Таќырыбы: Жаќып Аќбаевтыњ љмірі мен тарихи-саяси кљзќараст
жүктеу/скачать 299,5 Kb.
|
Дип.-Ж.-Ақбаевтың-өмірі-мен-қоғамдық-саяси-қызметі
| Ф-ОБ-001/033
Жақыптың граф Панелге хаты бірнеше шенеуніктің мансабын жойғанымен, жалпы жүйеге ықпал ете алмады. Оның үстіне, әдетте айтылатынындай, қарға қарғаның көзін шұқымайды. Осы тонаушы шенеуніктердің бүкіл сыбайластары су жұқтырмай шығып, сайып келгенде Дала Өлкесі генерал-губернаторының міндетін уақытша атқарушының 1910 жылғы ақпан айында Ішкі істер министріне рапорт беріп, оның Жақыпты жер аудару мерзімін тағы да екі жылға ұзартуына қол жеткізді. Академик С. Зиманов Ж. Ақбаевтың сол кезендегі қоғамдық-саяси қызметіне былай деп лайықты бағасын берді: “Деятельность Ақбаева в этот период, во первых, была высшей ступенью, на которую мог подняться только деятель передовой мысли живший в казахском обществе в начале ХХ века. Во-вторых, его агитации в массах была революционной работой действовавшего в одиночку человека, добивавшегося временного успеха”. Қазақ халқының бостандығы мен тәуелсіздігі жолында Ж. Ақбаев, А. Байтұрсынов, Ә. Бөкейханов, М. Дулатов жүргізген күрес өлкесінің тәуелсіздігіне большевиктер сияқты күш қолдану құралдарымен, кантөгіс арқылы емес, заңды, конституциялық жолмен, халықтың ұлттық сана-сезімін ояту жолындағы саяси күрес арқылы жетуді жақтады. Жақыптың тағдырына одан кейін болған тартысқа толы өзгерістер туралы А. Жақыпова мен Ғ. Сапарғалиев былай деп жазады: “ В феврале 1910г Министерство внутренних дел вынесло постановление о воспрещении Акпаеву, жительства в предалах Семиреченской и Тургайской областей опять на два года. Я. Акбаев поселяется в Караганде”. Бұл мәліметтерді нақтылаған кезімізде біз ғалымдар сілтеме жасаған архив деректемелеріне жүгіндік. Л. А.Фалькевичтің 1907-1918 жылдардағы Қарағандыдағы революциялық оқиғалар туралы бұрынғы Партия тарихы институтының архивінде сақталған естеліктерінде былай делінген: “1911 жылы рудникке Қарқаралыдан Ақбаев (кейіннен алашордашылар) келді. Ол қазақтар арасында зор жұмыс жүргізді, сөйтіп ол Спасск пен Қарағанды да барлық қазақ жұмысшыларының үш күндік ереуілін ұйымдастыра білді. Қазақтар жұмысқа шықпады, полиция оларды жеркепелерден шығара бастады, олар киіз үйлерге кетті”. Қарт 24 жүктеу/скачать 299,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|