Синтаксистік парадигмалар


Анықтауыштың жасалу жолдары



Pdf көрінісі
бет77/374
Дата07.01.2022
өлшемі2,27 Mb.
#17280
түріМонография
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   374
Байланысты:
Paradigma2015-1

Анықтауыштың жасалу жолдары. Атрибуттық қатынаста жұмса-
латын  негізгі  сөз  табы – сын  есім.  Сын  есімнің  семантикалық  негізі 
сапаны білдіретіндігінде. Сондықтан сөйлемде сын есімдерден болған 
анықтауыштар  заттың  əр  алуан  сапасын,  қасиетін  көрсетеді.  Заттың
сандық,  өлшеулік  сапасын  білдіретін  сан  есімдер  де  анықтауыш  қыз-
метінде  жұмсалады.  Екі  зат  есім  қатар  келгенде,  алдыңғы  зат  есім 
анықтауыш  қызметінде  жұмсалады,  есімдік  (сілтеу  есімдігі)  анықта-
уыш  қызметінде  жұмсалады,  еліктеуіштер  де  анықтауыш  қызметінде 
жұмсалады. 


88
89
Қазіргі қазақ тіліндегі синтаксистік парадигмалар
І бөлім. Дəстүрлі синтаксистік парадигмалар
1. Сын есімнің анықтауыш қызметінде жұмсалуы. Сапалық, қатыс-
тық сын есімдердің анықтауыш болуы: Аппақ киіз үйге кіргізіп, тай со-
йып қонақ қылар еді. Боз биенің сүтіне шомылдырып, алдымызға астау-
астау жал-жая қояр еді (О.Бөкей). 
Туынды  сын  есімдердің  анықтауыш  қызметінде  жұмсалуы:  Сонда 
деймін-ау, сол Құттыбай, Елтай, Сəйкүл тірі болғанда, қазіргі халіміз 
бұдан тəуір болар ма еді?.. (Ш.Мұртаза) 
2.  Зат  есімнің  жалғаусыз  қатар  келіп  немесе  ілік  септігінде 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   374




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет