Сборник статей международной учебно-методической конференции

518 

 

БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІНДЕ  ЖАҢАШЫЛДЫҚТАР ЖƏНЕ ҰЛТТЫҚ МҮДЕ 

 

Оспанова Б.Р. ф.ғ.к 

Абай атындағы ҚазҰПУ    

Əдебиеттану жəне тіл білімі  ҒЗИ-ның 

ғылыми қызметкері,  

Алматы қ., Қазақстан 

 

 

Білім беру жүйесінде  жаңа технологияларды пайдалану – əлемдік  білім  кеңістігіне еркін 

енуді   көздейтін заман  талабынан  туындап отырған өзекті мəселе.  Əлемдік  білім  кеңістігіне ену 

үшін  ЖОО-ды  əлеуметтік  жəне   қоғамдық   өмірдегі   өзгерістерге   икемдей  отырып,  еркін 

енуіне   дайындығын   тың  мазмұнды   жаңа  мектеп   қана  қамтамасыз   ететінін   əлемдік   тəжірибе 

көрсетіп отыр. Мəселен, Финляндия, Сингапур, АҚШ алдыңғы  қатарлы дамыған елдердің  ІТ-ді 

қолданудың нақты  қадамдары  еліміздің  білім беру жүйесіне  едəуір  өзгеріс  енгізу  қажеттілігін 

дəлелдейді. 

Біз 

бүгінгі  

күні  

осындай  

əлемдік 

білім  

беру 

жүйесіне 

негізделген  басым  бағыттарды   ұстануымыз қажет. 

Қазіргі  кезде  еліміздің  білім  жүйесінде  оқыту  процесін  тың  идеяларға  негізделген  жаңа 

мазмұнмен  қамтамасыз  ету  міндеті  тұр.  ЖОО  білім  берудің  басты  мақсаты - əлеуметтік, 

экономикалық,  қоғамдық - саяси  өмірге  белсенді  араласуға  дайын,  құрзыретті  тұлғаны 

қалыптастыруға  ықпал  ету  болып  табылады.  Осы  мақсатқа  жету  үшін  педагог  алдымен  білім 

мазмұнының  даму  тенденцияларымен  оқу  процесін  ұйымдастыруда  қолданылатын  білім  берудің 

жаңа  технологияларын  білуі  керек.  Мемлекет  келешегі  білікті  маман  даярлайтын  ЖОО-ның 

қандай негізде құрылуына байланысты.  

Қазіргі  таңда  ұрпақ  таңдауына  шексіз  мүмкіндіктер  берілген.  Бүгінгі  білім  алушы 

болашағына  дұрыс  таңдау  жасай  алатын,  ұтымды  шешім  қабылдай  алатын,  сондай-ақ  өзінің 

өміріндегі  өзгерістер  ағымына икемделе білетін қабылетіне байланысты өмір сүру тəртібін күтіп 

тұр.  Сондықтан  да  жаңа  мазмұнды  білім  беру  жүйесі  алдында  білім  алушыны  ойлануға  үйрету, 

қай  жаста  болмасын  алдынан  шығатын  түрлі  проблеманы  шешуге  қажетті  əрекет  тəсілдерін 

үйрету міндеті тұр.  

Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасында 

«Жоғары білімді дамытудың негізгі үрдісі мамандар даярлау сапасын арттыру, қарқынды ғылыми-

зерттеу  қызметімен  ықпалдастырылған  инновациялық  білімді  дамыту,  жоғары  оқу  орындары 

зерттеулерінің  əлеуметтік  сала  мен  экономиканың  қажеттіліктерімен  тығыз  байланысты,  білім 

беру жəне ақпараттық  технологияларды жетілдіру болып табылады» [1, Б.3] деп атап көрсетілген.  

Осыған  орай,  қазіргі  білім  беру  саласындағы  басты  мəселе  əлеуметтік-педагогикалық 

ұйымдастыру тұрғысынан білім мазмұнына жаңалық енгізудің тиімді жаңа əдістерін іздестіру мен 

оларды жүзеге асыра алатын болашақ мамандарды даярлау болып отыр. 

ҚР  «Білім  туралы»  Заңында,  білім  беру  жүйесінің  басты  міндеті – ұлттық  жəне 

жалпыадамзаттық  құндылықтар,  ғылым  мен  практика  жетістіктері  негізінде  жеке  адамды 

қалыптастыруға  жəне  кəсіби  шыңдауға  бағытталған  білім  алу  үшін  қажетті  жағдайлар  жасау, 

оқытудың  жаңа  технологияларын  енгізу,  білім  беруді  ақпараттандыру,  халықаралық  ғаламдық, 

коммуникациялық желілерге шығу деп, білім беру жүйесін одан əрі дамыту міндеттері көзделген 

еді.  Бұл  міндеттерді  шешу  үшін  ЖОО  ұжымдарының,  əр  ұстазының  күнделікті  ізденісі  арқылы 

барлық  жаңалықтар  мен  қайта  құру,  өзгерістерге  батыл  жол  ашарлық  жаңа  тəжірибеге,  жаңа 

қарым-қатынасқа  өту  қажеттігі  туындайды.  Білім  мазмұнының   негізгі  өзегі – қарқынды   дамып 

келе  жатқан   өзгермелі   қоғамда  өмір  сүруге   икемді,  жеке  басының,  сондай-ақ   қоғам 

пайдасына   қарай   өзін-өзі  толық  жүзеге асыруға  дайын   білімді,  шығармашылыққа 

бейім,  

құзыретті  

жəне 

бəсекеге   

қабілетті  

тұлғаны  

қалыптастыру  

мен 

дамыту  болып  табылады. 

Сондықтан  да  еліміз  бойынша  қазіргі  кезде  əлемдік  қауымдастықта  айтарлықтай  ықпалы 

артып  келе  жатқан  еліміздің  білім  беру  жүйесін  заман  талабына  сай  ұйымдастырып,  əлемдік 

бəсекеге  қабілетті  маман  даярлау  мақсатында  халықаралық  дəрежеге  көтеру  үшін  тың  да  нақты 

қадамдар жасалуда. Осы мақсатқа орай, Қазақстан Республикасы үкіметі Болонья декларациясына 

қол  қойып,  білім  берудің  үш  деңгейлі  (бакалвриат,  магистратура,  докторантура)  жүйесінің 

біртұтас  құрылым  ретінде  жоғары  оқу  орындарына  ендірді,  халықаралық  даму  жөніндегі  АҚШ-

тың USAID агенттігінің «Академиялық бағдарламалар мен дəрежелердің батыс  құрылымы жəне 

519 

 

білім  берудің  кредиттік  технологиясы»  атты  жобаның  негізінде  оқытудың  кредиттік 

технологиясын  жүзеге  асыра  бастады  жəне  тағы  басқа  да  көптеген  инновациялық  жаңа 

технологиялардың  біздің  білім  жүйеміз  бен  отандық  ғалымда  өркендеуін  қолға  ала  бастады.  Ал 

бұлар  болса,  қазақстандық  білім  жүйесі  мен  ғылым  салаларының  заманауи  бағыт  алып,  дами 

бастауына кең жол ашатыны анық. Бұнымен қоса білім ошақтарының жаңа құрылыстарын салуға 

жəне  оларды  қазіргі  заманның  үздік  технологияларымен  қамтамасыз  етуге  ерекше  көңіл  бөлініп 

келеді.  Оған  Н.Ə.  Назарбаевтың  Қазақстан  халқына  арналған  жыл  сайынғы  дəстүрлі 

Жолдауларындағы  білім  беру  мəселелеріне  қатысты  маңызды  ой-толғаулары  мен  инновациялық 

ұсыныс-ұстанымдарының нəтижелі болып жүзеге асырылып  жатқаны дəлел.  

Президент  білім  жəне  ғылым  саласына  ерекше   назар  аударып  отыр.  Білім  саласындағы 

ауқымды міндеттер – даярлаудың жаңа сапасына көшу, оқытудың тиімді жүйесін жасау. Ғылымда 

–  зерттеулерді  əлемдік  деңгейге  шығару  жəне  ғылымды  инновациялық  процеске  тікелей  қосу. 

Сондықтан  Жолдауды  іске  асыру  бойынша  Жалпы  ұлттық  іс-шаралар  жоспарының  бестен  бір 

бөлігі  білім жəне ғылым мəселесіне  арналған.  2011 жылы білім жəне ғылым жүйесінің құқықтық 

базасы  толығымен  жаңартылды. «Ғылым  туралы», «Назарбаев  Университеті,  Назарбаев 

Зияткерлік мектептері жəне Назарбаев Қоры мəртебесі туралы» жаңа заңдар қабылданды. «Білім 

туралы»  Заңға  елеулі  өзгерістер  мен  толықтырулар  енгізілді.  2011 жылы  білім-ғылым  саласына 

қатысты 7 заң  қабылданды.   Үкімет  тарапынан  70-тен  астам  қаулы  əзірленді.  Бұдан  біз    оқу 

орнындары келешекте ғылым мен білімнің  сапасын арттыра отырып, отандық білім беру саласын 

одан  əрі  өрекендеуіне  үлес  қосады  деп    сенеміз.  Атап  айтқанда,  еліміздің    əл-ауқатын    арттыру  

мемлекеттік саясаттың басты мақсаты болғандықтан, соған қол жеткізу үшін ғылым мен білімнің 

дамуына баса назар аудару негізгі фактордың бірі екеніне Қазақстан қоғамы назар аудара бастады. 

Білім саласын осы заманғы даму үрдісіне үйлестірудің жолдары анықталды. Өйткені  білім-ғылым 

саласына бағыталған инновация-лық ұсыныс-ұстанымдар ел экономикасына жаңа серпіліс əкеліп, 

оған ендіріліп жатқан тың идеяларды жүзеге асыруды  нақтылайды.  

2015  жылы  Ұлттық  инновациялық  жүйе  жұмысының  басталатынына  Елбасы 

қазақстандықтардың  назарын  аудартты.  Осы  жүйе  нəтижелерінің  зерттемелері 2020 жылға  дейін 

өндіріске  дайын  технологиялар  мен  патенттер  түрінде  енгізіліп,  алғашқы  нəтижелерін  көрсетуі 

тиіс  екені  аталды.  Бұдан  біз  болашағымыздың  өркендеуі  ғылым  мен  білімде  екенін  анық  көре 

аламыз. Білім беру саласына енгізілетін өзгерістер біздің заман көшінен қалып қоймауымыз үшін  

қажет.  Жаңа  технологияларға  негізделген  заманауи  даму  үлгілерінен    Қазақстан  жастары  қалыс 

қалып  қоймауы  тиіс.  Ол  үшін  білім  беруді  қазіргі  заман  талаптарына  сəйкестендіріп  құру  қажет 

екені баршаға түсінікті. 

Отандық  оқу  орындарындағы  инновациялық  білім  беру  үдерістерін  басқаруды  кəсіби 

қалыптастыру кезіңіндегі еліміздегі  қоғамдық өзгеріс-тердің ауқымдылығы мен күрделілігі білім 

беру  саласына,  оның  ішінде  жоғары  оқу  орындарының  білім  беру  стратегияларына  өзгерістер 

енгізуді  талап  етеді.  Осы  бағыттағы  болжамдардың  сан  алуандығына  қарамастан,  қазіргі  білім 

беру  жүйесін  дамыту  үдерісі  оқытудың  жаңа  үлгілеріне,  мазмұнына,  технологияларына,  түрлері 

мен  əдістеріне  қатысты  шығармашылық  ізденістердің  қарқындылығымен  əрі  көп  түрлігімен 

ерекшеленетінін  ескеру  қажет.  Оны  ойдағыдай  іске  асыру  үшін  қоғамды  ақпараттандыру 

технологиясын қарқынды дамыту қолға алынып жатыр.  

Қазақстандық жоғары оқу орнының басты мақсаты – жастарға сапалы білім бере отырып, 

олардың ой-өрісін арттырып, қазіргі заман талабына сай жоғары білімді маман етіп шығару екені 

анық.  Жоғары  білім  беру  ошағы – мамандық,  іскерлік  дағды  ғана  беріп  қоймайды,  ол  жеке 

тұлғаны  Отанға  қызмет  ететін  маман,  патриот  ретінде  тəрбиелейді,  өзіне-өзі  сенімді  азамат  етіп 

қалыптастырады.  Бүгінгі  күнгі  білім  саясатының  көкейкесті  мəселелері – əлемдік  білім  беру 

кеңістігіне  сəйкес білім беру, кəсіби біліктіліктің сапасын жақсарту, біліммен қамтамасыз етудің 

ғылыми-əдістемелік  жүйесін  түбегейлі  жаңарту,  оқытудың  əдістері  мен  ұйымдастыру  түрлерін 

өзгерту,  педагогикалық  ұйымдастыруды  қайта  құру,  ондағы  алдыңғы  қатарлы  оқу-тəрбиелік 

тəжірибелер  мен  қазіргі  қоғамның  сұраныстары  мен  ұсыныстары  арасындағы  алшақтықтарды 

жою,  біріздендіру,  білімдегі  жаңашылдықты  саралау,  бағалау,  білімді  жетілдіру  үдерісіндегі 

үздіксіздікті қамтамасыз ете отырып, солардың барлығының қоғамдық қызметінің рөлін арттыру 

болып  табылады.  Қазақстан  Республикасының  «Білім  туралы»  Заңында  ұлттық  жəне 

жалпыадамзаттық  құндылықтар  ғылым  мен  практика  жетістіктері  негізінде  жаңа  заманға  сай 

келетін бəсекеге қабілетті кадрлар дайындауға бағытталған білім беру жəне оны шығармашылық, 

рухани  жақтан    жетілдіру  мақсатында  халыққа  қалтқысыз  қызмет  етуі  қажет  делініп  нақты 

көрсетілген.  

520 

 

Қазақстан  Республикасының  Президенті  Н.Ə.Назарбаев  өзінің 2007 жылы  жарық  көрген 

«Еркін елдің ертеңі – кемел білім мен кенен ғылымда» деген еңбегінде: «ХХІ ғасырда білім беру 

ісін  дамыта  білмеген  мемлекет  құрдымға  кетері  хақ.  Сондықтан,  біз  болашақта  жоғары 

технологиялық  жəне  білікті  өнеркəсіп  мамандарының  шоғырын  қалыптастыруымыз  қажет.  Бұл 

орайда, Қазақстандағы жоғары оқу орындарының міндеті – əлемдік стандартқа сай білім беру, ал 

олардан  алынған  дипломдар  дүние  жүзі  мойындайтындай  болуы  қажет.  Біз  əрбір  Қазақстан 

азаматтарының дұрыс мүмкіндіктермен жоғары білім алуына кепілдік беруіміз қажет» [2;Б.53], – 

деген  болатын.  Қазіргі  білім  берудің  барлық  деңгейлерінде  зерттеулік,  компьютерлік,  жобалық 

жəне  көптеген  өзге  де  инновациялардың  кең  ауқымы  байқалады.  Бұл  инновациялардың  басым 

көпшілігі еліміздің білім беру жүйесіне айтарлықтай өз ықпалын тигізе бастады. Соңғы жылдары 

еліміздің  білім  жүйесіне  ендірілген  жаңа  үлгілер  ескі  білім  беру  парадигмасына  шектеу  қойып, 

оның  орнына  жаңасының  құрылып  жатқандығын  растай  түседі.  Жоғары  оқу  орындарындағы 

инновациялық  білім  беру  үдерістерін  басқаруды  кəсіби  қалыптастырудың  теориялық  негіздерін 

анықтап,  құрылымдық-мазмұндық  үлгісін  құру,  оның  педагогикалық  əдістемесін  жасау – бүгінгі 

күннің  сұранысы.  Осы  мақсатқа  негізделген  жаңа  əдістемелік  іс-əрекеттер  мен  құрылымдардың 

бірқатары тəжірибелік-эксперименттік зерттеу жұмыстары-ның нəтижелерінде дəлелденіп, кəсіби 

қалыптастырудың  келешек  даму  жолдары  ретінде  айқындалды.  Əлбетте,  бұл – еліміздің  

болашағы ұстаздың  білімі мен біліктілігіне, рухани əлеуетіне, құқықтық жəне саяси мəдениетіне 

байланысты.  Білім  беру  жүйесін  одан  əрі  жетілдіру,  мемлекеттік  білім  беру  стандартын  жүзеге 

асыру,  жаңа  буын  оқулықтарын  оқыту  үрдісіне  енгізу,  Қазақстанның  білім  саясатының  ұлттық 

моделін  қалыптастыру  тəрізді  келелі  мəселелер  ұстаздарға  шеберлік  пен  іскерлікті,  кəсіби 

дайындығының сапасын өсіру мен жетілдіру талаптарын қойып отыр. 

Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында: «Білім беру жүйесінің басты міндеті 

–  ұлттық  жəне  жалпыадамзаттық  құндылықтар,  ғылым  мен  практика  жетістіктері  негізінде  жеке 

адамды  қалыптастыруға,  дамытуға  жəне  кəсіби  шыңдауға  бағытталған  білім  алу  үшін  қажетті 

жағдайлар  жасау.  Жеке  адамның  шығармашылық,  рухани  жəне  дене  мүмкіндіктерін  дамыту, 

адамгершілік пен салауатты өмір салтының берік негіздерін қалыптастыру, жеке басының дамуы 

үшін  жағдай  жасау  арқылы  интеллектін  байыту.  Еңбек  рыногында  бəсекелесуге  қабілетті 

жұмысшылар  мен  мамандар  даярлау,  оларды  қайта  даярлау  жəне  біліктілігін  арттыру» [3; Б.2] 

делінген.  Яғни  инновациялық  білім  беру  жүйесі  арқылы  интеллектуалдық  ой  өрісі  дамыған  жас 

ұрпақ тəрбиелеуді одан əрі жетілдіру заман талабынан туындап отырғандығы белгілі. 

Ғылым мен технология əлеміндегі жаңалықтарға үңілу, оны зерделей, зерттей отырып, іс-

тəжірибеге  пайдалану,  еліміздің  төл  технологиясын  қалыптастыру  заман  талабы  мен  ағымына 

ілесу  үшін  қажет  болып  отырғанын    Елбасымыз  үнемі  назарда  ұстап  келеді.  Ол  Қазақстан 

Республикасы Білім жəне ғылым қызметкерлерінің ІІІ съезінде сөйлеген сөзінде білім беру жүйесі 

қызметкерлерінің  кəсіби  біліктілігін  арттыру – бүгінгі  өмір  талабы  екенін  айта  келе: «Жаңа 

формацияға жаңа педагог қажет» [4;Б.1], – деп атап көрсеткен болатын. Жаңа формацияның «жаңа 

педагогын»  қалыптастыру  үшін,  педагогикалық  жаңа  технологияларды  біліктілікті  арттыруда 

кеңінен  пайдалана    отырып,  білім  беру  жүйесі  қызметкерлерінің  ғылыми-əдістемелік  бағыттағы 

жұмыстарын  жетілдіру  қажет.  Қазақстан  Республикасында  білім  беруді  дамытудың 2011-2020 

жылдарға  арналған    мемлекеттік  бағдарламасында: «Ақпараттық-коммуникациялық  технология-

ларды  (бұдан  əрі – АКТ) – педагогтердің  құзыреттіліктерін  қамтамасыз  ету  үшін 

ұйымдастырушылық  қамтамасыз  ету,  электрондық  оқыту  жүйесін  пайдаланушыларды  даярлау 

жəне  олардың  біліктілігін  арттыру  қажет», – делініп  көрсетілгендей,  өскелең  ұрпаққа    қазіргі 

қоғам талабына сай сапалы білім беру жəне оларды бəсекеге қабілетті етіп оқыту мен тəрбиелеу 

педагогика  ғылымы  саласында  жаңа  əдіснамалық  негіздегі  ғылыми  зерттеулердің  көп  болуын 

талап  етеді.  Себебі,  дəстүрлі  оқыту  мазмұны  мен  əдістері  мұндай  нəтижеге  жетуге  кепілдік 

бермейтінін  күнделікті  іс-тəжірибе  көрсетіп  отыр.  Оның  шешімі – оқу  үрдісіне  педагогикалық 

жəне  ақпараттық-коммуникациялық  жаңа  технологияларды  ендіру  болып  табылады.  Жаңа 

технология білім беру жүйесі қызметкерлеріне оқу үрдісінің қойылған мақсатқа жетуіне кепілдік 

береді.  Оқыту  технологиясы  оқу  үрдісіне  педагогикалық-психологиялық  іс-əрекеттердің  жүйелі 

кешені  ретінде  пайдаланылады.  Жаңа  технологияны  оқушыны  дамытуға  бағытталған  оқу-тəрбие 

жұмысының  бір-бірімен  тығыз  байланысқан  əдістері  мен  түрлерінің  жиынтық  жүйесі  деп 

қарайтын  болсақ,  онда  ол  білім  мазмұнын  жетілдіру  ісінің  басты  бағыты,  яғни  оқыту  мен 

тəрбиенің  тиімділігін  қамтамасыз  ететін  біртұтас  үрдіс  болып  табылады.  Сондықтан  да 

педагогикалық  жаңа  технологияға  бетбұрыс  əлемдік  білім  кеңістігіне  талпынған  қазақстандық 

ғылыми-əдіснамалық  жүйені  мазмұны  жағынан  ғана  байытып  қоймай,  бағыты  жағынан  да 

521 

 

жетілдіре түседі. Білім саласындағы жаңа технология – бұл оқу процесін ұйымдастыру жəне өткізу 

барысында  шəкірт  пен  ұстазға  жайлы  жағдай  туғызудың  біріктірілген  педагогикалық  қарым-

қатынасы  кезінде  қолдануға  болатын  барлық  жағдайларды  ойластыра  қарастырлған  үлгі.  Оның 

негізгі ұстанымы  – оқытуды ізгілендіру, өзін-өзі дамытатын, дұрыс шешім қабылдай алатын, өзін-

өзі  жетілдіріп  өсіруші,  тəрбиелеуші  тұлға  қалыптастыру  болып  табылады.  Себебі  қазақстандық 

əрбір  жас  ұрпақ  сапалы  білім  алып,  жоғары  білімді  маман  болып,  ертеңгі  күні  дүниенің  төрт 

түкпірінде    өзінің  қалаған,  ұнатқан  мамандығы  бойынша  өзіне  жəне  қоғамға  пайдалы  еңбек  ете 

алатындай  болуы  қажет.  Өркениетке  бет  бұрған  еліміздің  жастары – ертеңгі  мемлекет  тірегі. 

Қоғамның  да  ең  басты  керегі – өзінің  ертеңіне  деген  сенімі  мен  үміті.  Сол  тірек  нық  та  берік, 

сенімді  болуы  үшін  бəсекеге  қабілетті  мамандар  дайындау  үрдісі    бала  бақшаларынан,  арнаулы 

жəне орта мектептерден,  жоғары  оқу  орындарынан бастау  алмақ. Сондықтан да  бұл  мəселелерді 

нəтижелі  орындау – олардың    іргетасы  болып  саналатын  педагог  кадрларды  дайындап,  олардың 

білім деңгейінің жоғары болуын қадағалайтын жəне олардың білім-біліктілігін арттыратын, қайта 

даярлайтын    ЖОО-ның  негізгі  міндеттерінің  бірі  болып  қала  бермек.  Қазақстан    Республикасы 

əлемдік    қауымдастықтың    басқа    елдермен    терезесі    тең    дəрежеге  қол  жеткізуі    үшін,  жас  

ұрпақтың  нұрлы  болашағы үшін  осындай  батыл  қадамдарға  баруы қажет. Қоғам  игілігі, елдің  

өркендеп  дамуы    үшін    жасалып    жатқан    осы    маңызды    бастамаға    білім    беру    жəне    ғылым  

саласы    қызметкерлерінің,  жалпы    барша    халықтың      қолдау    көрсетіп,  барынша    ат  

салысатынына  сенімдіміз. Сол  сенім  бізді  алға  жетелейді. Қорыта айтқанда  еліміздің білім беру 

жүйесі  мен  ғылымын  дамыту  мəселелері  экономикамен  біте  қайнасаса  отырып  шешілуі  тиіс.  

Сондай-ақ  қоғамдық ғылыммен қатар жаратылыстану ғылымдары да  бірдей дамуы қажет. Екінші 

инфафактор  журналдарына  гуманитарлық  салада  атап  айтқанда,  филологиялық  бағытта 

жариялауға ғылыми мақалаларды шығару үшін сол журналдармен ғылым министірлігі тарапынан 

келісім қажет деп ойлаймыз. 

 

Пайдаланған əдебиеттер: 

 

1 Қазақстан республикасының  2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасы. 

http://kargoo.gov.kz/ 

2  Қазақстан Республикасының Президенті-Елбасы Н.Ə. Назарбаевтың Қазақстан халқына 

Жолдауы. Əлеуметтік-экономикалық жаңғырту - қазақстан дамуының басты бағыты 2012 жылғы 

27 қаңтар. http://www.akorda.kz/ 

3    Назарбаев Н.Ə. «Еркін елдің ертеңі – кемел білім мен кенен ғылымда», Астана, 2007 

жыл. 

4  Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы, 8-бап. 

 

 

 

ENGLISH LANGUAGE LEARNING IN THE SYSTEM OF MULTILINGUAL 

EDUCATION IN KAZAKHSTAN 

 

Yertysbayeva G.N., KEUK 

 

Language-necessity condition for the existence of the nation, it is a cultural code that forms the 

philosophy of human life, its system of values, behavioral style, ways of thinking. The main political 

value is the state, and the main cultural - language. Every national language is unique. 

President of Kazakhstan Nursultan Nazarbayev said: “Over the years of independence, ethnic 

polyphony of languages, cultures and traditions of Kazakhstan gained the confident sound of peculiar 

richness of colors and beauty. In Kazakhstan for the years of independence, no ethnic group has not lost 

their language. We cherish and create all possibilities for the development of culture, even the smallest 

ethnic groups . We should not say that we will only develop our language, but our culture, we have to 

keep up with the times. Knowledge of three languages, education, youth training knowledge - I think it's 

right, it's imperative. 11 million books published annually in the world, 80% of them - in English, and to 

keep up, we need to know English. And we need to preserve the Russian language as one of the six world 

languages”[1]. 

Kazakhstan is a multinational country. Today for Kazakhstan opened the doors to almost all 

countries of the world. For young people have the opportunity to learn, to train in foreign universities 

522 

 

through a variety of training programs and academic mobility. The knowledge of languages gives an 

opportunity to see the world, learn from the experience and be a specialist in demand not only in the 

region and the country, but also far beyond its borders. 

Indeed, Kazakhstan, one of the few countries that has resolved the problems of language policy 

without sharp collisions and conflicts. The country is implementing the Law “On Languages” concept of 

language policy and the new State Program of functioning and development of languages for 2011-2020. 

The government strongly supports language development as well as knowledge of the state and 

possession of several languages is a factor in the competitiveness of individual citizens.  

The idea of the trinity of languages in Kazakhstan for the first time the President announced back 

in 2004, later returning to it repeatedly. So, in October 2006 at the XII session of the Assembly of People 

of Kazakhstan Head of State reiterated that the knowledge of at least three languages is important for the 

future of our children. And already in 2007 in his Address to the people of Kazakhstan “New Kazakhstan 

in the new world”, the Head of State proposed to begin a phased implementation of the cultural project 

“Trinity of languages”.  From that moment, and begins counting the new language policy of independent 

Kazakhstan, which today can serve as an example for other countries in the degree of popularity in 

society and the level of its effectiveness. Harmoniously entered into a process of spiritual development of 

the people, the language policy is inseparable from the general policy of large-scale social modernization. 

The President believes that the success of the modernization is very important that each citizen was useful 

to the Fatherland. Only with such an understanding of a broad public consensus and success can be 

achieved [1]. 

"Kazakhstan should be perceived worldwide as a highly educated country - has repeatedly 

stressed the President, - the population can use three languages. This is the Kazakh language - the state 

language, Russian language - as a language of international communication and English - the language 

of successful integration into the global economy" [2]. For Kazakhstan the idea of the trinity of languages 

is especially important because it was formulated by the head of state as a response to the challenge of the 

times, as a solution to the urgent needs of the life of society is actively integrating into the global world. 

Kazakhstan's integration into the world community today depends on the awareness and implementation 

of the simple truth that the world is open to anyone who can acquire new knowledge through the mastery 

of the dominant language. Thanks to the initiative of the President of our country began implementing 

polylinguism concept in education because it Multilinguism will strengthen the competitiveness of 

Kazakhstan. 

One of the most important priorities of the Address of the President of the Republic of 

Kazakhstan - Leader of the Nation N.A. Nazarbayev to people of Kazakhstan Strategy "Kazakhstan-

2050": New political course of established state" is education, which emphasizes that knowledge and 

skills - milestones of modern education, training and retraining. To become a developed competitive state, 

we have to be highly educated nation. 

In the foreground is now coming not just a knowledge of the English language and his 

understanding of and ability to use the skills acquired in the process of learning in everyday life. Now the 

world standards of modern education, aimed at preparing an educated, thinking and creative development 

of the person, capable to adapt to our rapidly changing world and contemporary socio-economic 

environment. Realizing this, many students are paying more and more time studying not only English, but 

also at least one or two foreign languages. Most often we see a combination of English, Spanish, German 

and Chinese. It is also often qualitative knowledge of a foreign language can allow young people to 

receive a specialty abroad. Such education may be as additional to the existing or new education directly 

related to his future professional activities. It has long been observed that students fluent in foreign 

languages and more actively involved in the scientific work, taking in the various student organizations, 

trust them to represent the Institute at international conferences and are allowed to participate in grants. 

English - the international language, one of the official languages of the UN, is the language of 

international communication in areas such as politics, science, technology, business, culture, and trade. 

English - the language of navigation, aviation, literature, education, contemporary music, international 

sports, tourism programming. 

In the era of globalization and expansion of international contacts English learning is of particular 

importance. The main reasons for learning English - education, work, leisure [3]. 

He added that there were 3500 foreign companies in Kazakhstan and the local citizens needed 

English to communicate with them and use the equipment they bring into the country[1]. 

“By studying the language and culture of other nations, a person becomes their equal and will not 

need to make humble requests,”[4] said Abai Kunanbaev. Our great poet and philosopher thought about it 

523 

 

back then, however he was talking about Persian, Arabic and Russian languages but, nevertheless, his 

words are applicable and relevant even nowadays, especially at the time when all significant events and 

processes in the world are held in English language. 

It is also very important to mention, that in order to develop our country by cultivating good 

specialists, we need to know English to send them for education abroad and what is more significant - to 

show other nations and countries our culture and traditions in international arena. English has become the 

"new Latin". In the field of scientific know-how and technological development everyone must know 

English to be a part of the 21st century. It is easy to understand why in Italy, for example, speaking 

English is obligatory for many technical professions. 

A variety of methods and forms of instruction in the teaching of subjects in English required by 

their rational choice, the optimal combination, which implies the need for a generalization of knowledge 

about methods and techniques of organization of foreign language communication. Currently, intensive 

foreign language teaching is implemented in various developing, newly emerging and existing teaching 

systems. This is due to the variety of specific learning goals in foreign language different contingent of 

trainees, as well as the variety of learning environments. 

Before teachers of universities and teachers colleges, schools have an important task - to study 

modern methods of teaching in English top universities of the world and introduce them to the 

educational process in order to create a professional polylingual personality. Result of training languages- 

training of multilingual staff, who are able to solve the serious problems of reality, engaged in scientific 

and theoretical knowledge of the phenomena and objects of the world. Knowing the language learning 

perspective, we can create the basis for the formation of competitive state. 

 

жүктеу/скачать 8,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: