Es
s
Esm
Es
1
s
(31)
жағдайдағы деформация модулі; деформация модулі;
Es tg -бос арматураның
s -коэффициент графикалық тҥрде, жарықшақтардың арасындағы ұзындығы бойынша арматурадағы кернеу эпюрасы аудандардың қатынасына тең. Жарықшақтардың
арасындағы кернеу эпюрасының ординаталары
s1 s s 2 , ал
жарықшақтар бар қимада
s -ке тең болады.
s
s lcrc s 2lcrc
slcrc
1 s 2 ;
s
(32)
s 2
–жарықшақтардың арасында арматурадағы кернеу;
Жарықшақтар бар қимада жэне олардың арасында июші
моменттің мөлшері бар шамада болатындығын ескеріп
s 2
мөлшері анықтайды.
M s As z s As z s2 As z1 xM crc
(33)
s 2
xM crc ;
(34)
A
s z1
Мұндағы:
Mcrc
созылған аймақтағы бетон мен қабылдайтын
июші моменттің бөлігі; Формуланы ескере отырып s
келесі тҥрде жазуға болады
1 x
Mcrc
1 x Mcrc
(35)
s A z M
s s 1
июші момент;
Темірбетон элементтер алдын-ала кернеуленген болған жағдайда
s 1 x
Mcrc ;
M Mrp
(36)
мұндағы:
Mrp – алдын-ала қысушы кҥштің
()
әсерінен пайда
болғаниюші момент; еткенде;
x 0,4 - кҥшсалмақтар ҥзақ мерзімді эсер
s 1,0
төмен болады жэне
s 0,3 1,0
арасында өзгереді.
Кҥшмалмақтар көп мэрте қайталанған кезде s
мөлшері бірге
m
жақындау болады. ҚМ ж Е бойынша s -ті келесі формула арқылы анықталады
s
1,25
l
m
1 2
1,0;
(37)
(3,5 1,8 m
) es,tot
ho
мҥндағы:
1 – кҥшсалмақтардың ҥзақ мерзімділік эсерін,
1 1,1
– кҥшсалмақтар қысқа мерзімде әсер еткенде және
периодтық профильді стерженьдік арматураны пайдаланған кезде;
1 1,1
– кҥшсалмақтар қысқа мерзімде әсер еткенде жэне тегіс
бетті стерженьдік, сымдық арматураны пацдаланған кезде;
1 0,8 – кҥшсалмақтар ұзақ мерзімде эсер еткенде;
Rbt,ser Wpe 1,0;
m M M
(38)
rp
M
es,tot N ;
(39)
Ntot
tot
– бойлық кҥштің және алдын-ала қысушы кҥштік () эсеріне
пайда болған тең эсерлі кҥш.
Темірбетон элементтерін жарықшақтардың ащылуы бойынша есептеу.
Жарықшақтардың арасындағы ұзындықта (𝑙 crc )
арматурадағы және бетондағы ұзартудың айырмашылығын жарықшақтардың ашылу еніне деп қабылданады.
acrc sm lcrc btm lcrc ;
(40)
acrc
sm
lcrc
s
l
crc
s s
crc ;
(41)
E
s
мұндағы: s – коэффициент (37) формула арқылы анықталады және арматураның бетон мен ілінісу беріктігіне байланысты.
ҚМ ж Е-тік жарықшақтардың ашылу енін келесі
эмпирикалық формула бойынша анықтауды ұсынады.
acrc
e
s 20(3,5 100) 3 d ;
s
Es
(42)
мҥндағы:
1
иілген жэне ортасынан тыс сығылған
элементтер ҥшін;
1,2 созылған элементтер ҥшін;
l – кҥшсалмақтардың әсерінен ұзақтығы мен сипатын,
сондай-ақ бетонның тҥрі мен кҥйін ескеретін коэффициент;
l 1,0
– кҥшсалмақтар қысқа мерзімді эсер еткенде
l 1,6 1,5
– ауыр бетон ҥшін егер тұрақты жэне ұзақ
мерзімділік кҥшсалмақтар ұзақ мерзімді эсер еткенде кҥшсалмақтар көп мәрте қайталанған кезде.
μ – қиманы арматуралау коэффициенті
As / bho ;
– ұзыңбойлық арматураның тҥрі мен бедерін ескеретін
коэффициент: 1 бедерленген стерженьді арматура ҥшін; 1
Bp-I, Bp-II, K-7, K-19.
кластары ҥшін; 1 тегіс бетті ыстықтай тапталған стерженьдер
ҥшін; 1,4 В-ІІ класты арматура ҥшін;
ds – созылған арматураның диаметрі;
s – созылған арматурадағы кернеу;
Ортадан созылған элементтер ҥшін
N P ;
As
(43)
Иілген элементтер ҥшін
s
M p(z esp ) ;
(44)
As z
Ортадан тыс сығылған (-) жэне созылған (+) элементтер ҥшін
s
N ( e z) p( z esp ) ;
(45)
As z
Темірбетон элементтерін тік жарықшақтардың ашылуы бойынша есептеудің төмендегі шарттың орындалуын тексеру болып табылады
acrc [ acrc ]; (46)
Мұндағы:
acr c
– сыртқы кҥшсалмақтардың эсерінен пайда
болған жарықшақтардың ашылу ені,
[acrc ]; - ҚМ ж Е бойынша анықталатын жарықшақтың ашылу енінің рұқсат етілген шегі;
Сыртқы кҥшсалмақтардың әсерінен пайда болған
жарықшақтардың ашылу ені тесірбетон элементтердің жарықшаққа төзімділігіне байланысты;
-2 категория жататын ТБЭ ҥшін
acrc acrc1 [acrc ];
-3 категория жататын ТБЭ ҥшін
acrc acrc1 acrc2 acrc3 [acrc ];
(47)
(48)
мұндағы:
ac 1r
– барлық кҥшсалмақтардың қысқа мерзімді
әсерінен пайда болған жарықшақтардың ашылу ені;
acrc3
– тұрақты және ұзақ мерзімділік кҥшсалмақтардың эсерінен пайда болған жарықшақтардың ашылуы.
Темірбетон элементтерін көлбеу жарықшақтардың ашылуы бойынша есептеу.
ҚМжЕ бойынша көлбеу жарықшақтардың ашылу енін келесі эмпирикалық формула бойынша анықтауды ұсынады
acrc
l
E ds
s
ho
0,6 s ds ;
0,15Eb (1 2 s )
(49)
Мұндағы: l
– ісҥшсалмақтардың эсерінің ұзақтығы мен
сипатын, сондай-ақ бетонның тҥрін мен кҥйін ескеретін коэффициент;
l 1,0
кҥшсалмақтар қысқа мерзімде әсер еткенде, тҥрақты
еткенде;
l 1,5 тұрақты жэне ұзақ мерзімді кҥшсалмақтар
ұзақ мерзімде әсер еткенде жэне көп мэрте қайталанатын кҥшсалмақтар әсер еткенде;
ds ,s
кернеуі;
көлденең стерженьдердің диаметрі және
s As / b s
коэффициенті;
– көлденең стерженьдермен арматуралау
h
A
s
s
s o
s,ser
Мұндағы:
Qbt
– көлденең арматурасыз элементтермен
қабылдайтын көлденең кҥш;
S – көлденең стерженьдердің адымы;
Темірбетон элементтерін жарықшақтардың жабылуы бойынша есептеу
Жарықшақтардың жабылуы бойынша жарықшақ төзімділікке 2-ші категорияның талаптары қойылатын алдын-ала кернеуленген элементтер есептелінеді. Мҥндай есептеудегі мақсат төмендегі екі шарттың орындалуын тексеру:
Толық кҥшсалмақтардың эсерінен кернеуленген арматурада
серпімді емес деформациялар пайда болмауы керек, себебі жарықшақтарда арматура тек серпімді жұмыс істесе ғана жабылады, яғни
sp s k Rs,ser ;
Мұндағы: k 0,65 – жоғары беріктік сымдар ҥшін;
(51)
k 0,80 ыстықтай тапталған стерженьдер ҥшін; 2. Толық
кҥшсалмақтардың әсерінен жарықшақ пайда болған қима тұрақты және ұзақ мерзімді кҥштердің әсерінен қысып тұруы қажет, ол ҥшін бұл жердегі сығушы кернеудің мәні 0,5 МПа -
дан кем болмауы керек, яғни
b 0,5МПа
|