Шерубай Құрманбайұлы мемлекеттік тілдегі терминология
жүктеу/скачать 280,11 Kb.
|
терминология книга
- Бұл бет үшін навигация:
- Терминжүйені қалыптау
- Терминологияны стандарттау
- Терминологияны ұсыну
- Терминологияны үйлестіру
| Терминологияны оқыту (терминологическое обучение) – ар- наулы ұғымдар жүйесін жақсы түсініп, олардың оқытылатын пән саласындағы орнын білу арқылы алдағы оқу барысында берілетін материалдарды меңгеру «Мамандыққа кіріспе» пәнінің құрамын- да терминдер жүйесімен таныстыратын терминологиялық қыз- меттің жаңа саласы.
Терминжүйені қалыптау (кодификация терминосистем) – жа- салған терминжүйені нормативтік сөздік түрінде рәсімдеу. Термин- жүйенің ерекшеліктеріне байланысты қалыптау терминдер мен олардың анықтамаларының стандарты түрінде немесе ұсынылған терминдер жинағы ретіндегі ұсыныстар түрінде де болуы мүмкін. Терминологияны стандарттау (стандартизация термино- логии) – құжаттарда міндетті түрде қолданылуы тиіс терминдер мен олардың анықтамаларын стандарт ретінде бекіту. Стандарт- тау халықаралық деңгейде, тіларалық немесе тілішілік деңгейде жүргізілуі мүмкін. Терминологияны ұсыну (мақұлдау) (рекомендация термино- логии) – шектен тыс нормалау (стандарт түрінде бекітіп тастау) шығармашылық ойлау мен термин шығармашылығын шектеуге апаратын жағдайда терминге қойылатын талаптарды қанағаттан- дыратын, мейлінше дұрыс жасалған терминдерді қолдануға ұсы- ну. Оның нәтижесі ұсынылған терминдер жинағы ретінде жария- ланады. Қазақстанда терминологияны қалыптандыру жұмыстары негізінен ұсыныс түрінде жүзеге асады. Салалық мамандар мен тілшілердің сараптамасынан өткізілген терминдер Қазақстан Рес- публикасы Үкіметі жанындағы Мемлекеттік терминология комис- сиясы арқылы бекітіліп, көпшілікке ұсынылады. Олар бекітілген терминдер жинағы ретінде жарияланып жүр. Бірақ олардың мүл- тіксіз қолданылуы стандарт сияқты қатаң талап етілмейді. Терминологияны үйлестіру (гармонизация терминологий) – екі немесе одан да көп тілдердің терминологиясын салыстыру, яғни тіларалық, халықаралық реттеу жұмысы. Терминологияны бір тіл ішінде, жалпы терминдер жүйесі шеңберіндегі жекелеген терминологияларды үйлестіру жұмысы да жүргізіледі. Терми- нологияны үйлестірудің бұл түрін ішкі үйлестіру (координация терминологий) деп бөлуге болады. жүктеу/скачать 280,11 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|