негізгі нүктелерін кескіндеп, ал қалғандары белдгілі 
бір математикалық заңмен реттелетін принциппен орналасады. 
Flash-тың негізгі ерекшеліктерін қысқаша айтып кетсек. Ол мынадай тақырыптардан тұрады. 
1.Flash  программасының  жаңалығы:  Flash-ң  негізгі  ерекшелігі  –  оның  формамен  ыңғайлы  жұмысы 
және  осы  кезде  пайда  болған  қателерді  ұқыпты  түрде  өңдеу,  swf  –  видеоклип  файлдарын  қосу  мүмкіндігі, 
мүмкіндіктері  шектеулі  адамдарға  ақпарат  алуға  оңай  кіру  құралы  және  кескінді  төрт  түрлі  әдіспен  өзгертуге 
мүмкіндік беретін Free Transform құралы. 
2.Құралдар  тақтасы:  Flash-те  құралдар  тақтасының  орнын  және  көрінуін  өзгертіп  қоюға  болады.  Бұл 
әрекеттен 
қосымша 
терезесінен 
қандай 
құралдар 
тақталары 
бөліне 
алатынын 
және 
қайсылары 
бөлінеалмайтындығын түсінуге болады. 
Flash программасының өзіндік жаңалығы. Енді Flash-тің ең маңызды жаңалықтарына тоқтасақ: 
1.Интерфейс: Flash Macromedia-ның жалпы қолданушы интерфейсімен сәйкестендірілген. Егер сіз, бұрын 
Macromedia-ның  басқа  программаларымен  жұмыс  істесеңіз,  онда  интерфейс  сізге  таныс  болып  көрінеді.  Бірақ, 
бұрынғы  программадан  Flash-ке  көшкенде  кейбір  ерекшеліктерімен  кездесесіз.  Жаңа  объектілер  инспекторы 
жұмыс кезінде жұмыс жасалып отырған панельдер мен объектілердің өзгерту параметрлерін көрсетеді. Бұл үнемі 
ашық тұратын панельдерден санын азайтады. 
2.Жақсартылған  жұмыс  кеңістігі:  Flash-тің  басқарылуы  ыңғайлы  және  дизайнерлер  оңай  меңгере 
алады.  Енді  әдетте  қолданылатын  қасиеттер  бір  ғана  объектілердің  контекстік-тәуелді  инспекторында  көрініп 
тұрады. 
3.Жаңартылған 
FreeHade 
және 
Fireworks 
интеграциялары:жаңартылған 
интеграциялар 
Macromedia-ның  басқа  программалармен  бірге  графикалық  элементтерді  қиып  алуға,  көшіруге  және  қоюға 
мүмкіндік береді. 
4.HTML-ді сүйемелдеуі: Flash-ке HTML құжаттарды оқи алатындай етіп жасалған.  
Macromedia  Flash  технологиясы.  Macromedia  Flash-өте  қуатты,  қолдануда  қарапайым,  интерактивті 
сүйемелдеуі  бар  векторлық  графиктер  негізде  анимациялық    жобаларды  жасау  құралы.  Flash  дыбыстық 
анимацияны  Web  –жобаларын  салған  суретшілер  мен  дизайнерлер  үшін  идеалды  жұмыс  инструменті  болып 
табылады. 
 
Action  Script  ішкі  программалау  тілі  қандайда  бір  әрекет  немесе  оқиғаны  қандайда  бір  әуенмен  немесе 
эффектілермен  байланыстыруына  мүмкіндік  берді.  Action  Script-тің  мүмкіндігі    JavaScript    және  VBScriptтің 
мүмкіндіктерінен кем емес. 
 
Ең  басында  Flash  өңдеулер,  Macromedia  бірлестігі  Walt  Disney  серверінің  бір  бөлігін  Flash-ті  қолдана 
отырып қайтадан жасауға ұсыныс жасағанға дейін көп белгілі болмайтын. 
 
Бұл  Flashтехнологияға  үлкен  жарнама  жасады.  Көптеген  дизайнерлік  студиялар  Web  беттерді  Flash 
технологиясымен өңдеу үшін Flash-тің программалық пакеттерін көптеп сатып ала бастады. 
 
Flash-тің  мүмкіншілігі.  Қолданушыларға  Web  арқылы  толық  мультимедиялық  презентацияға  рұқсат  етіп, 
Macromedia компаниясы Flash-ті жасау арқылы қуатты ойлардың жиынын және технологияларды бір программаға 
біріктіреді.  
 
Macromedia  Flash  программасының  құралдары.  Flash-тің  жұмыс  үстелінің  центрінде  мондаждау 
үстелі орналасқан. Фильмді жасау осы үстелде жүзеге асады. 
Flash-тегі анимация түрлері және оны жасау тәсілдері.Flash-тегі анимацияның типтері: 
1.Кадрллық анимация. Жасалатын фильмнің әрбір кадрі бөлек жасалады.  
2.Қозғалысты  трансформациялау  анимациясы.Сіз  тек  бастапқы  және  соңғы  объектіні,  оның  өлшемін, 
қозғалыс уақытын және траекториясын бересіз, ал олардың аралығы өздігінен оқылады. 
3.Формаларды (морфингты) трансформациялау анимациясы. Сіз тек бастапқы және соңғы формасын 
бересіз, ал қалғаны автоматты жүреді. 
4.Программалық анимация. Объектінің қозғалысы Action Script сценарийі көмегімен беріледі.[3] 
Macromedia  Flash  программасының  мүмкіндіктерін  пайдаланып  электрондық  оқулық  жасаудың 
әдістемелік  негізі.Бүгінгі  таңда  «Жаңа  технологиялар»  адамдардың  өмірін,  қарым-қатынасын  және  жұмысын 
өте  аз  уақыт  ішінде қатты өзгертті.  «Жаңа технологиялар»  адамдардың жаңа бір  қоғамын  қалыптастырды.  Жай 
ғана үй тұрмысына арналған техникаларды бірнеше жыл бұрынғы модельдерімен салыстыру өте қиын. Мысалға, 
телефон аппаратының өзгеруін алайық, ол кем дегенде екі құрылғыдан тұратын еді, ал қазіргі өлшемі кішкентай 
сымсыз ұялы телефонға дейін өзгерді. Оның жарты ғасырдан кейінгі өзгерісінің қандай болатынын елестету қиын.  
Жаңа технологиялар осындай өзгерістерді қоғамның басқа да салаларына енгізуде. Солардың ішінде негізгі рөлді 
компьютер атқарады. Ауқымды, көп уақытты алатын есептеу жұмыстарын компьютердің арнайы программалары 
арқылы  тез  арада  жасауға  болады.  Компьютерлік  программалардың  ішінде  өте  жылдам  қарқынмен  дамып  келе 
жатқандары  «Объектіге  бағытталған  программалау»  және  компьютерлік  графика.  Олардың  көмегімен  әртүрлі 
электрондық  қабықша  құруға  болады.  Бұған  көптеген  аниматорлар,  программалаушылар  және  дизайнерлер  өз 
үлестерін қосуда. 
Мультипликациялық  бейнелер  жасауға  арналған  Macromedia  Flash  программасы  өңдеушілер  арасында 
кеңінен  қлодау  тапты.  Future  Splash  графикалық  прогаммасы  1997  жылы  Macromedia    компаниясында  пайда 
болған.  10  жыл  ішінде  Flash  программасының  векторлық  графикасы  мен  анимациясы  барлық  Web-беттердің, 
браузерлердің  және  операциялық  жүйелердің  модульдер  құрамына  енді.  Flash  программасының  жыл  сайын 
жаңартып  отыратын  мүмкіндіктері  қолданушыларды  қызықтырып,  олардың  санын  жылдан-жылға  арттыруда. 

315
 
 
Қазіргі таңда  өңдеушілер  Flash-тың  көмегімен  мультимедиялық  жарнамалар,  Web-беттер, ойын  программаларын 
және электрондық оқулықтар құруда. Енді Macromedia Flash программасына қысқаша тоқталып кетейік. 
Macromedia Flash программасының құрылымы. Macromedia Flash программасын алғаш рет жүктегенде ол 
Web-беттерді жасауға  арналған  векторлық графикалық  программаға  үқсайды.  Бірақ оның  мүмкіндіктері  өте  көп. 
Бұл  мультимедиялық  интерактивті  өнім  шығаратын  орта.  Ол  жай  ғана  Web  беттеріне  арналған  суреттер  мен 
анимациялардан  басқа,  күрделі  және  сапасы  жағынан  жоғары  бейне  сапасы  бар  мультфильмдер  жасауға 
мүмкіндік  береді.  Macromedia  Flash  –тың  құрамында  Action  Script  тілі  бар.  Бұл  тіл  Java  Script  программалау  тілі 
негізінде құрылған, бірақ  Action Script тілінің артықшылығы XML, HTML және т.б.тілдермен жеңіл байланыс құра 
алады. 
Macromedia Flash программасы Web-беттер құрамындағы элементтерді оңай бейнелейді. 
Анимация жасауда программа әртүрлі растрлық бейнелерді векторлық форматқа айналдырып, әр кадрға 
сақтайды. Нәтижесінде  анимацияжадыдан  аз орын алады.  Яғни, ол компьютердің ресурсын  аз  талап  етеді және 
Internet-ке қосылғанда тез жүктеледі. Осындай артықшылықтары программаны программистер және аниматорлар 
арасында тез танымал етті. [4] 
Қорыта  келе,оқытудың  қазіргі  заманғы  ақпараттық  қарым  –  қатынас  технологиясын  пайдаланбай  XXI 
ғасырдың  маманы  мен  жеке  тұлғасының  келбетін  қалыптастыру  мүмкін  емес.  Осы  уақытта  оқу  орындарын 
ақпараттандырмай  сапалы,  жаңа  білім  жүйесін  қалыптастыру  ақылға  симайтын  тірлік  болып  шығады.  Қанша 
жерден  “бұрынғы  жақсы  еді”  десек  те  өткенді  бүгінгі  жаңа,  озық  білім  жүйесімен  алмастыру  қажет.  Ал  оқу 
процесінің жетілдірілген жаңа үлгісін дәл осы ақпараттандыру жүйесі қалыптастырады. 
 
Әдебиеттер тізімі 
1.  Баялы  Ә.Т.  «Macromedia  Flash  MX  анимациялық  бағдарлама»  оқу  құралы.  Түркістан:  Қ.А.Ясауи  атындағы 
халықаралық қазақ-түрік университетінің, Тұран баспасы, 2013.-3-4 б. 
2.  Кумекова Г.«Информатика негіздері» №2, 2013 .-18-19. 
3.  Таубагулова А. «Информатика негіздері» №1,  2014.-19-21. 
4.  Алдабергенова А.«Информатика негіздері» №2, 2009.-12-13. 
 
 
УДК 381.147 
ИНФОРМАТИКАНЫ ОҚЫТУДА МУЛЬТИМЕДИАЛЫҚ   
ЖОБАЛАРДЫ  ҚҰРУ  ЭТАПТАРЫ 
 
Бекбауова Ж.О. 
 Информатика мамандығының 4 курс студенті
 
Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік мемлекеттік университетінің 4 курс студенті, Ақтөбе, Қазақстан. 
Zhanara_05.1992@mail.ru
 
Ғылыми жетекшісі – доцент З.Р.Мурзабекова 
 
      Компьютер  техникасының  даму  шамасына  қарай  анағұрлым  әртүрлі  ақпаратты  өңдеу  мүмкіндіктері  де 
пайда  болды:  әуелі  саннан  бастап,  текспен  жұмыс  жасауды  меңгерді,  содан  соң  оның  қызығушылығына  дыбыс 
пен  сурет  түсті;  бүгінде  компьютер  дыбыстаумен,  видео  үзінділермен  еркін  жұмыс  жасай  алады.  Осындай 
мультимедиа мүмкіндіктерін ескере отырып, мультимедиалық жобаларды, жоба құру этаптарын қарастырайық. 
      Қазіргі уақытта «мультимедиа» сөзін түсінудің үш түрлі ұғымы кездеседі: 
  Табиғаты  әр  түрлі  ақпаратпен  жұмыс  жасауға  жағдай    жасайтын  құрал.  Бұл  мультимедиа-платалар, 
мультимедиа-комплекстері, мультимедиа-орталықтар; 
  «мультимедиа-өнім»-барлық көрсетілген мүмкін боларлық түрлерден құрастырылған  өнім; 
  «мультимедиа идея ретінде», яғни әр түрлі ақпаратты сақтаудың  жаңа түрі. 
Мультимедиалық  жобаларды 
құрмастан  бұрын  алдымен  критериларға  көңіл  бөліп,  жақсы  да  сапалы  өнім  алатындай  болу  керек. 
Мультимедиалық  жобаларды  құрудың  бірнеше  маңызды  кезеңі  бар.    Бірінші  маңызды  кезең  -  алынған  тақырып 
жоба жасайтындай,  барлық  пайдаланушыларға   қызықты  да  мазмұнды  болу  керек. Сонда  ғана  мультимедиалық 
жоба кең танымал болады. Тақырыпты таңдауда шығармашылық және ақпараттық мәдениетті құруда актуальды, 
қажетті,  кең  көлемде  танымал  болу  қажет.  Жоба  құру  кезіндегі  екінші  маңызды  кезең  –    бұл  төмендегілерден 
тұратын  оның практикалық мақсаты: 
  Демонстрациядағы қандайда бір ақпарат(мысалы, сіздің сүйіп тыңдайтын әншілеріңіздің өлеңдерін таңдау); 
  Оқытудағы қандайда бір дағдылар(мысалы, пән бағдарламасын қалай дайындау керек т.б.); 
  Білім берудегі қандайда бір аймақ(мысалы, пән бойынша мультимедиалық  сабақтарды немесе анықтамаларды 
құру).  
   
Жоба  құрудағы  үшінші  маңызды  кезең  –  жақсы  сценарии  құру  және  жұмыс  процесіндегі  қызмет  көрсету 
сапасы  болып  табылады.  Сонда  ғана  сіздің  жобаңызға  сұраныс  көп  болады.  Төртінші  маңызды  кезең  – 
графикалық  және  бейне  материалдың  сапалы  болуы.  Кез  келген  ақпаратты  бейнематериалдар  көтеріңкі 
көрсететін болса, ал сапалы дайындалған графиктер суреттер және слайдтар берілген жобаны көркемдей түседі.  
      Қарапайым  компьютерлік  мультимедиа  -  қосымшалар  ойындардан,  оқыту  бағдарламалары  мен 
анықтамалық материалдардан (энциклопедиялардан) тұрады. Мультимедиа - қосымшалардың көпшілігі алдын ала 
белгілі  ассоциациялардан,  гипербайланыстар  деген  атаумен  белгілі  түсініктерден  тұрады,  бұлар  өз  кезегінде, 

316
 
 
қолданушыға  медиа  мен  тақырып  элементтерінің  арасына  қосылуына  мүмкіндік  береді.  Гипербайланыс 
қамтамасыз ететін байланыстар мультимедианың суреттер мен дыбыстар деген қалыпты түсініктен шексіз әр түрлі 
ақпараттық  пікірлесу  элементтеріне  айналдырады.  Мультимедиа  -  қосымша  -  бұл  компьютерлік  бағдарламалар, 
олар  көбінесе  компакт  дискілерде  (CD-ROM)  сақталады.  Олар  сондай-ақ  бүкіләлемдік  өрмекте  де  (World  Wide 
Web)  болады.  Бүкіләлемдік  өрмекте  болатын  мультимедиа  құжаттары  Web-беттер  деп  аталады.  Ақпаратты 
гипербайланыстармен біріктіру арнайы компьютерлік бағдарламалармен немесе машина тілімен орындалады. 
   
Мультимедиа  элементтері,  презентацияға  қосылған,  қолданушының  үйренуге  және  ақпаратпен  қарым-
қатынас жасауға ынталандыратын құрылымның болуын талап етеді. Сұхбаттасу элементтері қозғалмалы менюден 
тұрады  –  шағын  терезелерден,  компьютер  экранындағы  командалардан  немесе  қолданушы  таңдау,  жасау  үшін 
мультимедиа  элементтері  пайда  болды.  Құралдар  панелі,  көбінесе  компьютер  экранының  шетіне  орналасып, 
қолданушыға үлкен құжаттың немесе бейненің келесі бөліміне қозғалуға мүмкіндік береді.  
   
Мультимедиа 
элементтерін 
біріктіру 
 
гипербайланыстармен 
 
кеңейтілген. 
Гипербайланыстар 
мультимедианың әр түрлі элементтерін  шығармашылықпен қосады, мысалы, түрлі-түсті немесе сызылған мәтінді 
немесе  кішкентай  суретті  қолдана  отырып,  қолданушы  курсорды  бағыттайды және  тышқанмен  шертеді.  Ерекше  
айтатын болсақ бұның бәрі жоба үшін мәтін мағынасын аша түседі.  
   
Осыдан келіп мультимедиалық жобаны құру кезінде мынадай алты этапты ерекше есте сақтау керек. 
1  этап.  Тақырып таңдау және қойылым мәсеелелері.  
  Мультимедиалық өнім құру үшін, анықталған тақырып бойынша мақсаты мен аталуын нақты жазу қажет. 
2  этап.   Объект анализі. 
  Бұл  этапта  жоба  қандай  объектіден  тұратыны,  объектінің  сипаттамасы,  параметрлері  қарастырылады.  Егер 
биология  пәні  бойынша  мультимедиалық  энциклопедияны  құратын  болсақ,  онда  әрбір  жануарлар  түрлері  үшін  
бөлек  программалық  объект  қарастырылады.  Мультимедиалық  жоба  бөлінгеннен  кейін,  әрбір  объектінің 
қасиеттері жеке қарастырылуы керек. Барлық мәліметтерді кесте және жазба түрінде  орналастыруға болады.  
3   этап.  Сценария және модель  синтезін құру. 
  Сценария  құруда жұмыс  өнімімен,  жұмыс  барысын  және одан  шығу(жұмысты  аяқтау)  мүмкіндіктерін  өзгертуді 
қарастыруға болады.  Жұмыс  процесін  дыбыстық  бейнелеумен,  мысалы кез  келген  экранда  пайда  болған  мәтінді 
дыбыспен  жүргізуге  болады.  Дыбыс  визуальды  элементтер    секілді,  компьютер  оны  түсінетіндей  және 
презентацияларда  қолдана  алатындай  етіліп  жазылуы  және  форматталуы  тиіс.  Компьютерлік  дыбыстау 
форматының айтарлықтай кең тараған екі түрі бар: 
1. Waveform (WAV); 
2. музыкалыққұралдыңцифрлықинтерфейсі (Musical Instrument Digital Interfase - MIDI). 
Мұндабір - бірінекедергіжасамайтындайетіпесептелінуікерек. Қажетемесжағдайдадыбыстыалыптастауғадаболады. 
Екіншіэтаптағыанализнәтижесінпайдалану, 
болашақжобаныңмоделінанықтаптаңдауғамүмкіндікбереді. 
Бұлбөлекшақырудықажетететінжобаэлементінемесеөнімпрограммасыиерархиялықмодельболуымүмкін. 
Таңдаумоделіненкейінқосымшаларбайланысыменкөрсетілген, оныңсызбасынсалуғаболады. 
4  этап.  Программалықөнімдітаңдаужәнеақпаратпентаныстыруформасы. 
  Сценарияжәнемоделдіқұрғаннанкейін, 
жобалардыжүзегеасыруүшінпрограммалықөнімдіанықтауқажет. 
Бұл 
этапта программалық өнімнің екі түрімен қамтамасыз етілуі керек: 
   Материалды өңдеу және дайындау үшін графикалық объект, аудио және видеожазбадан, мәтіннен құрылатын 
жоба; 
   Мультимедиалық өнімді құру үшін, жұмыс құралдарымен қамтылуы қажет. 
Программалық ортаны таңдағаннан кейін ақпаратты және оны іске асыру үшін құралдарды таныстыру формасын 
таңдау  қажет.  Егер  Access    қосымшасында  құрылған  сіздің  жобаңыз  мәліметтер  қорына  кіретін  болса,    онда 
ақпаратты  кесте  және  форма  түрінде  көрсетуге  болады.  PowerPoint  –  та  құрылған  ақпарат  слайд  немесе 
объект(текстік немесе графикалық) түрінде беріліп, анимация панелі құрылады.  
 
Мультимедиалық  анимация  –  қосымшадағы  бейнеге  қозғалыс  беру  үшін  қосылады.  Анимация    арнайы 
әсерлер қоса отырып (бір  бейнені  екіншісімен  «тігусіз» араластыру  -  трансформациялау),  бар  графикалық  және 
видеоэлементтерді жақсарта түседі.  
5    этап.  Компьютерлік моделдер объектісінің синтезі. 
  Барлық  мүмкіндіктерді  қарастырғаннан  кейін,  мұндағы  таңдаған  программалық  өніміңіз  орналасып, 
компьютерде сіздің жобаңыз орындалуға кіріседі. Компьютерлік моделдеу процесі кезінде екі сатыдан өтеді.  
1 саты. Жұмыс материалдарын дайындау 
Бұл  сатыда    текстік,  графикалық,  аудио  және  видеоматериалдар таңдалған  программалық өніміңіздің  көмегімен 
дайындалады.  Графиктік  ақпаратпен  жұмыс  істеуде,  көңілді  мынаған  бөлген  жөн.  Жұмыстың  сапасы  жоғары 
болған сайын, компьютерлік жадыда, винчестрде орынды көп алады және сіздің өніміңіз жай жұмыс жасайды.  
Видеоклипті  құрғанда  кадр  өлшеміне  және  ақпарат  қысымына  ерекше  көңіл  бөлу  керек.  Видеоклипті 
құруда  толық  экрандық  файл  көлемі    жүздеген  мегабайттан  тұруы  мүмкін.  Аз  дәрежелі  қысым  және  үлкен 
өлшемді кадр бірден клип туындысының жылдамдығын түсіріп жіберуі мүмкін. Сонымен  қатар, компьютеріңіздің 
параметріне  де  байланысты  болады.  Егер  компьютеріңіздің  параметрлерінің  мүмкіндігі  жоғары  болса,  онда  
қиындық болмауы мүмкін.  
  Мультимедиа  компьютері,  сонымен  бірге  орталық  процессорге  есептеу  жүргізуге  және  теледидар  экранына 
жиынтық бейнені шығаруға  көмектесетін  қосымша  электрондық жадтың  болуын  және бұдан басқа  мультимедиа 
ақпаратын  сақтау  және  қайта  шығару  үшін  үлкен  сыйымдылыққа  ие  қатты  дискінің  болуын  да  талап  етеді. 
Сонымен бірге, компьютерге CD-ROM-дағы қосымшаны ойнату үшін компакт дискінің дисководы қажет.  

317
 
 
  Қазіргі  кезде  компьютерлердің  бәрінде  түгелдей  мультимедиалық  мүмкіндіктері  бар  және  оған  арналған 
бағдарламалық қамтамасыз ету  барлық жерде әр түрлі бағамен сатылады. 
  Материал  дайындап  жоба  құру    үлкен  тәжірибелі  дағдыларды  талап  ететін  жұмыс,  бұл  тәжірибе  жинақтау 
арқылы келеді. 
2 саты. Мультимедиалық өнім құру. 
Бұл  сатыда  программалық  ортада  таңдалған  материалдың  дайындалу  қорында  сіздің  мультимедиалық 
жобаңыздың  компьютерлік  моделі  құрылады.  Осыған  орай,  процесстің  технологиясын  көру  үшін,  нақты 
мысалдармен көрсетуге болады. 

этап.  Мультимедиалық өніммен жұмыс.  
Енді сіз құрылған мультимедиалық өніммен жұмысты көруге, іздеуге, ақпаратты іріктеп және т.б. жұмыс 
жасауыңызға мүмкіндігіңіз көп болады.  
 

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   56




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет