Дәріс. Цифрлық құрылғының логикалық элементтері

 

Цифрлық ақпараттарды түрлендіру 0 және 1 логикалық айнымалылары негізінде логикалық ЖӘНЕ, НЕМЕСЕ, ЕМЕС элементтері арқылы жүзеге асады. Логикалық элементтердің шартты белгілері  - орындалатын операция таңбасы қойылған тіктөртбұрыш, (терістеу операциясының белгісі дөңгелек түрінде болады).

1.1 сурет – Логикалық элементтердің шартты белгілері

Схемаларда 0 және 1 айнымалылары әртүрлі екі кернеу арқылы кескінделеді: U_o және U₁ . Кернеудің екі деңгейінің қайсысы U_o үшін, қайсысы U₁ үшін қабылдау керектігін келісу керек. Оң және теріс логикалар деген ұғым бар. Оң логикада  U₁ > Uo, ал теріс логикада  U₁ < Uо. Ары қарай, егер қателеспесек, оң логиканы қолданамыз.  

Бір түрлі логикалық айнымалыларды түрлендіру әртүрлі формаларда: ЖӘНЕ, НЕМЕСЕ, ЕМЕС операцияларының көмегімен  (буль базисі),  ЖӘНЕ-ЕМЕС операциялары (Шеффер базисі), НЕМЕСЕ-ЕМЕС операциялары (Пирс  базисі), сондай-ақ басқа да көптеген әдістермен беруге болады. Көбіне Пирс және Шеффер базистері кездеседі.